آئین نامه ارزیابی عملکرد دستگاههای اجرائی کشور

شماره 44642/ت 27701ه 28/10/1381
هیات وزیران در جلسه مورخ 18/10/1381 بنا به پیشنهادشماره 166319/101مورخ 11/9/1381 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور وبه استناد اصل یکصد و سی وهشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آئین نامه ارزیابی عملکرد دستگاه های اجرائی کشور را بشرح زیر تصویب نمود:

ماده 1 - در این آئین نامه واژه ها و عبارات زیر در مفاهیم مربوط بکار می روند:
الف - عملکرد : چگونگی انجام وظایف ، فعالیتها و نتایج حاصل .
ب - ارزیابی : فرایند سنجش ، ارزش گذاری و قضاوت .
ج - شاخص : مشخصه ای که در اندازه گیری ورودی ها ، فرآیندها ، ستاده ها یا پیامدها مورد استفاده قرار می گیرد.
د - استاندارد: حدمطلوب تعیین شده برای سنجش شاخصهای ارزیابی عملکرد.
ه - اقتصادی بودن : استفاه بهینه از امکانات ومنابع .
ماده 2 - هدف از ارزیابی علمکرد عبارت است از: سنجش ، ارزش گذاری و قضاوت در خصوص عملکرد دستگاه های اجرائی کشور بر اساس قوانین و مقررات مربوط با رویکرد معیارهای اثر بخشی ، کارآیی ، اقتصادی واخلاقی به منظور ارتقای کیفیت خدمات دولتی .
ماده 3 - عملکرد دستگاه های اجرائی از بعد عمومی واختصاصی به شرح زیر مورد ارزیابی قرار می گیرد.
الف - ابعاد عمومی
1 - نظامهای مدیریتی شامل : مدیریت راهبردی ، مدیریت منابع انسانی ، ساختار (تشکیلات ، قوانین ومقررات ) ، بهبود سیستمها و روشهای انجام کار ، بهره گیری از فن آوریهای اداری و قانگرایی .
2 - شهروندمداری
- شناخت نیازها و حصول اطمینان از تطابق کیفیت خدمات با نیازها وانتظارات ارباب رجوع .
ب - ابعاد اختصاصی
1 - میزان تحقق سیاستهای محوری و جهت گیریهای کلی برنامه های توسعه .
2 - میزان تحقق اهداف کمی برنامه های توسعه .
3 - عملکرد دستگاه های اجرائی با توجه به برنامه های رئیس جمهور و وزیران در موقع اخذ رای از مردم و مجلس .
4 - میزان موفقیت در اجرای طرحهای عمرانی از نظر کیفیت ، سرعت و هزینه .
5 - میزان تحقق سیاستها وماموریتهای محوری ومهم دولت (ماموریتهای ویژه ).
تبصره 1 - دستگاه هایی که در سند برنامه های توسعه هدفهای کمی و کیفی ندارند براساس شرح وظایف قانونی موردارزیابی قرارمی گیرند
تبصره 2 - دستگاه هایی که مشمول یک یا چند بند از بندهای 3 ، 4و5 نشوند امتیاز آن به سایر ابعاد و محورها اضافه می گردد.
ماده 4 - فرآیند تدوین شاخصهای ارزیابی عملکرد بشرح زیراست :
الف - تدوین شاخصهای ارزیابی عملکرد در ابعاد عمومی شاخصهایه ارزیابی عملکرد عمومی براساس ابعاد و محورهای نظامهای مدیریتی و شهروند مداری توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و پس از تصویب شورای عالی اداری به دستگاه های اجرائی ابلاغ می گردد.
ب - تدوین شاخصهای ارزیابی عملکرد در ابعاد اختصاصی .
شاخصهای ارزیابی عملکرد اختصاصی براساس ابعاد ومحورهای مذکور در بند(ب ) ماده (3) این آئین نامه توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور از قوانین برنامه توسعه ، احکام خاص مندرج در قوانین بودجه ، قوانین ومصوبات خاص مجلس ، دولت وشوراهای قانونی و برنامه های اعلام شده رئیس جمهور به مردم و برنامه های وزیران به مجلس با هماهنگی و همکاری دستگاه های ذیربط تهیه و پس از تصویب شورای عالی اداری به کلیه دستگاه های اجرائی ابلاغ می گردد
تبصره 1 - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف است ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آئین نامه نسبت به تدوین شاخصهای عمومی و اختصاصی و ضریب اهمیت آنها واستاندارهای هر شاخص براساس محورهای تعیین شده اقدام نماید.
تبصره 2 - تغییرات احتمالی در شاخصها و استاندارها و دستور العملهای مربط براساس موارد مذکور در بندهای (الف ) و(ب ) ماده (3) این ائین نامه ، تدوین و پس از سیر مراحل پیش بینی شده در قالب برنامه ارزیابی عملکرد هر سال به همراه قانون بودجه به دستگاه های اجرای ابلاغ می شود.
ماده 5 - فرآیند اجرائی ارزیابی بشرح زیر است :
الف - فرآیند ارزیابی در ابعاد عمومی
1 - ابلاغ شاخصها و استانداردها و ارسال دستورالعمل هاوبرگه های مربوط به دستگاه اجرائی تا نیمه دیماه هر سال توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.
2 - توجه و آموزش مدیران ومسئولین مربوط که در تکمیل برگه ها سهیم می باشند ، تا پایان دیماه هرسال .
3 - تکمیل برگه ها بر اساس دستورالعملهای مربوط توسط دستگاه اجرائی و تحویل آنان همراه با مستندات مربوط به شورای تحول اداری دستگاه ، تا پایان بهمن ماه هر سال .
4 - بررسی برگه های تکمیل شده و تایید آنها بر اساس مستندات عملکرد واقعی توسط شورای تحول اداری در دستگاه ، تا نیمه اسفند ماه هر سال .
5 - ارسال گزارش عملکرد(نحوه انجام ارزیابی ، برگه های تکمیل شده و مستندات عملکرد واقعی ) به سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ، تا پایان فروردین ماه سال بعد.
6 - بررسی اطلاعات دریافتی از دستگاه اجرائی ومقایسه عملکرد واقعی با عملکرد مطلوب در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تا پایان خرداد ماه سال بعد.
7 - امتیازدهی و رتبه بندی عملکرد دستگاه در محورهای تعیین شده براساس مدل ارزیابی عملکرد تا پایان نیمه اول تیرماه سال بعد.
ب - فرآیند ارزیابی در ابعاد اختصاصی :
1 - ابلاغ شاخصها واستانداردها وارسال دستورالعملها ، برگه ها و فهرست سئوالها به دستگاه اجرائی به همراه میزان انتظارات دولت در محورهای اختصاصی در دیماه هر سال توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.
2 - مشاهده ، قضاوت و تکمیل برگه ها براساس فهرست سئوالها در دستگاه اجرائی در بهمن ماه هرسال .
برگه ها باید توسط مدیران مسئول و مجریان تکمیل شده و پس از تلفین در واحد ارزیابی عملکرد دستگاه به تصویب مراجع ذیربط برسد.
3 - بررسی برگه های تکمیل شده و تایید آنها براساس مستندات عملکرد وقاعی توسط شورای تحول اداری دستگاه در نیمه اسفند ماه هر سال .
4 - ارسال گزارش عملکرد(نحوه ارزیابی برگه های تکمیل شده و مستندات عملکرد واقعی ) به سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تا پایان فروردین ماه سال بعد.
5 - بررسی اطلاعات دریافتی از دستگاه اجرائی ومقایسه عملکرد واقعی با عملکرد مطلوب در اردیبهشت ماه سال بعد.
6 - امتیازدهی و رتبه بندی عمکرد دستگاه در محورهای تعیین شده براساس مدل ارزیابی عملکرد در نیمه اول تیرماه سال بعد.
ج - فرآیند تلفیق و تدوین گزارش جامع عملکرد:
1 - دریافت واستفاده از گزارش عملکرد دستگاه ها در محورهای عمومی واختصاصی .
2 - بهره گیری از نظرات و نتایج تصمیمات شورای عالی نظارت سازمان و استفاده از گزارشهای نظارتی دفاتر بخشی ودیگرواحدهای نظارتی و بازرسی سازمان و موسسات تعابعه .
3 - بهره گیری از گزراشها و نتایج اقدامات سازمانها و موسسات نظارتی و بازرسی کشور.
4 - استفاده از نتایج افکار سنجی میزان رضایت شهروندان از دستگاههای اجرائی .
5 - استفاه از نتیاج نظارت بر شرکتها یدولتی .
6 - تجزیه و تحلیل اطلاعات و گزارشهای دریافتی .
7 - رتبه بندی دستگاهها براساس امتیازات مکتسبه و ضرایب اهمیت مربوط تا پایان تیرماه هر سال .
8 - تهیه گزارش جامع از میزان موفقت دستگاه های اجرائی وارائه آن به رئیس جمهور در شهریور ماه هرسال .
تبصره 1 - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور از طریق مرکزآمار ایران ر هر دوره ارزیابی نسبت به افکار سنجی میزان رضایت شهروندان از دستگاه های اجرائی اقدام و نتایج حاصل رادرارزیابی دستگاه منظور می نماید.
تبصره 2 - شورای عالی اداری می تواند اجرای این آئین نامه را در سال اول به تعدادی از دستگاه های اجرائی تسری دهد تا پس از رفع نارسایی های احتمالی در برگه ها و دستورالعمل های ذیربط ، اجرای آن در سال بعد به کلیه دستگاه های مشمول تری یابد.
ماده 6 - ساختار اجرائی و تصمیم گیری در خصوص ارزیابی عملکرد دستگاههای اجرای کشور بشرح زیر تعیین می گردد:
الف - سیاست گذاری ، هماهنگی و اتخاذ تصمیمات کلی درخصوص اجرای ارزیابی عملکرد دستگاه های اجرائی کشور ، به عهده شورای عال یادرای بوده و این شورا علاوه بر موارد مذکور عهده داروظایف زیر نیز می باشد:
1 - تایید دستورالعمل ها و شاخصهای ارزیابی عملکرد.
2 - تصویب رتبه دستگاه ها براساس امتیازات کسب شده وانتخاب دستگاه های اجرائی نمونه و برتر.
3 - تایید گزارش جامع عملکرد دستگاه ها به منظور ارائه به رئیس جمهور.
ب - شورای تحول اداری در هر وزارتخانه علاوه بر وظایف موضوع ماده (5) این آئین نامه عهده دار بررسی نتایج ارزیابی واحدهای ذیربط و تایید و پیگیری امور ارزیابی می باشد.
تبصره 1 - کمیسیونهای تحول اداری موسسات وابسته به وزارتخانه ها و سازمانهای دولتی موظفند با استفاده از ابعاد و شاخصهای عمومی واختصاصی مصوب و در چارچوب ضوابط این آئین نامه نسبت به ارزیابی عملکرد موسسه ذیربط اقدام نموده و نتایج حاصل را در قالب گزراش جامعی به سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ارسال نمایند.
تبصره 2 - ستادهای برنامه ریزی تحول اداری استانها موظفند با استفاده از ابعاد و شاخصهای عمومی واختصاصی مصوب و در چارچوب ضوابط این آئین نامه نسبت به ارزیابی عملکرد شاخصهای استانی واحدهای اجرائی مستقر در استان اقدام نموده ونتایج حاصله را ضمن بهره برداری درسطح استان و رتبه بندی واحدهای اجرای استان ، در قالب گزارش جامعی به واحد مربوط در سازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشور ارسال نمایند.
تبصره 3 - سازمانهای مدیریت و برنامه ریزی استانها عهده دار هماهنگی لازم برای اجرای ارزیابی عملکدر در واحدهای استانی می باشن .
ج - عنوان دفاتر بازرسی و پاسخگویی به شکایات به دفاتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات اصلاح می شود و دفاترمزبور مسئولیت پیگیری و اجرای ارزیابی عملکر را در دستگاه ها به عهده دارند. سازمانهایی که دارای چنین دفاتری نیستند یکی از مشاورین رئیس سازمان عهده دار این وظیفه خواهد بود.
تبصره - شرج وظایف و تشکیلات دفاتر یاد شده با توجه به توسعه وظایف آنان ، مورد بازنگری قرار می گیرد.
د - دفتر بهبود مدیریت وارزیابی عملکرد سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف است با تکشیل جلسات وهماهنگی بامسئولین ارزیابی عملکرد دستگاه هااقدامات لازم را برای توجیه و پیگیری اجرای این تصویبنامه بعمل آورد.
ماده 7 - نتایج حاصل از ارزیابی عملکرد بشرح زیر مورد استفاده قرا رمی گیرد:
1 - ارشاد و راهنمایی دستگاه ها در جهت بهبود مدیریت .
2 - ارتقای پاسخگویی وش فافیت دستگاه های اجرائی .
3 - ارتقای مدیریان در چارچوب ضوابط ونتایج حاصل ازارزیابی علمکرد.
4 - ارائه نتایج ارزیابی دستگاه های اجرائی ( با توجه به امکانات و منابع در اختیار)
5 - آگاهی مردم از وضعیت عملکرد دستگاه ها و در نتیجه افزایش اعتماد عمومی .
6 - نظام مند نمودن فعالیتها و اقدامات دستگاه های اجرائی از طریق بازخوردهای نتایج ارزیابی .
7 - تصحیح اهداف ، سیاستها ، وظایف و برنامه های دستگاه های اجرائی و بررسی فلسفه وجودی آنها با استفاده از نتایج بدست آمده از ارزیابی عملکرد و تدوین واقع بینانه آنها.
8 - تشویق دستگاه هایی که عملکرد برتر داشته اند با استفاده از ساز وکارهای مختلف ومناسب .
9 - معرفی پنج دستگاه نمونه ( در جشنواره شهید رجایی ) که بالاترین رتبه را کسب نموده اند.
10 - دادن تذکرات لازم به دستگاه ها در خصوص عملکرد ضعیف وغیر قابل قبول .
تبصره - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف است اقدامات لازم را در خصوص اجرای مورد اشاره شده در ماده مذکور بعمل آورده و نتایج حاصله را به طور مستمر در قالب گزارشی به شورای عالی اداری ارائه نماید.
ماده 8 - کلیه وزارتخانه ها ، موسسات وشرکتهای دولتی وموسسات و شکرتهایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است از جمله بانکها ، بیمه ها ، شرکتهای نفت ، گاز ، پتروشیمی و همچنین کلیه دستگاه هایی که به نحوی از انحاء از بودجه عمومی استفاده می نمایندمشمول مفد این آئین نامه می باشند.
ماده 9 - ارزیابی عملکرد دستگاه های اجرائی کشور به صورت مستمر و سالانه انجام و گزارش آن هرسال توسط سازمان مدیریت و برنامه ریری کشور تهیه و و تنظیم و پس از سیر مراحل تایید ، تا پایان مرداد ماه سال بعد به رئیس جمهور ارائه می گردد.
ماده 10 - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مسئول حسن اجرای این آئین نامه می باشد وکلیه دستگاه های اجرائی موظف اند همکاری های لازم را به منظور اجرای صحیح و دقق آن با سازمان یاد شده بعمل آورند.
ماده 11 - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف است حداکثر ظرف شش ماه نظام رزیابی استراتژیک کشور را مبتنی بر شاخصهای کلان و محوری ومنطبق بااستاندردهای جهانی تهیه و به شورای عالی اداری ارائه نماید ، تا بر آن اساس ، امکان سنجش میزان موفقیت سیاستها و جهت گیری های اساس کشور در مقایسه باسایر کشورها میسر شود و بر آن مبنا گزارشهای لازم برای سطوح مختلف تصمیم گیری کشور فراهم گردد.
معاون اول رئیس جمهور - محمدرضاعارف
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)