ایجاب و قبول الفاظ و عبارات باید صریح در معنی بیع داشته باشد

تاریخ رسیدگی23/12/79
شماره دادنامه990/36
فرجامخواه1 - آقای علیرضا
فرجامخوانده1 - بانک ملی ایران
فرجامخواسته دادنامه شماره 9و10 -7/1/79 صادره ازشعبه 20 دادگاه عمومی تهران
تاریخ ابلاغ دادنامه به فرجامخواه13/4/79
تاریخ وصول دادخواست فرجامی 15/5/79و10/5/79
مرجع رسیدگی شعبه 36 دیوانعالی کشور
هیئت شعبه آقایان عزت الله توکلی عضومعاون ویوسف یزدانی مستشار
خلاصه جریان پرونده :
درتاریخ 9/7/75 آقایان علی اصغرجوادیان - علیرضاشیرین سخن - بیژن افتخاری و حسین عسگری راد دادخواستی بطرفیت بانک ملی ایران اداره حقوقی وشرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران بخواسته اعلام اعتبار و رسمیت معامله سهام گروه صنعتی بلا و شرکت صنعتی نخ مدار مقوم بمبلغ بیست ویک میلیون ریال بدادگستری تهران سرپرست مجتمع قضائی مرکزی تقدیم ودرمتن دادخواست توضیح داده اندکه بانک ملی ایران درراستای سیاست درواگذاری صنایع به بخش خصوصی سهام خود درگروه صنعتی بلا و شرکتهای وابسته و شرکت نخ مدار را به مزایده ومذاکره گذاشت نهایتا بانک خوانده بموجب نامه شماره 34/1210 - 24/3/74 خطاب به اینجانبان شرایط فروش سهام را اعلام نموده واینجانبان شرایط اعلامی راقبول نمودیم و در اجرای تعهدات فوق مبلغ یک میلیارد ریال چک بانکی ونه میلیارد ریال چک شخصی رادراختیاربانک قراردادیم وجزئیات مورد نظر طرفین بموجب یک قراردادتنظیم پس ازامضای اینجانبان به امضاء اعضاء کمیسیون واگذاری بانک رسیده که بلحاظ مداخله سازمان بازرسی کل کشور نسخ امضاشده قرارداد به اینجانبان تحویل نگردید وپس ازرفع اثر از دستورسازمان بازرسی واعلام بلامانع معامله خواندگان از اعاده قراردادخودداری نمودند بانک فروشنده علیرغم مفادقرارداد و تفاهمات قبلی فرددیگری رابه سمت مدیریت عاملی گروه انتخاب نموده است که اقدامات قانونی لازم طی دادخواستهای جداگانه صورت خواهدپذیرفت .
ازآنجاکه بانک فروشنده بموجب نامه 34/1215 فوق الذکرکلیه شرایط رااعلام و قانوناایجاب محقق گردیده وخواهانهانیزتمامی شرایط راقبول نموده اندباتقدیم چکهائی که رسیدآنهاپیوست است ومعرفی غیرمنقول بیش از50 میلیاردریال وتدوین جزئیات معامله و… امضای قراردادتوسط طرفین رسیدگی واعلام اعتبارمعامله محقق شده رادارد.
پرونده به شعبه 20 دادگاه عمومی تهران ارجاع وبکلاسه 75/20/1215 ثبت شده دادگاه دستورتعیین وقت ودعوت طرفین راداده است - آقای حسین عسکری راد با ارائه وکالتنامه خودراوکیل آقایان حاج علی اصغرجوادیان - حاج علیرضاشیرین سخن معرفی کرده است .
آقای مصطفی آگاه وکیل دادگستری باارائه وکالتنامه خودراوکیل شرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران وآقای دکترابوالفتح وزیری وکیل دادگستری باارائه وکالتنامه خودراوکیل بانک ملی ایران معرفی کرده اند.
درجلسه دادرسی مورخ 24/10/75 وکیل دونفرازخواهانهاگفته است دعوی بشرح دادخواست تقدیمی است پس ازاستماع مدافعات وکلای خواندگان پاسخ داده میشود.
آقای وزیری وکیل بانک ملی ضمن اظهاربه اینکه دادخواست خواهانها دیر ابلاغ شده وفرصت دفاع کافی نیست لایحه دفاعیه متعاقبا تقدیم خواهدشد بیان داشت پرونده کلاسه 32 - 75/150 درشعبه 32 دادگاه عمومی مجتمع ویژه به اتهام مدیران سابق گروه صنعتی بلا دائربه سوء استفاده و اختلاس ازوجوه که خواهانهای این پرونده بعضا درآن پرونده تحت تعقیب واتهام قراردارنددرهمان پرونده خواهانهای پرونده مطروحه درشعبه 20 همین ادعارادرموردانعقاد قراردادوانجام معامله چون اظهارنظر در اینکه معامله واقع شده است یانه موثر در سرنوشت متهمین پرونده مطروحه درشعبه 32 میباشد وصدورحکم در هرکدام ازآنهاموثردردیگری است والا منجربصدوراحکام معارض میشود دیگر اینکه ارزیابی خواسته منطبق باواقعیت نیست خواهانها مالکیت کارخانجات بلا را اعلام میکنند بنابراین بهاء خواسته بهاء تمام کارخانجات است بعلاوه ازنظرماهیت امرهمانطورکه دردعوی مطروحه درشعبه 32 ازطرف گروه بلا که تمام سرمایه آن متعلق به بانک ملی ایران است قرارداد معامله ای امضاء شده است وبافرض اینکه کمیسیون معاملات بانک ملی شرائطی رااعلام کرده باشد معامله موقعی انجام خواهدگرفت که تمام شرائط مندرج درتصمیم کمیسیون به مرحله اجراء درآید که این شرایط انجام نگرفته ونوشته بی امضاء سندتلقی نمیشود و هیچگونه معامله ای انجام نگرفته ومطالب دیگر بشرح صورتجلسه پیوست اقای مصطفی آگاه وکیل خواهانهاپس ازاستماع مدافعات وکیل خواندگان گفته است پاسخ وکلای خواندگان راطی لایحه تقدیم میدارم واضافه کرددرموردایرادوکیل شرکت سرمایه گذاری نسبت به عدم انجام معامله درخصوص شرکت تولیدی و صنعتی نخ مدارگرچه کلیه آگهیهای مزایده ومذاکره ونامه 1215 بانک ملی وپاسخ خریداران مشعربروجودشرکت مزبورجزء موارد معامله میباشد وشرکت مزبورنیزجزء موردمعامله است و مدیرعامل این شرکت درجلسات کمیسیون حضورداشت و صورتجلسات مزبوررابه هردواعتبارتصویب نموده اند.
سپس دادگاه باتوجه به اصراروکیل بانک ملی مبنی براینکه این پرونده باپرونده مطروحه درشعبه 22 توامان رسیدگی شودجهت جلوگیری از آراء متهافت قرار رسیدگی توامان پرونده های 20/75/1512و32 - 75/150 راصادر و باعنایت به سبق ارجاع درشعبه 32 آن شعبه صالح به رسیدگی است وقرارعدم صلاحیت به شایستگی شعبه 32 صادرمینماید.
توضیح اینکه درخواست خواهانهامبنی برصدوردستورموقت بشرح رای صادره مورخ 12/9/76 (برگ 61) ردشده است .
دادرس شعبه 32 دادگاه عمومی تهران بشرح صورتجلسه مورخ 7/3/77 اعلام نموده موضوع پرونده مطروحه درشعبه 20 اعلام و اعتبار و رسمیت معامله سهام گروه صنعتی بلا و شرکت صنعتی نخ مدار میباشد وحال آنکه پرونده شعبه 32 صرفا اختلاس بوده هیچگونه تاثیر مستقیم یا غیرمستقیمی درپرونده شعبه 20 نداشته وصدورقرارعدم صلاحیت دادگاه شعبه 20 وجاهت قانونی نداشته واین مجتمع صرفا به جرائم کارکنان دولت رسیدگی مینماید نظرداده است پرونده جهت ادامه رسیدگی به شعبه 20 ارسال شودکه موردتایید معاون مجتمع قرارگرفته است درتاریخ 21/8/1376 آقای محمدرضاگرامی دادخواست ورودثالث درپرونده کلاسه 75/341 مطروحه نزدشعبه 32 دادگاه عمومی تهران علیه بانک ملی ایران - شرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران وآقایان علیرضاشیرین سخن - علی اصغرجوادیان وبیژن افتخاری بخواسته صدوررای برالزام اداره خوانده به تحویل نسخ قرارداد موضوع واگذاری سهام شرکت گروه صنعتی بلا توسط بانک ملی ایران وشرکت سرمایه گذاری بانک ملی ونیزسهام شرکت نخ مدارتقدیم کرده است .
آقای محمدرضاکامیار وکیل دادگستری باارائه وکالتنامه خودراوکیل آقای علیرضاشیرین سخن (احدازخواهانها) معرفی کرده است آقای سید شمس الدین مولوی مطلق وکیل دادگستری باارائه وکالتنامه خودراوکیل آقای بیژن افتخاری اصل معرفی کرده است دادگاه جلسه دادرسی باحضوروکلای اصحاب دعوی تشکیل داده وبااستماع اظهارات آنان واخذمدارک ارائه شده ازناحیه طرفین واستعلام ازسازمان بازرسی کل کشورووصول پاسخ ومدارک درخواستی وتکمیل پرونده سرانجام ضمن ختم رسیدگی بموجب دادنامه شماره 9و10 - 7/1/79 مبادرت بصدوررای نموده بخلاصه اینکه خوانده ردیف دوم طرف معامله نبوده و صرفا در راستای قانون مرجع تصویب معامله کمیسیون واگذاری بانک ملی میباشد بلحاظ عدم توجه دعوی به مشارالیه قراررددعوی خواهانهاصادرمیگردد درسایرمواردصرفنطرازاینکه درپرونده کیفری کلاسه 75/32/150 شعبه 32 دادگاه ویژه کارکنان دولت نسبت به اتهام خریداراین وفروشندگان دائر براختلاس وتبانی درانجام معاملات دولتی درجریان رسیدگی میباشد ومستندات خواهانهابه اینکه بانک ملی ایران شرایط معامله رااعلام وخواهانهاشرایط راقبول نموده اندوهیچگونه معامله ای صورت نگرفته وفتنوکپی قراردادنامه واگذاری سهام ارسالی ازناحیه وکیل خوانده هیچگونه امضاءازطرف بانک ملی وشرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران مشهود نبوده وخواسته خواهانهاصرفا اعلام اعتبارمعامله میباشد نه الزام به تحویل مبیع ونه الزام به انتقال قطعی سهام وتوجهابه اینکه دلیلی بروقوع معامله دربین نبوده واعلام شرایط معامله وپذیرش شرایط معامله تلقی نمیگردد زیرا نوشته بدون امضاء سند محسوب نمیگردد و.. مستندا بمواد 1291 و 1293 - 190 - 191 - 193و340 قانون مدنی دعوی خواهانهای اصلی وواردثالث بلحاظ عدم احرازتحقق ارکان بیع غیروارد تشخیص وحکم به رد آن صادرمینماید توضیح اینکه دردادنامه اصلاحی میزان خواسته به بیست ویک میلیون ریال افزایش یافته است آقایان حسین عسکری راد و علی اصغرجوادیان با وکالت حسین عسکری رادطی دادخواست تجدید نظرعلیه بانک ملی ایران وشرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران به حکم صادراعتراض وتجدید نظرخواهی آقای علیرضاشیرین سخن باوکالت آقای محمدرضاکامیار بطرفیت بانک ملی ایران وشرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران طی دادخواست فرجامی نسبت بدادنامه صادره بشماره9و10 -7/1/79 شعبه 20 دادگاه عمومی تهران فرجامخواهی نموده اند پرونده پس ازانجام تبادل لوایح ورفع نقص بدیوانعالی کشورارسال جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع شده است لوایح تجدید نظرخواهی وفرجامخواهی وپاسخ طرف درجلسه شورقرائت میگردد.
هیئت شعبه درتاریخ بالا تشکیل گردید پس ازقرائت گزارش آقای یوسف یزدانی عضوممیزاوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهد.
رای
باعنایت به مندرجات اوراق پرونده ازناحیه آقای وکیل فرجامخواه ووکیل تجدید نظرخواهان اعتراض موجهی بعمل نیامده وباتوجه بمحتویات پرونده ورسیدگیهای انجام شده واستدلال دادگاه رای تجدید نظرخواسته وفرجامخواسته مباینتی باموازین شرعی .و قانونی نداردوازحیث رعایت اصول و قواعد دادرسی ایرادواشکال موثری که نقض دادنامه راایجاب نماید مشهودنیست علیهذادادنامه مزبوردرخصوص موردابرام میشود.
مستشارشعبه 36 دیوانعالی کشور یوسف یزدانی
عضومعاون شعبه 36 دیوانعالی کشور عزت الله توکلی
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
بتاریخ 7/3/79 پرونده کلاسه : 79/20/325
شماره دادنامه : 366 - 7/3/79 رایانه
مرجع رسیدگی : شعبه 20 دادگاه عمومی تهران
خواهان ها : علی اصغرجوادیان ،آقای حسین عسگری راد ، علیرضاشیرین سخن ، بیژن افتخاری اصلی ، محمدرضاگرامی
خواندگان : بانک ملی ایران اداره حقوقی باوکالت آقای دکترابوالفتح وزیری .
شرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران باوکالت آقای سیدمصطفی آگاه
علیرضاشیرین سخن باوکالت آقای محمدرضاکامیار
خواسته : اصلاح دادنامه
گردشکار : درخصوص درخواست آقای شمس الدین مولوی مطلق وکیل احدازخواهانهابخواسته فوق بطرفیت خواندگان بالا که پس ازثبت کلاسه فوق وجری تشریفات قانونی دروقت فوق العاده دادگاه بتصدی امضاء کننده زیرتشکیل است وباتوجه بمحتویات پرونده ختم رسیدگی رااعلام وبشرح زیرصدوررای اصلاحی مینماید.
رای اصلاحی
درخصوص درخواست آقای شمس الدین مولوی مطلق وکیل احدازخواهانهامبنی براصلاح مبلغ تقویم شده دردادنامه شماره 9و10 -7/1/79 صادره ازاین دادگاه ازمبلغ یک میلیون ریال بمبلغ بیست ویک میلیون ریال باتوجه بمحتویات پرونده نظرباینکه درمتن دادخواست تقدیمی یک میلیون ریال قیدگردیده که متعاقبا بمبلغ بیست ویک میلیون ریال اصلاح شده ودراولین لایحه ارسالی خواهانهابشرح برگ 41 پرونده خواسته بیست ویک میلیون ریال ذکرگردیده.
باستنادماده 309 قانون آئین دادرسی مدنی حکم به اصلاح مبلغ تقویم شده دردادنامه فوق الذکرازیک میلیون ریال به بیست ویک میلیون ریال صادر و اعلام می گرددرای اصلاحی ظرف 20 روزپس ازابلاغ قابل رسیدگی تجدید نظردراستان تهران می باشد وتسلیم رای دادگاه بدون رونوشت حکم تصحیحی ممنوع می باشد.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
بتاریخ 18/12/78 پرونده کلاسه 77/20/372و78/20/777
شمارهدادنامه 9و10 7/1/79 رایانه :
مرجع رسیدگی : شعبه 20 دادگاه عمومی تهران
خواهان هاعلی اصغرجوادیان باوکالت آقای حسین عسکری راد
علیرضاشیرین سخن باوکالت آقایان حسین عسگری راد و بیژن افتخاری اصلی باوکالت آقای سیدشمس الدین موسوی وآقای حسین عسکری راد.
خواندگان : بانک ملی ایران اداره حقوقی باوکالت آقای دکترابوالفتح وزیری
شرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران به وکالت آقای مصطفی آگاه وعلیرضاشیرین سخن باوکالت آقای محمدرضاکامیار وعلی اصغرجوادیان وبیژن افتخاری اصلی باوکالت آقای سیدشمس الدین موسوی مطلق. ذکرشده.
خواسته : اعلام اعتبارورسمیت معامله سهام گروه صنعتی بلا و شرکت صنعتی نخ مدار و ورود ثالث
گردشکار : خواهانهادادخواستی بخواسته فوق بطرفیت خواندگان بالا تقدیم داشته که پس ازارجاع باین شعبه وثبت کلاسه فوق وجری تشریفات قانونی دروقت مقرردادگاه بتصدی امضاء کننده زیرتشکیل است وباتوجه بمحتویات هردوپرونده ختم رسیدگی رااعلام وبشرح زیرصدوررای مینماید.
رای دادگاه
درخصوص دعوی آقایان1 - علی اصغرجوادیان2 - علیرضاشیرین سخن3 - حسین عسگری راد با وکالت آقای حسین عسگری راد4 بیژن افتخاری ومتعاقبا باوکالت آقای محمدرضاکامیاروسیدشمس الدین موسوی مطلق بطرفیت بانک ملی ایران باوکالت آقای دکترابوالفتح وزیری2 شرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران باوکالت آقای مصطفی آگاه بخواسته اعلام اعتبارورسمیت معامله سهام گروه صنعتی بلا و شرکت صنعتی نخ مقوم به یک میلیون ریال ازجهت هزینه تمبر قانونی ودعوی آقای محمدرضاگرامی بطرفیت بانک ملی ایران2 شرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران3 - آقای علیرضاشیرین سخن4 علی اصغرجوادیان5 بیژن افتخاری اصلی بخواسته ورودثالث درپرونده کلاسه75/341 شعبه 32 دادگاه عمومی تهران وصدوررای به الزام اداره خوانده به تحویل نسخ قراردادموضوع واگذاری سهام شرکت گروه صنعتی بلاتوسط بانک ملی ایران شرکت سرمایه گذاری بانک ملی وسهام شرکت نخ مدارمقوم به یک میلیون ریال ازحیث ابطال تمبر قانونی بااین توضیح که بانک ملی ایران درراستای سیاست دولت درواگذاری صنایع به بخش خصوصی سهام خودرادرگروه صنعتی بلا و شرکتهای وابسته به شرکت صنعتی نخ مدار را به مزایده گذاشته وخواهانهادرمراحل مذاکره نهایتابموجب نامه شماره34/1215 - 24/3/74 خطاب به خواهانهاشرایط فروش سهام رااعلام وبموجب نامه شماره 4/74 -27/3/74 باقبولی تمام شرایط دراجرای تعهدات فوق مبلغ یک میلیاردریال طی چک بانکی ونه میلیاردچک شخصی دراختیاربانک قرارداده وجزئیات موردنظرطرفین بموجب قراردادتدوین وتنظیم و از امضا خواهانها و اعضاکمیسیون واگذاری بانک بامداخله سازمان بازرسی کل کشورنسخ امضاقراردادبه خواهانهاتحویل نگردیده وپس ازرفع اثرازدستورسازمان بازرسی وبلامانع بودن خواندگان ازاعاده قراردادخودداری نموده وشخص دیگری رابعنوان مدیرعامل شرکت معرفی ودرنهایت تقاضای رسیدگی واعلام اعتبارمعامله محقق شده رانموده اند وخواهان واردثالث نیز بعنوان مدیرعامل ومالک 50% ازسهام خریداری شده میباشداقدام به طرح دعوی نموده وباتکرار اصلی تقاضای استرداد نسخ امضاشده قرارداد را نموده است وکیل خوانده ردیف دوم باارسال سندثبت شده بشماره 3044 - 24/10/75 بااعلام اینکه طرف معامله بانک ملی ایران وعلت معامله است دولت وموردمعامله سهام بانک ملی ایران درگروه صنعتی بلا و شرکتهای وابسته بوده ومکاتبات بابانک انجام شده ومرجع تصویب معامله کمیسیون واگذاری بانک ملی بوده است وقرارداداحتمالی اعضاکمیسیون واگذاری بانک امضا شده واینکه شرکت موکل سهامدارگروه صنعتی بلانمیباشدبلحاظ عدم توجه دعوی بموکل تقاضای رددعوی خواهانهارانموده است باتوجه به محتویات پرونده نظرخوانده ردیف دوم طرف معامله نبوده وصرفا درراستای قانون مرجع تصویب معامله کمیسیون واگذاری بانک ملی میباشدبلحاظ عدم توجه دعوی به مشارالیه قراررددعوی خواهانهاصادر و اعلام گرددودرسایرمواردصرفنظرازاینکه درپرونده کیفری کلاسه 75/32/150 شعبه 32 دادگاه ویژه کارکنان دولت نسبت به اتهام خریداران وفروشندگان دائربراختلاس وتبانی درانجام معاملات دولتی درجریان رسیدگی میباشد باعنایت به مستندات خواهانهاکه نامه شماره 34/1215 -24/3/74 بانک ملی ایران وپذیرش شرایط معامله طی نامه شماره 4/74 -27/3/74 بوده ودرنامه استنادی بانک صرفاشرایط واگذاری شرکت گروه صنعتی بلا را اعلام نموده وخواهانهاشرایط راقبول نموده اندوهیچگونه معامله ای صورت نگرفته وازطرفی وکیل خواهانهاطی لایحه ثبت شده بشماره10 212 -18/12/78 به پیوست فتوکپی قراردادنامه واگذاری سهام ارسال داشته هیچگونه امضاء ازطرف بانک ملی وشرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران مشهودنبوده وحسب لایحه خواهانها بشرح اوراق صفحه 39 و40 و41 پرونده صراحتا اعلام داشته لذاپیش نویس قراردادپس از امضاء خریداران بدون امضا بانک ومداخله سازمان بازرسی کل کشور امضا نگردیده وخواسته خواهانهاصرفااعلام اعتبارمعامله می باشد نه الزام به تحویل مبیع ونه الزام به انتقال قطعی سهام وباتوجه به لایحه مورخ 28/8/76 وکیل خوانده ردیف اول پیشنهاد افزایش ثمن معامله حاکی ازعدم اعتقادخواهانهابه معامله بوده استفتاء خواهانهاازمراجع محترم عظام به کیفیت سئوالات مطروحه دلیلی بروقوع معامله نبوده واعلام شرایط معامله وپذیرش شرایط معامله تلقی نمیگردد زیرا نوشته بدون امضا سند محسوب نمیگردد زیرا بموجب مواد1291و1293 قانون مدنی چنین نوشته ای اعتبارنداشته و نقود هرمعامله وقراردادی موکول به احرازشرایط اساسی صحت معامله که ناشی ازقصد و اراده طرفین داشته وایجاب وقبول الفاظ وعبارات باید صریح درمعنی بیع داشته باشد (موضوع مواد190و191 و193و340 قانون مدنی) بحکایت محتویات پرونده چنین شرایطی محقق نگردیده وپرداخت قسمتی ازشرایط مورد معامله بعنوان پیش پرداخت (وجوه پرداختی) ومعرفی و تضمینی دلیل برمعامله نبوده بناءعلیهذادعوی خواهانهای اصلی وواردثالث بلحاظ عدم احرازتحقق ارکان بیع غیر وارد تشخیص وحکم بردآن صادر و اعلام میگردد رای صادره حضوری وظرف 20 روزپس ازابلاغ قابل رسیدگی تجدید نظردراستان تهران میباشد.
رئیس دادگاه عمومی شعبه20 تهران - خاتوندهی

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)