در صورت امکان اجبار متعهد به انجام تعهد ، متعهدله باید اجبار متعهد را به انجام تعهد خواستار شود

تاریخ رسیدگی : 19/3/75 کلاسه پرونده 72/29/529 شماره دادنامه 313 - 75
مرجع رسیدگی : شعبه 210 دادگاه عمومی مجتمع قضائی شمیران
ریاست دادگاه : آقای ناصرالدین ...
خواهان : خانم رفیعه ... با وکالت آقای عبدالحسین ... تهران ...
خوانده : سازمان نوسازی و عمران تهران بزرگ راه دکتر چمران پل مدیریت باغ خورد بن ساختمان مرکزی
خواسته : اعتراض و واخواهی نسبت به دادنامه شماره 536 مورخ 24/8/72 صادره از شعبه 29 حقوق یک در پرونده 67/111
گردستان : خواهان دادخواستی بخواسته فوق تقدیم دادگاههای عمومی تهران نموده که پس از ارجاع به این شعبه و ثبت به کلاسه فوق وجری تشریفات قانونی و دفتری در وقت مقرر دادگاه وکیل جلسه داده و پس از ملاحظه مجموع اوراق پرونده ختم رسیدگی را اعلام و بشرح زیر مبادرت به صدور رای مینماید.
رای دادگاه
در خصوص واخواهی از دادنامه شماره 536 - 24/8/72 پرونده کلاسه 67/29/11 این دادگاه نظر به اینکه مستند دعوای مطروحه از ناحیه وا خوانده سند رسمی بوده که مندرجات آن لازم الاعایه میباشد و با عنایت به اینکه موارد مندرج در دادخواست آقای وکیل واخواه هیچ کدام نمیتواند از تعهد خوانده پرونده فوق محسوب گردد فلذا بارد واخواهی دادنامه واخواسته عیناً تائید استتوار میگرددرای دادگاه ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل استیناف در محاکم تجدید در استان تهران است .
رئیس شعبه 210 دادگاه عمومی تهران : مروجی اصل

بتاریخ 1/4/76 شماره دادنامه 422 پرونده کلاسه 75/26/269
مرجع رسیدگی شعبه 26 دادگاه تجدید نظر استان تهران
تجدید نظر خواه : خانم رفیعه ... با وکالت آقای عبدالحسین ... به آدرس ...
تجدید نظر خوانده : سازمان نوسازی و عمران تهران بزرگراه دکتر چمران پل مدیریت باغ فروردین ساختمان مرکزی
تجدید نظر خواسته : تجدید نظر از دادنامه شماره 313 - 75 مورخ 19/3/75 شعبه 210 دادگاه عمومی تهران
گردشکار : تجدید نظر خواه دادخواستی بخواسته فوق بر تجدید نظر از دادنامه فوق الذکر بطرفیت تجدید نظر خوانده تقدیم داشته که پس از ارجاع باین شعبه و ثبت بکلاسه فوق در وقت فوق العاده / مقرر بتصدی امضاء کنندگان ذیل تشکیل است پرونده تحت بررسی قرار گرفت و با توجه بمندرجات آن و پس از انجام مشاوره ختم دادرسی را اعلام و بشرح ذیل مبادرت بصدور رای مینماید :
رای دادگاه :
سازمان عمران و نوسازی اراضی غرب تهران در مرداد ماه 67 با تقدیم دادخواستی علیه خانم رفیعه ... چنین عنوان داشته و نامبرده طبق سند رسمی شماره 37859 - 23/11/58 تنظیمی در دفتی 338 تهران یک قطعه زمین بشماره 1653 از آن سازمان خریداری کرده و طبق بند یک سند فوق تعهد کرده است که در زمین مزبور احداث بنا نموده و آنرا ظرف چهار سال از تاریخ تنظیم سند تکمیل نماید اکنون پس از گذشت مهلت تعیین شده نسبت به تکمیل ساختمان اقدام ننموده است چون طبق بند 4 سند به لحاظ نیمه کار بودن ساختمان حق فسخ برای سازمان ایجاد گردیده است لذا به استفاده از حق مزبور مستنداً به صورت جلسه تامین دلیل از شعبه 73 دادگاه حقوقی 2 تهران تقاضای صدور حکم بر انحلال معامله موضوع قرارداد و ابطال سند رسمی تنظیمی و خلع ید خوانده را نموده است شعبه 29 دادگاه حقوقی یک تهران بموجب دادنامه غیابی شماره 536 - 24/8/72 اقدام به صدور رای بر فسخ قرارداد و ابطال سند انتقال فوق و خلع ید خوانده نموده است خوانده از رای مذکور واخواهی نموده در داخواست واخواهی شرط مندرج در بندهای 1 و 4 قرارداد را غیر عادلانه و بر خلاف نص صریح مقررات قانونی مدنی و فاقد اثر دانسته و آن را متضاد با مواد 227 و 229 و 237 و 238 و 239 و 959 قانون مذکور اعلام داشته است و ضمن بر شمردن علت تاخیر در تکمیل بنا عدم اجرای تعهد را به فرص صحت ادعا از مصادیق تخلف شرط عنوان و آنرا مشمول مقررات مواد 234 تا 245 قانون مدنی دانسته است و نظریه کارشناس دادگاه از زمان اجرای قرار تامین دلیل را باینکه چهل درصد از کارها انجام شده ناصحیح شمرده است در فرازی دیگر از دادخواست بندهای 1 و 4 قرارداد را مغایر ماده 959 قانون مرقوم و سالب اجرا قسمتی از حقوق مالکیت خود را اعلام نموده و اضافه داشته بر فرض تخلف شرط از طف خریدار به موجب ماده 237 سازمان خواهان صرفاً اجبار وی را به انجام تعهد می توانسته است درخواست نماید نه فسخ قرارداد را سرانجام فسخ رای غیابی را خواستار گردیده است لیکن دادگاه بدوی (شعبه 201 دادگاه عمومی تهران) بدون هرگونه استدلالی بموجب دادنامه شماره 313 - 19/3/75 دادنامه غیابی سابق الذکر را مورد تائید قرارداده که از آراء مذکور تجدید نظر خواهی بعمل آمده که وکیل خانم رفیعه ... ضمن لایحه تجدید نظر خواهی که مفاداً همان مندرجات دادخواست واخواهی است درخواست ارجاع امر به کارشناس و سپس صدور حکم بر نقص دادنامه بدوی را خواستار شده است دادگاه در راستای رسیدگی به موضوع و چگونگی وضعیت ساختمان قرار معاینه محل با جلب نظر کارشناس صادر نموده است که نظریه کارشناس حکایت بر آن دارد کل ساختمان در حال حاضر از لحاظ عملیات بنائی تکمیل بوده و کارهای مانده نسبت به عملیات ساختمان جزئی بوده و آنها را منحصر به نصب موتورخانه و رادیاتور و لوازم بهداشتی و کابینت آشپزخانه و کلید و پریزها و تکمیل نقاشی ساختمان اعلام داشته است نسبت به نظریه کارشناس اعتراضی بعمل نیامده است دادگاه هر چند خواهان دعوی حدود نه سال پس از تنظیم قرار داد یعنی 5 سال بعد از انقضاء چهار سال مندرج در قرارداد اقدام به تقدیم دادخواست نموده و فاصله زمانی یاد شده ظاهراً موید انصراف عملی از شرط مذکور بشمار می رود معهذا با فرض پذیرش این حق برای خواهان و قطع نظر از نظریه کارشناس منتخب دادگاه که موید تکمیل ساختمان در تاریخ مراجعه کارشناس بوده اصولاً چون شرط مقید در بند 1 و 4 قرارداد و حق فسخ مذکور در قرارداد نافی حقوق قانونی و شرعی خریدار ملک (تجدید نظرخواه) نبوده از آنجا که قانونگزار در ماده 237 قانون مدنی در صورت امکان اجبار متعهد به انجام تعهد ، این حق را برای متعهدله قائل شده است که بتواند اجبار متعهد را به انجام تعهد خواستار شود و اصولاً قبل از درخواست این تکلیف قانونی شرط فسخ قرارداد ناشی از بند 4 سند معامله مورد بحث قابلیت اعمال و اجرا نداشته و فاقد موضوعیت قانونی بوده است بنا به مراتب طرح دعوی فسخ که خواهان اصلی در دادخواست با عنوان ابطال مطرح نموده و به تبغ آن دعوی خلع ید فاقد موقعیت قانونی و شرعی تشخیص با نقص دادنامه های شماره 313 مورخ 19/3/75 و 536 - 24/8/72 صادره از دادگاههای فوق الذکر حکم به بطلان دعوی اقامه شده صادر و اعلام می گردد این رای قطعی است .
رئیس شعبه 26 دادگاه تجدید نظر استان تهران
مستشاران دادگاه
ناصح فیروز فیه نصیری اسلامی

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)