قانون موافقتنامه دو جانبه در مورد کمک متقابل اداری برای اجرای صحیح قانون گمرکی به منظور جلوگیری ، تحقیق و مبارزه با تخلفات گمرکی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان

شماره 17437 13/3/1382
حضرت حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای سیدمحمد خاتمی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
لایحه شماره 6951/26341 مورخ 24/2/1381 دولت در مورد موافقت نامه دو جانبه در مورد کمک متقابل اداری برای اجرای صحیح قانون گمرکی به منظور حلوگیری ، تحقیق و مبارزه تخلفات گمرکی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان که درجلسه علنی روز سه شنبه مورخ 23/2/1382 مجلس شورای اسلامی عینا" تصویب و به تائید شورای نگهبان رسیده است ، در اجرای اصل یکصد وبیست و سوم ( 123 ) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به پیوست ارسال می گردد .
رئیس مجلس شورای اسلامی - مهدی کروبی

شماره 12991 20/3/1382
قانون موافقتنامه دو جانبه در مورد کمک متقابل اداری برای اجرای صحیح قانون گمرکی به منظور جلوگیری ، تحقیق و مبارزه با تخلفات گمرکی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان که در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ بیست وسوم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد وهشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 7/3/1382 به تائید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره 17437 مورخ 13/3/1382 واصل گردیده است ، به پیوست جهت اجراءابلاغ می گردد .
رئیس جمهور - سید محمد خاتمی

ماده واحده - موافقتنامه دو جانبه در مورد کمک متقابل اداری برای اجرای صحیح قانون گمرکی به منظور جلوگیری ، تحقیق و مبارزه با تخلفات گمرکی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان مشتمل بر یک مقدمه و بیست ماده بشرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می شود .
بسم الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه دو جانبه در مورد کمک متقابل اداری برای اجرای صحیح قانون گمرکی به منظور جلوگیری ، تحقیق و مبارزه با تخلفات گمرکی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان که از این به بعد به عنوان طرفهای متعاهد نامیده می شوند ،
با تشخیص نیاز به همکاری بین المللی در مورد موضوعات مربوط به اعمال و اجرای قوانین گمرکی خود ،
با در نظر گرفتن اهمیت تعیین دقیق حقوق گمرکی وسایرمالیاتها هزینه ها و عوارضی که به هنگام واردات یا صادرات وصول می شوند و حصول اطمینان از اجرای صحیح اقدامات درباره ممنوعیت ، محدودیت و کنترل ،
با توجه به این واقعیت که تخلفات علیه قانون گمرکی برای منافع اقتصادی ، تجاری ، مالی ، اجتماعی و فرهنگی آنان زیان آور است ،
با توجه به اسناد مربوط به سازمان جهانی گمرک ، به ویژه توصیه نامه مورخ پنجم دسامبر1953 میلادی ( چهاردهم آذر1332 هجری شمسی ) در مورد کمک متقابل اداری ،
با اعتقاد به اینکه اقدام علیه تخلفات گمرکی می تواند به واسطه همکاری نزدیک بین طرفهای متعاهد بر اساس مقررات قانون صریح ، موثرتر انجام شود ،
با توجه به کنوانسیونهای بین المللی که طرفهای متعاهد عضو این کنوانسیونها می باشند ، مشتمل بر ممنوعیتها ، محدودیتها و اقدامات کنترلی خاص در خصوص کالاهای خاص وهمچنین با توجه به مفاد کنوانسیون واحد در خصوص مواد مخدر مصوب سی ام مارس 1961 ( دهم فروردین 1341 ) و کنوانسیون مواد روان گردان مصوب بیست ویکم فوریه 1971 ( دوم اسفند 1349 ) که تحت حمایت سازمان ملل متحد تنظیم شده و همچنین کنوانسیون سازمان ملل درخصوص مبارزه با قاچاق مواد مخدر و مواد روان گردان مصوب نوزدهم دسامبر1988 ( بیست وهشتم آذر1367 ) ، در موارد زیر توافق کرده اند :
فصل 1 - تعاریف
ماده 1 - از لحاظ این موافقتنامه :
- اصطلاح ( گمرک ) برای هر طرف متعاهد به معنی زیر خواهدبود :
برای دولت جمهوری اسلامی ایران - گمرک جمهوری اسلامی ایران ، برای دولت جمهوری ارمنستان - کمیته دولتی گمرک جمهوری ارمنستان ،
- اصطلاح ( قانون گمرکی ) یعنی : مجموع مقررات قانون کشورهای طرفهای متعاهد که ناظر بر واردات ، صادرات وترانزیت ( عبور ) کالا و نحوه پرداخت می باشد ، خواه مربوط به حقوق گمرکی و مالیاتها ، خواه مربوط به عوارض و هزینه ها و جایگاه آنها تحت هر رویه گمرکی مشتمل بر اقدامات ممنوعیتی ، محدودیتی وکنترلی باشد ،
- اصطلاح ( تخلفات گمرکی ) یعنی : نقض یا مبادرت به نقض قانون کمرکی ،
- اصطلاح ( شخص ) یعنی : یک شخص حقیقی یا حقوقی ،
اصطلاح ( داده های شخصی ) یعنی : اطلاعات راجع به یک شخص حقیقی شناخته شده یا قابل شناسائی ،
اصطلاح ( اطلاعات خام ) یعنی : هرگونه اطلاعات ، اسناد ، گزارشات ، نسخه های گواهی شده یا تصدیق شده مربوط به انها یا سایرمکاتبات
- اصطلاح ( اطلاعات تحلیلی ) یعنی : اطلاعات پردازش شده یا تجزیه و تحلیل شده که اماراتی دال بر یک تخلف گمرکی ارائه می دهد ،
- اصطلاح ( گمرک درخواست کننده ) یعنی : گمرکی که درخواست کمک در زمینه موضوعات گمرکی می کند ،
اصطلاح ( گمرک درخواست شونده ، ) یعنی : گمرکی که ازآن درخواست مکم در زمینه موضوعات گمرکی می شود ،
- اصطلاح ( موادمخدر ) یعنی : هر ماده طبیعی یا ترکیبی مندرج در فهرست ( 1 ) ، ( 2 ) ، ( 3 ) و ( 4 ) کنوانسیون مواد روان گردان مصوب 1971 ( 1349 ) ، با اصلاحات مربوطه ،
- اصطلاح ( پیش ماه ) یعنی : مواد شیمیائی مورد مصرف در تولید موادمخدر و مواد روان گردان که در فهرست ( 1 ) و ( 2 ) کنوانسیون مصوب 1988 ( 1367 ) در خصوص مبارزه با قاچاق مواد مخدر و موادروان گردان مندرج است ،
- اصطلاح ( تحویل کنترل شده ) یعنی : استفاده از روشهای پیش بینی شده برای صدور ، انتقال و یا ورود مواد مخدر ، مواد روان گردان و پیش ماده ها یا مواد جایگزین به قلمرو یک کشور یا کشورهائی که این مواد به طور غیرقانون به آنها ارسال شده یا ظن آن می رودکه به طور غیر قانون ارسال شده باشد با آگاهی یا تحت کنترل و نظارت مقامات ذیصلاح این کشورها و با هدف شناسائی مرتکبین این جرائم .
فصل 2 - دامنه شمول موافقتنامه
ماده 2
11 - طرفهای متعاهد از طریق گمرک خود برای اجرای صحیح قانون گمرکی و برای جلوگیری ، تحقیق و مبارزه با تخلفات گمرکی طبق شرایط تنظیم شده در این موافقتنامه ، کمک اداری را برای یکدیگر فراهم می کنند .
2 - این موافقتنامه صرفا" برای کمک متقابل اداری بین طرفهای متعاهد در نظر گرفته شده است ، . مفاد این موافقتنامه هیچگونه حقی برای اشخاص خصوصی در به دست آوردن ، امتناع از ارائه یا مستثنی کردن هر گونه مدرکی ایجاد نخواهد کرد و یا مانع از اجرای درخواستی نخواهد شد .
فصل 3 - دامنه شمول مساعدت
ماده 3 -
1 - گمرک هر طرف متعاهد ، طبق درخواست یا به ابتکار خود اطلاعات خام و تحلیلی را که به حصول اطمنیان از اجری صحیح قانون گمرکی و جلوگیری ، تحقیق و مبارزه با تخلفات گمرکی کمک می کند ، برای یکدیگر فراهم خواهند کرد .
2 - کمکها باید طبق این موافقتنامه و براساس قانون جاری دولت گمرک درخواست شونده و نیز در حدود صلاحیت و منابع گمرک درخواست شونده ارائه شود . در صورت نیاز ، هر گمرکی می تواند هماهنگی لازم در خصوص ارائه کمک توسط سازمان ذیصلاح دیگری راطبق قانون جاری دولت طرف متعاهد درخواست شونده صورت دهد .
فصل 4 - تبادل اطلاعات
ماده 4 -
1 - گمرک هر یک از طرفهای متعاهد ، بنا به درخواست و یا به ابتکار خود ، می توانند کلیه اطلاعاتی که منجر به روشن شدن موارد زیر می گردد را برای طرف دیگر فراهم نمایند :
الف - وصول حقوق گمرکی ، سایر مالیاتها ، حق الزحمه وهزینه های تعیین شده توسط گمرک به ویژه جمع آوری اطلاعاتی که ممکن است به تعیین ارزش گمرکی کالاها و نیز تعیین طبقه بندی تعرفه آنها کمک کند .
ب - اجرای ممنوعیتها و محدودیتهای واردات وصادرات
ج - اجرای قواعد ملی مبداء که در سایر موافقتنامه های منعقده توسط یک یا دو طرف متعاهد مورد حکم قرار نگرفته است .
د - حمل و نقل غیر قانون اسلحه ، مهمات ومواد انفجاری و هسته ای و سایر موادی که برای محیط زیست و بهداشت عمومی خطرناک هستند .
ه - دادوستد آثارهنری ، تاریخی ، فرهنگی مهم یا آثارارزشمند باستانی .
و - داد وستد کالاهای مشمول نرخ بالای حقوق و عوارض گمرکی .
ز - اطلاعات آماری در خصوص فعالیتهای گمرکی .
2 - اگر گمرک درخواست شونده دسترسی به اطلاعات درخواستی نداشته باشد می تواند اطلاعات مورد نظر را مطابق با قانون جاری دولت گمرک درخواست شونده تقاضا کند .
3 - گمرک درخواست شونده می بایست اطلاعات مورد درخواست را به گونه ای جمع آوری نماید که گویی برای خود جمع آوری می کند .
ماده 5 - گمرکات طرفها باید بنا به درخواست ، اطلاعات مذکور در ذیل را برای یکدیگر تهیه نمایند :
الف - آیا کالاهای وارد شده به داخل قلمرو گمرکی دولت درخواست کننده به طور قانون از قلمرو گمرکی دولت درخواست شونده صادر شده اند ،
ب - آیا کالاهائی که از قلمرو گمرکی دولت درخواست کننده صادر می شوند ، به طور قانون به داخل قلمرو گمرکی دولت درخواست شونده وارد شده اند وهمچنین اطلاعات مربوط به رویه گمرکی اعلام شده در مورد ترخیص کالاهای مزبور ،
ج - آیا کالاهای تزانزیت شده از قلمرو گمرکی دولت هر طرف متعاهد به طور قانون عبور کرده اند ،
د - آیا کالاهائی که در زمان صدور از قلمرو گمرکی دولت یک طرف متعاهد ، رتفار مساعدی در مورد آنها اعمال شده به طورمقتضی به قلمرو گمرکی دولت طرف متعاهد دیگر وارد شده است ،
طرفهای متعاهد موافقت می کنند در مورد تدابیر کنترلی گمرکی ، اطلاعات مربوط به کالاهای موضوع این کنترلها را نیز برای یکدیگر تهیه نمایند .
ماده 6 - گمرک درخواست شونده ، اطلاعات خام و تحلیلی را در موارد زیر فراهم کرده و نظارت ویژه ای روی آنها خواهد داشت :
الف - اشخاص شناخته شده برای گمرک درخواست کننده که مرتکب تخلف گمرکی شده اند یا مظنون به انجام آن هستند ، مخصوصا" اشخاصی که به قلمرو گمرکی دولت گمرک درخواست شونده ، وارد یا خارج می شوند ،
ب - ابزارها و شیوه های جدیدی که در خصوص قاچاق کالا استفاده می شود ،
ج - کالاهای در حال حمل یا در انبار که گمرک درخواست کننده اعلام می کند ، در مظان حمل غیر قانون به سوی قلمرو گمرکی دولت گمرک درخواست کننده می باشند ،
د - وسائط حمل ونقل وکانتینرها که گمرک درخواست کننده مظنون به استفاده در ارتکاب تخلفات گمرکی در قلمرو گمرکی دولت طرف متعاهد دیگر می باشد ،
ه - اماکنی که از سوی گمرک درخواست کننده شناخته شده یا مظنون به استفاده از ارتکاب تخلفات گمرکی در قلمرو گمرکی دولت طرف متعاهد دیگر می باشد .
ماده 7 - گمرک یک طرف متعاهد ، بنا به درخواست یا به اختیارخود گزارش ، سوابق کتبی ، یا کپی تائید شده اسناد که در برگیرنده تمام اطلاعات خام و تحلیلی در خصوص معاملات تکمیل شده یا برنامه ریزی شده ، که تخلف گمرکی محسوب یا به نظر می رسد ، را برای طرف متعاهد دیگر فراهم نماید .
ماده 8 -
1 - نسخه های اصلی از اطلاعات خام و تحلیلی را فقط درمواردی می توان درخواست کرد که نسخه هیا گواهی شده یا تصدیق شده ناکافی بوده و حتی الامکان باید هرچه سریع تر بازگردانده شوند ، بدون اینکه به حقوق اداره گمرک درخواست شونده یا طرفهای ثالث در ارتباط با آن خدشه ای وارد شود .
2 - هرگونه اطلاعات خام یا تحلیلی مورد مبادله به موجب این موافقتنامه باید همراه با کلیه اطلاعات مربوط برای تشریح یا استفاده از آن باشد .
3 - هرگونه اطلاعات خام و تحلیلی دریافتی از یک طرف متعاهد ، براساس این موافقتنامه ، نمی بایست بدون رضایت طرف متعاهد دیگر به طرف ثالثی ارائه شود .
فصل 5 - تحویل کنترل شده
ماده 9 -
1 - طرفهای متعاهد با توجه به الزامات قوانین ملی خود می بایست اقدامات ضروری را در حد امکانات خود جهت به کارگیری مناسب روش تحویل کنترل شده در سطح بین المللی براساس توافقات یا ترتیبات مرضی الطرفین ، به منظور شناسائی اشخاص درگیر با قاچاق مواد مخدر ، مواد روان گردان یا پیش ماده های جایگزین شده آنها انجام داده و اقدامات قانون را علیه آنها به عمل آورند .
2 - تصمیمات جهت به کارگیری تحویل کنترل شده می بایست بر مبنای مورد به مورد اتتخاذ شده و چنانچه ضرورت داشتهباشد ومقرر شده باشد می بایست با قوانین ملی دولت طرفهای متعاهد با توجه به در نظر گرفتن ترتیبات مالی وتفاهم حاصله ، تطابق داشته باشد .
3 - تحویل کنترل شده محمولات ممنوعه که بارضایت مقامات ذیصلاح مورد توافق قرار گرفته ، می تواند توقیف گردد . همراه با موادمخدر مواد روان گردان یا پیش ماده های به طور دست نخورده ادامه مسیر داده یا به طور کامل یا قسمتی از آن برداشته شده و یا مواد دیگری جایگزین گردد .
فصل 6 - کارشناسان
ماده 10 -
1 - چنانچه مقامات گمرکی یک طرف متعاهد ، در خصوص مبارزه با تخلفات گمرکی که نزد آنها مطرح شده درخواست نمایند گمرک طرف متعاهد دیگر می تواند به مامورین خود اجازه دهد بعنوان کارشناس در دادگاه یا گمرک طرف متعاهد فوق الذکر حضور یابند .
2 - چنین مامورانی بایستی مدارکی دال بر ارائه حقایقی که در راستای وظایف خود احراز کرده اند ، ارائه نمایند .
3 - درخواست حضور مامورین باید به روشنی مشخص کندکه مامور برای چه موردی و در چه سمتی باید حضور یابد .
4 - درخواست حضور مامورین گمرکی بعنوان کارشناس باید طبق قوانین جاری دولتهای طرفهای متعاهد و مطابق معاهدات و کنوانسیونهای بین المللی که هر یک از طرفهای متعاهد در آن عضویت دارند ، باشد .
5 - گمرک درخواست کننده باید تمامی تدابیر لازم را برای حفاظت کامل از امنیت شخصی ماموران در طی اقامتشان در قلمرو خود و محرمانه نگهداشتن اظهارات آنها اتخاذ نماید .
فصل 7 - مکاتبه در مورد درخواستها
ماده 11 -
1 - کمکها ، به موجب این موافقتنامه مستقیما" بین گمرکات مبادله خواهد شد .
2 - درخواست های کمک در چارچوب این موافقتنامه باید به صورت کتبی انجام شده و باید همراه با اسنادی که لازم به نظر می رسد ، باشد ، در موافقعی که شرایط ایجاب کند ، درخواستها می توانند شفاها" نیز صورت گیرند . این قبیل درخواستها باید فورا" به صورت کتبی تائید گردند .
3 - درخواستهائی که متعاقب بند ( 2 ) این ماده صورت می گیردشامل جزئیات زیر خواهند بود :
الف - گمرک درخواست کننده ،
ب - موضوع و دلیل درخواست ،
ج - شرح مختصری از موضوع ، عناصر قانون و نوع اقدام ،
د - اسامی و نشانی های طرفهای ذیربط در اقدام چنانچه شناخته شده باشند .
4 - اطلاعات خام و تحلیلی که در این موافقتنامه به آن اشاره شده است به مامورانی که توسط هر یک از گمرکات ، به ویژه برای این منظور تعیین شده اند ابلاغ خواهد شد . فهرست مامورانی که بدین ترتیب تعیین شده اند ، در اختیار گمرک طرف متعاهد دیگر گذاشته خواهد شد .
5 - مکاتبه بین طرفهای متعاهد می بایست به زبان انگلیسی باشد . فصل 8 - 1 اجرای درخواستها
ماده 12 -
1 - چنانچه گمرک درخواست شونده اطلاعات مورد درخواست رانداشته باشد ، طبق مقررات قانون خود به اقدامات ذیل مبادرت می ورزد :
الف - تحقیقات برای کسب اطلاعات ذکر شده را شروع خواهد کرد ، یا
ب - درخواست را سریعا" به مقامات ذیصلاح منتقل خواهدکرد ، یا
ج - مشخص خواهد ساخت به کدام یک از مقامات مسئول مربوط می شود .
2 - هرگونه تحقیق مطابق بند ( 1 ) این ماده می تواند شامل اظهار نظر مکتوب شخص یا کارشناس مربوطه باشد .
ماده 13 -
1 - ماموران ویژه ای که توسط گمرک درخواست کننده تعیین شده اند می توانند بنا به درخواست کتبی و با اجازه گمرک درخواست شونده و مطابق با قانون جاری ، به منظور تحقیق در مورد تخلف گمرکی ، موارد زیر را اعمال کنند :
الف - با مامورین گمرک درخواست شونده در خصوص اسناد ، دفاترو سایر داده های مربوطه ، برای استخراج هرگونه اطلاعات در موردتخلف گمرکی ، مشورت کنند ،
ب - از اسناد ، دفاتر و سایر داده های مربوطه در ارتباط با آن تخلف گمرکی نسخه برداری کنند ،
ج - در جریان تحقیقاتی که توسط گمرک درخواست شونده در قلمرو گمرکی دولت طرف متعاهد دیگر و در ارتباط با گمرک درخواست کننده انجام می شود ، حضور داشته باشند .
2 - در مواقعی که ماموران گمرک درخواست کننده در قلمرو دولت طرف متعاهد دیگر در شرایطی که در بند ( 1 ) این ماده پیش بینی شده ، حاضر می شوند باید در کلیه مواقع بتوانند مدارکی دال بر سمت اداری خود ، ارائه دهند .
3 - این مامورین هنگامی که در قلمرو گمرک دولت درخواست شونده هستند ، طبق قوانین جاری آن طرف از حمایت مشابه که ماموران گمرک طرف متعاهد دیگر از آن برخوردار هستند ، برخوردار خواهند بود و مسئول هر گونه تخلفی که ممکن است مرتکب شوند ، هستند .
فصل 9 - معافیتها
ماده 14 -
1 - در مواردی که کمکها در چارچوب این موافقتنامه ، حاکمیت ، امتیت ، نظم عمومی یا سایر منافع اساسی ملی یک طرف متعاهد را نقض کند یاباعث افشاء اسرار صنعتی ، تجاری یا حرفه ای گردد یا با مقررات قانون و اداری داخلی آن طرف تناقض پیدا کند ، از ارائه این کمکها می توان خودداری کرد .
2 - گمرک درخواست شونده می تواد به دلیل این که ارائه کمکه ، مانع تحقیق ، تعقیب یا اقدامات جاری خواهد شد ، آن را به تعویق بیاندازد . در چنین مواردی گمرک درخواست شونده برای تعیین این که کمک را می توان تحت شرایطی که ممکن است لازم بداند ارائه کند ، با گمرک درخواست کننده به مشورت خواهد پرداخت .
3 - در مواردی که از دادن کمک خودداری شود یا ارائه آن به تعویق بیفتد ، دلائل خودداری یا تعویق آن باید ارائه شود .
فصل 10 - هزینه ها
ماده 15 -
1 - گمرکات باید از کلیه مطالبات خود برای جبران هزینه های متحمل شده در اجرای این موافقتنامه جز مخارج و مقرری های پرداخت شده به کارشناسان وهمچنین هزینه ها یمترجمین متون و مترچمین همزمان غیر از کارمندان دولت ، که توسط گمرک درخواست کننده تقبل خواهد شد ، صرفنظر نمایند .
2 - در صورتی که برای اجرای درخواست ، هزینه های زیاد و غیر متعارف مورد نیاز باشد ، طرفهای متعاهد به منوظر تعیین شرایطی که به موجب آن درخواست باید اجراء شود وهمچنین روشی که به موجب آن هزینه ها باید نقل شود ، مشورت خواهند کرد .
فصل 11 - محرمانه بودن اطلاعات
ماده 16 -
1 - هرگونه اطلاعات خام یا تحلیلی که به موجب این موافقتنامه در چارچوب کمک اداری دریافت می شود صرفا" برای اهداف این موافقتامه و توسط گمرکات مورد استفاده قرار خواهد گرفت ، جز در مواردی که گمرک ارائه دهنده چنین اطلاعاتی ، استفاده از آن را برای اهداف دیگر یا توسط مقامات دیگر صراحتا" تصویب کرده باشد
2 - هرگونه اطلاعات خام یا تحلیلی دریافت شده به موجب این موافقتنامه محرمانه تلقی شده و حداقل از همان حفاظت محرمانه بودن اطلاعات خام یا تحلیلی بدست آمده در چارچوب قانون ملی دولت متعاهدی که این اطلاعات را دریافت می کند ، برخوردار خواهد بود .
فصل 12 - اجرای موافقتنامه
ماه 17 -
1 - گمرکات طرفهای متعاهد تدابیری را اتخاذ خواهند کرد تا مامورین مسئول تحقیق یا مبارزه با تخلفات گمرکی آنها ، ارتباطات مستقیم و خصوصی را با یکدیگر برقرار کنند .
2 - ادارات گمرک طرفهای متعاهد در خصوص آئین نامه اجرائی جهت تسهیل اجرای این موافقتنامه ، تصمیم خواهند گرفت .
3 - گمرکات طرفهای متعاهد کوشش خواهند کرد تا با توافق یکدیگر هر گونه مشکل یا تردید ناشی از تفسیر یا اجرای این موافقتنامه را حل و فصل نمایند .
4 - اختلافات بین گمرکات طرفهای متعاهد که برای آنها هیچ راه حلی پیدا نمی شود از طریق مجاری دیپلماتیک حل و فصل خواهند شد .
فصل 13 - لازم الاجراء شدن و فسخ
ماده 18 - این موافقتنامه در اولین روز ماه دوم پس از اینکه طرفهای متعاهد به صورت کتبی واز طریق مجاری دیپلماتیک به یکدیگر اطلاع دادند که الزامات قانون و ملی برای اجرای این موافقتنامه انجام شده ، لازم الاجراء خواهد شد .
ماده 19 -
1 - این موافقتنامه تا زمانی معتبر خواهد بود که یکی از طرفهای متعاهد آن را فسخ نماید ، هر طرف متعاهد می تواند ازطریق مجاری دیپلماتیک به وسیله اعلام انقضاء در حداقل شش ماه قبل از پایان سال تقویمی پس از دوره سه ساله از تاریخی که این موافقت نامه لازم الاجراء گشته است ، نسبت به فسخ آن اقدام نماید .
2 - معهذا اقدامات جاری در زمان فسخ باید طبق مفاد این موافقتنامه انجام شود .
ماده 20 - طرفهای متعاهد به منظور بازنگری این موافقتنامه ، بنا به درخواست یا در پایان سه سال از تاریخ لازم الاجراء شدن آن با یکدیگر مذاکره خواهند کرد ، مگر آنک عدم نیاز به بازنگری را به اطلاع یکدیگر برسانند .
برای گواهی مراتب بالا ، امضاء کنندگان زیر که دارای اختیار لازم هستند ، این موافقتنامه را امضاء کرده اند .
امضاء شده در تهران در تاریخ 6 دی 1380 هجری شمسی مطابق با 27 دسامبر2001 میلادی در دو نسخه اصلی به زبانهای فارسی ، ارمنی و انگلیسی که تمامی متون دارای اعتبار یکسان هستند ، و در صورت اختلاف در تفسیر واجراء مفاد این موافقتنامه ، متن انگلیسی مناط اعتبار است .
از طرف دولت از طرف دولت
جمهوری ارمنستان جمهوری اسلامی ایران
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و بیست ماده در جلسه عنلی روز سه شنبه مورخ بیست وسوم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 7/3/1382 به تائید شورای نگهبان رسیده است .
رئیس مجلس شورای اسلامی - مهدی کروبی

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)