قانون اجازه اعطای امتیاز انحصاری ساختن و به کار انداختن خط تراموای بین محمره و آبادان به آقای میرزاحسینخان موقر

مصوب 31 تیرماه 1307 شمسی
ماده اول - مجلس شورای ملی به دولت اجازه می دهد که امتیاز انحصاری ساختن و به کار انداختن خط تراموای بین محمره و آبادان را از تاریخ تصویب این قانون الی مدت سه سال مطابق شرایط و مواد ذیل به آقای میرزاحسینخان موقر تبعه مسلم ایران که در مواد آتیه به نام صاحب امتیاز مذکور می شود واگذار نماید.
ماده دوم - صاحب امتیاز باید نقشه خط راه و طرز ساختمان آن را مطابق اصول فنی در ظرف شش ماه از تاریخ تصویب امتیاز منضما به توضیحات و اطلاعات کافیه مربوطه به ایستگاهها و نقاط انتهایی و کارخانه برق را (در صورتی که قوه محرکه برقی اختیار شده باشد) به وزارت فوائد عامه تقدیم و وزارتخانه مشارالیها مکلف است پس از وصول نقشه مذکوره در ظرف یک ماه موافقت یا عدم موافقت خود را کتبا اظهار دارد در صورتی که در ظرف مدت مذکوره جوابی از طرف وزارت فوائد عامه به صاحب امتیاز داده نشود صاحب امتیاز مطابق نقشه که داده می تواند شروع به اجرای عمل نماید.
ماده سوم - از تاریخ تعیین تکلیف نقشه و طرز ساختمان را مطابق مدلول ماده 2 منتها در ظرف دو سال ساختن و به کار انداختن راه باید خاتمه پذیرفته باشد چنانچه صاحب امتیاز بدون این که مانع فورس ماژوری پیش آمده باشد هر یک از تعهدات مقرره در مواد 2 و 3 را انجام نداده باشد این امتیاز لغو و از درجه اعتبار ساقط خواهد بود.
ماده چهارم - عرض خط تراموای یعنی فاصله بین رایلها نباید از یک گز و وزن هر گز از رایل ها اقلا از چهارده سنک کمتر و خود رایل و سایر آلات و ادوات مربوطه به تراموای از جنس معیوب تهیه و تدارک شده باشد و قوه محرکه تراموای باید الکتریک یا بخار و یا سوخت داخلی بوده و در واگن ها جای نشستن مسافرین به اندازه کافی تامین و حتی الامکان موجبات آسایش مسافرین متناسب با مقتضیات آب و هوا آن ناحیه فراهم و همچنین در نقاط انتهایی خط تراموای و در صورت لزوم در امتداد آن به فواصل معینه توقفگاههای محفوظ برای مسافرین ساخته شده و به طور کلی سرویس تراموای باید برای رفع حوائج عادی مسافرت و حمل و نقل مال التجاره کافی بوده و به نسبت ازدیاد احتیاجات مزبوره توسعه پیدا کند.
ماده پنجم - صاحب امتیاز می تواند از اراضی خالصه که در خط سیر تراموای واقع شده باشد برای عبور خط مزبور و ساختن توقفگاه های و ساختمانهای لازمه دیگر به مقداری که بر حسب تشخیص وزارت فوائد عامه احتیاجات فنی و اداری آن را تامین نماید در طول مدت امتیاز مجانا و بدون تادیه قیمت استفاده نماید و چنانچه اراضی خالصه واقعه در خط سیر تراموای دائر باشد صاحب امتیاز بایستی به قیمت عادله که مشابه با قیمت اراضی آن حدود باشد از دولت خریداری و یا برای تمام مدت امتیاز اجاره کند و به علاوه صاحب امتیاز می تواند هر مقدار اراضی متعلقه به اشخاص را که برای رفع احتیاجات خود ضرور داند با جلب رضایت مالکین و با شرایط مرضی الطرفین خریداری نموده و یا برای تمام مدت امتیاز اجاره نماید و در صورت حدود اختلاف در قیمت بین مالکین اراضی و صاحب امتیاز موضوع اختلاف با تصدیق اهل خبره و با رعایت خصوصیات محلی صورت انجام خواهد یافت و دولت مراقبت خواهد کرد اجحافی واقع نشود.
ماده ششم - این امتیاز به هیچ نحو از انحا به اتباع و موسسات خارجی انتقال داده نخواهد شد ولی صاحب امتیاز مجاز است بر طبق قوانین مملکتی شرکت سهامی با رعایت شرایط ذیل تشکیل داده و به میزان سرمایه لازم اسهام منتشر سازد.
(الف ) بیش از میزان صدی سی و سه 33/0 سهام منتشره به اتباع خارجه فروخته نشده و در روی بقیه (67 درصد) که قابل فروش به اتباع داخله است باید قید شود که در صورت انتقال و فروش به اتباع خارجه از درجه اعتبار ساقط است
(ب ) مرکز شرکت مزبور در خاک ایران واقع است و از هر حیث تابع قوانین ایران خواهد بود.
ماده هفتم - موسسات صاحب امتیاز در ظرف پنج سال اول پس از اتمام راه که در ماده 3 معین شده است از تادیه هر گونه عوارض و مالیات معاف و پس از انقضای مدت مزبوره موسسات مذکوره از حیث تادیه مالیات و عوارض مشمول قوانین عمومی مملکتی خواهد بود.
ماده هشتم - صاحب امتیاز می تواند لوازم تراموای را بدون تادیه حقوق منظمی باشد که در صورت احتیاج مامورین دولتی بتواند به آنها مراجعه نموده و تفتیشان مقتضیه را به سهولت انجام بدهند.
ماده نهم - صاحب امتیاز می تواند لوازم تراموای را بدون تادیه حقوق گمرکی و مالیات راه و هر گونه عوارض دیگری وارد نماید ولی برای استفاده از این معافیت باید صورت لوازم مذکوره را قبلا به وزارت فوائد عامه تقدیم دارد تا بر طبق آن دستور به عهده اداره گمرکات صادر گردد.
ماده دهم - این امتیاز مانع اقدامات دولت برای کارهای راه آهن و سدسازی و نظامی نخواهد بود و پس از انقضای مدت آن دولت مخیر خواهد بود موسسات صاحب امتیاز را به قیمت عادله با تصدیق اهل خبره خریداری نموده و یا این که صاحب امتیاز را مجاز بدارد که از موسسات خود آزادانه و بدون قید انحصار استفاده نماید در صورت اختیار شق ثانی هر موقعی که دولت بخواهد موضوع مذکوره را مجددا به امتیاز انحصاری واگذار نماید چنانچه سرویس تراموای آزاد صاحب امتیاز در آن موقع دائر باشد مشارالیه با تساوی شرایط نسبت به دیگران در حق امتیاز مقدم خواهد بود.
ماده یازدهم - هر گاه صاحب امتیاز بخواهد از اتباع خارجه مهندسین استخدام نماید باید قبلا نظریات وزارت فوائد عامه را در قسمت تابعیت آنها جلب و به موجب ماده صریحی به قید فسخ کنترات و تعقیبات قانونی آنها را ملزم نماید که به هیچ وجه در امور سیاسی و مذهبی مداخله ننموده و از قوانین و مقررات مملکتی تخلف ننماید.
ماده دوازدهم - هر گونه اختلاف حاصله راجعه به مواد این امتیاز بین دولت و صاحب امتیاز مطابق قانون حکمیت حل و تصفیه خواهد شد.
ماده سیزدهم - وزارت فوائد عامه مکلف است پس از تصویب این لایحه با موافقت صاحب امتیاز ترتیب نرخ کرایه راه را داده هر سه سال یک مرتبه در تعرفه مذکوره حق تجدید نظر برای دولت هست صاحب امتیاز می تواند هر موقعی که نرخ کرایه را کافی نداند ازدیاد آن را از دولت تقاضا نماید در این صورت پس از تحقیقات لازمه و مراجعه به دفاتر محاسبات و مدارک تقاضای صاحب امتیاز نرخ مذکور به میزانی که مخارج مختلفه موسسه و منافع عادله صاحب امتیاز را تامین کند افزایش دهد.
ماده چهاردهم - وزارتین مالیه و فوائد عامه هر یک در حدود وظیفه خود مامور اجرای این قانون هستند.
این قانون که مشتمل بر چهارده ماده است در جلسه سی و یکم تیر ماه یک هزار و سیصد و هفت شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی - حسین پیرنیا

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)