تاریخ:10/12/1382                                    کلاسه پرونده: 81/339 شماره دادنامه:705

رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری
       نظرباینکه استفاده از مرخصی استحقاقی سالانه از جمله حقوق مکتسب قانونی مستخدمین دولت است و  اعمال حق مزبور به نحو مطلوب ملازمه با استفاده از آن در زمان متناسب به تشخیص  ذیحق با رعایت مصالح و مقتضیات واحد دولتی متبوع دارد و مدلول مادتین 6 و 30 آئین نامه مرخصی کارکنان نیروهای مسلح نیز مفید جواز احتساب ایام تعطیل فعالیت واحد دولتی جزو مرخصی استحقاقی سالانه مشمولین  آئین نامه مزبور نیست ، بنابراین مصوبات  مورداعتراض خلاف قانون  و خارج از حدود اختیارات معاون اداری و نیروی انسانی صنایع هفتم تیر تشخیص داده می شود و مستندا به قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می گردد .
 رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری - دری نجف آبادی

شماره ه - /81/339                                                 24/12/1382
      مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری .
      شاکی: آقای حمید ضیائی .
      موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبات صنایع هفتم تیر اصفهان وابسته به سازمان صنایع دفاع درخصوص تعطیل نمودن ایام عید نوروز و احتساب آن به عنوان مرخصی استحقاقی .
      مقدمه: شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است،  در چند سال اخیر صنایع هفتم تیر اصفهان به مناسبت ایام عید نوروز، اقدام به تعطیل نمودن روزهایی قبل یا بعد از تعطیلات رسمی عید نوروز می نماید و سپس به موجب تصویبنامه ای و اخذ توافق مقامات وزارت دفاع آن روزها را بعنوان مرخصی از ایام مرخصی استحقاقی مستخدمین محاسبه و منظور می دارد (به پیوست دستورالعملهای مربوط به سالهای 1379، 1380 و 1381 برای نمونه ارسال می گردد) . نظرباینکه این اقدام بنا به دلایل آتی خلاف قانون بنظرمی رسد درخواست طرح و ابطال مصوبه های مذکور را دارد . بموجب مقررات ماده 47 قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی برخی از شرکتهای دولتی  و سازمانهای عمومی و اجرائی کشور مرخصی سالیانه از مزایای استخدام و جزئی مابه ازای خدمت مستخدم و از حقوق مسلم وی می باشد و تایید این امر آراء شماره 76 مورخ15/9/1367 و شماره 144 مورخ 28/8/1374 و شماره 59 مصوب 23/3/1377 هیات عمومی دیوان عدالت  اداری بوده که استفاده از یک ماه مرخصی را حق مسلم و مکتسب مستخدم دانسته و بهمین اعتبار در قوانین و عرف اداری از آن بعنوان مرخصی استحقاقی اسم برده شده است . استفاده از مرخصی حق شخص مستخدم است و الزام و اجبار صاحب حق براعمال آن بدون مجوز شرعی و قانونی فاقد مشروعیت است و اعلام ایام کاری بعنوان تعطیل و احتساب آن روز به عنوان مرخصی استحقاقی مستخدم خلاف مقررات فوق و قرارداد استخدامی و رابطه ناشی از خدمت و اراده آزاد مستخدم در اعمال حق مشروع وی تلقی و مخالف بند 9 اصل3 و اصول 19،  22، 28 و 40 قانون اساسی بنظرمی رسد . بنابراین  مصوبات موردشکایت خلاف قانون اساسی و قوانین موجد حق بنظرمی رسد ابطال آنها را تقاضا دارم .
رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل صنایع دفاع  در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 8/01/801 (7)6031 مورخ 21/11/1381 اعلام داشته اند، تعطیل نمودن روزهای قبل یا بعد از تعطیلات رسمی عید نوروز از طرف سازمان صنایع دفاع و منظورنمودن تعطیلات مذکور به عنوان مرخصی سالیانه به استناد آئین نامه مرخصی کارکنان نیروهای مسلح مصوب مقام معظم فرماندهی کل قوا انجام گرفته است . همانگونه که در ماده 6 آئین نامه ملاحظه می فرمایند ( بمنظور حفظ روحیه و سلامت کارکنان استفاده از یک سوم مرخصی استحقاقی در هر سال، ضروری است فرماندهان، روسا  ومدیران مکلفند ترتیبی اتخاذ نمایند تا کارکنان جمعی امکان استفاده از مرخصی  را داشته باشند . ) و از طرفی وفق ماده 30 آئین نامه ( اتخاذ تدبیر لازم در مورداستفاده کارکنان از مرخصی استحقاقی با توجه  به مصالح  سازمانی و خدمتی یکی از مسئولیتهای عمده فرماندهان، روسا و مدیران می باشد . ) به چهارنکته اساسی و مهم اشاره شده است .
1 - ضرورت استفاده از یک سوم مرخصی استحقاقی کارکنان درهر سال
2 - تکلیف فرماندهان، روسا و مدیران جهت تحقق این امر ضروری
3 - استفاده مرخصی استحقاقی با توجه به مصالح سازمانی و خدمتی
4 - مسئولیت عمده فرماندهان، روسا و مدیران جهت اتخاذ تدابیر لازم . با عنایت به موارد مذکور مسئولین ذیصلاح مکلفند اولا  افراد را وادار نمایند که از یک سوم مرخصی خود در سال استفاده نمایند . ثانیا، استفاده از مرخصی مذکور باید باتوجه به مصالح سازمانی و خدمتی صورت پذیرد . نظم حاکم بر مجموعه های نظامی و صنعتی این اقتضاء را دارد که مدیران و فرماندهان تشخیص دهند که در روزهایی که اکثریت کارکنان درخواست مرخصی می نمایند مثل ایام فروردین و . . . خط تولید را ولو اینکه تعداد اندکی نیز حاضر به مرخصی نرفتن باشند اعمال نمایند . این امر خود حفظ منافع عموم است .
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت الاسلام والمسلمین دری نجف آبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا و مستشاران شعب  تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رای می نماید .
مرجع : روزنامه رسمی شماره 17223= 2/2/1383
نوع :
2
شماره انتشار :
705
تاریخ تصویب :
1382/12/10
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)