آئین نامه تاسیس و بهره برداری از موسسات ترابری جاده ای داخلی و مقررات ایمنی و رفت و آمد وسایل ترابری در راههای کشور

شماره 44/3246 27/4/2537
باستناد اجازه حاصل از بند (13) ماده(7) قانون تغییر نام "وزارت راه " به "وزارت راه و ترابری " و تجدید تشکیلات و تعیین وظایف آن و نیز به موجب بند (و) و از ماده2 آئین نامه ترکیب شورای عالی هماهنگی ترابری کشور و وظایف و اختیارات شورا مصوب کمیسیونهای مربوط مجلسین آئین نامه تاسیس و بهره برداری از موسسات ترابری جاده ای داخلی و مقررات ایمنی و رفت و آمد وسایل ترابری در راههای کشور مشتمل بر 72 ماده و 8 تبصره و یک ضمیمه در دهمین جلسه شورای عالی هماهنگی ترابری کشور تصویب و از تاریخ 1/5/2537 لازم الاجرا میباشد
فصل اول - کلیات
ماده 1 - انجام هر گونه عملیات ترابری عمومی جاده ای اعم از حمل کالا یا مسافر یا وسیله ترابری عمومی از نقطه ای به نقطه دیگر در داخل کشور مستلزم تاسیس و بهره برداری از موسسات ترابری داخلی به وسیله شخص یا اشخاص حقیقی با موافقت قبلی دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور و رعایت ضوابط و استانداردهای تعیین شده در آئین نامه و سایر مقررات مربوط مملکتی خواهد بود
تبصره - موسسات ارتشی انتظامی و موسساتی که فعالیت ترابری آنها جنبه خصوصی داشته و صرفا به کار حمل فرآورده ها و کالاهای شخصی موسسه اشتغال دارند از شمول مقررات این آئین نامه به جز مقررات مربوط به ایمنی و رفت و آمد وسایل ترابری مشروط بر اینکه وسائل ترابری مزبور دارای پلاک شخصی باشند (پلاک سفید) در راهها مستثنی خواهند بود
ماده2 - کلمه موسسه که در این آئین نامه بکار برده شده شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی است که از طرف یک نفر به طور مستقل یا چند نفر به صورت شرکت یا مشارکت تاسیس شده باشد
ماده3 - کلمه وسیله ترابری عمومی که در مقررات این آئین نامه از آن استفاده شده است هر گونه حمل جاده ای است که با قوه محرکه خود و یا قوه محرکه وسیله دیگر در جاده ها به حرکت در آمده و برای حمل بار یا مسافر به کار برده میشود
ماده4 - موسسات ترابری داخلی به دو صورت تاسیس میشوند
الف - موسساتی که مستقیما در کار حمل کالا یا مسافر دست داشته و حداقل دارای 10 وسیله نقلیه ملکی باشند چنین موسسات در این آئین نامه موسسات ترابری جاده ای داخلی (کریر) نامیده شده اند موسسات ترابری جاده ای داخلی ممکن است تعدادی از وسائل ترابری را شخصا مالک بوده و بقیه را در اجاره داشته باشد ضمنا اینگونه موسسات بایستی دارای تاسیسات و تجهیزات لازم به صورت استیجاری ( سند رسمی) و یا ملکی باشند
ب - موسساتی که مستقیما در کار حمل کالا یا مسافر دخالت نداشته و دارای وسائل ترابری ملکی نمیباشد چنین موسساتی قبول حمل کالا یا مسافر نموده ملی کار حمل را به دیگری واگذار میکنند از چنین موسساتی در این آئین نامه بعنوان موسسات کارگزاری ترابری جاده ای داخلی ( فورواردر )یاد شده است اینگونه موسسات بایستی دارای تاسیسات و تجهیزات لازم به صورت استیجاری( سند رسمی) و یا ملکی باشند
فصل دوم - تاسیس و بهره برداری
ماده5 - تقاضای تاسیس موسسات ترابری و موسسات کارگزاری داخلی و یا دفاتر نمایندگی آنها ( باربری و مسافربری) از طریق مراجع صادر کننده پروانه به دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور ارسال خواهد شد به برگ در خواست تاسیس باید طرح مقدماتی موسسه ایکه تاسیس خواهد شد و در صورت شرکت بودن شرکت نامه نیز ضمیمه باشد
تبصره - در صورتیکه محل موسسه در حوزه کار راهنمائی و رانندگی باشد محل موسسه بایستی از نقطه نظر ترافیک و عبور و مرور مورد موافقت اداره راهنمائی و رانندگی شهر ستان مربوط قرار میگیرد ماده6 - دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور با توجه به مقتضیات اجتماعی و اقتصادی و سایر عوامل منجمله کفایت یا عدم ضوابطی را برای تاسیس موسسات ترابری در کلیه نقاط کشور تهیه خواهد نمود در خواست و طرح تفصیلی تسلیمی ترابری در کلیه نقاط کشور تهیه خواهد نمود در خواست و طرح تفصیلی تسلیمی از طرف متقاضیان بر اساس ضوابط مزبور بررسی و در صورت تطبیق با ضوابط فوق آن را قبول و در غیر اینصورت با ذکر علت رد خواهد نمود
ماده7 - واحد هائی که فعالیت ترابری آنها به صورت شرکت انجام خواهد شد هیات موسس پس از کسب مجوز از دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور نسبت به ثبت شرکت اقدام خواهد نمود
ماده8 - در صورتیکه درخواست و طرح تسلیمی به علل موجهی رد شده باشد در خواست کننده میتواند پس از بر طرف نمودن آن علل درخواست خود را مجددا مطرح نماید
ماده9- پس از انجام تشریفات ثبتی موسسه در خواست کننده مکلف است ظرف مدت تعیین شده توسط دبیرخانه شورا شروع به ساختمان و تجهیز موسسه بر اساس طرح تصویبی نموده و پس از تکمیل ساختمان و تجهیز آن برای شروع به بهره برداری مراتب آمادگی خود را به دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور اعلام دارد و دبیر خانه با توجه به نوع و میزان ساختمان و در نظر گرفتن سایر عوامل مدت زمان لازم را برای اجرای طرح تعیین و به متقاضی اعلام خواهد نمود
ماده10 - دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور پس از ایجاد تاسیسات و تجهیزات موسسه و تطبیق آن با طرح تصویبی موافقت خود را با بهره برداری از موسسه مزبور به سازمانهای مسئول صدور پروانه اعلام خواهد نمود مراجع صدور پروانه موظفند حداکثر ظرف مدت 15 روز پس از وصول اجازه نامه دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور نسبت به صدور پروانه اقدام نماید
تبصره1 - دبیرخانه شورای هماهنگی ترابری کشور نسبت به صدور پروانه فعالیت موسسات ترابری که خارج از محدوده اتاقهای اصناف و شهرداریهای کشور قرار دارند پس از بررسی کامل راسا اقدام مینماید
تبصره2 - درخواست کننده نمیتواند قبل از صدور پروانه کار اقدام به بهره برداری نماید
تبصره3 - اعتبار پروانه کار برای مدت یک سال خواهدبود
ماده11 - در صورتیکه در خواست کننده نتواند ظرف مدت مقرر در ماده 9 اقدام به ایجاد و تجهیز موسسه خود بر اساس طرح تصویبی نماید مراتب را با ذکر علت به دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور اطلاع خواهد داد دبیرخانه شورای هماهنگی ترابری کشور د ر صورتیکه تاخیر در اقدام را موجه تشخیص دهد مدت مقرر را فقط برای یک نوبت تمدید خواهد شد
ماده12 - چنانچه درخواست کننده ظرف مدت ثانوی نیز نتواند موسسه خود را تاسیس و تجهیز نماید موافقت قبلی دبیرخانه شورای هماهنگی ترابری کشور کان لم یکن تلقی گردیده و درخواستهای رسیده به وسیله اشخاص دیگر مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت
ماده13 - در مورد تجدید پروانه موسسات ترابری و موسسات کارگزاری داخلی که پیش از اجرای این آئین نامه تاسیس گردیده اند دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور موظف است بهبود وضع این موسسات را بر اساس ضوابط تعیین شده طبق ماده (6) به آنها اعلام نماید تجدید بعدی پروانه اینگونه موسسات منوط به اجرای ضوابط در جهت بهبود وضع موسسه خواهد بود
ماده14 - موسسات ترابری مسافری و باری باید مراقبت نماید که
رانندگان وابسته به موسسه مقررات ایمنی و رفت و آمد وسایل ترابری موضوع فصل سوم این آئین نامه را بنحو احسن رعایت نماید
ماده15 - موسسات ترابری باری موظفند از دادن بار به رانندگان وسائط نقلیه ایکه ( طبق نظر پلیس راه) در جاده ها رعایت مقررات ایمنی را نمی نماید خود داری کنند
ماده16 - موسسات ترابری نباید به رانندگان سواری مینی بوس اتوبوس و یا کامیون فاقد گواهینامه رانندگی و مدارک قانونی دیگر یا رانندگانی که گواهینامه آنها از طرف مراجع صلاحیت دار توقیف شده است مسافر یا بار بر بدهند
ماده17 رانندگان وسائل ترابری عمومی موظفند دو سال یک بار به بیمارستانها و درمانگاههای وزارت بهداری و بهزیستی مراجعه نموده و برگ معاینه دریافت دارند پلیس راه و ژاندارمری از حرکت وسیله نقلیه ایکه سلامت رانندگان آنها توسط وزارت فوق تایید نشده باشد جلوگیری خواهدنمود
ماده18 - هریک از موسسات ترابری دارای مدیری خواهند بود که مسئولیت حسن اجرای کار و رعایت ضوابط این آئین نامه و سایر قوانین مملکتی را به عهده خواهند داشت
ماده19 - مدیر موسسه باید دارای شرایط زیر باشد
الف - تابعیت ایرانی
ب - حداقل سن 25 سال
ج - سواد کافی و تجربه لازم در امور مربوط به ترابری
د - حسن پیشینه
ه - صلاحیت انجام امور حمل و نقل طبق نظر شهربانی محل
ماده20 - مدیر مسئول نمیتواند مسئولیت دو موسسه ترابری جاده ای را در یک زمان به عهده داشته باشد
ماده21 - موسسات ترابری مکلفند پرسشنامه های آماری را که در مواقع معین از طرف سازمانهای مسئول از طریق سندیکا یا اتحادیه مربوط در اختیار آنان گذاشته میشود تکمیل نموده و ظرف مدت قید شده در پرسشنامه تسلیم سازمان درخواست کننده نماید
ماده22 - با تاسیس پایانه های عمومی ( ترمینال) به تعداد کافی در هر شهر دبیرخانه شورای هماهنگی ترابری کشور موسسات ترابری داخلی را در این پایانه ها تمرکز خواهد داد و موسسات مزبور مکلف به پیروی از دستور دبیرخانه شورای هماهنگی ترابری کشور بوده و باید تشکیلات خود را در پایانه های عمومی مستقر نماید
ماده23 - موسسات ترابری جاده ای میتوانند با اطلاع و موافقت دبیر
خانه شورای هماهنگی ترابری کشور در مرکز فعالیت خود اقدام به تاسیس دفاتر فروش بلیط و قبول بار نماید
ماده24 - موسسات ترابری جاده ای داخلی باید مقرراتی که رعایت آنها برای حمل کننده بار و یا مسافر الزامی است در پشت صورتحساب و بلیتهای مسافرت چاپ نمایند.
ماده 25 - موسسات ترابری جاده داخلی مسافر بری باید نام موسسه را با حروفی درشت در دوطرف بدنه وسایل ترابری مربوط به موسسه قید نماید در مورد موسسات باربری نوشتن نام موسسه بر روی بدنه کامیون های متعلق به موسسه الزامی است.
ماده 26 - هر یک از موسسه ترابری جاده داخلی(باربری)باید دارای تاسیسات و تجهیزاتی به شرح زیر باشد.
الف - دفتر کار
ب - محوطه مناسب برای پارکینگ وسایل ترابری
ج - انبار کافی
د - استراحت گاه برای رانندگان
ه - آب و برق و تلفن و تلکس (بادر نظر گرفتن امکانات محل و سازمانهای تامین کننده این خدمات)
و - وسایل تخلیه و بارگیری
ز - تجهیزات اتش نشانی
ح - وسیله توزین بار(متناسب با کار موسسه)
ط - دستگاه اندازه گیری ابعاد بار(گاباری)
ی - وسایل گرم کننده و خنک کننده هوا (با در نظر گرفتن امکانات محل)
ک - جعبه کمک های اولیه
ل - تعمیرگاهی مناسب برای تعمیرات جزئی
27 - تاسیسات و تجهیزات لازم برای موسسات ترابری داخلی ( مسافر بری) بشرح زیر است :
الف - دفتر کار
ب - محوطه مناسب برای پارکینگ وسائل ترابری ( اتوبوس و مینی بوس و سواری )
ج - انبار برای توشه مسافرین
د - استراحتگاه برای رانندگان
ه - آب و برق و تلفن و تلکس ( با در نظر گرفتن امکانات محل و سازمانهای تامین کننده این خدمات )
و - تجهیزات آتش نشانی
ز - وسیله توزین بار مسافرین
وسائل گرم کننده و خنک کننده هوا ( با در نظر گرفتن امکانات محل )
ط - جعبه کمکهای اولیه
ی - سالن مناسب برای انتظار مسافرین
ک - تعمیر گاه مناسب برای تعمیرات جزئی
1 - ضوابط مندرج در موارد 26و 27 بنحو مذکور در ماده 6 این آئین نامه تعیین خواهد شد
28 - از ادامه کار موسسات ترابری جاده ای داخلی که رعایت ضوابط این آئین نامه و سایر مقررات مملکتی را ننموده باشد جلوگیری به عمل خواهد آمد و مراتب در پرونده آنان در دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور درج خواهد شد مدت تعطیل این موسسات با تخلفات آنان خواهد بود
ماده29 - دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور میتواند از طریق مراجع صدور پروانه فعالیت موسساتی را که بیش از سه مرتبه از ضوابط فصل اول و دوم آئین نامه و سایر مقررات مملکتی سر پیچی نموده باشند جلوگیری به عمل آورد
فصل سوم - مقررات ایمنی رفت و آمد وسایل ترابری در راهها
1 - کلیات
ماده30 - رانندگان وسائل ترابری اعم از باری یا مسافری باید اسناد و مدارک زیر را همیشه به همراه داشته و عندالمطالبه به ماموران پلیس راه و مسئولان دیگر ارائه دهند
الف - گواهی نامه مجاز رانندگی
ب - کارت مالکیت وسیله ترابری
ج - بیمه نامه شخص ثالث
د - برگ معاینه وسیله ترابری
ه - اسناد حمل مربوط به بار یا مسافرین محمول که وسیله موسسه ترابری مربوط تنظیم گردیده است
و - برگ معاینه راننده وسیله نقلیه
ز - سایر مدارک مورد نیاز طبق آئین نامه و مقررات مربوط
ماده31- رانندگی وسایل ترابری عمومی در راهها فقط به مدت 10 ساعت در شبانه روز در صورتیکه سفر وسیله ای بیش از 10 ساعت پیش بینی گردد و موسسه وابسته برنامه سفر آنرا یکسره تنظیم نموده باشد باید راننده کمکی با وسیله ترابری همراه نماید
ماده 32 موسسات ترابری باید مراقبت نماید که وسیله نقلیه به ترتیب صحیح و مطابق ظرفیت بار چینی شده و یا دارای مسافر باشد راننده وسیله نقلیه نیز پس از اطمینان از این موضوع باید اقدام به راندن وسیله نقلیه نماید
ماده33 - رانندگانیکه با عینک مجاز به رانندگی میباشند باید همیشه یک عینک یدکی در وسیله ترابری خود داشته باشند تا چنانچه عینک مورد استفاده در طول سفر شکسته یا مفقود گردد از عینک یدکی استفاده نماید
ماده 34 - حد ظرفیت و ابعاد وسیله نقلیه طبق مقرراتی است که وسیله وزارت راه و ترابری تنظیم گردیده است
ماده 35 - در صورتیکه حمل باری حجیم مستلزم انتخاب وسیله ای بزرگتر از ابعاد مجاز در ماده فوق باشد مراتب از طرف موسسه ترابری به دفتر برنامه ریزی و هدایت ترابری وزارت راه و ترابری اعلام خواهدشد تا پیش بینی های لازم برای حمل بارهای حجیم به عمل آورده و طبق مقررات عبور و مرور در جاده ها اجازه نامه یا پرونده عبور صادر نماید
ماده 36 - در صورتیکه وسیله ترابری باری طویل ( لوله, تیر آهن , ماشین های طویل و غیره ) بارگیری نماید به طوریکه مقداری از بار خارج از وسیله ترابری قرار گرفته باشد باید در انتهای بار علاوه بر پرچم قرمز که بقطع 50×50 سانتیمتر خواهد بود چراغهای چشمک زن مخصوص تعبیه گردد بطوریکه انتهای بار برای رانندگان وسائل ترابری عقبی که قصد سبقت گرفتن دارند کاملا قابل رویت و مشخص باشد
ماده 37 - لوله اگزوس در وسایل ترابری باری سنگین و تریلها باید بطور سر بالا کار گذاشته شده و تا بالای طاق کابین راننده ادامه داشته باشد تا دود حاصله از سوخت موتور اختلالی در دید وسایل ترابری که قصد سبقت دارند ایجاد نکنند وسایل ترابری دیگر باید از قرار دادن لوله اگزوس به طرف چپ وسیله ترابری خودداری نماید تا دود آنها در راه پراکنده نشود ( اجرای این ماده با در نظر متخصصین فن خواهد بود )
ماده 38 - در زمستانها و هوای سرد وسایل ترابری باید به زنجیر چرخ و یا لاستیک یخ شکن و همچنین سایر وسایل ایمنی مجهز بوده و در مواقع لازم از آنها استفاده نماید
ماده 39 - یدک کشی
الف - یدک کشی یعنی انتقال وسیله ترابری آسیب دیده ای که با قوه محرکه خود قادر به حرکت نباشد با وسیله ترابری دیگر
ب - هیچ وسیله ترابری نمیتواند در یک زمان بیش از یک وسیله ترابری آسیب دیده را یدک بکشد
ج - وسیله ترابری آسیب دیده باید دارای سیستم فرمان کاملا سالم باشد
د - وسیله ترابری آسیب دیده باید در جریان یدک کشی دارای راننده مستقل باشد و حرکت آنرا با وسیله ترابری کشنده هم آهنگ سازد
ه - وسیله ترابری کشنده باید دارای قدرت کافی برای کشیدن وسیله ترابری آسیب دیده باشد
و - وسیله ترابری آسیب دیده باید با طناب سیمی محکم ( سیم بکسل) و یا بکسلهای ثابت به وسیله ترابری کشنده بسته شده باشد
ز - عمل یدک کشی باید در ساعات مجاز انجام شود
ح - وسایل ترابری مسافر بری که دارای مسافر است نمیتواند وسیله آسیب دیده ای را یدک بکشد اگر چه وسیله ترابری آسیب دیده مسافر بری باشد در صورتیکه یکی از محور های وسیله ترابری آسیب دیده خراب یا میزان آن بهم خورد و یا اینکه دارای سیستم ترمز و فرمان ناقص باشد وسیله کشنده باید به جرثقیل مجهز بوده و وسیله ترابری آسیب دیده را در حالیکه محور آن از زمین بلند است با خود بکشد
2 - حوادث رانندگی
ماده 40 - راننده یا رانندگان وسایل ترابری موظفند در صورت بروز حادثه رانندگی مراتب را با اولین وسیله ممکن به نزدیکترین پاسگاه انتظامی اطلاع دهند
ماده41 - مامور یا مامورین مسئول که برای رسیدگی به حادثه به محل اعزام میشوند پس از معاینه محل و وضع حادثه گزارشی حاوی نکات زیر برای ارجاع به مقامات قضائی تهیه خواهند نمود
الف - تاریخ و ساعت وقوع حادثه
ب - محل وقوع حادثه
ج - نوع و سیستم وسائل ترابری متصادم و صدمه دیده و شماره آنها
د - تعداد مقتولین و مجروحین
ه - تخمین خسارات وارده به وسیله یا وسایل ترابری
و - شرح مختصری از حادثه
ز - شماره گواهینامه و نشانی دقیق راننده یا رانندگان وسایل متصادم و صدمه دیده
ح - تهیه کروکی صحنه تصادف
ط - نام مامور یا مامورین تهیه گزارش و نظریه آنها
تبصره - پلیس راه ژاندار مری کشور شاهنشاهی و سایر مقامات ذیربط اوراق چاپی مخصوص حاوی مطالب فوق را تهیه نموده و در اختیار مامورین مربوط خواهد گذاشت
ماده 42 - گزارش حادثه در 4 نسخه تهیه خواهد شد که نسخه اول آن در اختیار مقامات قضائی گذاشته میشود نسخه های دوم و سوم به ترتیب در مرکز فرماندهی پلیس راه و بلاخره نسخه چهارم برای وزارت راه و ترابری ( دبیر خانه شورای هماهنگی ترابری کشور) ارسال خواهد شد
3 - معاینه و نگاهداری وسایل ترابری
ماده 43 - وسایل ترابری برای رفت و آمد در راهها باید از هر حیث سالم باشند و هیچگونه نقص فنی بخصوص در موارد زیر نداشته باشند
الف - سیستم ترمزها
ب - سیستم اتصال در مورد تریلی ها
د - سیستم روشنائی
ه - لاستیکها
ز - بوق
ح - برف پاکن
تبصره - وسایل ترابری عمومی بایستی دارای آئینه دید عقب و کپسول آتش نشانی باشند
ماده 44 - راننده وسیله ترابری باید مراقبت نماید وسیله ای را که برای سفر در اختیار دارد از هر جهت بخصوص از جهات یاد شده در ماده قبل بی عیب و نقص باشد
ماده45 - مسئول تعمیر گاه موسسه ( موضوع مواد 26و 27 این آئین نامه ) نیز باید قبل از حرکت وسیله ترابری آنرا معاینه نموده و قابلیت آنرا برای سفر پیش بینی شده تایید نماید
ماده46 - دارندگان وسایل ترابری باید وسایل ترابری خود را در موارد مقرر در فصل چهارم آئین نامه راهنمائی و رانندگی مصوب 18 اردیبهشت ماه 2537 شاهنشاهی برای معاینه در اختیار مقامات مربوط گذاشته و مقررات فصل مذکور را از هر جهت رعایت نمایند 4 - پارکینگ
ماده 47 - وسایل ترابری که در راهها نقص فنی پیدا کرده یا به جهتی مجبور به توقف میگردند باید در توقفگاههائی که در راهها احداث گردیده است پارک شوند
ماده 48 - در صورتیکه نقص فنی وسیله ترابری به ترتیبی باشد که نتوان آنرا تا توقفگاه هدایت نمود راننده باید وسیله ترابری را در منتهی الیه دست راست شانه شاهراه پارک نموده و علاوه بر قرار دادن مثلث شبرنگ در فواصل معینی نسبت به استقرار چراغهای چشمک زن برای این منظور بکار میرود اقدام نماید
ماده 49 - چنانچه در نتیجه عدم رعایت ماده فوق حادثه ای منجر به قتل یا جرح یا خسارت برای وسایل ترابری پیش آید راننده وسیله ترابری پارک شده به تناسب تقصیری که در به وجود آمدن حادثه داشته است مقصر شناخته خواهد شد
ماده 50 - پارک وسایل ترابری در پیچها و نقاطی که مانع دید و سایل ترابری دیگر گردد و همچنین داخل تونل ها بکلی ممنوع است
5 - حمل مواد خطرناک
ماده 51 - مواد خطرناک موضوع این بخش عبارتند از :
مواد منفجره آتش زا سمی سوزان ( اسیدها و مواد مشابه ) گازهای قابل اشتعال ( بصورت گاز یا مایع ) مواد رادیو اکتیو و بطور کلی موادی که ذاتا خطر زا باشند
ماده52 - حمل مواد خطرناک در وسایل ترابری عمومی در صورتی مجاز خواهد بود که شرایط ایمنی در وسایل مذکور رعایت شده باشد و یا محموله در وسیله نقلیه دربست حمل شود
ماده 53 - موسسات ترابری موظفند علامت مخصوص ماده خطرناک راکه در ماده آتی معرفی گردیده در چهار قطعه ابعاد 40×60 سانتیمتر تهیه نموده و در چهار طرف وسیله ترابری حامل نصب نمایند
ماده 54 - علائم مواد خطرناک همان علائمی است که در موافقتنامه حمل و نقل بین المللی کالاهای خطرناک پیش بینی شده و به شکل و بشرح پیوست میباشند
ماده55 - موسسات ترابری همچنین مکلفند سیستم مقابله با خطرات ناشی از حمل ماده خطرناک را که به تایید مقامات صلاحیتدار رسیده باشد در وسیله ترابری حامل تعبیه نمایند
ماده 56 - در صورتیکه مقامات انتظامی کشور لازم بدانند به موسسه ترابری توصیه خواهد شد که علاوه بر راننده و کمک راننده نماینده ای از طرف موسسه مزبور که با ماده خطرناک محمول و روش مقابله با خطرات احتمالی آن آشنا باشد بدرقه وسیله ترابری حامل ماده خطرناک نماید
ماده57 - در صورتیکه وسیله ترابری حامل دو نوع از مواد خطرناک باشد باید علائم و توصیه های مربوط به هر دو نوع از مواد خطرناک بکار برده میشود
ماده58 - در صورت لزوم وزارت راه وترابری نقشه مسیری را که وسیله ترابری حامل ماده خطرناک برای رسیدن به مقصد باید طی کند و توقف های غیر اضطراری بین راه در آن پیش بینی شده است برای تحویل به راننده در اختیار موسسه ترابری خواهد گذاشت و راننده مکلف است وسیله ترابری را در مسیر تعیین شده هدایت کند
در نقشه مورد بحث سعی خواهد شد که وسیله ترابری حتی المقدور از نقاط کم جمعیت و احیانا جاده های کمربندی شهرها عبور داده شود و توقفهای بین راه دور از وسایل ترابری دیگر و محل های امن و خلوت انجام گیرد
ماده59 - در مواقعیکه راننده وسیله ترابری حامل مواد خطرناک اضطرارا مجبور به توقف میشود باید وسیله ترابری را حتی المقدور منتهی الیه دست راست جاده در محوطه باز دور از پل ها و تونل ها و تاسیسات رفاهی بین راه متوقف نماید
ماده60 - در توقف های بین راه و توقف های اضطراری باید همیشه یکنفر از سه نفر راننده کمک راننده و یا نماینده موسسه ترابری در وسیله ترابری یا اطراف آن باقی مانده و از آن مراقبت نمایند
ماده61 - در مورد سوخت گیری وسایل ترابری حامل مواد خطرناک نکات زیر باید رعایت شود
الف - سوخت گیری حتی الامکان در پمپ هایی که دور از آبادی بوده و در نقاط کم جمعیت قرار دارد انجام گیرد
ب - وسیله ترابری دیگری در جلو یا عقب وسیله ترابری حامل ماده خطرناک مشغول سوخت گیری یا در انتظار نوبت نباشد
ج - موتور وسیله ترابری حامل ماده خطرناک باید خاموش باشد
د - راننده کمک راننده و یا نماینده موسسه ترابری از وسیله ترابری دور نشوند
ماده62 - در صورتیکه وسیله ترابری حامل ماده خطرناک نقص فنی پیدا کند بطوریکه نتوان آنرا در محل و در فرصت مناسب تعمیر نمود راننده باید مراتب را به موسسه ترابری وابسته اطلاع دهد تا موسسه ترابری وسیله دیگری را برای تحویل گرفتن ماده خطرناک از وسیله ترابری حامل اعزام نماید
7 - مقررات مختلف
ماده63 - حمل حیوانات زنده با وسایل ترابری مخصوص انجام خواهد گرفت
ماده64 - در وسایل ترابری حامل حیوانات زنده علاوه بر راننده و کمک راننده باید مراقبی ازطرف مالک از حیوانات مراقبت نماید
ماده65 - حمل جنازه با وسایل ترابری باری یا مسافر بری ممنوع است مگر اینکه در مبدا حمل جنازه وسیله حمل مخصوص وجود نداشته و ماموران انتظامی در محل کتبا این موضوع را تایید نموده باشند در چنین صورتی غیر از مشایعین جنازه نباید مسافر دیگری در وسیله ترابری پذیرفته شود
ماده66 - گواهی ماموران انتظامی پیش بینی شده در ماه قبل بر اساس نامه بهداری محل حاکی از اینکه حمل جنازه در وسیله ترابری عمومی خطری برای بهداشت مردم تولید نخواهد نمود صادر خواهد گردید
ماده67 - نسبت به مواردی از ایمنی و مقررات رفت و آمد وسایل ترابری در راهها که در این آئین نامه پیش بینی نشده است آئین نامه راهنمایی و رانندگی مصوب اردیبهشت ماه 1347 حاکم خواهد بود
ماده 68 - متخلفین از مقررات ایمنی اینم آئین نامه به ترتیبی که در آئین نامه خلافی تعیین خواهد شد مجازات خواهند شد
ماده69 - ماموران پلیس راه همچنین می توانند وسایل ترابری راکه مقررات ایمنی مذکور در این آئین نامه و آئین نامه رانندگی را رعایت ننموده باشند متوقف نماید این چنین وسایل ترابری پس از تطبیق دادن وضع خود با مقررات ایمنی ( بنا به تشخیص پلیس راه ) براه خود ادامه خواهند داد
ماده70 - در اسفند ماه هر سال در جلسه ای متشکل از نمایندگان وزارت راه و ترابری و پلیس راه و ژاندارمری کشور شاهنشاهی دستور العملی برای محدودیت رفت و آمد وسایل ترابری سنگین در ساعات معینی از تعطیلات رسمی سال بعد در جاده هائی که ممکن است ترافیک سنگین داشته باشد تنظیم و برای اجرا در اختیار پلیس راه قرار داده خواهد شد
ماده71 - کلیه مقررات مندرج در فصل سوم این آئین نامه در مورد وسایل ترابری خارجی نیز لازم الاجرا است
ماده72 - از تاریخ اجراء این آئین نامه , آئین نامه تاسیس موسسات ترابری جاده ای مسافری و باری داخلی و دفاتر نمایندگی آنها مصوب ششمین جلسه شورای عالی هماهنگی ترابری کشور مورخ 22/4/2535 ملغی میگردد وزیر راه و ترابری
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)