ماده 1 - به منظور ایجاد هماهنگی در بهبود امور اجتماعی و عمران دهات و
استفاده از نیروی انسانی بر اساس خودیاری و همکاری و شرکت و دخالت ساکنان
دهات در تنظیم و اجرای برنامه های اصلاحات روستایی از تاریخ تصویب این لایحه
قانونی اصلاح امور اجتماعی و کمک به عمران دهات به عهده انجمنهای ده محول
می شود که تحت هدایت وزارت کشور انجام وظیفه نمایند.
تبصره 1 - ده یا قریه از نظر این لایحه عبارت است از مرکز جمعیت و محل
سکونت حداقل 250 نفر (یا 50 خانوار) که درآمد اکثریت افراد آن از طریق
کشاورزی حاصل می شود.
ماده 2 - انجمنهایی که به موجب این لایحه انتخاب و تشکیل می شوند دارای
شخصیت حقوقی و استقلال مالی بوده و جانشین شوراها و انجمنهای سابق خواهند
بود.
ماده 3 - در هر ده انجمنی مرکب از پنج نفر که برای مدت سه سال و به
اکثریت آرا ساکنان همان ده انتخاب می شود تشکیل می گردد و عضویت انجمن
افتخاری خواهد بود.
ماده 4 - وزارت کشور مکلف است در مدت دو سال از تاریخ تصویب این لایحه
قانونی انتخاب انجمن دهات را در سراسر کشور به اتمام رساند.
ماده 5 - واجدین شرایط زیر می توانند در انتخاب انجمن ده شرکت نمایند :
الف - داشتن تابعیت ایران .
ب - سکونت لااقل شش ماه قبل از شروع انتخابات انجمن در محل .
ج - دارا بودن لااقل 18 سال تمام .
د - نداشتن سابقه محکومیت به جنحه و جنایت .
ه - دارا بودن اهلیت قانونی .
ماده 6 - واجدین شرایط زیر می توانند عضو انجمن ده انتخاب شوند و انتخاب
مجدد آنان بلامانع می باشد :
الف - داشتن تابعیت ایران .
ب - سابقه سکونت لااقل دو سال متوالی و اشتغال به کشاورزی و یا کسب و کار
در ده قبل از انتخاب انجمن .
ج - دارا بودن حداقل 25 سال و حداکثر 65 سال سن .
د - نداشتن سابقه محکومیت به جنحه و جنایت .
ه - نداشتن عضویت در احزاب غیر قانونی .
و - دارا بودن اهلیت قانونی .
ماده 7 - اعضای انجمن ده باید در اولین جلسه انجمن به مضمون زیر سوگند
یاد کرده و ذیل سوگندنامه را امضا و یا اثر انگشت تسجیل نمایند.
(من بخدای بزرگ و قرآن مجید سوگند یاد می کنم که همواره نسبت به اساس
سلطنت مشروطه و حفظ استقلال و مصالح کشور و تامین رفاه و آسایش اهالی ده
کوشا بوده و وظایف و تکالیف قانونی محوله را در نهایت صداقت و امانت
انجام دهم ).
تبصره - اقلیتهای مذهبی به کتاب آسمانی خود سوگند یاد خواهند نمود.
ماده 8 - در انتخابات اعضا انجمن ده در صورت تساوی آرا شخص باسواد اولویت
خواهد داشت و شرایط متساوی شخص مسن تر انتخاب خواهد شد ولی منشی و
خزانه دار حتی الامکان از بین افراد باسواد انتخاب شوند.
تبصره - هرگاه مقامات قضایی یا انتظامی عدم صلاحیت رییس یا یکی از اعضای
انجمن را رسما به اطلاع فرماندار رسانیدند فرماندار موضوع را در کمیسیون
امنیت اجتماعی شهرستان مطرح و آن رییس یا عضو انجمن که عدم صلاحیت او از
طرف کمیسیون مزبور تایید شود از عضویت انجمن ده بر کنار می شود و از کسانی
که بعد از 5 نفر دارای آرایی هستند به ترتیب رای به جای آنان دعوت خواهد
شد و یا به جای عضو یا اعضای بر کنار شده مجددا انتخابات طبق این قانون
به عمل خواهد آمد.
ماده 9 - وظایف انجمن ده به قرار ذیل است :
1 - همکاری نزدیک و موثر با هیات مدیره شرکت تعاونی ده برای پیشرفت
وظایفی که به عهده دارند.
2 - تهیه آب آشامیدنی و قابل شرب کردن آن به وسیله ساختمان آب انبار یا
تصفیه و لوله کشی از دهانه قنات و نصب شیر و غیره .
3 - کمک به توسعه و تعمیم فرهنگ از طریق احداث و نگهداری دبستان و یا
آموزشگاه حرفه ای با رعایت مقرراتی که در این مورد وجود دارد و احداث و
نگهداری زمین ورزش و اقداماتی نظیر آن .
4 - تامین بهداشت عمومی ده از طریق تنظیف معابر - خشکاندن باتلاقها -
زه کشی
اراضی .
5 - اصلاح و توسعه معابر ده - احداث و نگهداری راههای فرعی روستایی و
احداث و نگاهداری سیل بندها.
6 - ساختمان حمام و مستراحهای بهداشتی و رختشویخانه ها و احداث غسالخانه و
گورستان و کشتارگاه در محل مناسب .
7 - کمک به مامورین وزارت کشاورزی در امور دفع آفات حیوانی و نباتی و
توسعه درختکاری و سایر امور زراعتی .
8 - احداث و نگهداری مساجد.
9 - کمک به عجزه و ایتام مستحق .
10 - کمک به توسعه صنایع دستی و روستایی .
11 - تامین روشنایی ده .
ماده 10 - از تاریخ تصویب این لایحه قانونی دو درصد از کلیه محصول کشاورزی
در تمام دهات کشور و هر گونه عوائد دیگری که در ده تحصیل شود باید به
انجمن ده تحویل گردد و به علاوه انجمنها می توانند هدیه های بلاعوض اشخاص را
قبول و جز درآمد خود منظور نمایند.
تبصره 1 - درآمدهای وصولی به وسیله انجمن ده از پرداخت مالیات بر درآمد و
هر گونه مالیات و عوارض دولتی دیگر معاف خواهد بود.
تبصره 2 - صاحبان درآمد می توانند با موافقت انجمن صدی دو وجوه عمرانی را
به صورت نقد یا جنس برای اجرای طرحهای عمومی مصوبه انجمن ده بپردازند.
تبصره 3 - کلیه درآمد هر انجمن باید صرف آبادی و اصلاح امور حوزه همان
انجمن بشود مگر در مواردی که طرحهای مشترک وسیله چند ده اجرا می شود مانند
ایجاد راه های فرعی که مورد استفاده همه آنها قرار می گیرد.
ماده 11 - موقع و طرز پرداخت و نحوه وصول صدی دو با توجه به نوع محصول و
مقتضیات محلی به وسیله انجمن ده تعیین شده و قبل از برداشت محصول از طریق
آگهی در محل به اطلاع عامه برساند. کدخدا مسئول وصول درآمد انجمن ده در
مقابل قبض رسید می باشد و مکلف است درآمدهای وصولی را بلافاصله پس از وصول
به خزانه دار انجمن تحویل و رسید دریافت نماید و مراتب را به بخشدار کتبا
اطلاع دهد.
ماده 12 - چنانچه افراد نسبت به برآورد انجمن ده اعتراض داشته باشند
می توانند مراتب را ظرف 15 روز از طریق بخشداری به شورای عمرانی مذکور در
ماده 17 اعلام نمایند و رای شورای مزبور قطعی و لازم الاجرا است .
تبصره 1 - شورای مذکور در فوق موظف است ظرف مدت حداکثر یک ماه به
اعتراضات رسیدگی و رای خود را را اعلام دارد.
تبصره 2 - هر گاه اشخاصی از پرداخت سهم خود استنکاف نمایند کدخدا مکلف
است مراتب را به بخشدار اطلاع دهد و بخشدار با آنها مطابق آیین نامه وصول
مالیات املاک مزروعی عمل خواهد نمود.
تبصره 3 - هرگاه عوائد ده کلا یا جزئا به اجاره نقد و یا جنس و یا تواما
واگذار شده باشد مستاجر موظف است به نمایندگی از طرف موجر و مبالغی که به
عهده مودی است به انجمن تسلیم نموده و از مال الاجاره کسر نماید.
ماده 13 - به منظور هدایت انجمنهای ده و نظارت در اجرای برنامه های اصلاحات
اجتماعی روستایی و اجرای این لایحه قانونی در کلیه مناطق روستایی اداره ای
به نام اداره کل امور اجتماعی و عمران دهات در وزارت کشور تشکیل می شود.
ماده 14 - وجوهی که به موجب لایحه قانونی ازدیاد سهم کشاورزان و سازمان
عمران کشاورزی مصوب 14 مهر ماه 1331 و قانون اصلاح امور اجتماعی و عمران
دهات مصوب 12 مرداد ماه 1335 و لوایح عمرانی دیگر در اختیار و حساب بنگاه
امور اجتماعی و عمران دهات و یا جزو مطالبات بنگاه مذکور می باشد به موجب
این لایحه قانونی به اداره کل امور اجتماعی و عمران دهات مذکور در این
لایحه منتقل می گردد اداره مزبور مکلف است وجوه دریافتی را در دفاتر خود به
نام همان منطقه که از آن وصول شده ثبت نماید.
تبصره 1 - این وجوه برای تهیه و اجرای طرحهای اجتماعی هر ده به وسیله
اداره کل امور اجتماعی و عمران دهات مصرف خواهد شد. اینگونه طرحها باید
به تصویب شورای عمران بخش رسیده باشد.
تبصره 2 - وزارت دارایی مکلف است سهم عمرانی دهات را که مطابق قانون
مالیات بر درآمد مصوب دهم مرداد ماه 1334 کمیسیون مشترک مجلس وصول نموده
و می نماید چنانچه تاکنون به حساب انجمن ده مربوط در بانک نریخته باشد
عینا به حساب اداره کل امور اجتماعی و عمران دهات منتقل نماید تا طبق
مقررات تبصره (1) در مورد وجوه مزبور عمل شود.
ماده 1 - به منظور راهنمایی انجمنهای ده در تهیه برنامه های لازم و اجرای
آنها و نظارت در کارهای انجمنهای ده اداره کل امور اجتماعی و عمران دهات
از وجود دهیاران و مامورین بنگاه اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات استفاده
خواهند نمود.
تبصره 1 - اداره مزبور از وجود آموزگاران و سپاهیان دانش به منظور
راهنمایی انجمنهای ده استفاده خواهد نمود و چنانچه مامورین مزبور نباشند
وظیفه دهیار را موقتا کدخدا انجام می دهد.
تبصره 2 - استخدام کارمندان جدید به عنوان دهیار ممنوع است .
ماده 16 - از تاریخ تصویب این لایحه وزارتخانه های عمرانی مکلفند مامورین
فنی خود را به استثنای آموزگاران و سپاهیان دانش و مامورین ثابت وزارت
بهداری که عهده دار امور درمانگاهها و بیمارستانها می باشند با وسایل و
تجهیزات ضروری در سطح بخش متمرکز ساخته و کلیه خدماتی را که طبق
برنامه های دولت باید به ساکنان روستاها بنمایند با همکاری انجمن در دهات
انجام دهند.
ماده 17 - به منظور تبادل نظر در امور اجتماعی و عمران دهات و بهبود وضع
روستائیان و تلفیق برنامه های دولت در سطح ده در مرکز هر بخش شورای عمرانی
بخش مرکب از بخشدار و نمایندگان کشاورزی - راه - فرهنگ - بهداری و بانک
اعتبارات کشاورزی و عمرانی روستایی و نماینده اتحادیه شرکتهای تعاونی
تشکیل خواهد شد.
تبصره - در صورتی که یک یا چند نفر از نمایندگان مذکور در ماده فوق در
سطح بخش وجود نداشته باشد فرماندار نماینده ای تعیین و با حضور سایر
نمایندگان شوری را تشکیل خواهند داد.
ماده 18 - تعهدات و موافقتنامه هایی که در حدود مقررات و قوانین کشور
تاکنون در مورد امور عمرانی و اجتماعی و اصلاحات روستایی بین وزارت کشور و
سازمانهای مختلف دولتی و ملی و خصوصی و بین المللی و مانند آن منعقد
گردیده همچنین طرحها و موافقتنامه هایی که در جریان بوده و بعدا تنظیم و
منعقد می گردد وسیله اداره کل امور اجتماعی و عمران دهات با موافقت وزارت
کشور تعقیب و اجرا خواهد شد.
ماده 19 - اداره کل امور اجتماعی و عمران دهات می تواند کمکهای مالی که
ممکن است از طرف اشخاص و سازمانهای مختلف ملی و بین المللی و مانند آن به
منظور کمک به بهبود وضع اجتماعی و اقتصادی روستاها و بالا بردن سطح فرهنگ
و بهداشت و زندگی آن اهدا شود قبول نموده و بر طبق مقررات و
موافقتنامه هایی که بین اهداکنندگان و وزارت کشور امضا می شود به مصرف
برساند.
ماده 20 - این لایحه جانشین قانون لایحه امور اجتماعی و عمران دهات مصوب
مرداد ماه 1335 می باشد.
ماده 21 - وزارت کشور مکلف است آیین نامه های اجرایی این لایحه قانونی را
تهیه و به موقع اجرا بگذارد
ماده 22 - وزارت کشور مکلف است پس از افتتاح مجلسین به تحصیل مجوز این
لایحه قانونی اقدام نماید.
هیات وزیران در جلسه مورخ 4/6/42 طرح لایحه قانونی تشکیل انجمنهای ده و
اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات را که مشتمل بر 22 ماده و 14 تبصره
می باشد تصویب نموده .
از طرف نخست وزیر
تاریخ : 17/7/1342
شماره : 41394
وزارت کشور
هیات وزیران در جلسه مورخ 13/7/1342 بنابر پیشنهاد شماره 5000 - 30/6
/1342 وزارت کشور تصویب نمودند که مواد 14/ و 17 لایحه قانونی تشکیل
انجمن های ده و اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات مصوبه چهارم شهریور ماه
1342 به شرح زیر اصلاح شود :
ماده 14 - وجوهی که به موجب لایحه قانونی ازدیاد سهم کشاورزان و سازمان
عمرانی کشاورزی مصوب 14 مهر ماه هزار و سیصد و سی و یک و قانون اصلاح امور
اجتماعی و عمران دهات مصوب 12 مرداد ماه 1335 و لوایح عمرانی دیگر در
اختیار حساب بنگاه امور اجتماعی و عمران دهات و یا جزو مطالبات بنگاه
مزبور می باشد به موجب این لایحه قانونی به اداره کل امور اجتماعی و عمران
دهات مذکور در این لایحه منتقل می گردد که به طور تساوی به موجب آیین نامه ای
که به تصویب وزارت کشور می رسد بین استانها و فرمانداریهای کل برای کمک به
انجمن های دهاتی که بیشتر احتیاج دارند مصرف شود.
تبصره 1 - موجودی شوراها و انجمنهای سابق دهستان و بخش نیز مشمول این
ماده خواهد بود.
تبصره 2 - وزارت دارایی مکلف است سهم عمرانی دهات را که مطابق قانون
مالیات بر درآمد مصوب دهم مرداد ماه 1334 کمیسیون مشترک مجلسین وصول
نموده و می نماید چنانچه تاکنون به حساب انجمن ده مربوط در بانک نریخته
باشد عینا به حساب اداره کل امور اجتماعی و عمران دهات منتقل نماید تا بر
اساس ماده فوق به مصارف قانونی برسد.
ماده 17 - به منظور تبادل نظر در امور اجتماعی و عمران دهات و بهبود وضع
روستائیان و تلفیق برنامه های دولت در سطح ده در مرکز هر بخش شورای عمرانی
بخش مرکب از بخشدار و نمایندگان کشاورزی - راه - فرهنگ - بهداری و بانک
اعتبارات کشاورزی و عمران روستایی و نماینده اتحادیه شرکتهای تعاونی و
اداره کل امور اجتماعی دهات تشکیل خواهد شد.
تبصره 1 - در صورتی که یک یا چند نفر از نمایندگان مذکور در ماده فوق در
سطح بخش وجود نداشته باشد فرماندار نماینده ای تعیین و با حضور سایر
نمایندگان شورا را تشکیل خواهد داد.
تبصره 2 - در صورت لزوم وزارت کشور می تواند شوراهای مشابهی به ریاست
استاندار و فرماندار در سطح استان و شهرستان تشکیل دهد وظایف شوراهای
مزبور در آیین نامه اجرایی این لایحه قانونی تعیین خواهد شد.
وزارت کشور مکلف است پس از افتتاح مجلسین به تحصیل مجوز این لایحه قانونی
اقدام نماید.
تصویبنامه های فوق که به استناد ماده واحده مصوبه بیستم آذر ماه 1342
تقدیم شده بود در کمیسیون کشور مجلس شورای ملی مطرح گردید و کمیسیون
مزبور نظر داده که با تصویب قانون تشکیل انجمن ده و دهبانی مفاد
تصویبنامه های فوق موضوعا منتفی است و منتفی بودن آنها پس از تصویب مجلس
شورای ملی در جلسه روز سه شنبه 26/1/1354 در جلسه روز شنبه سوم آبان ماه
یک هزار و سیصد و پنجاه و چهار شمسی مورد تصویب مجلس سنا قرار گرفت .
رییس مجلس سنا - جعفر شریف امامی
نوع :
5
شماره انتشار :
تاریخ تصویب :
1354/08/03
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :