آئین نامه تاسیس چاپخانه و گراورسازی

شماره 2723 5و5و 44
هیئت وزیران در جلسه مورخ 1و3و1344 بنا به پیشنهاد وزارت اطلاعات باستناد ماده 10 لایحه قانونی مطبوعات مصوب هفتم مرداد ماه 1334 کمیسیونهای مشترک مجلسین و بند ج از ماده 1 و ماده 3 قانون تاسیس وزارت اطلاعات مصوب بیست و هفتم اسفند ماه 1342 آئین نامه تاسیس چاپخانه و گراورسازی مشتمل بر 27 ماده و 16 تبصره را بشرح زیر تصویب نمودند.

آئین نامه تاسیس چاپخانه و گراورسازی
فصل اول
تعریف چاپخانه - گراورسازی
ماده 1 - چاپخانه موسسه یا کارگاهی است که از عهده انجام کارهای مطبوعاتی از قبیل چاپ کتاب - روزنامه - مجله و انواع مختلف دفاتر - گراور - اوراق چاپی و کارهای مشابه برآید.
ماده 2 - گراورسازی کارگاهی است که در آن انواع کلیشه ها - گراورها ساخته می شود و مجهز به وسایل مورد لزوم از قبیل ماشین آلات چوب بری - ماشین های تیزابکاری - دوربینهای مختلف عکاسی - ترامها ( به اندازه های گوناگون) دستگاههای تجزیه رنگ و ماشین آلات تهیه کپی باشد.
ماده 3 - چاپخانه ها از لحاظ وسعت و قبول سفارشهای چاپی ممکنست دارای ماشینهائی از انواع رتاتیف - فتورتوگراور افست - ماشینهای چاپ سرب تمام اتوماتیک نیم اتوماتیک دستی - پائی ( به اندازه های مختلف شش ورقی یا نیم ورقی) ماشین های برش - مفتول دوزی - پرفراچ - گوشه بری - خط زنی - مقوابری - ماشین های تا و ترتیب ته دوزی - ته چسب بوده و از حیث لوازم فنی از قبیل حروف - خط – برنج - پرس - گارسه - انترتایپ - لاتین تایپ و غیره به میزان مورد احتیاج مجهز باشد.
تبصره1 - چاپخانه هائی که از این پس تاسیس می شود باید حداقل دارای وسائل فنی زیر باشند.
الف - یک دستگاه ماشین چاپ نیم ورقی به قطع 36*5و22 سانتیمتر.
ب - یک دستگاه ماشین دستی کوچک
پ - یک دستگاه ماشین برش کوچک
ت - یک دستگاه ماشین پرفراژ کوچک
ج - لوازم حروف چینی به میزان حداقل یک صفحه روزنامه چهار ستونی و لوازم صفحه بندی و فرم بندی به تناسب خود.
تبصره 2 - کارگاهائی که دارای یک یا چند ماشین پلی کپی هستند که روزانه بیش از یک هزار از صفحه اوراق مختلف را پلی کپی می نمایند باستثنای مواد 1 و 2 و 3 مشمول سایر مقررات این آئین نامه هستند ولی در مورد آنها از طرف وزارت اطلاعات پروانه مخصوص کار صادر خواهد شد.
تبصره 3 - حداقل وسایل گراورسازی هائی که از این به بعد تاسیس خواهد شد به شرح زیر است.
الف - دوربین 30*24 حداقل یک دستگاه
ب - ترام دو عدد
پ - لوازم مورد نیاز تاریکخانه به اندازه کافی
ت - تشک تیزابکاری و سایر لوازم مربوط
ث - لوازم حکاکی و بلغتراض
ج - لوازم رنگی رتوش و قلم روتوش
چ - وسایل و لوازم متفرقه موردنیاز برای یک گراورسازی
ح - داروهای لازم و فیلم به اندازه کافی
فصل دوم
شرایط تاسیس چاپخانه و گراورسازی
ماده 4 - هر شخص حقوقی و یا حقیقی که قصد تاسیس چاپخانه و یا گراورسازی را دارد باید قبلا در تهران به وزارت اطلاعات و در استانها به ادارات اطلاعات و رادیو مراجعه کند و پرسشنامه ها و مدارک تعیین شده را تنظیم و تسلیم نماید.
ماده 5 - وزارت اطلاعات و ادارات اطلاعات و رادیو استانها در صورت تشخیص صلاحیت درخواست کنندگان و لزوم ایجاد چاپخانه در محل معین اجازه نامه تاسیس چاپخانه را برای تهران و یا شهرستان مربوط صادر مینمایند و وزارت اقتصاد پروانه چاپخانه را باستناد اجازه نامه اطلاعات صادر خواهد نمود.
ماده 6 - هر چاپخانه باید یک نفر مدیر مسئول که دارای شرایط زیر باشد در تهران به وزارت اطلاعات و در استانها به ادارات اطلاعات و رادیو معرفی کند.
الف - تابعیت ایران و داشتن اهلیت قانونی.
ب - نداشتن سابقه محکومیت جنائی یا جنحه که موجب سلب حقوق اجتماعی شده باشد.
پ - معروف بودن به حسن شهرت و امانت و داشتن صلاحیت اخلاقی
ت - داشتن سواد فارسی.
تبصره 1 - برای احراز صلاحیت مندرج در بند پ این ماده وزارت اطلاعات نظر مقامات مربوط را تحصیل می کند و با سایر اطلاعاتی که کسب می نماید اقدام به تائید صلاحیت درخواست کننده خواهد نمود.
تبصره 2 - موسس چاپخانه در صورت داشتن شرایط مذکور در این ماده می تواند عهده دار مدیریت چاپخانه نیز بشود.
تبصره 3 - در صورتیکه چاپخانه یا گراورسازی براساس قانون تجرت تاسیس شده و به ثبت رسیده باشد مدیرعامل شرکت چاپخانه شناخته میشود و مسئولیت قانونی چاپخانه از لحاظ اجرای مقررات این آئین نامه با اوست، ضمنا مدیر تصفیه می تواند تا پایان کار تصفیه چاپخانه را اداره نماید و احتیاج به کارت صلاحیت ندارد.
تبصره 4 - برای مدیر مسئول واجد شرایط هر چاپخانه کارت صلاحیت با عکس از طرف وزارت اطلاعات یا اداره اطلاعات و رادیو استان صادر می شود.
تبصره 5 - در صورتیکه مدیر مسئول چاپخانه یا گراورسازی فاقد یکی از شرایط مذکور در این ماده بشود کارت صلاحیت او از طرف وزارت اطلاعات لغو خواهد شد و اجازه ادامه کار چاپخانه و گراورسازی منوط به معرفی مدیر مسئول جدید و صدورکارت صلاحیت وی از طرف وزارت اطلاعات خواهد بود.
فصل سوم
شرایط محل چاپخانه
ماده 7 - ساختمانی که برای چاپخانه اختصاص داده می شود باید دارای گواهی وزارت کار و امور اجتماعی در مرکز و ادارات کار در استانها از نظر تحمل قدرت حرکات ماشین آلات و امور مربوط به حفاظت فنی باشد و مدیر چاپخانه تعهد اجرای آئین نامه مربوط به کارگاهها و دستورالعمل وزارت کار و امور اجتماعی درباره نحوه کارهای سربی و جلوگیری از مسمومیتهای ناشی از آن را بنماید و نیز از نظر رعایت بهداشت عمومی گواهی شهرداری محل را تحصیل کند.
ماده 8 - محل چاپخانه صرفا برای کارهای چاپی است و چنانچه محل اداره روزنامه یا مجله یا محل سکونت و موسس یا مدیر یا شخص دیگری باشد باید اداره روزنامه یا محل سکونت مجزا از چاپخانه باشد بطوریکه در تمام مدت شبانه روز ماموران صلاحیتدار بتوانند برای بازدید بدون هیچگونه مانع وارد چاپخانه بشوند.
ماده 9 - نام چاپخانه نباید از نامهائی که قبلا پروانه برای آن صادر شده است انتخاب شود وزارت اطلاعات نامهای غیرمناسب را رد خواهد کرد.
فصل چهارم
امور اداری چاپخانه ها
ماده 10 - هر چاپخانه باید دارای دفتری باشد که در آن صورت اسامی و محل اقامت کارگران و کارمندان و حدود مسئولیت و شغل آنها منظما ثبت گردد و در اطلاق دفتر چاپخانه نگاهداری شود این دفتر باید طوری تنظیم گردد که همواره وضع آمار و اسامی کارگران و کارکنان را نشان بدهد و نیز عکس هر یک از کارگران و کارمندان باید در پرونده آنها موجود باشد.
ماده 11 - در صورتیکه مدیر چاپخانه به علت مرخصی یا بیماری یا مسافرت نتواند در محل کار خود حاضر شود باید جانشین واجد شرایط خود را انتخاب و کتبا در مرکز به وزارت اطلاعات و در استانها به اداره اطلاعات و رادیو معرفی نماید.
فصل پنجم
شرایط قبول سفارشات و چاپ روزنامه ها و مجلات و کتب و اوراق چاپی
ماده 12 - هر چاپخانه موظف است دفتر پلمپ شده قانونی برای سفارشهای خود تهیه کند وآنها را به ترتیب وصول در دفتر ثبت نماید و همچنین مشخصات مطبوعاتی که تهیه و تحویل سفارش دهنده میشود باید با ذکر تعداد و روز تحویل در آن قید شود.
ماده 13 - هیچیک از چاپخانه ها مجاز نیستند در مورد روزنامه ها و مجلات بدون مطالبه و ملاحظه امتیاز و اجازه انتشار قانونی و در مورد اعلانات و اطلاعیه های چاپی بدون داشتن اجازه انتشار از وزارت اطلاعات در مرکز و اداره اطلاعات و رادیو در استانها و در مورد کتب و رسالات برحسب مورد بدون ارائه دادن گواهی وزارت فرهنگ و هنر و یا وزارت آموزش و پرورش و در مورد سایر کارهای چاپی مانند کارت ویزیت - کارت دعوت بدون پی بردن به هویت واقعی سفارش دهنده اوراقی را به چاپ برسانند.
تبصره 1 - چاپخانه ها موظفند هنگام چاپ جراید و مجلات مراقبت نمایند که نام و نام خانوادگی و سایر مشخصات صاحبان امتیاز - مدیر و سردبیر و نوع نشریه و ترتیب انتشار برطبق امتیاز قانونی و محل روزنامه و یا مجله و چاپخانه صریحا در آن درج گردد.
تبصره 2 - در کلیه مطبوعاتی که در چاپخانه ها به چاپ می رسد اعم از جراید - مجلات - کتب - نشریات - اوراق تبلیغاتی و امثال آن ( باستثنای کارت ویزیت - کارت تبریک - کارت دعوت خصوصی - سرپاکتها - سرکاغذهای غیردولتی و خصوصی) باید نام چاپخانه و تاریخ چاپ و شماره ثبت علائم ذکر شود.
ماده 14 - مدیران چاپخانه ها مکلفند دو نسخه از هر شماره جراید و مجلات و نشریات و اوراق تبلیغاتی و اعلاناتی را که در چاپخانه چاپ می کنند بلافاصله پس از چاپ در مرکز به وزارت اطلاعات (اداره مطبوعات) و در استانها به اداره اطلاعات و رادیو استانها تسلیم نمایند و همچنین از کلیه کتب و رسالات چاپ شده در چاپخانه خود دو نسخه در مرکز برحسب مورد به وزارت فرهنگ و هنر یا وزارت آموزش و پرورش و در شهرستانها به اداره فرهنگ و هنر و یا آموزش و پرورش محل ارسال دارند.
تبصره - مدیران چاپخانه ها موظفند بطور کلی از کلیه اوراق - کتب - نشریات و سایر مطبوعاتی که در چاپخانه آنها چاپ می شود نمونه ای حداقل برای مدت سه ماه در چاپخانه خود نگاهداری نمایند.
ماده 15 - مدیر چاپخانه موظف است در صورت قبول تقاضای سفارش دهنده هویت کامل و محل سکونت وی و تعداد مورد سفارش را در برگ سفارش نامه ذکر کند و نمونه خطی آنرا به امضای صریح سفارش دهنده برساند و در مواردی که اجازه ادارات دولتی لازم باشد اجازه نامه مربوط را ضمیمه سوابق نماید و نیز ملزم است نمونه خطی و دو نسخه از نمونه ای را که از روی نسخه خطی چاپ شده است برای مدت سه ماه در دفتر چاپخانه نگاهداری کند.
تبصره 1 - در صورتیکه سفارش برای چاپ کلیشه یا گراور باشد فقط دو برگ نمونه چاپ شده آن با امضای سفارش دهنده و مدیر چاپخانه ضمیمه سفارش نامه نگهداری خواهد شد.
تبصره 2 - در مورد جراید و مجلات که چاپ آنها به طور مستمر (روزانه - هفتگی - ماهانه) تکرار می شود صاحب امتیاز نشریه و مدیر چاپخانه موظفند قراردادی در سه نسخه بین خود تنظیم و مبادله نمایند. یک نسخه از قرارداد به منزله سفارشنامه باید در چاپخانه نگاهداری شود.
تبصره 3 - کلیه مطبوعات مورد سفارش باید در برابر رسید مخصوص به سفارش دهنده یا نماینده او تحویل و رسید آن ضمیمه سفارش نامه و نمونه های ضبط شده در دفتر چاپخانه نگاهداری شود.
وزارتخانه ها - ادارات دولتی - سازمانها - شرکتها و بنگاههای وابسته به دولت مشمول مقررات این ماده نیستند و مورد سفارش خود را طبق مقررات مربوط به چاپخانه ها تحویل خواهند داد ولی چاپخانه مکلف است دو نسخه نمونه چاپ شده را تا مدت سه ماه نگاهداری کند.
فصل ششم
شرایط فروش
اجازه دادن و تغییر محل چاپخانه و تعطیل آن
ماده 16 - در صورتی که موسس و مدیر چاپخانه بخواهد چاپخانه خود را به دیگری بفروشد موظف است مراتب را در تهران به وزارت اطلاعات و در استانها به ادارات اطلاعات و رادیو اعلام نماید و خریدار در صورتیکه خود واجد شرایط لازم نباشد یا نخواهد چاپخانه را شخصا اداره نماید باید مدیر واجد شرایط به وزارت اطلاعات یا اداره اطلاعات و رادیو استان معرفی نمایند.
ماده 17 - در صورتیکه مدیر و موسس چاپخانه بخواهد چاپخانه خود را به طور اجاره واگذار نماید موظف است مقررات ماده 16 را رعایت کند.
ماده 18 - در صورتیکه محل چاپخانه تغییر یابد مالک چاپخانه موظف است برای محل جدید پروانه شهرداری و گواهی وزارت کار و امور اجتماعی را اخذ نماید و تغییرمحل چاپخانه را بلافاصله به وزارت اطلاعات در مرکز و به ادارات اطلاعات و رادیو در استانها اعلام کند و رونوشت پروانه و گواهی مذکور در فوق را نیز ضمیمه اعلامیه خود نماید.
ماده 19 - هرگاه مالک چاپخانه قصد تعطیل دائم چاپخانه را داشته باشد باید قبلا مراتب را در تهران به وزارت اطلاعات و در استانها به ادارات اطلاعات و رادیو کتبا اعلام و پروانه و کارت صلاحیت دریافتی را مسترد کند.
فصل هفتم
تعیین تکلیف برای چاپخانه هائی که قبل از تصویب این آئین نامه دایر شده است.
ماده 20 - صاحبان چاپخانه هائی که تا این تاریخ تاسیس و دایر شده است باید ظرف یک ماه پس از انتشار این آئین نامه در روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی و اعلام خبر تصویب آن در یکی از جرائد کثیرالانتشار تقاضای خود را در تهران به وزارت اطلاعات و در استانها به اداره اطلاعات و رادیوی محل تسلیم نمایند وزارت اطلاعات و اداره اطلاعات و رادیو تقاضاهای رسیده را طبق مقررات این آئین نامه رسیدگی می نایند و در صورت احراز کلیه شرایط کارت صلاحیت صادر خواهند نمود و هرگاه متقاضی واجد شرایط نباشد مراتب به تقاضاکننده اعلام و از صدور کارت صلاحیت خودداری خواهد شد.
تبصره - صاحبان چاپخانه هائی که پروانه آنها از طرف وزارت کشور به موجب آئین نامه سابق مصوب 10و9و1336 صادر شده است بایددر مدت سه ماه از تاریخ تصویب این آئین نامه در تهران به وزارت اطلاعات و در استانها به ادارات اطلاعات و رادیو استان مراجعه نمایند تا پروانه آنها از نظر صدور کارت صلاحیت با این آئین نامه تطبیق داده شود.
فصل هشتم
وظایف فروشندگان و تولیدکنندگان وسایل چاپ و گراورسازی
ماده 21 - کسانی که در داخل کشور دارای کارگاههای تهیه ماشین چاپ و حروف ریزی و سایر لوازم فنی چاپ و گراور هستند اعم از اینکه قبل از تصویب این آئین نامه کارگاه خود را تاسیس کرده باشند و یا بعدا دایر نمایند مراتب را ظرف سه ماه به وزارت اطلاعات اعلام کنند و پرسشنامه ای مطابق نمونه ضمیمه این آئین نامه تنظیم نمایند و اجازه نامه وزارت اطلاعات را برای تهیه لوازم چاپی تحصیل کنند.
ماده 22 - فروشندگان و تولیدکنندگان وسایل چاپ و گراور در داخل کشور باید دارای دفتر پلمپ شده قانونی باشند و وسایلی را که به فروش می رسانند در دفتر مزبور ثبت نمایند. فروشندگان مزبور موظفند وسایل و لوازم چاپ و گراور را فقط به چاپخانه و کسانی که دارای کارت صلاحیت از وزارت اطلاعات باشند بفروشند.
تبصره - بنگاهها - تجرتخانه ها - موسساتی که ماشینهای چاپ و حروف و وسایل گراورسازی را از کشورهای خارج وارد می کنند نیز مشمول ماده 22 هستند.
فصل نهم
مواد متفرقه
ماده 23 - مشخصات و شماره کلیه ماشین آلاتی که در تاریخ تصویب این آئین نامه در چاپخانه ها موجود است در پرسشنامه های مربوط باید ذکر شود و همچنین ماشین آلاتی که بعدا در چاپخانه ها نصب می شود باید دارای ورقه خرید بوده و مشخصات آن در دفتر اموال چاپخانه ثبت گردد.
ماده 24 - چاپخانه های دولتی و چاپخانه موسسات وابسته به دولت یا موسساتی که قسمتی از سرمایه آن متعلق به دولت است مشمول مقررات این آئین نامه نیستند ولی موسسه دایر کننده چاپخانه باید یک نفر مسئول واجد شرایط به وزارت اطلاعات معرفی کند.
ماده 25 - ادارات شهربانی و سازانهای مربوط مکلفند به تقاضای وزارت اطلاعات از ادامه کار چاپخانه ها و موسسات گراورسازی و حروف ریزی فاقد کارت صلاحیت جلوگیری نمایند.
ماده 26 - وزارت اطلاعات می تواند در صورت تخلف از مقررات این آئین نامه کارت صلاحیت مدیران مسئول را به طور موقت یا دائم لغو نماید.
ماده 27 - در شهرستانهائی که ادارات اطلاعات و رادیو وجود ندارد وزارت اطلاعات می تواند اجرای تمام یا قسمتی از وظایف مقرر در این آئین نامه ها را به فرمانداران محول نماید.
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)