آئین نامه تشکیل اتحادیه ها

آئین نامه تشکیل اتحادیه ها
ماده 1 - از لحاظ این آئین نامه اتحادیه سازمانی است که کارگران یا کارکنان یا کارفرمایان برای حفظ منافع مشترک مربوط به حرفه و بهبود وضع مادی و اجتماعی خود تشکیل می دهند.
تبصره 1 - هرگاه اتحادیهای تشکیل سازمان کارآموزان و خردسالان را در اساسنامه خود طبق شرایط مصوبه وزارت کار پیش بینی کرده باشد اتحادیه مزبور می تواند از منافع آنها به عنوان عضو وابسته به سازمان خود طبق مقررات دفاع نماید (خردسال به کارگر بین 12 -18 سال اطلاق می شود).
تبصره 2 - اعضاء وزارت جنگ اعم از دفتری و غیردفتری شهربانی و ژاندارمری مشمول این آئین نامه نخواهند بود.
ماده 2 - هر عده یازده نفری یا بیشتر می توانند به تاسیس اتحادیه طبق شرایط زیر مبادرت ورزند.
الف - تبعه ایران باشند.
ب - محکومیت جزائی نداشته باشند.
ج - سن آنها لااقل 18 سال تمام باشد.
د - قبل از اقدام به تشکیل اتحادیه قصد خود را کتباً به ضمیمه رونوشت شناسنامه و برگ عدم محکومیت جزائی و برگ پرسشنامه تکمیل شدهای که شامل نکات زیر باشد در مقابل رسید به وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن تصویب نمایند.
1 - نام
2 - نام پدر
3 - نام خانوادگی
4 - نشانی
5 - شماره شناسنامه
6 - شغل - حرفه
تبصره – مقررات بند (د) شامل کسانیکه با حائز بودن شرایط مندرجه در بند الف - ب - ج - فوق قبل از اجرای این آئین نامه مبادرت به تشکیل اتحادیهای نموده باشند نخواهند بود مشروط بر اینکه در ظرف شش ماه از تاریخ اجرای این آئین نامه طبق ماده 3 تقاضای ثبت اتحادیه خود را به اداره ثبت تسلیم نمایند.
ماده 3 - وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن در ظرف یک ماه پس از وصول درخواست تاسیس اتحادیه به شرح مذکور در بند (5) ماده 2 نظر خود را نسبت به تشکیل اتحادیه به درخواست کنندگان اعلام خواهد نمود درخواست کنندگان باید در ظرف ششماه پس از انقضاء مدت یک ماه مزبور اساسنامه اتحادیه خود را تنظیم و به وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن تسلیم نمایند.
وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن پس از بررسی کامل نسبت به مندرجات اساسنامه در صورتی که مندرجات آن مخالف با موازین قانونی نباشد گواهینامه تشکیل اتحادیه را صادر و به درخواست کنندگان تسلیم خواهد نمود تا به منظور احراز شخصیت حقوقی اتحادیه خود را به ثبت برسانند.
ماده 4 - هرگاه در محلی که طبق مقررات مندرجه در ماده 2 تقاضای تشکیل اتحادیهای شده اتحادیه دیگری قبلاً تشکیل و به ثبت رسیده باشد وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن به منظور جلوگیری از تعدد اتحادیه های مشتر المنافع در یک محل منتهای جدیت را در واحد ساختن اتحادیه های مذکور معمول خواهد داشت.
تبصره - عدم توافق نظر بین درخواست کنندگان و اتحادیه های موجوده مانع از تشکیل اتحادیه جدید نخواهد بود.
ماده 5 - در صورتیکه تشکیل اتحادیه با موازین قانونی کشور یا مقررات و موازین این آئین نامه منطبق نباشد وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن باید درخواست متقاضیان را کتباً با ذکر دلیل رد کند.
در صورتیکه درخواست کنندگان شکایتی در این خصوص داشته باشند علاوه بر مراجع صلاحیت دار می توانند اعتراض خود را به شورای عالی کار تسلیم نمایند.
ماده 6 - هرگاه درخواست کنندگان پس از دریافت گواهی نامه از طرف وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن تا شش ماه اتحادیه خود را به ثبت نرسانند گواهینامه صادره باطل تلقی شده در صورتیکه بخواهند اتحادیه تشکیل دهند باید مقررات مواد فوق را دوباره اجرا نمایند.
ماده 7 - وزارت کار و تبلیغات و یا نماینده آن موظف است پس از اینکه اسناد ثبت رسمی اتحادیه از طرف اداره ثبت صادر گردید شناسائی اتحادیه را کتباً اعلام دارد.
ماده 8 - هر اتحادیهای که طبق مقررات این آئین نامه و قانون کار به ثبت نرسیده باشد غیرقانونی تلقی خواهد شد.
ماده 9 - هرگونه تغییری در اساسنامه اتحادیه ثبت شده باید قبلاً در مجمع عمومی که ضمن اساسنامه آن اتحادیه تعریف شده است مطرح و مورد تصویب لااقل دو ثلث اعضاء آن قرار گیرد.
تبصره - وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن بایستی ظرف یک ماه نظر خود را نسبت به قانونی بودن تغییرات اساسنامه به اتحادیه نامبرده ابلاغ و در صورت قانونی بودن گواهی لازم برای ثبت آن تغییرات صادر نماید.
ماده 10 - هرگاه دو یا چند اتحادیه ثبت شده بخواهند ملحق و یا متحد شوند باید هر یک از آن اتحادیه ها به موجب اساسنامه خود مجمع عمومی تشکیل داده پیشنهاد الحاق با اتحادیه را مطرح نمایند پس از اینکه این پیشنهاد با اکثریت دو ثلث اعضاء مجمع عمومی هر یک از اتحادیه ها به تصویب رسید نمایندگانی از طرف هر اتحادیهای انتخاب خواهند شد تا نمایندگان اتحادیه ملحق یا متحد شده هیئت موقتی تشکیل داده و طبق اساسنامه ثبت الحاق با اتحادیه را مانند عمل ثبت اتحادیه جدیدی انجام دهند.
تبصره 10 - هیئت موقتی پس از ثبت الحاق و یا اتحاد اعلام شناسائی از طرف وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن تا انتخاب هیئت مدیره جدید طبق اساسنامه الحاق یا اتحاد وظائف هیئت مدیره را انجام خواهد داد.
تبصره 2 - اتحادیه های متحد موجود بایستی در ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این آئین نامه مقررات اتحادیه خود را با مقررات این آئین نامه تطبیق دهند.
ماده 11 - به اتحادیه های زیر از طرف وزارت کار و تبلیغات و یا نماینده آن گواهی تاسیس داده نخواهد شد.
الف - اتحادیه ای که نام آنرا با نام یکی از اتحادیه های ثبت شده دیگر بتوان مطابقت داد.
ب - اتحادیه ای که اساسنامه آن با مقررات ماده 12 تطبیق ننمایند.
ماده 12 - اساسنامه هر اتحادیه باید لااقل حاوی نکات زیر باشد:
1 - نام
2 - نشانی محل
3 - منظور از تاسیس
4 - شرایط عضویت
5 - تعیین حدود فعالیت اتحادیه از حیث منطقه عمل و شغل یا حرفه
6 - طرز اداره امور اتحادیه
7 - وظائف مجمع عمومی و طرز تشکیل و عمل آن
8 - طرز انتخاب و وظائف و حدود مسئولیت هیئت مدیره یا هیئت عامله.
9 - طریق انتصاب اقلا سه نفر اعضاء مالی با شرح وظایف و حدود مسئولیت و اختیارات آنها.
10 - طریقه نظارت نسبت به کلیه درآمد و هزینه اتحادیه و نگاهداری و بازرسی حساب های آن
11 - پیش بینی طریقه رسیدگی به حساب های اتحادیه از طرف اعضا
12 - طرق به کار انداختن وجوه اتحادیه نگاهداری اموال
13 - تعیین مراجع صلاحیتدار برای انتصاب یا انفصال کارمندان موظف اتحادیه و پرداخت حقوق آنها
14 - پرداخت حق عضویت
15 - حق مطالبه و وصول وجوه فوق العاده از اعضاء اتحادیه به منظور تامین هزینههای مخصوص در موارد استثنائی (مانند جشن – عزا - تعاون و امثال آنها)
16 - طریق کمک هائیکه اتحادیه با اعضاء خود ( از قبیل حقوق ایام اعتصاب یا حقوق ایام دیگری که کارگر در نتیجه اختلاف با کارفرما بیکار مانده و یا هزینه معاضدت قضائی در مسائل مربوط به استخدام و حقوق ایام ناخوشی و بیکاری و غیره) خواهد نمود.
17 - مقررات انضباطی مربوط به اعضاء و طرز اجرای آن
18 - شرایط اقدام به اعتصاب با تصریح لزوم تحصیل اجازه هیئت مدیره
19 - مقررات مربوط به شکایات اعضا و طرز رسیدگی آن از طرف سازمان های وابسته به اتحادیه و با هیئت مدیره و یا مجمع عمومی اتحادیه.
20 - شرایط تغییر اساسنامه
21 - مقررات مربوط به انحلال اتحادیه
22 - تعیین شرایط اتحاد یا الحاق یا ائتلاف اتحادیه با اتحادیه های دیگر
23 - طرز تشکیل مجامع فوق العاده و اختیارات آنها
ماده 13 - اتباع خارجی نمیتوانند در اتحادیه ثبت شده دارای شغل یا مقامی باشند.
ماده 14 - هر اتحادیه ثبت شده موظف است حسابهای خود را در دفاتر پلمپ شده نگاهداری کرده و هر ششماه یکبار ترازنامه خود را تنظیم و منتشر نماید و یک نسخه از آن را برای اطلاع وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن ارسال دارد.
وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن ترازنامه اتحادیه را در حدود مواد مندرجه در اساسنامه اتحادیه رسیدگی نمود، و هرگونه بازرسی که از نظر حفظ منافع اعضاء اتحادیه لازم بداند به عمل خواهد آورد.
ماده 15 - هر اتحادیه ثبت شده موظف است ترازنامه سالیانه عملیات مالی خود را در مجمع عمومی طرح نموده پس از تصویب آن در ظرف مدت یک ماه گزارش کامل درآمد و هزینه های سال مالی خود و صورت دارائی و دیون و سپرده های اتحادیه را بانضمام رونوشت قطع نامه مربوط به امور مالی به وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن تسلیم نماید.
ماده 16 - در صورتیکه اتحادیه برخلاف ماده 21 مقررات این آئین نامه رفتار کنند و همچنین اگر پس از تشکیل از حقوق و حدود مشخصه تجاوز نماید و یا موجبات اخلال امنیت را فراهم کند وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن به وسیله دادستان از دادگاه شهرستان محل برحسب موارد تقاضای انحلال یا تعطیل از یک هفته تا یک سال آن اتحادیه و تجدید انتخاب هیئت مدیره را خواهد نمود.
ماده 17 - در صورتیکه اتحادیه ثبت شده در مدت دو سال در حال تعطیل اختیاری مانده باشد وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن در ظرف دو ماه مراتب را به هیئت مدیره اتحادیه اخطار خواهد نمود. اگر پس از انقضاء مدت یک ماه از تاریخ آخرین ابلاغ باز هم اتحادیه به حال تعطیل ماند وازت کار و تبلیغات اتحادیه را به رسمیت نخواهد شناخت.
ماده 18 - صدور گواهی نامه و اعلام شناسائی اتحادیه از طرف وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن مجانی خواهد بود.
ماده 19 - هیچ کارفرمائی نمیتواند نسبت به شخص یا اشخاصی به علت عضویت در اتحادیه بخصوص تبعیض قائل شود و هیچکس نمی تواند به عنف یا تجدید شخص یا اشخاصی را وادار به عضویت در اتحادیه نموده یا مانع از عضویت او بشود.
متخلفین به حداکثر 30 روز زندانی غیرقابل ابتیاع محکوم خواهند گردید.
ماده 20 - وزارت کار و تبلیغات برای طرح و تنظیم اساسنامه و مقررات اتحادیه ها کلیه اطلاعات موجوده را در دسترس شخص یا اشخاص ذی علاقه خواهد گذاشت و همچنین آنان را از طرز عمل و جریان امور مربوطه به این آئین نامه مطلع و به هر نحو مقتضی باشد آنها را راهنمائی خواهد نمود.
درخواستهای راجع به اینگونه اطلاعات و راهنمائی ها باید به عنوان وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن تسلیم گردد.
ماده 21 - در مواردی که به موجب این آئین نامه وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن بایستی در ظرف مدت معینی نظریه خود را اعلام نمایند.
هرگاه نظر وزارت یا نماینده آن ابلاغ نشود پس از انقضاء مدت تعیین شده رای و نظر وزارت کار و تبلیغات یا نماینده آن به نفع اتحادیه ها تلقی خواهد شد.
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)