آیین نامه قانون مالیات بر درآمد مصوب 19 آبان 1322

قسمت اول - اظهارنامه و موعد تسلیم آن
ماده 1 - کلیه مودیان مالیات مذکور در ماده اول قانون مالیات بر درآمد
که ذکری از معافیت آنها از حیث تنظیم اظهارنامه و تادیه مالیات در ماده
دوم قانون نامبرده نشده است و طبق ماده 14 از قانون مکلف به تنظیم و
تسلیم اظهارنامه می باشند باید پس از انقضا سال مالیاتی منتها تا سه ماه
اظهارنامه مالیاتی حاکی از درآمد خود طی سال پیشین طبق مقررات این
آیین نامه تنظیم نمایند.
تبصره - منحصرا در سال 1323 تسلیم اظهارنامه های مذکور در بالا تا آخر
تیر ماه همان سال قبول خواهد شد.
ماده 2 - مودیان مالیات باید اظهارنامه مذکوره در ماده بالا را به
اداره دارایی محلی که در آخرین روز سال مالیاتی محل اقامت قانونی یا مرکز
شغل و یا کسب آنها بوده است تسلیم نمایند - در صورتی که مودی اقامتگاه
قانونی یا محل دائمی برای شغل خود نداشته باشد نزدیکترین اداره دارایی
مقر اقامت خود - کسانی که مقر قانونیشان در خارج از ایران باشد باید
اظهارنامه خود را به اداره درآمد داخلی تهران تسلیم نمایند.
تبصره - مالیاتی که به موجب بند الف ماده 13 قانون مالیات بر درآمد
پرداخت خواهد شد به مصرف شهرداری همان شهرستانی خواهد رسید که درآمد از
آن محل حاصل شده است .
هر گاه محل درآمد متعدد و یا محلی که مودی در آن جا اظهارنامه تسلیم
می کند متفاوت باشد مالیات مقرره در بند الف ماده 13 قانون مالیات بر
درآمد به نسبت درآمد هر محل بین شهرداریهای آن محلها تقسیم خواهد شد.
ماده 3 - اظهارنامه باید روی اوراق مخصوصی که از طرف ادارات دارایی در
دسترس مودیان گذارده می شود و نمونه و تعداد نسخ آن را وزارت دارایی تعیین
می کند تنظیم گردد و تاریخ تسلیم آن تاریخ قبض رسیدی است که مامور مربوط
دارایی مکلف به تسلیم به مودیان است و یا قبض سفارشی پستخانه محل در قبال
تسلیم اظهارنامه که به مودیان داده می شود.
مودیان مالیات که در خارج از ایران اقامت دارند می توانند اظهارنامه خود
را به وسیله تلگراف و یا در روی اوراق عادی تنظیم و توسط پست به اداره
درآمدهای داخلی تهران ارسال دارند - تاریخ تسلیم اظهارنامه نسبت به
مودیان مذکور تاریخ تسلیم تلگراف یا استامپی است که در پستخانه مبدا زده
می شود.
تبصره - پستخانه موظف است رسید اظهارنامه را در قبض سفارشی با قید
تاریخ تمام حروف (روز - ماه - سال ) تسلیم مودی نماید.
ماده 4 - در مورد املاک مزروعی مودیان باید اولین اظهارنامه مندرج در
ماده 14 قانون مالیات بر درآمد را منتها تا 31 تیر ماه 1323 طبق
نمونه هایی که وزارت دارایی تعیین می کند تنظیم و تقدیم نمایند این
اظهارنامه میزان عایدات پنج سال آنها را به ماخذ حد متوسط عایداتشان در
سالهای 1320 - 1321 - 1322 تعیین می نماید و این گونه مودیان باید علاوه بر
اظهارنامه مذکور اظهارنامه دیگری مثل سایر مودیان تا موعدی که در ماده یک
این آیین نامه تصریح شده تنظیم و تقدیم نمایند این اظهارنامه باید شامل
درآمدهای کشاورزی آنها در سال مالیاتی و سایر درآمدهایی باشد که در سال
مالیاتی مربوط داشته اند.
تبصره - دعوی مودی مالیات کشاورزی که در سال مالیاتی عواید دیگری
نداشته است او را از تکلیف تقدیم اظهارنامه سالیانه معاف نمی کند مگر آن
که میزان عایدی کمتر از دوازده هزار ریال باشد.
ماده 5 - برای درگذشتگان در صورتی که دارای درآمدی باشند که مالیات به
آن تعلق گیرد بایستی اظهارنامه از طرف ورثه منتها تا 5 ماه بعد از اطلاع
از فوت مورث خود تنظیم و تسلیم گردد - هنگامی می توان به تنظیم اظهارنامه
برای درگذشتگان مبادرت نمود که درآمد سال مالیاتی قبل از مرگ آن اضافه بر
دوازده هزار ریال بوده باشد.
تبصره - در صورتی که یکی از وراث به تقدیم اظهارنامه مبادرت کند سایر
وراث از مسئولیت بری خواهند شد - تسلیم اظهارنامه از ناحیه یک یا چند نفر
از وراث مانع تسلیم اظهارنامه از ناحیه سایر وراث (طبق تشخیص خودشان )
نخواهد بود.
ماده 6 - تنظیم اظهارنامه نسبت به شخصیتهای حقوقی اعم از آن که
بنگاهها یا موسسات آنها دارای تابعیت داخلی باشند یا خارجی و اعم از آن
که مرکز اصلی آنها در ایران باشد یا خارجه به عهده نماینده قانونی آنها
است که مقیم ایران بوده و طبق قوانین مربوط به ثبت این قبیل موسسات به
رسمیت شناخته شده باشند.
اگر این موسسات طبق قوانین ایران خود را به ثبت نرسانده و یا نماینده
قانونی آنها به ادارات ثبت معرفی نشده باشند ادارات دارایی اداره کنندگان
مقیم ایران آنها را متضامنا مسئول دانسته و از دارایی شخصی خود آنها و
دارایی موسسات موجود در ایران آنها مالیات متعلقه را وصول خواهد نمود.
در مورد افراد اتباع ایران یا خارجه که در ایران دارای درآمد مشمول
مالیاتی بوده و مقیم خارج از ایران باشند نیز در صورتی که در موعد مقرر
شخصا یا به وسیله نماینده قانونی آنها اظهارنامه قانونی تنظیم ننموده و
مالیات متعلقه را نداده باشند ادارات دارایی از اموال آن ها مستقیما
مالیات مربوط را وصول خواهد نمود و در این مورد اشخاصی نیز که واسطه وصول
یا ایصال عواید آنها بوده اند متضامنا از دارایی شخصی خود مسئول پرداخت
مالیات می باشند.
قسمت دوم - سال مالیاتی
ماده 7 - طبق تبصره ماده 12 از قانون مالیات بر درآمد سال مالیاتی
عبارت است از سال شمسی که در آن سال تحصیل درآمد شده باشد.
در صورتی که شرکتی یا هر نوع شخصیت حقوقی دیگری دوره عملکرد دیگری به غیر
از سال شمسی داشته باشد سال مالیاتی او همان دوره عملکردش محسوب خواهد
گردید به شرط آن که این دوره عملکرد در اساسنامه آن پیش بینی شده و یا
دفاتر محاسباتی و ترازنامه آن را تایید نماید. لکن مالیات مصرحه در این
قانون بدون توجه به دوره عمل سال مالی مودی شامل کلیه درآمد مشمول مالیات
سال 1322 می شود. هر شرکت یا شخصیت حقوقی که مالیات بر درآمد قسمتی از سال
1322 خورشیدی را مطابق قانون مالیات بر درآمد مصوب 29 آبان 1312 پرداخته
باشد مکلف است اظهارنامه جدیدی برای مدت مزبور بر طبق مقررات قانون جدید
و آیین نامه فعلی تنظیم و تسلیم نماید و در صورتی که بر درآمد مزبور طبق
قانون جدید اضافی تعلق گیرد آن اضافات را نیز باید بپردازد.
ماده 8 - تغییری که من بعد در سال مالیاتی شرکتها داده شود وقتی از
طرف ادارات دارایی پذیرفته است که تغییر مزبور در اداره ثبت شرکتها به
ثبت رسیده و سند مثبت آن به اداره دارایی داده شده باشد.
ماده 9 - در صورت تغییر سال مالیاتی یا در مورد تاسیس و انحلال و یا
عدم ادامه کسب و تجارت که در سال مالیاتی صورت می گیرد اظهارنامه باید
منتها در ظرف یک ماه برای همان قسمت از سال مالیاتی تنظیم و مالیات آن
طبق مقررات این آیین نامه پرداخته شود. در این صورت بخشودگیها نیز به
تناسب همان قسمت سال مالیاتی احتساب خواهد شد مدت کمتر از 15 روز به حساب
نیامده و بیش از 15 روز یک ماه تمام محسوب خواهد گشت .
قسمت سوم - درآمدهای ویژه و ناویژه
اول - درآمد ویژه
ماده 10 - درآمد ویژه مصرحه در ماده سوم از قانون مالیات بر درآمد
عبارت است از:
هر گونه درآمد نقدی یا جنسی حاصله از حقوق - مواجب - مزد - اجرت -
حق الزحمه - فوق العاده - پاداش و بهره معاملات پولی و معاملات رهنی و بیع
شرطی - سود سهام - کارمزد - حق الامتیاز - لاطار و شرطبندی - حق داوری و
درآمد املاک مزروعی مشمول مالیات - درآمد مشمول مالیات از اجاره بها -
درآمد مشمول مالیات از فروش اموال غیر منقول - هر نوع درآمد اتفاقی جز
درآمد ارثی و هر نوع درآمد دیگری که در این آیین نامه اسم صریحی از آن
برده نشده و معافیت آن تصریح نگردیده و اجازه داده نشده است که از آن
درآمدها به عنوان هزینه تحصیل درآمد مبلغی موضوع شود.
تبصره - نسبت به زراعت چای تسعیر جنسی مقرر در فقرات ج - د - ه و
ماده 3 از قانون مالیات بر درآمد روی قیمت برتر به عمل خواهد آمد.
دوم درآمد ناویژه و طریقه تبدیل به درآمد ویژه
ماده 11 - درآمد ناویژه عبارت است از درآمد حاصله از هر نوع کسب یا
معاملات به انضمام درآمدهای بازرگانی و بانکی و صرافی و هر نوع عملیات
انتفاعی دیگر و همچنین بهره برداری کانها که پس از کسر هزینه هایی که برای
تحصیل درآمدها به شرح زیر لازم می باشد به درآمد ویژه تبدیل می گردد:
الف - دستمزد - مواجب - حق الزحمه و حق العمل و فوق العاده مستخدمین و
کارگران و وجوهی که طبق نظامنامه وزارت دارایی به صندوق های تقاعد و تعاون
مستخدمین و کارگران پرداخته می شود.
در صورتی که وجهی ظاهرا در ازا خدمت پرداخته شده باشد و بیش از حد
متعارفی باشد که معمولا برای کارهای مشابه غیر دولتی پرداخته می شود میزان
زائد از حد معمول و اعتدال جز کسورات محسوب نخواهد شد.
پاداش پرداختی به مستخدمین و کارگران را هنگامی می توان جز کسورات به شمار
آورد که حقیقتا در قبال خدمت انجام شده و به طور کمک اضافی پرداخت شده
باشد.
ب - بهای مواد خام یا مواد نیمه ساخته که در تهیه محصولات کارخانه به
کار برده می شود.
پ - بهای مواد ساخته شده منحصر به آن چه در سال مالیاتی به فروش
نرفته باشد مشروط بر آن که بهای مواد خام و نیمه ساخته ای که برای ساختن آن
مصرف شده برای تشخیص درآمد ویژه سالهای پیش کسر نشده باشد - مودیان
مالیاتی باید برای این گونه موارد دفاتر موجودی کالا داشته باشند.
تبصره - مطابق ماده 7 از قانون مالیات بر درآمد در صورتی که بهای
تمام شده اجناس را از دفاتر و اسناد مالیات دهنده نتوان به دست آورد
ارزیابی آن طبق بهای تمام شده همان کالا متعلق به مودیان مالیاتی به حد
متوسط قیمت کالا در سال مالیاتی و اگر این امر ممکن نشود از روی قرائن و
امارات و اطلاعاتی که اداره کل درآمدهای داخلی به دست خواهد آورد به عمل
خواهد آورد.
ت - ملزومات اداری و ابزار و آلات که در ظرف کمتر از یک سال ممکن است
از بین بروند و قیمت آنها جز سرمایه محسوب نشده باشد.
ث - وجوه پرداختی بابت بیمه های مربوط به کسب از قبیل بیمه های آتش سوزی
- دزدی - طوفان - و غرامت پرداختی به کارگران و امثال آن .
ج - کرایه باربری و سایر هزینه های حمل و نقل برای پیشرفت کار که در
ظرف سال مالیاتی پرداخته می شود.
چ - فرع قرضه های مودی در موارد سه گانه زیر:
فرع اسناد قرضه که از طرف موسسه منتشر شده .
فرع وامهایی که از شرکتهای بیمه یا بانکها یا بنگاهها یا اشخاص برای
تکمیل حوائج پیشه گرفته شده است .
فرع بقایای بدهی مودی بابت خرید مواد و لوازم کار.
تبصره 1 - در مورد دوم باید وام متکی بر سند رسمی یا بانکی یا سندی
باشد که از شرکت سهامی بیمه ایران صادر گردیده است و در مورد اول و سوم
مشروط به این است که مودی دارای دفتر تجارتی ثبت شده قانونی باشد.
تبصره 2 - فرع وام به نرخی احتساب می شود که حقیقتا مودی مالیات
پرداخته است مشروط به این که از حد متعارفی تجاوز ننماید.
ح - اجاره بها ساختمانها یا اثاثیه که برای انجام عملیات مربوط به
بازرگانی یا کسب و کار تادیه می شود و وجوهی که برای مرمت آنها مصرف
می گردد.
تبصره - اگر مودی قسمتی از بنای استیجاری را محل پیشه و قسمتی را محل
سکونت شخصی خود قرار دهد میزانی که متناسبا با آن محل اجاره تعلق می گیرد
بابت پیشه محسوب خواهد شد.
خ - برق و سوخت که برای روشنایی و یا حرارت و یا قوای محرکه ماشین آلات
و امثال آن لازم است .
د - حقوق و حق الامتیاز و سایر عوارض و مالیاتها غیر از مالیات بر
درآمد که به دولت یا شهرداریها طی سال مالیاتی پرداخت می شود.
ذ - وجوهی که در عرض سال سابق طبق قسمت ب از ماده 10 قانون مالیات بر
درآمد صرف توسعه ساختمان کارخانه برای کارخانه و خرید دستگاههای تولیدی
به منظور توسعه ضروری کارخانه و تعمیرات ماشین آلات می شود تا حدی که به آن
اطلاق تاسیسات جدید نشود مشروط بر آن که قیمت این تاسیسات هیچ گاه به حساب
سرمایه محسوب نگردد - خرید زمین مشمول توسعه ساختمان کارخانه نیست .
ر - مطالبات لاوصول را ممکن است از درآمد ناویژه کسر نمود یا برابر آن
را که به حساب ذخیره تامین مطالبات سوخت شده اضافه نموده باشند از درآمد
کسر کنند. این قبیل مطالبات در صورتی که در سالهای بعدی وصول گردند به
حساب درآمد سالی که وصول می شوند محسوب خواهند شد - اثبات لاوصول بودن به
عهده مودی است و مطالباتی که قبل از فروردین ماه 1319 به عنوان لاوصول
قلمداد شده مشمول این قاعده نیستند.
ز - وجوه خالصی که برای استهلاک و فرسودگی و اسقاط ساختمانها و
ماشین آلات و لوازم آنها و معدنکاری تخصیص داده می شود طبق تعرفه پیوست این
آیین نامه خواهد بود.
ژ - در مورد تشخیص درآمد ویژه بانک ملی ایران مقررات اساسنامه بانک
مزبور که در تاریخ 22 مرداد 1317 به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است مجری
خواهد بود.
بانک ملی ایران مجاز است در صورتی که مجمع عمومی صاحبان سهام تصویب نماید
قبل از پرداخت مالیات بر درآمد مبالغی از درآمدهای غیر عادی خود برای
تشکیل اندوخته های احتیاطی و اندوخته های دیگر از درآمد ناویژه خود کنار
بگذارد.
س - وجوه ذخیره متعلق به شرکتهای بیمه که در ایران تشکیل یافته و
مرکز اصلی آنها در ایران بوده و معاملات عمده شان در ایران صورت می گیرد طبق
جدولهایی که از طرف وزارت دارایی تهیه می شود.
ش - فرع پولی که بانکها به مشتریان خود می پردازند.
ص - کلیه هزینه های واقعی و لازمه اداری و انتفاعی دیگر که برای اداره
کسب ضرورت داشته و به حساب دارایی موسسه نرفته باشد.
ماده 12 - سرمایه پرداخته شده مندرجه در قسمت الف از ماده 10 قانون
مالیات بر درآمد در مورد شرکتهای سهامی عبارت است از سرمایه ای که حقیقتا
صاحبان سهام یا شرکا پرداخته اند.
قسمت چهارم - موعد پرداخت
ماده 13 - مودی می تواند مالیات را تماما در حین تقدیم اظهارنامه و یا
در سه قسط متساوی بپردازد در صورتی که پرداخت مالیات به اقساط باشد قسط
اول باید به ضمیمه اظهارنامه و قسط دوم حداکثر به فاصله دو ماه قسط سوم
به فاصله چهار ماه از تسلیم اظهارنامه تادیه شود.
نسبت به مودیان مالیات بر درآمد کشاورزی قسط اول باید منتها تا یک ماه
بعد از تاریخی که برای دادن اظهارنامه تعیین شده و قسط دوم حداکثر به
فاصله دو ماه و قسط سوم به فاصله پنج ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه داده
شود.
تبصره - وزارت دارایی محلهایی را که اقساط مالیاتی باید در آن جا
پرداخت شود تعیین خواهد کرد.
قسمت پنجم - پرداختهای در ظرف سال
ماده 14 - هر شخص یا شخصیت حقوقی که عملی را مقاطعه بدهد در صورتی که
مبلغ آن بیش از بیست هزار ریال باشد مکلف است 15 درصد قیمت کل مقاطعه را
عایدی موقت مشمول مالیات مقاطعه دانسته و در موقع هر پرداختی مالیات آن
را طبق نرخهای مقرر در ماده 12 و بند الف ماده 13 قانون مالیات بر درآمد
کسر گذارده و منتها تا 15 روز با قید مشخصات به اداره دارایی مربوط
بپردازد.
ماده 15 - افراد یا شخصیتهای حقوقی مذکور در ماده بالا مکلفند تا آخر
هر ماه و منتها تا ده روز بعد از آن صورتی از این قراردادها را که متضمن
اسم متعاملین است و مبلغ قرارداد و موعد پرداخت باشد به اداره دارایی محل
طبق نمونه هایی که وزارت دارایی معین می کند تسلیم نمایند.
ماده 16 - افراد و کلیه شخصیتهای حقوقی و بنگاه ها یا موسسات خصوصی از
وجوهی که به عنوان مواجب یا مزد و فوق العاده و پاداش یا به هر عنوان دیگر
در مقابل خدمات شخصی به مستخدمین یا کارگران خود می پردازند موظفند به
تناسب درآمد سالیانه که از این بابت عاید آنها شده از هر پرداختی مالیات
آنها را طبق نرخهای مقرر در ماده 12 قانون مالیات بر درآمد به اضافه صدی
ده مندرج در ماده 13 کسر نمایند پرداخت کنندگان در صورتی بدین عمل اقدام
می کنند که این عواید سالیانه مودی از دوازده هزار ریال متجاوز بوده و با
رعایت معافیت ها و بخشودگیهای مندرج در فقرات ب - ج - د - ط از ماده 6 و
الف از ماده 9 قانون نیز مالیات بده محسوب گشته و مشمول قسمت ه از ماده 2
قانون مالیات بر درآمد نباشند.
تبصره 1 - اگر زمان خدمت مندرج در ماده بالا کمتر از یک ماه باشد کسر
مالیات اجباری نیست .
تبصره 2 - میزان فوق العاده اعاشه و هزینه سفر که به موجب بند ب از
ماده 6 قانون مالیات بر درآمد مالیات به آن تعلق نمی گیرد نبایستی از حد
متعارفی تجاوز نماید.
ماده 17 - مودیان مالیات مشروحه در ماده 16 بایستی در ماه فروردین هر
سال (در سال 1323 در ظرف یک ماه پس از اعلان در هر محل ) اسنادی که معافیت
آنها را نسبت به فقرات ب و ج ماده نهم قانون مالیات بر درآمد برساند به
کارفرمایان خود تسلیم نمایند تا کارفرما طبق آنها اظهارنامه های مخصوصی را
که در دسترس آنها است تنظیم نموده و در ظرف پانزده روز پس از آن ماه به
اداره دارایی محل بدهند - اگر مودی اسناد خود را به کارفرما در ظرف مدت
معینه فوق ندهد مثل کسی تلقی می شود که دارای بخشودگیهای نامبرده در قانون
نیست - اداره دارایی محل به اعلامیه های فوق رسیدگی کرده و می تواند به
مندرجات آن اعتراض نماید - اعتراض به مودی ابلاغ می شود و مودی می تواند در
ظرف پانزده روز از تاریخ ابلاغ به کمیسیون تشخیص اعتراض کند. در صورت عدم
اعتراض در ظرف پانزده روز نظر اداره دارایی قطعی خواهد بود و در صورت
اعتراض مادامی که کمیسیون نظر دیگری اتخاذ نکرده اعلامیه ای که کارفرما
تنظیم کرده موثر است .
تبصره 1 - در صورتی که اسناد معافیت منضم به اظهارنامه تقدیمی از
ناحیه کارفرما صادر از ناحیه دارایی محل باشد اداره دارایی محل به
اظهارات مندرج در اظهارنامه که طبق آن اسناد تنظیم شده حق اعتراض ندارد.
تبصره 2 - کارفرمایان مذکور در ماده 16 این آیین نامه مکلفند برگهای
اظهارنامه های لازم را از ادارات دارایی محل تحصیل و در دسترس مودیان
مالیات بگذارند.
ماده 18 - مالیاتهایی که طبق ماده 14 و 16 این آیین نامه کسر می گردد
بدهی است کسرگذارنده محسوب شده و باید از طرف کسرکنندگان در مورد ماده
(14) منتها تا 15 روز و در مورد ماده 16 در آخر هر ماه منتها تا 15 روز
بعد از ماه به انضمام صورت کارمندان به دارایی محل تسلیم و قبض رسید
گرفته شود - نمونه های چاپی برای نوشتن صورت اسامی کارمندان و نمونه های
چاپی برای قبض رسیدی که کارمندان باید به مستخدمین و کارگران و سایر
اشخاص مذکور در مواد 14 و 16 بدهند از طرف دارائی محل در دسترس
پرداخت کنندگان گذارده خواهد شد.
ماده 19 - مودیان مالیات در موقع تنظیم اظهارنامه باید وجوهی را که به
کیفیات مندرج در مواد 14 و 16 از آنها در ظرف سال مالیاتی قبل کسر گردیده
است در اظهارنامه خود با ذکر نمره قبض پرداخت قید نمایند و پس از تصفیه
حساب مالیاتی اگر معلوم شد مودیان مالیات چیزی بستانکار گشته اند طلب آنها
در همان سال مسترد خواهد شد.
قسمت ششم - قرائن و امارات
ماده 20 - در صورتی که طبق ماده 18 از قانون مالیات بر درآمد مودی
دفاتر و اسناد معتبری ارائه ندهد و یا در موعد مقرر اظهارنامه خود را
تهیه و تسلیم ننماید ادارات دارایی از روی قرائن و امارات زیر مالیات
متعلقه را تشخیص خواهند داد:
الف - میزان سرمایه .
ب - میزان فروش سالیانه
پ - کرایه سالیانه محل پیشه یا خانه مسکونی یا هر دوی آنها.
ت - میزان حقوق یا دستمزدی که به کارمندان و کارگران پرداخت شده است .
ث - میزان قوه ماشین و مقدار مواد اولیه که به مصرف رسیده یا ارزش
محصولاتی که به دست آمده .
ج - میزان بیمه .
چ - میزان دلالی و حق العمل دریافتی .
ح - میزان ظرفیت کامیونها.
خ - میزان کل درآمد ناویژه .
د - واحد معمولی دستمزد.
ذ - تعداد کارگران .
ر - تعداد ویزیت پزشکان .
ز - تعداد روزنامه ای که چاپ شده .
ژ - تعداد مجله ای که در هر هفته و یا ماه چاپ می شود.
س - تعداد صندلیهای سالن تآتر و سینما - کافه ها - رستورانها و قهوه خانه ها
و غیره .
ش - تعداد دستگاههای پارچه بافی در کارخانه های پارچه بافی .
ص - تعداد قرقره ها در کارخانه های نخ ریسی .
ض - ظرفیت تاکسیها و اتوبوسها.
ط - تعداد و بهای اتوبوسهای شخصی .
ظ - در مورد محصول اراضی مزروعی میزان آب و جفت و بذر و مساحت زمین به
تناسب هر محل و دفاتر جز جمع وزارت دارایی و میزان تعهداتی که در سالهای
قبل برای فروش غلات از طرف مالکین به وزارت دارایی داده شده است .
ع - در مورد باغات و جنگلها میزان جریت و یا اجاره آنها و در مورد نتایج
و بهره اغنام و احشام عده آنها در مورد قنوات و رودخانه ها میزان آب یا
اجاره آنها و در مورد آسیاها قوه آب و یا اجاره آنها و در مورد حق الارض
مساحت زمین که در تمام این موارد رعایت عرف هر محل باید بشود.
تبصره 1 - ممکن است در آمد ویژه مودی را با اعمال یک یا چند نشانی از
نشانی های مذکور در بالا تعیین نمود و چنانچه چند نشانی اعمال شود بین
نتایج حاصله از نشانیهای مختلفه نتیجه ای که از همه بیشتر است ماخذ تشخیص
مالیات خواهد بود مگر آن که بر اثر ارجاع پرونده به کمیسیون رسیدگی به
شکایات مودیان از طرف کمیسیون نامبرده نظر دیگری اتخاذ شود.
تبصره 2 - در صورتی که مودی اظهارنامه تنظیم نکرده باشد اداره دارایی
محل به جای مودی اظهارنامه تنظیم و به مودی ابلاغ خواهد نمود - تنظیم این
اظهارنامه مودی را از پرداخت جریمه که در مورد عدم تنظیم اظهارنامه تعلق
می گیرد معاف نخواهد کرد.
تبصره 3 - در صورتی که به واسطه نداشتن سواد فارسی خرده مالک نتواند
اظهارنامه را خود تنظیم کند مامور دارایی باید از طرف او به تنظیم
اظهارنامه مبادرت کرده و آن را با امضا یا اثر انگشت او و همچنین به
تصدیق کدخدای محل و سه نفر از ساکنین محل که معتمد باشند برساند اگر
اشخاص نامبرده از تصدیق اظهارنامه خودداری کنند باید مراتب را با ذکر
اسامی آنها در اظهارنامه قید گردد
قسمت هفتم - طرز انتخاب اعضا کمیسیون رسیدگی به شکایات مودیان و طرز
رسیدگی
ماده 21 - از آغاز هر سال منتها تا آخر خرداد ادارات دارایی و
دادگستری و نیز اتاق بازرگانی و انجمن شهرداری و کمیته کشاورزی و انجمن
پزشکان و کانون وکلا و کانون سردفترداران در هر محل و یا نماینده هر طبقه
که مودی در آن طبقه است برای عضویت در کمیسیون یا کمیسیونهای مندرج در
ماده 19 قانون مالیات بر درآمد (تعداد کمیسیونهای را وزارت دارایی تعیین
و اعلام می کند) تعیین و به ادارات دارایی آن محل کتبا معرفی نمایند.
تبصره 1 - انجمن شهرداری و اتاق بازرگانی ممکن است نمایندگانی از غیر
اعضا خود انتخاب نمایند.
تبصره 2 - عضویت نمایندگان مذکور فقط برای یک سال است و در ظرف آن
سال فقط از طرف مقاماتی که آنها را انتخاب کرده اند قابل تغییرند.
ماده 22 - مالیات دهنده در موقع تسلیم دادخواست رسیدگی به شکایت باید
از طرف خود در صورتی که جز طبقات بازرگانان یا اصناف یا کشاورزان یا
پزشکان باشد نماینده آن طبقه را که طبق ماده بالا تعیین گردیده است به
نمایندگی خود برای عضویت کمیسیون معرفی نماید تا نماینده به اتفاق
نماینده دادگستری و دارایی کمیسیون رسیدگی به شکایات او را تشکیل و اتخاذ
تصمیم نمایند و اگر مودی جز طبقات نامبرده نباشد حق دارد هر کس را که
می خواهد از طبقه خود برای تشکیل کمیسیون مذکور معرفی نماید.
ماده 23 - اگر مودی نماینده خود را تعیین نکرد کسی که از طرف اتاق
بازرگانی یا انجمن شهرداری تعیین شده به عنوان نماینده مودی در کمیسیون
تعیین خواهد گشت و اگر چنین نمایندگانی وجود نداشته باشند نمایندگان
دادگستری و دارایی شخص صالح ثالثی که مودی جز آن طبقه است با توافق
یکدیگر معین و برای عضویت در کمیسیون تعیین و به موضوع رسیدگی خواهند
کرد.
تبصره - اداره دارایی محل باید یکی از کارمندان خود را به سمت دبیر
دائمی و بایگان کمیسیون تعیین کند.
ماده 24 - پس از تسلیم اظهارنامه ها بایستی اظهارنامه ها منتها در ظرف
هشت ماه به وسیله ادارات دارایی محل و مالیات طبق قوانین و آیین نامه های
جاریه تشخیص و تعیین شود و در صورتی که دارایی محل تشخیص دهد که
اظهارنامه مودی ناقص است یا آن که میزان مالیات کمتر از ماخذ درآمد واقعی
مودی در اظهارنامه نوشته شده و یا این که مودی اساسا اظهارنامه تنظیم
ننموده باشد و همچنین در موردی که طبق تبصره 2 و 3 از ماده (20) ادارات
دارایی خود اظهارنامه تنظیم نموده اند دارایی محل باید کتبا نظر خود را به
مالیات دهنده اخطار نماید در این صورت هر گاه مالیات دهنده تسلیم به نظر
اداره دارایی محل نشود می تواند در عرض بیست روز پس از تاریخ ابلاغ اخطار
تقاضای رسیدگی مورد اختلاف را از کمیسیون محلی بنماید.
تبصره - پس از انقضا مدت مقرر در ماده بالا (هشت ماه ) اعتراضی بر
اظهارنامه تسلیم شده نمی توان نمود مگر نسبت به مبالغی از عایدات که در
اظهارنامه قید نشده باشد در این صورت ماده 20 قانون مالیات بر درآمد مجری
خواهد بود.
ماده 25 - دادخواست ها باید کتبا مستقیما یا به وسیله پست سفارشی یا
تلگرافا توسط دارایی محل به عنوان کمیسیون فرستاده شود و دلایلی که برای
رفع اختلاف و اثبات حقانیت در نظر گرفته شده است به طور صریح و روشن اظهار
شود - دادخواستها باید به ترتیب نوبت رسیدگی شود به جز در مواردی که از
لحاظ اهمیت موضوع و وصول مطالبات دولت بنا بر تشخیص دارایی محل رسیدگی
خارج از نوبت ایجاد گردد.
ماده 26 - کمیسیون رسیدگی به شکایات بایستی روزی را برای شنیدن
اظهارات مالیات دهنده تخصیص دهد و تاریخ و ساعت آن را کتبا به اطلاع مودی
مالیات و اداره دارایی برساند و این تاریخ نباید کمتر از ده روز و زیادتر
بر یک ماه از تاریخ ابلاغ باشد مگر این که مدت کمتر از ده روز طبق موافقت
کتبی مودی و اداره دارایی و تصویب کمیسیون تشخیص مالیات معین شود - در
صورتی که مودی در روز معین حاضر نشود کمیسیون مکلف است برای یک دفعه جلسه
را تجدید نماید - در روز معین قضیه از طرف کمیسیون مورد رسیدگی واقع
خواهد شد اعم از این که مودی مالیات حاضر باشد یا نباشد.
تبصره - در صورتی که عدم رسیدگی کمیسیون به موضوعی ناشی از تشکیل
نشدن کمیسیون یا عدم کفایت وقت یا سبب دیگری که مربوط به مودی نیست باشد
کمیسیون تجدید وقت خواهد نمود.
ماده 27 - کمیسیون باید صورتی تنظیم نماید و در آن تاریخ جلسات را به
طور منظم تعیین کند رییس کمیسیون می تواند در مورد لزوم جلسات ویژه تشکیل
دهد هر گاه اکثریت حضور داشت می تواند شروع به کار کند. تصمیمی که در
کمیسیون از طرف اکثریت گرفته می شود معتبر است .
ماده 28 - حدود اختیارات کمیسیون محدود به مقرراتی است که در قانون
مالیات بر درآمد و این آیین نامه از حیث درآمدهای ناویژه و درآمدهای ویژه
و درآمد مشمول مالیات مودی و غیره ذکر شده است - کمیسیون می تواند دفاتر
محاسبات و سوابق و مدارک دیگر را که باید روی آن تصمیم بگیرد از
مالیات دهنده بخواهد.
ماده 29 - خلاصه مذاکرات باید ضمن صورتمجلس نوشته شده و به امضای
کارمندان کمیسیون برسد و رای کمیسیون باید کتبا به مودی ابلاغ گردد.
ماده 30 - مامورین دارایی مکلفند برای هر سال مالیاتی پس از اخذ تمام
مالیات مفاصاحساب بدهند.
ماده 31 - این آیین نامه که مشتمل بر هفت قسمت و 31 ماده است در جلسه
دوشنبه اول خرداد ماه 1323 کمیسیون قوانین دارایی مجلس شورای ملی به
تصویب رسیده و از تاریخ اول فروردین 1323 قابل اجرا است .
وزارت دارایی می تواند در صورت لزوم در این آیین نامه با تصویب کمیسیون
قوانین دارایی مجلس شورای ملی تجدید نظر نماید.
این آیین نامه که مشتمل بر هفت فقره و سی و یک ماده است و در تاریخ اول
خرداد ماه 1323 به تصویب کمیسیون قوانین دارایی مجلس شورای ملی رسیده به
موجب ماده 21 قانون مالیات بر درآمد قابل اجرا است .
رییس مجلس شورای ملی - محمدصادق طباطبایی
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)