آئین نامه حداقل مزد

شورایعالی کار در جلسه مورخ 8/11/1339 آئین نامه حداقل مزد کارگر عادی را باستناد ماده 22 قانون کار مصوب 26 اسفند ماه 1337 کمیسیون مشترک مجلسین در 16 ماده و هشت تبصره بشرح زیر تصویب نمود :
آئین نامه حداقل مزد
ماده 1 - کارگر عادی کارگری است که انجام وظایف محوله باو مستلزم هیچگونه تخصص و تعلیمات کار آموزی و تجربه قبلی نباشد .
ماده 2 - حداقل مزد کارگر عادی در نقاط مختلف کشور و یا برای صنایع مختلف هر دو سال یکبار توسط هیئتی مرکب از نمایندگان دولت کارفرما و کارگر (که از این ببعد هیئت نامیده میشود) با توجه به حوائج ضروری و هزینه زندگی یک مرد و یک زن و دو فرزند 12 ساله پیشنهاد میگردد . حداقل مزد پیشنهادی پس از تأیید وزارت کار و تصویب شورایعالی کار بموقع اجرا گذارده خواهد شد مادام که حداقل مزد جدید تعیین نشده است حداقل مزد سابق باعتبار خود باقی خواهد بود.
ماده 3 - نمایندگان دولت کارفرما و کارگر در هیئت عبارتند از :
1 - نماینده وزارت کار
2 - نماینده وزارت صنایع و معادن
3 - نماینده شورایعالی اقتصاد
نمایندگان کارفرما
سه نفر نماینده اصلی و سه نفر نماینده علی البدل از بین کارفرمایان نقاط و یا صنایعی که برای آن حداقل مزد تعیین میشود .
نمایندگاه کارگر
سه نفر نماینده اصلی و سه نفر نماینده علی البدل از بین کارگران نقاط و یا صنایعی که برای آن حداقل مزد تعیین میشود .
ماده 4 - انتخاب نمایندگان کارفرما و کارگر بطریق انتخاب نمایندگان کارفرما و کارگر در هیئت حل اختلاف میباشد .
تبصره 1 - در مورد پیشنهاد حداقل مزد صنایع کارفرمایان مربوطه نمایندگان خود را رأساً انتخاب و معرفی مینمایند .
تبصره 2 - در صورتیکه کارفرمایان یا کارگران از انتخاب و معرفی نماینده خودداری نمودند وزیر کار نسبت به انتخاب نمایندگان مزبور با توجه به پیشنهاد نماینده کار محل اقدام خواهد نمود .
تبصره 3 - در صورتیکه هر یک از نمایندگان کارفرما و کارگر دو جلسه متوالی بدون عذر موجه غیبت نماید رئیس هیئت موظف است غیبت او را در حکم استعفا تلقی نموده و جانشین او را از بین نمایندگان علی البدل انتخاب نماید .
تبصره 4 - در صورتیکه شورایعالی کار ضروری تشخیص دهد که در حداقل مزد پیشنهادی تجدید نظر بعمل آید وزارت کار فقط یکبار دیگر هیئت را برای بررسی و تجدید نظر در حداقل مزد مزبور دعوت می نماید .
ماده 5 - هیئت موظف است ضمن رعایت مفاد ماده 2 این آئین نامه :
الف) در موقع پیشنهاد حداقل مزد هر نقطه ضمن رعایت وضع اقتصادی آن نقطه آمار و اطلاعاتی را که از طرف وزارت کار در مورد حداقل مزدهای متداول و سطح زندگی کارگران و نظایر آن در اختیار هیئت گذارده میشود مورد توجه قرار دهد .
ب) در موقع پیشنهاد حداقل مزد یک صنعت یا یک عده از صنایع وضع اقتصادی صنعت یا صنایع مزبور سطح زندگی کارگران در صنایع مشابه شرایط اقلیمی محل کار و همچنین آمار و اطلاعاتی را که از طرف وزارت کار در اختیار هیئت گذارده میشود مد نظر قرار دهد .
تبصره - هیئت موظف است میزان درصد اضافی مربوط به هر نقطه را در مورد بدی آب و هوا و سختی معیشت و تفاوت قیمت ها ضمن حداقل مزد پیشنهادی مشخص نماید .
ماده 6 - تعیین صنایع و حدود نقاطیکه بایستی حداقل مزد برای کارگر عادی آنها تعیین شود با شورایعالی کار است شورایعالی کار ضمن تعیین صنعت در صورت اقتضا جدول مربوط باقلام مواد مورد نیاز زندگی کارگر و همسر و دو فرزند او را مشخص و اعلام خواهد نمود تا علاوه بر اسناد و مدارک و گزارشاتیکه در ماده 5 قید شده است مورد توجه هیئت قرار گیرد .
ماده 7 - کارفرمایان و کارگران هر کارگاه و یا صنعت و حرفه میتوانند در هر موقع با عقد پیمانهای دسته جمعی حداقل مزد کارگر عادی مربوطه را تعیین نمایند مشروط باینکه حداقل مزد جدید از حداقل مزدیکه برای نقطه و یا نقاط مربوطه بحوزه عمل آن کارگاه و یا صنعت و یا حرفه و نیز از حداقل مزدیکه برای آن صنعت تعیین شده است کمتر نباشد کارفرما مکلف است دو نسخه از پیمانهای منعقده را برای اطلاع وزارت کار و شورایعالی کار ارسال دارد .
تبصره - در صورتیکه کارفرما رأساً حداقل مزد کارگاه خود را بیش از حداقل مزد مصوبه طبق این آئین نامه تعیین و بوزارت کار اعلام نماید میزان مزبور حداقل مزد قانونی کارگران عادی آن کارگاه خواهد بود .
ماده 8 - دعوت برای تشکیل جلسات و همچنین تعیین محل تشکیل و دستور جلسات هیئت در کلیه موارد با وزارت کار است .
ماده 9 - جلسات هیئت در هر مورد متوالیاً ادامه خواهد داشت بنحوی که حداکثر ظرف 15 روز از تاریخ تشکیل اولین جلسه پیشنهاد حداقل مزد و تاریخ اجرای آن و همچنین نظرات و پرونده امر برای تأیید به وزارت کار ارسال شود .
تبصره - وزارت کار پیشنهاد هیئت را منتهی تا 15 روز از تاریخ وصول آن ضمن اظهار نظر به شورایعالی کار تسلیم و شورا نسبت به پیشنهاد مزبور خارج از نوبت رسیدگی خواهد نمود .
ماده 10- ریاست جلسات هیئت با نماینده وزارت کار میباشد .
ماده 11- هر یک از گروههای نمایندگان دولت ، کارفرما و کارگر بتوانند حداکثر دو نفر مشاور یا حق شرکت در مذاکرات همراه داشته باشند ولی مشاورین مزبور حق شرکت در رأی نخواهند داشت .
ماده 12- جلسات هیئت با حضور هفت نفر از اعضاءرسمیت خواهد داشت مشروط بر اینکه از هر گروه لااقل دو نفر حضور داشته باشند تصمیمات هیئت با اکثریت آراء در جلسات اتخاذ میشود .
ماده 13- در مواردیکه حداقل مزد برای صنعت تعیین میشود تشخیص اینکه حداقل مزد تا چه حدودی (از نظر جغرافیائی) در حوزه عملیات صنعت نسبت بکدامیک از کارگاهها و فعالیتهای مربوطه به آن صنعت بایستی بمورد اجرا گذارده شود با شورایعالی کار خواهد بود .
ماده 14- کارفرمایان موظفند صورت طبقه بندی کارگران کارگاه خود را از نقطه نظر مزد و مشاغل آنان حداکثر در ظرف ششماه از تاریخ تصویب این آئین نامه بوزارت کار ارسال دارند .
تبصره - کارفرما حق ندارد کارگری را از طبقه مربوطه به طبقه پائین تنزل دهد و به هر جهت حقوق مکتسبه کارگران از هر لحاظ محفوظ است و نیز چنانچه در طبقه بندی جدید حقوق کارگری از حقوق تعیین شده در طبقه بندی بیشتر باشد کارفرما مکلف است حقوق او را بمأخذ آخرین حقوق دریافتی بپردازد.
ماده 15- در مواردیکه با توجه به عوامل اقتصادی و اجتماعی تهیه حوائج زندگی برای کارگران و بنرخیکه طبق آن حداقل مزد برای صنعت مربوطه تعیین شده است میسر نباشد کارفرما باید به تشخیص وزارت کار تمام یا قسمتی از اجناس و مواد مورد نیاز زندگی کارگران را بمیزان و بهائیکه حداقل مزد بر اساس آن تعیین شده است بوسیله شرکتهای تعاونی و یا رأساً بخود کارگران تحویل دهد .
ماده 16- کارفرمایان مجاز نیستند بهیچ عنوان به هیچیک از کارگرانی که در استخدام دارند مزدی کمتر از آنچه طبق مقررات این آئین نامه تعیین میگردد پرداخت نمایند متخلفین علاوه بر پرداخت حقوق مقرره کارگران بموجب ماده 58 قانون کار در هر مورد بپرداخت جریمه نقدی از هزار تا ده هزار ریال محکوم خواهند شد .
اصل آئین نامه در دبیرخانه شورای عالی کار ضبط است .

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)