آئین نامه و مقررات حفاظتی کارگاههای ساختمانی

شماره 6329 8/3/1350
وزارت کار و امور اجتماعی
فصل اول - تخریب
قسمت اول - کلیات
ماده 1 - هر یک از اجزاء ساختمان اعم از کف - کف کموقت - چوب بست - سایبان سقف راهروهای عبور و مرور - پلهای موقت نبایستی بیش از دو سوم مقاومت نهائی آنها بارگذاری شوند.
ماده 2 - راهروهائی که برای عبور و مرور کارگران ساخته میشود بایستی کاملا روشن و فاقد هر گونه مانع باشد.
ماده 3 - میخ های موجود در تیرها و یا تخته های ناشی ازتخریب بایستی بلافاصله بداخل چوب فرو کوبیده و یا کشیده شود.
ماده 4 - تمام اطراف و قسمتهای مختلف ساختمان که تخریب میگردد باید قبلا علامات خطر نصب گردد و کلیه راههای ورودی و خروجی باستثنای معبری که برای کارگران میباشد باید مسدود و اطراف ساختمان نیز با موانع لازم و کافی محصور گردد.
در تاریکی این موانع باید بوسیله چراغ قرمز یا چراغ احتیاط مشخص و روشن گردد.
ماده 5 - برای جلوگیری از ورود اشخاص خارج بمحوطه محصور شده و حفظ علائم نصب شده باید مراقب یا مراقبینی گمارده شوند.
ماده 6 - در صورت لزوم استفاده کارگر از چکش یا ابزارهای برقی یا بادی برای تخریب بایستی وسائل حفاظت فردی مربوطه ( از قبیل عینک - ماسک - کلاه - و کفش و غیره ) در اختیار کارگر گذارده شود.
قسمت دوم - کارهای مقدماتی تخریب
ماده 7 - در مواردی که تخریب ساختمانی مورد نظر باشد که بعلل آتش سوزی یا انفجار یا سیل و نظایر آنها قسمتی از آ، آسیب دیده و یا از بین رفته باشد بایستی دیوارها قبل از تخریب طبق اصول مهندسی و فنی و نظر مامورین ذیصلاحیت به منظور جلوگیری از ریزش و خرابی ناگهانی مهار و شمع بندی گردد.
ماده 8 - قبل از شروع کار تخریب با اطلاع و همکاری موسسات مربوطه جریان برق - گاز - آب - بخار و سایر سرویسهای مشابه در ساختمان مورد تخریب باید تخریب باید قطع گردد. در مواردیکه استفاده از سرویسهای مذکور لازم باشد برقراری مجدد و موقت آن باید با موافقت موسسات مربوطه و رعایت ایمنی لازم انجام پذیرد.
ماده 9 - کلیه شیشه های موجود ساختمان باید قبل از تخریب درآورده شود و در جائی انبار گردد که آسیبی به اشخاص وارد نیاورد.
ماده 10 - دیوارهای خارجی طبقات ساختمان که قسمتهای باز آن تا کف طبقه ادامه دارد ( باستثناء طبقه هم کف و طبقه ای که در حال تخریب است ) باید تا ارتفاع یک متر حفاظ گذاری شود.
ماده 11 - کلیه دهانه های موجود در کف طبقات باستثنای دهانه هائی که برای حمل مصالح و لوازم بکار میرود باید با نرده یا حفاظ مناسبی محصور یا پوشانده شود.
ماده 12 - تخریب باید از بالاترین طبقه شروع شده و طبقه طبقه بترتیب انجام گیرد و قبل از تخریب هر طبقه کلیه مصالح حاصله از تخریب طبقه بالاتر باید برداشته و در محل مناسبی انباشته شود.
ماده 13 - قبل از شروع به تخریب هر ساختمان باید پیاده روها و معابر عمومی مجاور آن در طول مدت تخریب در صورت بلامانع بودن محدود یا مسدود شود و در غیر این صورت طوری حفاظت شود که بکسی صدمه وارد نیاید.
ماده 14 - اگر ساختمانی که تخریب میشود بیش از دو طبقه و یا بلندتر از هشت متر از کف پیاده رو باشد و فاصله از پیاده رو یا معبر کمتر از پنج متر باشد باید راهرو سرپوشیده موقتی برای تمام طول ساختمان با عرض متناسب در پیاده رو از چوب یا مصالح مقاوم مشابه ساخته شود و روشنائی لازم طبیعی و یا مصنوعی بطور دائم برای این راهرو تعبیه گردد.
ماده 15 - سقف راهروهای سرپوشیده بایستی حداقل در حدود 700 کیلوگرم بر مترمربع فشار را تحمل نماید در صورتیکه از این سقفها برای گذراندن برخی مصالح نیز استفاده شود باید حداقل 1500 کیلوگرم بر متر مربع فشار را تحمل نماید.
ماده 16 - بمنظور جلوگیری از خطرات ناشی از سقوط مصالح ساختمانی اطراف خارجی سقف راهروهای سرپوشیده باید دارای حفاظ کاملی از چوب یا توری فلزی مقاوم بارتفاع حداقل یک متر باشد. این حفاظ ممکنست حداکثر نسبت بکف زاویه 45 درجه بطرف خارج داشته باشد.
ماده 17 - در صورتیکه راهروهای سرپوشیده دارای درهائی برای بارگیری مصالح و غیره باشد این درها بادی همواره بسته باشد مگر در مواقع بارگیری و حمل که باید مراقبت کافی بعمل آید.
ماده 18 - سقف راهروهای سرپوشیده که از الوار ساخته میشود باید حداقل پنج سانتیمتر ضخامت داشته باشد و از ریزش آب جلوگیری کند. اجزاء متشکله راهرو باید بهم و به کف مهار شده باشد.
ماده 19 - اگر ساختمانی که تخریب میشود از معبر یا پیاده رو بیش از پنج متر فاصله داشته باشد میتوان بجای ایجاد راهروی سرپوشیده از حصار یا نرده استفاده نمود.
ماده 20 - در محلهای ورود و خروج کارگران بساختمان مورد تخریب باید راهروهای سرپوشیده با حداقل سه متر طول و عرض نیم متر بیش از عرض درب ورودی ساخته شود تا از سقوط بر روی آنان جلوگیری بعمل آید.
قسمت سوم - انتقال مصالح
ماده 21 - مصالح ساختمانی نباید بوسیله سقوط آزاد بخارج پرتاب شود مگر آنکه پرتاب از داخل کانالهای چوبی یا فلزی انجام گیرد.
ماده 22 - کانالهای چوبی یا فلزی که برای هدایت مصالح بخارج بکار میرود چنانچه بیش از 45 درجه شیب داشته باشد بایستی از چهار طرف کاملا مسدود باشد باستثنای دهانه هائی که برای ورود و خروج مصالح تعبیه گردیده است.
ماده 23 - دهانه خروجی کانالهای چوبی یا فلزی باید دارای دریچه محکمی بوده و در هنگام کار بوسیله یک نفر کارگر مراقبت شود و در سایر مواقع درب آن مسدود باشد و بهر حال در ابتدا و انتهای کانالهای مزبور باید تدابیر و احتیاطات لازم برای جلوگیری از سقوط اتفاقی کارگران و مصالح بکار برده شود.
قسمت چهارم - پلکانها و راهروها و نردبانها
ماده 24 - باستثنای پلکانها راهروها نردبانها و درهائی که برای استفاده کارگران برای تخریب بکار میرود باید کلیه راههای ارتباطی ساختمان در تمام مدت تخریب مسدود گردد.
ماده 25 - پله ها و راهروها و نردبانهائی که برای استفاده کارگران بمنظور تخریب ساختمان بکار میرود باید طبق اصول ایمنی ساخته و نگهداری شود.
ماده 26 - طول نردبان باید طوری انتخاب شود که پس از تعبیه صحیح آن طرفین نردبان حداقل یک متر از کف طبقه که کارگر در آن پیاده میشود بلندتر بوده و قسمت اضافی آن فاقد پله باشد.
ماده 27 - نردبانها در کف و بالا بایستی بطریق مطمئنی محکم و ثابت شود بطوریکه از لغزش آن در جهات مختلف جلوگیری بعمل آید.
قسمت پنجم - برداشتن دیوارها
ماده 28 - مصالح ناشی از تخریب نباید روی کف طبقات بطرزی انباشته شود که از ظرفیت مقاوم کف طبقه مربوطه بیشتر باشد.
ماده 29 - دیوار یا قسمتی از دیوار که ارتفاع آن بیش از بیست و دو برابر ضخامت آن است نباید بدون مهارهای جانبی آزاد بماند مگر آنکه اساساً برای ارتفاع بیشتری محاسبه و ساخته شده باشد.
ماده 30 - هیچیک از تکیه گاهها در طبقه ای نباید برداشته شود مگر آنکه کلیه قسمتهای طبقه بالای آن قبلا تخریب و برداشته شده باشد.
ماده 31 - قبل از خراب کردن هر یک از دیوارهای داخلی یا خارجی باید سوراخهائی که تا فاصله سه متر از محل تخریب در کف قرار دارد بوسیله مصالح مقاوم بابعاد کافی پوشانده شود مگر آنکه در طبقات زیر مطلقا کارگری کار نکند و یا راههای ورود باین طبقات قبلا مسدود شده باشد.
ماده 32 - در ساختمانهای با استخوان بندی فلزی می توان هنگام تخریب استخوان بندی فلزی را باقی گذارد مشروط بر اینکه مصالحی که بیم سقوط آنها میرود قبلا از آنها جدا شده باشد.
ماده 33 - در هر محله از تخریب باید کارگرها بتوانند بوسیله معابری که تعبیه میشود به محل کار خود رفت و آمد کنند پهنای این معابر نباید از هشتاد سانتیمتر کمتر باشد.
ماده 34 - در پایان کار هر روز بایستی اطمینان حاصل شود که کلیه قسمتهای باقیمانده از عمل تخریب در وضع پایداری قرار داشته و چوب بست ها و معابر در وضع مطمئنی باشند.
ماده 35 - دیوارهائی که برای نگهداری خاک زمین یا ساختمانهای مجاور ساخته میشود نباید تخریب مگر آنکه قبلا آن خاک برداشته شده و یا بوسیله شمع و سپر چوبی یا فلزی محافظت شده باشد و در مورد ساختمان نیز قبلا شمع و مهارهای لازم برای نگهداری آن بکار رفته باشد.
ماده 36 - هنگام تخریب دودکشهای ساخته شده با مصالح بنائی باید مصالح حاصله از تخریب از داخل دودکش بپائین ریخته شود مگر آنکه اطمنیان حاصل شود که واژگون کردن این نوع دودکش ها هیچگونه خطری دربرندارد.
ماده 37 - کلیه کارگرانی که در عملیات تخریب کار میکنند باید کلاه حفاظتی بسر داشته باشند.
ماده 38 - محل نگاهداری ابزار و وسائل ساختمانی و ساختمانهای موقت کارگران بادی جائی قرار گرفته باشد که در معرض خطر خرابی دیوار و یا سقوط مصالح ناشی از تخریب نباشد.
قسمت ششم - برداشتن کف ها
ماده 39 - در طاقهای ضربی چه هنگامی که سوراخ در آن ایجاد میشود و چه هنگام تخریب آن بایستی مصالح بین دو تیر آهن تا تکیه گاههای طاق برداشته شود.
ماده 40 - هنگام تخریب طاق ضربی پس از برداشتن قسمتی از طاق باید روی تیر آهن ها بطور عرضی الوارهائی حداقل به ضخامت 5 سانتیمتر و بعرض 25 سانتیمتر به تعداد کافی گذارده شود تا کارگران در روی آن بتوانند بکار خود ادامه دهند.
ماده 41 - هنگام تخریب طاق ضربی باید طبقه زیر آن بطوری مسدود گردد که هیچیک از کارگران نتوانند از آن رفت و آمد کنند.
ماده 42 - پرتاب مصالح ساختمانی از محل تخریب بطور کلی ممنوع است.
قسمت هفتم - تخریب استخوان بندی فلزی ساختمان
ماده 43 - پس از تخریب و برداشتن طلق ضربی اگر نصب جرثقیل روی تیرآهن شروری باشد بادی قبلا بوسیله الوار تمام اطراف محل نصب جرثقیل بجز قسمتی که برای حمل وسائل و مواد لازم باشد پوشانده شود.
ماده 44 - هنگام استفاده از جرثقیل ها و وسائل مشابه باید یک سلسله علامات استاندارد بکار رود و تمام افرادیکه با اینگونه وسائل کار میکنند قبلا آموزش لازم را برای آشنائی و بکاربردن علامات مذکور دیده باشند.
ماده 45 - هنگام بالابردن و پائین آوردن بار بوسیله جرثقیل برای حفظ تعادل . جلوگیری از لنگر بار بایستی از طناب هدایت کننده نیز استفاده شود.
ماده 46 - سوار شدن کارگران روی سیم نقاله دستگاههای بالابر مطلقا ممنوع است.
ماده 47 - هنگام استفاده از جرثقیل برای حمل کپسولهای اکسیژن و استیلن باید از محفظه هایی استفاده شود که این کپسولها بطور مطمئن در آن مستقر شده باشد.
کاده 48 - قبل از بریدن تیرآهن باید احتیاطهای لازم بمنظور جلوگیری از نوسانات آزاد تیر آ÷ن بعد از برش بعمل آید تا صدمه باشخاص یا وسائل و یا استخوان بندی ساختمان مورد تخریب وارد نیاید.
ماده 49 - پائین آوردن تیر آهن های ناشی از تخریب باید بطور آهسته انجام شود و انداختن آنها از بالا مطلقا ممنوع است.
ماده 50 - هنگامی که تخریب ساختمان فلزی بدون استفاده از جرثقیل انجام گیرد باید قبل از برداشتن تیرآهنها و ستونهای هر طبقه کف طبقه بلافاصله زیر آن با الوار پوشانده شود.
فصل دوم - گوبرداری
قسمت اول - تعاریف
تجهیزات : تجهیزات و وسائل در گودبرداری عبارتند از :
نردبانها داربست ها معابرکار نرده ها موانع استحفاظی شمع و سپرها مهارها و سایر تجهیزات ایمنی مشابه که برای حفاظت کارگران در مقابل حوادث کار بکاربرده میشود.
قسمت دوم - کلیات
ماده 51 - قبل از شروع گودبرداری درخت یا تخته سنگ و یا سایر موانع مشابه را که ممکنست موجب وقوع حادثه گردد باید از محل کار خارج کرد.
ماده 52 - اگر احتمال خطری نسبت به پایداری ساختمانهای مجاور بعلت گودبرداری باشد باید ایمنی آنها بوسیله شمع و سپر لازم و مهارکردن ساختمانها و شمع کوبی زیرپایه ها بطور مطمئن تامین گردد و این عوامل حفاظتی بایستی تا رفع خطر مرتبا بوسیله اشخاص ذیصلاحیت بازدید شود تا موجبات حفاظت موثر ساختمانهای مجاور تامین باشد.
ماده 53 - بعد از وقوع بارندگی طوفان زلزله و سیل باید دیوارهای محل گودبرداری بازدید شود تا در محلهائی که خطر لغزش یا ریزش افزایش یافته است وسائل استحفاظی تعبیه و یا تقویت گردد.
ماده 54 - قبل از قراردادن وسائل مکانیکی از قبیل جرثقیل بیل میکانیکی کامیون وامثال آن وانباشتن خاکهای حاصل از گودبرداری و مصالح ساختمانی در مجاورت لبه های بالای گود باید شمع و سپر و مهار لازم بمنظور مقاومت در مقابل بار اضافی در دیواره تعبیه گردد.
ماده 55 - دیوارهای هر گودبرداری که عمق آن بیش از یک متر و بیست سانتیمتر باشد و خطر ریزش و لغزش وجود داشته باشد باید بوسیله شمع و سپرهای محکم و یا چوب بست کافی نگهداری شود مگر اینکه این دیواره دارای شیب مناسب ( بیش از زاویه پایدار شیب خاکریزی ) باشد.
ماده 56 - هر گاه دیواری جهت محافظت یکی از دیوارهای گودبرداری مورد استفاده قرار گیرد در صورتیکه این دیوار ناپایدار باشد باید بوسیله مهارهای لازم پایداری آن تامین شود.
ماده 57 - شمع و سپرهای موقت که برای ساختمان دیوار حائل قرار داده شده قبل از حصول اطمینان از استقامت کامل دیوار حائل نباید برداشته شود.
ماده 58 - اگر در مجاورت محل گودبرداری کارگرانی مشغول بکار باشند باید اقدامات لازم برای ایمنی آنان معمول گردد.
ماده 59 - غیر از مواردی که گودبرداری در زمینهای سنگی یا ذبح انجام میشود درصورتیکه گودبرداری پایئن تر از پی های بنیان ساختمان یا دیوارهای حائل انجام گیرد باید نسبت به پایداری آنها اقدام لازم بعمل آید تا از ریزش دیوارهای مجاور جلوگیری شود.
ماده 60 - در زیر کناره های گودبرداری نبایستی هیچگونه عملیات حفاری انجام شود مگر آنکه زیر آن باندازه کافی شمع کوبی شده باشد.
ماده 61 - در مواردی که گودبرداری در مجاورت خطوط راه آهن - شاهراهها و یا مراکزی که تولید ارتعاش مینماید انجام میگردد باید تدابیر احتیاطی کافی برای جلوگیری از ریزش اتخاذ گردد.
ماده 62 - برای ورود و خروج کارگران در محل گودهائی که عمق آن بیش از شش متر باشد باید برای هر شش متر یک سکو یا پاگرد برای نردبانها پله ها راههای شیب دار مربوط پیش بینی گردد این سکوها یا پاگردها بایستی بوسیله جان پناه یا نرده هائی محافظت شود.
ماده 64 - در محلهائی که احتمال سقوط اشیا به محل گود میرود باید موانع حفاظتی لازم برای جلوگیری از وارد شدن آسیب بکارگران پیش بینی گردد.
ماده 65 - در جائی که از وسائل بالابر برای حمل مواد حاصله از گودبرداری استفاده میشود باید پله های وسیله بالابر بطور محکم در محل قرار گیرد و این مواد با محفظه مطمئنی بالا برده شود.
قسمت سوم - حفاظت عمومی
ماده 66 - کلیه معابر عمومی که از کنار یا وسط محل گودبرداری میگذرد باید دارای نرده یا حفاظ های چوبی مطمئنی باشد و علاوه بر آن در طرف یا طرفین معابر ماشین رو گذرگاههای موقت و مستحکم برای عبور و مرور پیاده ساخته شود. مصالح حاصل از گودبرداری نباید در پیاده روها و معابر انباشته شود.
ماده 27 - در مواردی که حفاری در زیر پیاده روها ضروری باشد باید قبلا شمع های لازم که قادر به تحمل حداقل 600 کیلوگرم فشار بر متر مربع باشد در زیر آن قرار گیرد.
ماده 68 - اگر برای ایجاد راهروها و یا حفاظت راهروهائی که بیش از دو متر از سطح زمین ارتفاع دارند از الوار استفاده شود الوارها باید بموازات طول راهرو گذارده و بیکدیگر متصل شده باشد.
ماده 69 - روی سطوح شیب دار که با الوار ساخته میشود برای جلوگیری از لغزش عابرین باید لایه های متناسب در فئاصل معین نصب گردد.
ماده 70 - در محوطه خاکبرداری باید یک نفر نگهبان مسئول ورود و خروج کامیونها باشد و نیز باید رای آگاهی مردم خطر یا احتیاط در معبر ورود و خروج کامیونها نصب گردد.
ماده 71 - شبها کلیه پیاده رو ها و معابر باید باندازه کافی روشن باشد و برای ایمنی عابرین پیاده چراغهای احتیاط در اطراف محوطه کار نصب گردد.
ماده 72 - باید از عبور و مرور اشخاص متفرقه در قسمتهائی که بیل مکانیکی یا انواع جرثقیل و سایر وسائل مشابه کار میکند جلوگیری بعمل آید مگر آنکه اطراف این وسائل یا حفاظها و موانع و سرپوشهای لازم محفوظ شده باشد.
قسمت چهارم - شمع و سپر و مهار
ماده 73 - برای جلوگیری از ریزش دیوارهای گود دیوارهای حائل شیارهای عمیق کانالها و امثال آنها باید شمع و سپر و مهارهای کافی و متناسب بکار برده شود.
ماده 74 - چوبهائی که برای شمع و سپر و مهار بکار میرود باید از نوع چوب های محکم دارای ابعاد کافی بوده و فاقد هر گونه ترک و پوسیدگی و کرم خوردگی باشد.
ماده 75 - ضخامت تخته سپرهای چوب بست نبایستی از پنج سانتیمتر کمتر باشد و این ضخامت به نسبت فشار وارده باید اضافه شود.
ماده 76 - هرگاه شمع و سپر بصورت موقت به کار برده شود باید مفاد شرایط زیر در آن رعایت گردد
الف - فاصله شمع ها از یکدیگر بیش از دو مترو نیم نباشد
ب - زیر شمع ها پایه هایی از مصالح مناسب با ابعاد و استحکام کافی با توجه بمقاومت خاک گذارده شود.
ج -در مواردی که خاک مقاومت کافی نداشته باشد با کوبیدن شمع های اضافه در زمین مقاومت خاک را برای تحمل فشار شمع اضافه کرد.
د - انتهای شمع ها بصورت کج بریده نشود و برای نمودن آن بایستی گوه هائی به آن میخ شود.
ه - زاویه شمع با سطح افقی از 30 درجه بیشتر نباشد.
قسمت پنجم - جک ها
ماده 77 - حداکثر ظرفیت جک باید روی آن در محل مناسبی بفارسی حک یا مهر شده و یا بوسائل ثابت دیگری مشخص شده باشد.
ماده 78 - جک نباید بیش از میزان حداکثر ظرفیت مشخص شده گذاری شود.
ماده 79 - دستور العمل طرز کار نگهداری تعمیر روغنکاری جکها باید در اختیار شخص استفاده کننده باشد و مورد عمل قرار گیرد.
ماده 80 - وقت بار مورد نظر باندازه کافی بالا برده شد باید ضامن جک فوری بکار برده شود تا از سقوط بار جلوگیری گردد.
ماده 81 - از نظر ترک خوردگی ساییدگی پیچیدگی فرسودگی قسمتها و روغنکاری نقاط لازم جکها باید بترتیب زیر بوسیله مسئول مطلعی مورد بازدید قرار گیرد:
1 - در مواقع استفاده دائمی یا متناوب هفته ای یکبار
در مواردی که جک بخارج از کارگاه فرستاده میشود در موقع خروج و همچنین پس از اتمام کار و بازگردانیدن آن.
3 - بلافاصله بعد از وارد آمدن ضربه یا فشار غیر عادی
ماده 82 - جکی که نقص فنی داشته باشد باید در روی آن علامت خراب است نصب شود و قبل از تعمیر بکاربردن آن مجاز نمیباشد.
قسمت ششم - راههای شیب دار و معابر
ماده 83 - عرض راههای شیب دار و معابر وسائل نقلیه نباید کمتر از چهارمتر باشد و در طرفین آن باید موانع محکم و متناسبی برای حفاظت نصب گردد در صورتی که این حفاظ از چوب ساخته شود قطر آن نباید از 20 سانتیمتر کمتر باشد.
ماده 84 - راههای شیب دار و معابری که برای عبور کارگران و افراد بکار میرود باید دارای نرده های حفاظتی لازم باشد.
ماده 85 - راههای شیب دار و معابر باید از لحاظ حفاظت همواره بصورت قابل استفاده و مطمئنی نگهداری شود.
ماده 86 - راههای شیب دار و معابری که درزمین های سخت ( بدون استفاده از تخته های چوبی ) ساخته مشود باید بدون پستی وبلندی و ناهمواری باشد.
ماده 87 - شیب معابر نباید از 20 درصد تجاوز نماید و اگر اضطرارا از این حد تجاوز نمود باید برای عبور اشخاص بفاصله هر 40 سانتیمتر جا پائی هائی درطول راه ایجاد کرد.
قسمت هفتم - شیارهای عمیق
ماده 88 - در حفر گودالها و شیارهای عمیق باید با توجه بنوع خاک اقدامات حفاظتی بعمل آید.
ماده 89 - در گودالها و شیارهائی که عمق آنها از یک متر بیشتر باشد نباید کارگر را بتنهائی بکار گمارد.
ماده 90 - در کلیه حفره ها و شیارهای عمیق که کارگردان در آن مشغول کار میباشند و یا رفت و آمد میکنند باید روشنائی کافی وجود داشته باشد.
ماده 91 - در حفاری با بیل و کلنگ باید کارگران را بفاصله کافی از یکدیگر بکار گمارد.
ماده 92 - در شیارهای عمیق و طولانی که عمق آنها یک متر یا بیشتر باشد باید بازاء حداکثر هر سی متر طول یک نردبان کار گذاشته شود طول نردبانها باید از کف شیار تا یک متر بالای زمین باشد.
ماده 93 - امتداد شیارها در طرفی که عبور و مرور انجام میگیرد باید روزها بوسیله پرچم های قرمز و شبها بوسیله چراغهای خطر مشخص باشد و برای حفاظت عمومی باید در امتداد شیارها نرده یا موانع حفاظتی دیگر گذارده شود.
فصل سوم - داربست ها
قسمت اول - تعاریف
الف - داربست :
داربست جایگاهی است که بمنظور تکیه گاه موقت کارگر یا مصالح ساختمانی در مدت اجرای عملیات ساختمان ( تخریب، تعمیرات ، رنگ آمیزی، تمیزکاری یا سایر کارهای مشابه ) که در ارتفاع انجام می پذیرد بکار برده میشود.
ب - داربست ساده :
داربستی است که بر روی تیرهای متقاطع و پایه ها طوری قرار میگیرد که انتهای خارجی آن بر روی پایه ها و انتهای داخلی بر روی دیوار یا سوراخهای تعبیه شده در ساختمان واقع گردد.
ج - داربست مستقل :
داربستی است که بطور کامل دارای دو ردیف پایه و مهارهای عرضی و جایگاه بوده و بساختمان یا دیوار تکیه نداشته باشد.
د - داربست معلق : داربستی است که بوسیله بیش از دو مهار فولادی از بالا آویزان شده و در انتهای بالا باجزاء اصلی بتونی یا آهنی ساختمان محکم شده باشد و جایگاه بوسیله دستگاهی بالا و پائین برده شود.
ه - داربست قابل نوسان :
داربستی است که بوسیله دو مهار فولادی آویزان ده و جایگاه آن را بتوان در جهات مختلف تغییر محل داد.
و - داربست پیش آمده :
داربستی است که جایگاه آ، بوسیله الوار و مهارهای عرضی در داخل ساختمان محکم شده و در قسمت خارجی ساختمان پیش آمده باشد.
قسمت دوم - مشخصات ساختمانی دفربست ها
ماده 94 - اگر کارگر نتواند بطور اطمینان بخشی کار خود را از روی کف زمین یا کف ساختمان یا با استفاده موقت از نردبان انجام دهد باید از داربست استفاده شود.
ماده 95 - پیمانکار یا مسئول اجرای کارهای تخریب تعمیرات رنگ آمیزی تمیزکاری و کارهای مشابه آن باید بتناسب کار تا استقرار داربست نردبان جایگاه بالابرهای دستی و وسائل مکانیکی موجبات حفاظت و ایمنی کارگران را فراهم نماید.
ماده 96 - اطراف جایگاه داربست هائیکه در ارتفاع بیش از چهارمتر از زمین یا کف قرار دارند باستثنای قسمتی که برای عبور کارگران یا حمل مصالح اختصاص داده میشود باید با حفاظ مناسب که بطور محکم به جایگاه مهار شده باشد محصور شود و تا ارتفاع این حفاظ نباید از یک متر کمتر و از یک متر و بیست سانتیمتر بیشتر باشد.
ماده 97 - مقاومت داربست و تکیه گاههای آن باید حداقل برای چهار برابر بار یا فشاری که روی جایگاه آن وارد میشود محاسبه گردد و بار اضافی نباید بر آن تحمیل شود.
ماده 98 - اجزاء داربست و کلیه وسائلی که در آن بکار میرود باید طوری ساخته و آماده شده باشد که واجد شرایط ایمنی کار برای کارگران باشد و هیچگونه تعمیر یا تعویض اجزاء داربست هنگام کار کارگران بر روی آن نباید انجام گیرد.
ماده 99 - از داربست ها نباید برای انبارکردن مصالح ساختمانی استفاده شود مگر مصالحی که برای انجام کار تدریجا مورد نیاز باشد.
ماده 100 - اگر قسمتی از داربست احتیاج به تعمیر داشته باشد نباید قبل از رفع نقص و تعمیر داربست بکارگران اجازه کارکردن در روی آن داده شود.
ماده 101 - در کلیه داربست ها باید وسائلی تعبیه گردد که از نوسان یا لرزش آنها در موقع کارکردن جلوگیری کند.
ماده 102 - در قسمت هائی از کابل یا طناب داربست که احتمال بریدگی یا سائیدگی میرود باید با تعبیه بالشتک از آن جلوگیری بعمل آورد.
ماده 103 - در ساختمان پایه داربست نباید از بشگه جعبه و بلوکهای غیرمتصل سفال یا آجر یا مشابه آن استفاده کرد.
ماده 104 - پایه های داربست باید بطور مطمئن و محکمی مهار شده باشد تا مانع نوسان و جابجا شدن داربست گردد.
ماده 105 - برای رسیدن به جایگاه داربست باید نردبان یا پله تعبیه گردد .
ماده 106 - هنگامی که مصالح روی داربست بطرف بالا کشیده میشود باید با استفاده از طناب از برخورد به داربست جلوگیری گردد.
ماده 107 - وقتی که کارگران در طبقات مختلف داربست مشغول کار هستند باید طبقات زیرین دارای سرپوش یا توری محکی باشد تا از ریختن اتفاقی مصالح روی کارگران جلوگیری بعمل آید.
ماده 108 - در مواقعی که هوا طوفانی است و باد شدید میوزد از کارکردن کارگران روی داربست ها باید جلوگیری شود.
ماده 109 - داربست باید بفاصله هر 10 متر ارتفاع بوسیله مهار بساختمان محکم شده باشد.
ماده 110 - بعد از اتمام کار روزانه باید کلیه ابزار و مصالح از روی داربست برداشته شود.
ماده 111 - در مورادی که روی جایگاه داربست برف یا یخ وجود داشته باشد نباید کارگران روی آن کار کنند مگر آنکه کلیه برف یا یخ قبلا از روی داربست برداشته شده و روی آن ماسه نرم ریخته شده باشد تا از لیز خوردن کارگر جلوگیری شود.
ماده 112 - هنگامی که در مجاورت خطوط نیروی برق احتیاط به نصب داربست باشد باید قبلا مراتب باطلاع موسسه برق رسانده شود تا ترتیب مقتضی برای جلوگیری از خطرات احتمالی داده شود.
ماده 113 - تخته و چوب هائی که برای جایگاه و پایه های داربست بکار برده میشود باید صاف و بدون نقص و دارای مقاومت کافی باشد.
ماده 114 - میخهائی که برای اتصال داربست بکار میرود باید بابعاد و فواصل و تعداد کافی باشد و تا انتها بطور کامل کوبیده شود.
ماده 115 - در موقع پیاده کردن داربست باید کلیه میخها از قطعات پیاده شده کشیده شود.
ماده 116 - اگر پایه های داربست بیش از دوازده متر ارتفاع داشته باشد و در جائی مستقر میشود که احتمال خطر آتش سوزی وجود دارد باید موادی که مقاوم در مقابل آتش سوزی باشد در ساختمان آنها بکار رود.
ماده 117 - انتهای پایه های داربست نباید مستقیما روی زمین گذارده شود و باید در پی مناسبی که برای توزیع بار وارد بر روی زمین حساب شده باشد قرار گیرد.
ماده 118 - اگر پس داربست چوبی باشد باید این پس از یک قطعه چوب که حداقل ضخامت آن پنج سانتیمتر و ابعاد آن از 35×35 سانتیمتر کمتر نباشد ساخته شود و در زیر پایه قرار گیرد و پایه نیز در مرکز این قطعه چوب بوسیله میخ به آن متصل گردد.
ماده 119 - اگر پایه داربست در پیاده رو قرار گیرد یا بر مصالح دیگری غیر از چوب متکی باشد باید بوسائل موثری مهار شود تا از جابجا شدن و حرکت پایه جلوگیری گردد.
ماده 120 - هر یک از پایه های داربست که از دو قطعه چوب تشکیل شده باشد باید مقطع بالائی روی مقطع مسطح قطعه پائینی قرار گیرد و دو قطعه حداقل بوسیله دو صفحه چوبی با ضخامت مناسب که طول آنها کمتر از یک متر و عرض آنها نیز کمتر از پایه نباشد بهم متصل گردند و استحکام و اتصال آنها بپایه بوسیله میخهاکاملا تامین شده باشد در صورتیکه پایه ها از چوب گرد باشند باید محل اتصال تخته ها باین قطعات قبلا بشکل مسطح درآید.
ماده 121 - در داربست هائی که ارتفاع آ،ها از هشت متر تجاوز نمیکند میتوان اتصال پایه های دو قطعه را بوسیله برش نیم و نیم بهم میخ کرد مشروط بر اینکه طول قطعه روی هم قرار گرفته از یک متر کمتر نباشد.
ماده 122 - محل های اتصال پایه های دو تکه نباید همه در یک ارتفاع ( تراز ) باشد.
ماده 123 - طول قطعات افقی اتصال داربست چوبی باید باندازه ای باشد که حداقل سه پایه را بهم متصل کرده و از هر طرف حداقل ده سانتیمتر پیش رفته باشد.
ماده 124 - محل اتصال قطعات افقی دو تکه باید روی پایه قرار گیرد.
ماده 125 - قطعات افقی داربست باید تا اتمام کار بر روی پایه ها باقی بمانند .
ماده 126 - قطعات افقی اتصال پایه ها باید بوسیله میخ یا پیچ و مهره بهر پایه از سمت خارج مستحکم شود باستثنای محلهائی که با مهارها برخورد مینماید که در این محل ها باید از داخل میخ یا پیچ و مهره شود.
ماده 127 - اتصالی های داربست ها باید بدون ترک باشد.
ماده 128 - در داربست های ساده قسمتی که بدیوار متکی میگردد باید بدون کوچک کردن سطح مقطع آن حداقل بیست سانتیمتر در داخل دیوار فرو رود.
ماده 129 - ضخامت تخته جایگاه نباید از پنج سانتیمتر و عرض آن از بیست و پنج سانتیمتر کمتر باشد.
ماده 130 - تخته های جایگاه باید چنان پهلوی یکدیگر قرار گرفته باشد که هیچ نوع ابزار و لوازم کار و مصالح از لای آنها پائین سقوط ننماید.
ماده 131 - وقتی که فاصله جایگاه داربست از زمین بیش از یک متر و نیم باشد برای رسیدن به جایگاه باید نردبان یا معبر مطمئنی تعبیه گردد.
ماده 132 - اگر نردبان قابل انتقال برای رسیدن به جایگاه بکار رود قسمت پائین نردبان باید بزمین و یا جایگاه محکم شود تا از لغزش و جابجا شدن آن جلوگیری گردد و قسمت بالای نردبان باید حداقل باندازه یک متر بلندتر از کف جایگاه بالاتر امتداد داشته و به سکو محکم شود.
ماده 133 - وقتی که در گوشه ساختمان جهت داربست تغییر میکند باید تخته های جایگاههای داربست در دو جهت کاملا بهم متصل شوند والوارها و مهارهای گوشه چه متقاطع و چه مستقیم باید بطور کاملا مطمئنی تخته های سکو و داربست را محکم نگهدارد و به هیچ وجه نباید در گوشه قسمتی بدون جایگاه باقی بماند.
ماده 134 - عرض داربست های مستقل در مواردی که ارتفاع داربست از هشت متر کمتر است نباید بیش از دو متر باشد و در مواردی که ارتفاع داربست بیش از هشت متر باشد دهنه نبایستی از دومتر و نیم بیشتر باشد.
ماده 135 - در داربست های فلزی کلسه قطعات داربست باید از لوله های فولادی یا فلز مشابهی که استقامت نظیر فولاد داشته باشد استفاده شود و مفاصل آن باید از فولاد آبدیده و چکش خور غیرقابل خورد شدن باشد.
ماده 136 - قطعات داربست های فولادی باید بوسیله قفل و بست یا بوشن و یا سه راهی و چهارراهی بهم متصل گردند و اتصالات نباید هر زبوده و حرکت یا لرزش داشته باشد.
ماده 137 - پایه ها در داربست های فولادی باید بطور قائم نصب شوند و فواصل آنها منظم و بیک اندازه باشد.
ماده 138 - پایه های داربست فولادی باید روی پی محکمی که بتواند فشار بار را توزیع نماید قرار گیرد و هر گاه پی چوبی باشد پایه ها باید به چوب بطور محکمی متصل گردد.
ماده 139 - در داربست های فولادی قابل انتقال چرخ هائی که بمنظور حرکت داربست زیر پایه های آن قرار داده میشود باید دارای ترمز باشد.
ماده 140 - جایگاه داربست های فولادی باید دارای گوه هائی در عرض باشد که از لغزیدن آن در روی داربست جلوگیری نماید .
ماده 141 - در داربست های معلق یا نوسانی تخته های جایگاه نباید کمتر از 50 سانتیمتر و بیشتر از شصت سانتیمتر عرض داشته باشد و باید بطور مطمئنی به قلاب وصل شده باشد بطوریکه اگر جایگاه نوسان نماید به هیچ وجه قلاب خم یا کج نشود.
ماده 142 - در داربست های معلق انتهای طرفین جایگاه باید بوسیله کابل فولادی به قلاب متصل گردد و قلاب نیز باید بوسیله کابل محکمی در بالای ساختمان بیکی از تیرهای حمال مهار شده باشد و اطراف جایگاه نیز بوسیله نرده و حفاظهای لازم محفوظ گردد.
ماده 143 - نرده های اطراف جایگاه داربست معلق نباید از یک متر کمتر و از یک متر و بست سانتیمتر بیشتر ارتفاع داشته باشد و علاوه بر نرده لبه جایگاه باید بوسیله تخته که ارتفاع آن کمتر از 10 سانتیمتر نباشد محصور گردد.
ماده 144 - کابلها و مهارهای جایگاههای معلق یا نوسانی باید طوری مهار شده باشد که به هیچ وجه خود بخود نلغزد.
ماده 145 - در داربست های معلق یا نوسانی نباید از جایگاه برای انبار کردن مصالح نیز استفاده شود همچنین نباید به بیش از دو نفر اجازه کارکردن در یک جایگاه و در یک زمان داده شود.
ماده 146 - در داربست های پیش آمده فاصله تیرهای پیش آمده نباید از دو متر تجاوز نماید و تیرها باید طوری مهار شوند که از خم شدن آنها بطور مطمئنی جلوگیری گردد و تخته جایگاه داربست نیز بهم و به تیرها چسبیده و میخ شده باشد.
ماده 147 - در داربست های قابل انتقال که ارتفاع آن بیش از دو متر و نیم باشد باید اطراف آن با نرده های لازم محافظت شود و داربست های مذکور به هیچ وجه نبایستی مستقلا و بدون اینکه به قسمتهای حمال ساختمان متصل شده باشد بکار برده شود.
ماده 148 - در داربست هائی که خرک بجای پایه بکار برده میشود در صورتیکه ارتفاع خرک بیش از یک متر باشد باید مهار لازم برای استحکام آن بکار برده شود.
ماده 149 - فواصل خرکها و تخته های روی آن باید طوری باشد که از خم شدن و لغزش و تکان جایگاه مطلقا جلوگیری گردد.
ماده 150 - در داربست هائی که ارتفاع آنها از چهار متر بیشتر است نباید از خرک استفاده شود.
ماده 151 - در مواردی که برای بالا رفتن به داربست هائی که با خرک درست شده است از نردبان استفاده میشود نردبان باید به خرک و تخته های جایگاه داربست بوسیله میخ محکم شده باشد.
ماده 152 - در مواردیکه از نردبان دو طرفه برای ایجاد داربست استفاده میشود نباید ارتفاع داربست از شش متر بیشتر باشد و بیش از دو نفر در بالای داربست در یک زمان کار کنند و تخته جایگاه نباید از سه پله آخر نردبان بالاتر قرار گیرد و باید در سطح افقی قرار داده شود.
فصل چهارم - نردبانها
ماده 153 - در مواردی که امکان تکیه دادن نردبان قابل حمل به حمل کار با شیب مناسب و اطمینان بخش وجود نداشته باشد برای جلوگیری از حرکت نردبان باید پایه یا تکیه گاه آن محکم بسته و یا مهار شود.
ماده 154 - نردبانهای قابل حمل باید طوری قرار داده شوند که پایه نردبان در جای ثابتی قرار گرفته و تکیه گاه بالا نیز استحکام کافی برای تحمل بار وارده داشته باشد.
ماده 155 - چنانچه نردبان در محلی که احتمال لغزش دارد قرار داده میشود باید بوسیله گوه یا کفشک یا سایر وسائل مشابه از لغزش پایه ها جلوگیری گردد.
ماده 156 - افزودن ارتفاع نردبان بوسیله قراردادن جعبه یا بشکه در زیر پایه های آن ممنوع است.
ماده 157 - نردبان نباید در جلوی دری که باز میشود قرار داده شود مگر آنکه در کاملا محکم بسته و قفل شده باشد.
ماده 158 - در جائی که رفت و آمد زیاد است و همچنین در ساختمانهای بیش از دو طبقه باید برای بالا رفتن و برای آمدن از نردبانهای جداگانه استفاده شود.
ماده 159 - استفاده از نردبانی که پله های آن در رفته و یا معیوب است و یا پایه های آن دارای نقص ترک شکستگی باشد ممنوع است.
ماده 160 - نردبان یک طرفه بطول بیش از دو متر نباید بکار برده شود.
ماده 161 - نردبانی که روی یک پایه بوسیله چوبهای افقی ساخته میشود نباید بکار برده شود.
ماده 162 - دو نردبان کوتاه نباید بهم متصل و بجای نردبان بلند بکار برده شود.
ماده 163 - نردبان نباید رنگ زده شود و پایه ها و پله های آن باید از مواد روغنی و لغزنده عاری باشد.
ماده 164 - در نردبانهای دو طرفه لولای بالا باید همواره روغن کاری شود که حرکت آن باسانی و کامل انجام گیرد.
ماده 165 - سکوئی که برای پیاده شدن از نردبان در بالا قرار میگیرد نبایستی عرض آن از نیم متر کمتر باشد و این سکو باستثنای قسمتی که در نردبان بر روی آن قرار گرفته است باید بوسیله نرده محافظت شود.
ماده 166 - در نردبانهای ثابت برای هر 9 متر ارتفاع یک پاگرد باید پیش بینی گردد و هر قطعه از نردبان که حدفاصل بین دو پاگرد است باید بنحوی قرار گیرد که در امتداد قطعه قبلی نباشد.
فصل پنجم - انبار کردن مصالح
ماده 167 - در مواردیکه مصالح ساختمانی در محل عبور و مرور عمومی یا مجاور آن ریخته میشود باید مراقبت کافی بعمل آید که این مصالح طوری روی هم انباشته شود که از فرو ریخته یا ریزش یا افتادن احتمالی آنها جلوگیری گردد.
ماده 168 - مصالح ساختمانی باید در جائی قرار داده شود که موجب بروز حوادث ترافیک نگردد و شب ها محوطه انباشتن مصالح باید بوسیله چراغ قرمز یا احتیاط مشخص گردد.
ماده 169 - الوارها باید روی چوب های عرضی قرار داده شوند بطوریکه کاملا روی زمین قرار نگرفته باشند و چنانچه ارتفاع الوارهای انبار شده از یک متر تجاوز کند در ارتفاع هر یک متر باید چوب های عرضی قرار داده شود.
ماده 170 - کیسه های سیمان یا آهک یا گچ نباید بیش از ده کیسه روی هم قرار گیرد مگر آنکه محل مخصوصی برای انبار کردن آنها قبلا جاسازی شده باشد .
ماده 171 - کارگرانیکه با سیمان و آهک سرو کار دارند باید بهعینک حفاظتی مجهز بشوند.
ماده 172 - آجر و سفال نباید در بیش از دو متر ارتفاع انباشته شود و اطراف آن باید بوسیله چوبهای قائم محافظت گردد.
ماده 173 - کارگرانیکه با مصالح فلزی سنگین سر و کار دارند باید به دستکش حفاظتی مجهز شوند.
ماده 174 - در مواردیکه خم کردن آهن ضروری باشد باید در محل مناسبی با استفاده از میز کار انجام پذیرد.
ماده 175 - تیر آهن باید بارتفاع کم طوری روی هم انباشته شود که امکان غلطیدن آن نباشد.
ماده 176 - ورق فلزی باید بطور افقی روی هم انباشته شده و ارتفاع آن از یک متر تجاوز ننماید.
ماده 177 - طرفین لوله های فلزی که انبار میشوند باید بوسیله میله آهنی یا وسائل مشابه دیگر مهار شود که از باز شدن و غلطیدن آنها جلوگیری گردد.
ماده 178 - انبار شن و ماسه و سنگ باید مرتبا مورد بازدید قرار گیرد تا در اثر برداشتن موجبات ریزش آنها و حادثه فراهم نگردد.
ماده 179 - مصالح ساختمانی اگر در کنار دیوار یا تیغه انبار شود باید طوری انباشته شود که فشار بیش از اندازه بدیوار یا تیغه وارد نیاید.
فصل ششم - وسائل باربری عمودی و آسانسورها
ماده 180 - حمل مصالح و لوازم بوسیله بارهای عمودی آسانسور و جرثقیل ها علاوه بر اجرای مفاد آئین نامه حفاظتی وسائل حمل و نقل و جابجا کردن مواد و اشیاء مقررات زیر نیز لازم الرعایه است.
ماده 181 - در وسائل باربری عمودی به هیچ وجه نباید اجازه داده شود که افراد به آن سوار شده و برای رفت و آمد استفاده نمایند مگر در مواقع روغن کاری و تعمیرات.
ماده 182 - در مواقعی که وسائل باربری عمودی در طبقات مختلف غیر از طبقه زیرین توقف نموده است باید از حرکت اتفاقی آن بوسیله ضامن یا قفل و بست جلوگیری بعمل آید.
ماده 183 - در باربرهای عمودی فاصله بین میله های نرده محافظ اطراف اطاقک حمل بار باید بوسیله توری یا وسائل مشابه محفوظ گردد و در قسمتی که بار داخل یا خارج میشود بوسیله نرده یا درت لولادار یا وسائل مشابه آن محافظت گردد واین حفاظ ها باید ارتفاعش از یک متر و بیست سانتی متر بوده و فاصله میله ها نباید از شصت سانتیمتر تجاوز نماید.
ماده 184 - سکوی وسائل باربری عمودی باید کاملا محکم و اساسی ساخته شده باشد و از لحاظ ضریب اطمینان باری که بر آن وارد میشود باید کمتر از یک پنجم مقاومت مجاز آن باشد.
ماده 185 - بمنظور جلوگیری از ریزش یا سقوط اشیاء اطراف سکوئی وسائل باربری عمودی باید بوسیله توری مقاوم یا نرده محافظت شود و چنانچه طول مصالح به میزانی باشد که نرده مانع حمل آن گردد باید این نرده ها طوری ساخته شوند که قسمتهای مختلف آن در صورت لزوم قابل برداشتن باشد.
ماده 186 - در صورتیکه وسائل چرخ دار و لغزنده روی سکوی وسائل باربری عمودی حمل و نقل شود باید کف سکو گوه یا شیارهای لازم داشته باشد تا از حرکت و لغزش این وسائل جلوگیری شود.
ماده 187 - دکل و ستون قفسه وسائل باربری عمودی که در خارج از ساختمان برای حمل مصالح نصب میگردد باید محکم بوده و با مصالح قابل اطمینان ساخته شود مهارهای لازم در جهات مختلف برای استحکام بدنه های قفسه پیش بینی و نصب گردد.
ماده 188 - پی پایه های دکل باید باندازه کافی وسعت داشته تا بتواند فشار وارده را بر روی زمین بخوبی منتقل نماید و فشار پایه ها با حداکثر بار نباید از مقاومت مجاز زمین تجاوز نماید. پی پایه ها باید مسطح و در یک طراز باشد .
ماده 189 - در تمام طول دکل باید یک نردبان ثابت قرار گرفته باشد که در صورت لزوم و موارد اضطراری از آن استفاده شود.
فصل هفتم - مقررات متفرقه
ماده 190 - دستگاههای الکتریکی که در کارهای نجاری بکار میرود باید دارای حفاظ های ایمنی لازم باشد.
ماده 191 - معابریکه برای عبور فرغون با چرخ های دستی ساخته میشود باید دارای سطح صاف باشد و برای عبور هر فرغون حداقل یک متر عرض منظور گردد.
ماده 192 - قلب بتون باید قبل از بتون ریزی بازدید و نسبت به استحکام آن اطمینان حاصل شود تا در موقع بتون قالب فرو نریزد.
ماده 193 - در قسمتی که بتون ریخته میشود برای جبوگیری از سقوط چرخ دستی با فرغون به محل بتون ریزی باید در کناره آن موانعی تعبیه گردد.
ماده 194 - کارگرانیکه در ارتفاع بیش از چهارمتر از کف به بستن آرماتور و قالب مشغول هستند باید به کمربند حفاظتی مجهز شوند.
ماده 195 - در موقع برداشتن قالب بتون باید احتیاطهای لازم بمنظور حفاظت کارگران از خطر احتمالی سقوط بتون یا قالب بکار برده شود.
ماده 196 - افرادیکه دراندود و یا چکشی کردن بتون کار میکنند باید به عینک و دستکش لاستیکی و زانوبند حفاظتی مجهز شده باشند.
ماده 197 - دستگاههای بتون یاز باید دارای ضامن باشد تا درهنگام تمیز کردن دستگاه را قفل و از حرکت اتفاقی آن جلوگیری کند.
ماده 198 - کارگرانیکه بطور مداوم با سیمان کار میکنند باید به ماسک حفاظتی و دستکش مجهز شوند.
ماده 199 - برای بالابردن تیرهای آهن باید از کابل یا طنابهای محکم استفاده شود و برای جلوگیری از خمش بیش از حد کابل باید چوب یا وسیله مشابه دیگر در بین تیرآهن و کابل قرار داده شود و از زنجیر برای بالابردن تیرآهن استفاده نشود.
ماده 200 - در موقع نصب ستون ها یا تیرهای آهن قبل از جداکردن نگهدارنده تیرآهن باید حداقل نصف تعداد پیچ و مهره ها بسته یا جوشکاری لازم انجام شده باشد.
ماده 201 - خرپاها باید بوسیله نگهدارنده بر روی پایه قرار گیرد و پس از نصب مهارهای لازم و اطمینان کامل از پایدار بودن آن از نگهدارنده جدا شود.
ماده 202 - قبل از نصب تیرآهن دیگر تیرآهن زیرین باید صددرصد پیچ و مهره و یا جوشکاری شده باشد.
ماده 203 - در مواردیکه تیرآهن در کف طبقه بطور موقت قرار داده میشود کلیه اتصالات طبقه پائین باید انجام شده باشد.
ماده 204 - در مواردیکه ستون های آهن روی هم قرار میگیرند نباید بیش از یک طبقه ستون بدون جوشکاری و اتصالات لازم روی ستون زیرین قرار داده شود.
ماده 205 - تیرهای آهن و ستون ها باید بلافاصله پس از نصب بوسیله سرکارگر از نظر اطمینان به انجام صحیح و کامل کار بازدید شود.
ماده 206 - در مواقع بارندگی شدید و وزش بادهای سخت و یخبندان باید از نصب و برپاداشتن تیرهای فلزی خودداری شود.
ماده 207 - جوشکاری الکتریکی بوسیله داربست های آویزان که با کابل نگهداری میشود مجاز نیست.
ماده 208 - کابل های دستگاههای جوشکاری الکتریکی باید دارای روپوش عایق مطمئن و بدون زدگی باشد.
ماده 209 - از گذاردن بار و تکیه دادن داربست به کارهای بنائی که بطور کامل ملات آن سفت نشده باید جلوگیری بعمل آید.
ماده 210 - در مواقعی که کارهای بنائی در طبقات زیر انجام میگیرد و نصب و برپاداشتن تیرآهن و کارهای بتونی و نصب سنگ در طبقات بالا ادامه دارد باید سقف و یا پوشش مناسبی بین آنها قرار داده شود تا از سقوط مصالح از طبقات بالا بر روی کارگران جلوگیری گردد.
ماده 211 - بالا بردن آسفالت یا قیر داغ بوسیله کارگر و نردبان ممنوع است.
ماده212 - کارگرانی که به پختن آسفالت مشغول میباشند باید به دستکش و ساعد بند حفاظتی مجهز شده باشند.
ماده 213 - ظرف محتوی قیرداغ نباید در محوطه بسته نگهداری شود مگر آنکه قسمتی از محوطه باز بوده و تهویه بطور کامل و کافی انجام گیرد.
ماده 214 - شعله های باز - مشعل - کبریت مشتعل و وسائل مشابه نباید در مجاورت دهانه های مجاری فاضل آب - خطوط اصلی گاز و مجاری مشابه قرار داده شود.
ماده 215 - برای ورود به مخازن - مجاری آب - دودکش - چاه و امثال آن باید کمربند حفاظتی و طناب در اختیار کارگر گذارده شود و این عمل تحت نظر سرکارگر مطلع انجام گیرد.
ماده 216 - کارگرانی که در ارتفاع بیش از سه متر کار میکنند و احتمال سقوط آنها میرود باید مجهز به کمربند حفاظتی و طناب نجات باشند و کلیه اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از سقوط آنان بکار برده شود.
ماده 217 - کارگران را نباید به بالا بردن و پائین آوردن بار و ابزار کار حجیم یا سنگین بوسیله نردبان وادار کرد.
ماده 218 - لوازم و ماشین آلات الکتریکی که در هوای آزاد و در معرض رطوبت کار میکنند باید باسیم اتصال بزمین مجهز باشند.
ماده 219 - آب مشروب سالم باید در کارگاه در اختیار کارگران قرار گیرد و کلیه نکات بهداشتی از نظر سالم نگه داشتن منابع و ظروف آب مشروب باید رعایت شود.
ماده 220 - بازاء هر سی نفر یا کمتر باید یک مستراح محصور و وسائل کافی شستشو ساخته و نصب شود.
ماده 221 - نوشیدن هر نوع مشروبات الکلی در کارگاه ممنوع بوده و از ورود اشخاصی که مشروبات الکلی را استعمال نموده باشند باید به کارگاه جلوگیری گردد.
ماده 222 - آئین نامه و مقررات حفاظتی کارگاههای ساختمانی مشتمل بر هفت فصل و 16 قسمت و 222 ماده باستناد ماده 47 قانون کار تدوین و در سیصد و هشتاد وهفتمین جلسه شورای عالی حفاظت فنی مورخ 31/1/1350 به تصویب نهائی رسید و قابل اجرا است.
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)