متن موافقتنامه ای که در مذاکرات بین چهل و چهار کشور مورد قبول قرار
گرفته است :
برتن وودز - به تاریخ 22 ژوئیه 1944 - مواد موافقتنامه ای که راجع به صندوق
بین المللی پول به عمل آمده به قرار ذیل است :
دولتهایی که این موافقتنامه از طرف آنها به امضا رسیده است به شرح ذیل
موافقت می کنند:
مقدمه
صندوق بین المللی پول تاسیس می یابد و با رعایت مقررات ذیل شروع به کار
خواهد نمود:
ماده اول
مقاصد
مقاصد صندوق بین المللی پول عبارت است از:
1 - تشریک مساعی مالی به وسیله ایجاد یک موسسه دائمی که وسایل تبادل نظر
و همکاری را در مسایل پولی فراهم آورد.
2 - تسهیل و توسعه و ازدیاد تجارت میزان یافته بین المللی و مساعدت به
پیشرفت و افزایش عده افراد مشغول به کار و تامین درآمد حقیقی و توسعه
منابع مولده ثروت تمام اعضا منظور اساسی سیاست اقتصادی این موسسه خواهد
بود.
3 - تثبیت قیمت ارزها و حفظ ترتیبات منظم برای معاملات ارزی بین اعضا
صندوق و اجتناب از رقابت در تنزل قیمت ارزها.
4 - مساعدت به برقراری یک سیستم جمعی برای پرداختهای مربوط به معاملات
جاریه بین اعضا و رفع تضییقات ارزی که مانع پیشرفت و ازدیاد تجارت جهانی
گشته است .
5 - برای ایجاد اعتماد در میان اعضا این موسسه ، منابع مالی آن در مقابل
وثیقه های کافی در اختیار اعضا گذاشته خواهد شد تا بدین وسیله فرصت داشته
باشند که اختلال موازنه پرداخت خود را بدون تشبث به وسایلی که لطمه به
بهبود اقتصادی ملی و بین المللی می زند اصلاح نمایند.
6 - کوتاه ساختن دوره عدم توازن در موازنه های پرداخت بین المللی اعضا و
تخفیف درجه شدت آن با رعایت مواد فوق .
ماده دوم
شرایط عضویت
بخش اول - اعضا اصلی
اعضا اصلی صندوق کشورهایی هستند که نماینده آنها در انجمن پولی و مالی
ملل متفق حضور داشته و دولتهای مربوطه عضویت آن را قبل از تاریخی که در
ماده 20 بخش دوم قسمت (ه ) مقرر شده پذیرفته باشند.
عضویت این صندوق برای دولتهای سایر کشورها در مواقع و با شرایطی که صندوق
معین خواهد نمود آزاد است .
ماده سوم
سهمیه و مبلغ تعهد
بخش اول - سهمیه
برای هر یک از اعضا سهمیه ای معین خواهد شد. سهمیه هر یک از اعضا که در
انجمن بین المللی پول و مالی نماینده داشته و عضویت صندوق را قبل از
تاریخی که در ماده بیستم بخش دوم قسمت (ه ) معین شده پذیرفته باشند مبلغی
خواهد بود که در جدول (1) تعیین گشته است . سهمیه سایر اعضا را صندوق
تعیین خواهد نمود.
بخش دوم - تغییر و تعدیل میزان سهمیه
صندوق بین المللی پول هر پنج سال یک بار در صورتی که مقتضی بداند در مورد
تعدیل سهمیه اعضا تجدید نظر خواهد نمود. به علاوه اگر مناسب بداند به
تقاضای هر یک از اعضا تغییر میزان سهمیه آن عضو را مورد مطالعه قرار
خواهد داد. برای تغییر میزان سهمیه اکثریت چهارپنجم از آرا لازم خواهد بود
و هیچ سهمیه ای بدون رضایت عضو مربوط تغییر نخواهد یافت .
بخش سوم - مبلغ تعهد و محل و طرز پرداخت آن
الف - مبلغ تعهد هر یک از اعضا معادل سهمیه آن عضو خواهد بود و تماما
باید به صندوق قبلا یا در تاریخی که عضو به موجب ماده بیستم بخش 4 قسمت
(ج ) یا قسمت (د) حق خرید پول از صندوق پیدا می کند در محلی که صندوق تشخیص
دهد پرداخت شود.
ب - هر عضو باید حداقل هر کدام از دو قلم ذیل را که کمتر باشد به طلا
پرداخت کند:
1 - بیست و پنج درصد از سهمیه خود.
2 - ده درصد از میزان موجودی خالص رسمی خود از طلا و دلار دول متحده آمریکا
در تاریخی که صندوق به موجب ماده بیستم بخش چهارم قسمت (الف ) اعلام خواهد
کرد که قریبا حاضر به معاملات ارزی خواهد بود.
هر یک از اعضا اطلاعات لازمه برای تشخیص میزان خالص طلا و دلاری که رسما
موجود دارند به صندوق خواهد داد.
ج - هر یک از اعضا بقیه سهمیه خود را با پول رایج کشور خود پرداخت خواهد
نمود.
د - اگر مقدار موجودی رسمی طلا و دلار هر یک از اعضا را که در قسمت 2 (ب )
ذکر شده به مناسبت این که کشور عضو تحت اشغال دشمن است نتوان مشخص کرد
صندوق موعد جدیدی برای تشخیص این موجودی مقرر خواهد کرد. اگر این موعد
بعد از تاریخی باشد که در ماده بیستم بخش 4 قسمت (ج ) یا قسمت (د) معین
شده و به موجب آن کشور نامبرده حق خرید ارز از صندوق پیدا می کند صندوق و
عضو مربوط موافقت خواهند کرد که عضو مربوط موقتا مبلغی طلا مطابق قسمت (ب )
ماده بالا پرداخت کند و بقیه مبلغ تعهد را با پول رایج کشور خود بپردازد و
این ترتیب مشروط به آن است که تعدیل لازم پس از تشخیص موجودی خالص عضو
داده شود.
بخش چهارم - طرز پرداخت در هنگام تغییر میزان سهمیه
الف - هر عضو که با افزایش میزان سهمیه خود رضایت دهد باید در ظرف سی روز
پس از تاریخ موافقت خود بیست و پنج درصد از میزان افزایشی را که مقرر شده
طلا و بقیه را با پول رایج کشور خود به صندوق بین المللی پول پرداخت نماید
هر گاه در تاریخی که عضوی برای افزایش سهمیه خود موافقت کرده است اندوخته
پولی آن عضو کمتر از سهمیه جدید باشد صندوق می تواند مبلغی را که باید با
طلا پرداخت شود تقلیل دهد.
ب - هر گاه عضوی به تقلیل میزان سهمیه خود رضایت دهد صندوق باید در ظرف
سی روز پس از تاریخ موافقت عضو مبلغی مساوی مابه التفاوت را در وجه عضو
پرداخت نماید. این پرداخت با پول رایج کشور عضو مربوط و با طلا به عمل
خواهد آمد و مبلغ پرداخت یا طلا به میزانی خواهد بود که در نتیجه آن میزان
موجودی صندوق از پول کشور عضو از هفتاد و پنج درصد سهمیه جدید عضو کمتر
نشود.
بخش پنجم - معاوضه پول رایج با اسناد بهادار
صندوق قبول می کند که از هر یک از اعضا خود به جای پول رایج کشور عضو که
به تشخیص و قضاوت صندوق برای عملیات صندوق لازم نباشد اوراق تعهد یا اسناد
مشابهی که از طرف عضو یا نگاهدار سپرده هایی که به موجب ماده سیزدهم بخش
دوم معین شده است انتشار یافته بپذیرد و این اسناد باید غیر قابل فروش
باشد و به آن سود تعلق نگیرد و به نرخ برابری آن عندالمطالبه به وسیله
بستانکار ساختن صندوق نزد نگاهدار سپرده هایی که تعیین شده قابل پرداخت
باشد. این قسمت نه تنها شامل پول رایجی که اعضا پرداخته اند می شود بلکه به
هر پول دیگری که باید به صندوق برسد یا صندوق تحصیل کرده باشد نیز شامل
خواهد بود.
ماده چهارم
برابری پول
بخش اول - تقویم نرخ برابری پول
الف - نرخ برابری پول رایج هر کشور عضو به طلا که مقیاس عمومی خواهد بود
یا به دلار دول متحده آمریکا با وزن و عیاری که در اول ژوئیه 1944 مقرر
بوده است تعیین خواهد شد.
ب - برای اجرای مواد این موافقتنامه در هر گونه محاسبه ای که به پول رایج
هر عضو می شود بر پایه برابری پول رایج آن عضو خواهد بود.
بخش دوم - خریداری طلا بر پایه نرخ برابری
صندوق برای معاملات طلا که از طرف اعضا انجام می گیرد حدی معین می کند که
کمتر و بیشتر از نرخ برابری باشد و هیچ عضو حق نخواهد داشت طلا را بیش از
میزان نرخ برابری به اضافه حدی که تعیین شده خریداری نماید و یا طلا را
کمتر از میزان نرخ برابری منهای حدی که تعیین شده بفروشد.
بخش سوم - معاملات ارز خارجی بر پایه نرخ برابری
حداکثر و اقل نرخ ارز خارجی برای معاملات بین پولهای رایج اعضا که در
داخله کشور آنها به عمل می آید نباید از پایه نرخ برابری به شرح ذیل تجاوز
نماید:
1 - در معاملات ارزی نقد از یک صدم پایه نرخ برابری تجاوز کند.
2 - در معاملات ارزی دیگر این نرخ از حدی که اضافه بر حد خرید و فروش نقد
تعیین شده بیش از میزانی که صندوق عادلانه تشخیص دهد تجاوز نخواهد نمود.
بخش چهارم - تعهدات راجع به تثبیت قیمت ارز
الف - هر یک از اعضا متعهد می شود که با صندوق برای پیشرفت موضوع تثبیت
قیمت ارز و حفظ ترتیب منظمی برای معامله با سایر اعضا و اجتناب از
تغییرات در قیمت ارز از نظر رقابت همکاری نمایند.
ب - هر یک از اعضا متعهد می شود که به وسیله مقررات شایسته ای که با مفاد
این موافقتنامه توافق داشته باشد در داخل کشور خود معاملات ارزی بین پول
رایج کشور خود و ارزهای سایر اعضا را تا حدودی که در بخش سوم این ماده
معین شده مجاز نماید.
هر عضوی که مقامات مالی کشورش برای تصفیه معاملات بین المللی آزادانه در
حدودی که صندوق در بخش دوم این ماده مقرر داشته طلا خرید و فروش می نماید
این تعهد را رعایت کرده است .
بخش پنجم - تغییر در نرخ برابری
الف - هیچ عضوی نمی تواند برای تغییر نرخ برابری ارز خود جز برای اصلاح عدم
توازن عمومی اساسی پیشنهاد نماید.
ب - تغییر در میزان نرخ برابری ارز هر عضو تنها در صورت پیشنهاد آن عضو و
پس از مشاوره با صندوق به عمل خواهد آمد.
ج - وقتی پیشنهاد برای تغییر نرخ برابری داده می شود صندوق بدوا تغییری را
که ممکن است با رعایت ماده بیستم بخش چهارم این موافقتنامه در نرخ برابری
ارز عضو مربوط داده شده باشد مورد دقت قرار خواهد داد. نسبت به این تغییر
پیشنهاد شده به اضافه هر تغییری که سابقا داده شده باشد خواه افزایش باشد
یا نقصان صندوق به طریق ذیل رفتار خواهد کرد:
1 - اگر بیش از ده درصد از میزان نرخ برابری اصلی نباشد صندوق مخالفتی
نخواهد کرد.
2 - اگر بیش از ده درصد دیگر از میزان نرخ برابری اصلی نباشد صندوق ممکن
است موافقت یا مخالفت نماید ولی در هر صورت تقاضای عضو نظر خود را پس از
هفتاد و دو ساعت اعلام خواهد نمود.
3 - هر گاه تغییر با موارد 1 و 2 بالا وفق ندهد صندوق ممکن است موافقت یا
مخالفت کند ولی برای اعلام نظر خود وقت زیادتری خواهد داشت .
د - تغییرات متحدالشکلی که به موجب بخش هفتم این ماده در نرخهای برابری
داده می شود برای تعیین این که تغییر مزبور با جز 1 یا 2 یا 3 از قسمت (ج )
بالا منطبق می شود یا نه محسوب نخواهد بود.
ه - هر عضو می تواند نرخ برابری ارز خود را بدون حصول موافقت صندوق تغییر
دهد به شرط آن که این تغییر در معاملات بین المللی اعضا صندوق موثر نباشد.
و - صندوق با پیشنهاد تغییری که منطبق با قسمت ج 2 و ج 3 بالا باشد به شرط
آن که قانع شود که این تغییر برای اصلاح عدم توازن اساسی لازم است موافقت
خواهد کرد. مخصوصا اگر این نکته محرز شود با تغییر مزبور که از نظر روش
اجتماعی داخلی یا سیاسی کشور عضو پیشنهاد شده مخالفتی نخواهد داشت .
بخش ششم - نتیجه تغییرات غیر مجاز
هر گاه عضوی نرخ برابری پول خود را با وجود مخالفت صندوق تغییر دهد در
مواردی که صندوق حق مخالفت داشته باشد عضو مربوط حق استفاده از منابع
صندوق را نخواهد داشت مگر در صورت تصمیم صندوق . هر گاه پس از انقضا موعد
عادلانه اختلافات بین عضو و صندوق ادامه پیدا کند موضوع مشمول مقررات ماده
پانزده بخش دوم قسمت (ج ) خواهد شد.
بخش هفتم - تغییرات متحدالشکل در نرخ برابری
با وصف موارد مصرحه در بخش پنجم قسمت (ب ) این ماده صندوق به اکثریت آرا
تمام اعضا خود می تواند تغییرات متحدالشکل متناسبی در نرخ برابری ارز همه
اعضا خود بدهد به آن شرط که یک چنین تغییری مورد موافقت تمام اعضایی که
لااقل ده درصد از میزان کل سهمیه را دارند واقع شود. هر گاه در ظرف هفتاد
و دو ساعت پس از تصمیم صندوق عضو مزبور اطلاع دهد که به تغییر نرخ برابری
پول خود مایل نیست نرخ برابری پول عضو مربوط در این مورد تغییر نخواهد
یافت .
بخش هشتم - حفظ ارزش موجودی صندوق به طلا
الف - با وصف تغییراتی که در نرخ برابری یا ارزش تسعیر خارجی پول هر یک
از اعضا داده شود ارزش موجودی صندوق به طلا حفظ خواهد شد.
ب - هر گاه :
(1) - نرخ برابری پول عضو تنزل کند. یا
(2) ارزش پول عضوی به ارز خارجی به نظر صندوق به میزان مهمی در داخل کشور
آن عضو تنزل کرده باشد عضو مربوط در ظرف مدت مناسبی مبلغی از پول خود را
معادل تنزلی که در ارزش طلای پول وی که نزد صندوق می باشد رخ داده به صندوق
پرداخت خواهد نمود.
ج - هر گاه نرخ برابری پول عضوی افزایش پیدا کند صندوق در ظرف مدت مناسبی
مبلغی از پول همان عضو را که نزد صندوق می باشد معادل میزان ترقی که در
ارزش پول عضو مربوط به طلا پیش آمده خواهد پرداخت .
د - مقررات این بخش در مورد تغییر نسبی متحدالشکلی که در ارزش پول همه
اعضا صندوق به طلا پیش آمده عملی خواهد بود جز در هنگامی که در مقابل
پیشنهاد چنین تغییری صندوق تصمیمی دیگر اتخاذ نماید.
بخش نهم - پولهای نواحی مختلف کشور عضو
عضوی که برای نرخ برابری پول خود تقاضای تغییر می کند جز در صورتی که خلاف
آن را اعلام کند از پیشنهاد وی این طور استنباط خواهد شد که این تغییر را
نسبت به نرخ برابری کلیه پولهای نواحی مختلفی که از طرف آنها به موجب
ماده بیستم بخش دوم قسمت (ز) این موافقتنامه را پذیرفته پیشنهاد کرده
است . با وصف این هر عضو در اعلام این پیشنهاد وی تنها به پول رایج در کشور
اصلی یا تنها به یک یا چند پول معین یا به پول رایج در کشور اصلی و یک یا
چند پول معین دیگر منحصر است آزاد می باشد.
ماده پنجم
معاملات با صندوق
بخش اول - موسساتی که با صندوق معامله دارند
هر یک از اعضا با صندوق منحصرا توسط خزانه داری کشور خود یا بانک مرکزی یا
بنگاه تثبیت ارز یا سایر بنگاههای مالی مشابه با آن معامله خواهد نمود و
صندوق نیز تنها به وسیله بنگاههای نامبرده وارد معاملات خواهد شد.
بخش دوم - حدود عملیات صندوق
جز در مواردی که در این موافقتنامه طور دیگر مقرر شده باشد عملیات صندوق
به معاملات ارزی برای تهیه ارز کشورهای دیگر جهت عضو درخواست کننده محدود
خواهد بود. این معاملات به طلا یا پول کشور خریدار انجام می گیرد.
بخش سوم - شرایط استفاده از منابع صندوق
الف - هر عضو حق خواهد داشت که پول عضو دیگر را از صندوق در مقابل پول
کشور خود با شرایط زیر خریداری نماید:
1 - عضوی که می خواهد پولی را خریداری کند معلوم دارد که می خواهد به وسیله
آن پول طبق مدلول این موافقتنامه پرداختهایی به عمل آورد.
2 - صندوق به موجب ماده هفتم بخش سوم اعلام نکرده باشد که میزان پول مورد
درخواستی که موجود دارد کم شده است .
3 - خریدی که پیشنهاد شده از دویست درصد سهمیه عضو تجاوز ننماید و میزان
موجودی صندوق را پول خریدار در ظرف 12 ماه که پایان آن روز خرید پول است
بیش از بیست و پنج درصد از سهمیه آن عضو افزایش ندهد. اما بیست و پنج
درصدی که مقرر شده تنها در آن هنگام مدرک واقع می شود که موجودی صندوق از
پول عضو اگر کمتر از میزان هفتاد و پنج درصد سهمیه بوده است از هفتاد و
پنج درصد سهمیه افزایش پیدا کند.
4 - صندوق قبلا مطابق مقررات بخش پنجم این ماده و بخش ششم ماده (4) و بخش
اول ماده 6 یا بخش دوم (الف ) ماده پانزده اعلام نکرده باشد که عضو خریدار
حق استفاده از منابع صندوق را دارا نمی باشد.
ب - هیچ عضوی بدون اجازه صندوق حق نخواهد داشت که از مبالغ صندوق برای
نگاهداری پول به منظور معاملات ارزی موعددار استفاده نماید.
بخش چهارم - موقوف الاجرا گذاشتن شرایط
صندوق به تشخیص خود و با اصولی که موجب تضمین منافع آن باشد می تواند هر
یک از شرایط مندرج در بخش سوم (الف ) این ماده را موقوف الاجرا بگذارد
مخصوصا در مورد عضوی که پیشینه معاملاتش نشان دهد که از استفاده از منابع
صندوق به مقادیر زیاد و متوالی خودداری کرده باشد. برای یک چنین اقدامی
صندوق و احتیاجات استثنایی و یا موسمی عضوی را که تقاضای موقوف گذاشتن
یکی از شرایط را کرده است مورد توجه قرار خواهد داد. علاوه بر آن صندوق در
نظر خواهد گرفت که عضو حاضر است به عنوان وثیقه های اضافی طلا یا نقره یا
اوراق بهادار یا سایر داراییهای قابل قبول خود را که ارزش آن به تشخیص
صندوق برای حفظ منافع صندوق کافی باشد بسپارد و برای قبول تقاضای موقوف
گذاشتن یکی از شرایط، صندوق ممکن است وثیقه گذاشتن این گونه تضمینات
اضافی را درخواست کند.
بخش پنجم - در عدم صلاحیت از استفاده از منابع صندوق
هر گاه به عقیده صندوق یکی از اعضا منابع صندوق را به طوری مورد استفاده
قرار دهد که با منظور اصلی صندوق مخالف باشد صندوق گزارشی به آن عضو
خواهد داد که در آن نظریات صندوق ذکر خواهد شد و مدت مناسبی را برای جواب
آن تعیین خواهد نمود. پس از صدور این گزارش صندوق ممکن است میزان استفاده
از منابع صندوق را برای عضو نامبرده محدود نماید. اگر از طرف عضو جوابی
به گزارش صندوق در مدتی که مقرر شده نرسد و یا اگر جواب قانع کننده نباشد
صندوق ممکن است این محدودیت از استفاده از منابع صندوق را ادامه دهد و یا
پس از دادن اخطار مقتضی عدم صلاحیت عضوی را برای استفاده از منابع صندوق
اعلام نماید.
بخش ششم - خرید پول از صندوق در برابر طلا
الف - هر عضوی که مایل باشد مستقیما یا به طور غیر مستقیم در برابر طلا
پول کشور عضو دیگر را به دست بیاورد در صورتی که برای هر دو طرف فایده
مساوی داشته باشد می توانند به وسیله فروش طلا به صندوق پول مورد تقاضا را
تحصیل کند.
ب - آن چه در این بخش ذکر شده به هیچ وجه مانع نخواهد بود که هر عضو طلایی
که تازه از معادن کشورش استخراج شده در هر بازار بفروشد.
بخش هفتم - بازخرید پولهای موجود در صندوق از طرف اعضا
الف - هر عضو می تواند پول خود را از صندوق بازخرید نماید و صندوق باید هر
مقدار از موجودی پول آن عضو را که اضافه بر میزان سهمیه باشد در برابر طلا
به آن عضو بفروشد.
ب - در پایان هر سال مالی صندوق اعضا باید از صندوق در برابر طلا یا پول
قابل تبدیل به طلا چنان که در جدول (ب ) قید شده قسمتی از پول خود را که
نزد صندوق است با شرایط بازخرید نمایند:
1 - هر عضو باید برای بازخرید پول خود از صندوق مبلغی از ذخیره پولی خود
را به کار برد. این مبلغ از حیث ارزش باید برابر نصف افزایشی باشد که در
موجودی صندوق در ظرف سال به پول آن عضو پیدا شده به اضافه نصف هر افزایش
یا منهای نصف هر نقصانی باشد که در ذخیره پولی آن عضو در ظرف سال به وجود
آمده است . در صورتی که کاهش ذخیره پولی عضو در ظرف سال بیش از افزایشی
باشد که در موجودی صندوق از پول آن عضو پیدا شده این قاعده مورد نخواهد
داشت .
2 - اگر پس از بازخرید مقرر در قسمت (1) بالا معلوم شود که موجودی عضو از
پول عضو دیگر (یا طلایی که از عضو دیگر به دست آورده ) در نتیجه معامله با
سایر اعضا یا اشخاص دیگری در کشور آنها افزایش یافته است عضوی که ذخیره
وی از پول عضو دیگر (با طلا) بدین کیفیت افزایش یافته باید به آن مبلغ
اضافی پول خود را از بنگاه بازخرید نماید.
ج - هیچ یک از این تعدیلهای مصرح در قسمتهای (2) بالا نباید به درجه ای
برسد که :
1 - ذخیره پولی عضو کمتر از میزان سهمیه وی بشود.
2 - موجودی صندوق از پول عضو کمتر از میزان هفتاد و پنج درصد سهمیه آن
عضو بشود.
3 - موجودی صندوق از هر پولی که مورد استعمال است بیش از هفتاد و پنج
درصد سهمیه آن عضو بشود.
بخش هشتم - هزینه معاملات
الف - هر عضوی که در برابر پول خود پول عضو دیگر را از صندوق خریداری
می کند باید علاوه بر نرخ برابری کارمزدی که برای همه اعضا مساوی است از
قرار سه چهارم درصد به صندوق پرداخت نماید. صندوق می تواند به تشخیص خود
این هزینه را تا یک درصد افزایش دهد یا نیم درصد بکاهد.
ب - صندوق می تواند برای هر خریدی که عضو از طلای صندوق می کند یا طلایی که
به صندوق می فروشد کارمزد مناسبی دریافت کند.
ج - صندوق هزینه هایی را که برای همه اعضا مساوی است و همه باید پرداخت
کنند نسبت به حد وسط موجودی روزانه پول هر عضو در صندوق که اضافه بر
میزان سهمیه او باشد دریافت می کند. این هزینه به نرخهای زیر خواهد بود:
1 - از مبالغی که بیش از بیست و پنج درصد اضافه بر میزان سهمیه نباشد
برای سه ماه اول حقی دریافت نمی شود نیم درصد (در سال ) برای نه ماه دیگر
سال و از آن پس برای هر سال نیم درصد به این هزینه اضافه خواهد شد.
2 - از مبالغی که نسبت به سهمیه از بیست و پنج درصد بیشتر و از پنجاه
درصد کمتر باشد علاوه بر حق فوق نیم درصد برای سال اول و پس از آن نیم
درصد اضافی برای هر سال دیگر.
3 - برای هر بیست و پنج درصد دیگر که از میزان سهمیه تجاوز کند اضافه بر
میزان سهمیه نیم درصد اضافی در سال اول و پس از آن نیم درصد اضافی برای
هر سال دیگر.
د - هر گاه موجودی صندوق از پول عضو به اندازه ای باشد که هزینه نسبت به
هر یک از موارد فوق برای هر مدت به چهار درصد در سال برسد، صندوق و عضو
مربوط وسایلی را که به موجب آن موجودی صندوق از پول آن عضو تقلیل یابد
مورد توجه قرار خواهند داد. از آن پس هزینه ها به موجب قسمت (ج ) این ماده
افزایش خواهد یافت تا به پنج درصد برسد. اگر موافقت حاصل نشد صندوق
هزینه هایی که مناسب تشخیص دهد دریافت خواهد نمود.
ه - نرخهایی که در قسمت (ج ) تعیین شده به اکثریت آرا سه چهارم از تمام
اعضایی که حق رای دارند ممکن است تغییر پیدا کند.
و - تمام هزینه ها باید با طلا پرداخت شود اما اگر ذخیره پولی عضوی کمتر از
نصف سهمیه آن عضو باشد فقط به تناسب تفاوت بین نصف ذخیره پولی میزان
سهمیه خود قسمتی از هزینه را با طلا و بقیه را با پول خود پرداخت خواهد
نمود.
ماده ششم
بخش اول - استفاده از منابع صندوق برای انتقال سرمایه
الف - هیچ عضو نمی تواند تمام منابع خالص صندوق را برای جبران خروج سرمایه
به مقادیر زیاد و متوالی به کار برد و صندوق می تواند از عضوی درخواست کند
که از استفاده از منابع صندوق برای چنین منظوری جلوگیری به عمل آورد. اگر
پس از دریافت چنین درخواستی عضوی از اتخاذ وسایل جلوگیری خودداری کند
صندوق می تواند عدم صلاحیت عضو را برای استفاده از منابع صندوق اعلام نماید.
ب - مقررات این ماده ابدا مانع نخواهد بود که :
1 - از منابع صندوق برای نقل و انتقال سرمایه به میزان مناسب برای توسعه
صادرات یا برای حوائج معمولی بازرگانی یا بانکی یا سایر امور استفاده
شود.
2 - از نقل و انتقال سرمایه در برابر منابع طلا و ارز خارجی عضو استفاده
شود ولی اعضا تعهد می کنند که این نقل و انتقالات سرمایه با منظور اصلی
صندوق وفق دهد.
بخش دوم - مقررات مخصوص برای انتقال سرمایه
اگر موجودی صندوق از پول عضو در ظرف شش ماه بلافاصله پیش از آن همیشه کمتر
از هفتاد و پنج درصد از میزان سهمیه آن عضو باشد چنین عضوی اگر حق
استفاده وی از منابع صندوق به موجب بخش اول این ماده و بخش ششم ماده چهار
و بخش پنجم ماده پنج و یا بخش دوم (الف ) ماده پانزده سلب نشده باشد با
وجود مقررات قسمت اول (الف ) این ماده حق خواهد داشت که پول هر عضو دیگری
را از صندوق در برابر پول خود برای هر منظوری که شامل نقل و انتقال
سرمایه نیز خواهد بود خریداری نماید. اما خریدهایی که طبق این بخش به
منظور انتقال سرمایه می شود هر گاه نتیجه اش افزایش موجودی صندوق از پول
عضو خریدار از میزان هفتاد و پنج درصد سهمیه وی باشد یا موجب کاهش موجودی
صندوق از پولی که مورد خرید قرار گرفته از میزان هفتاد و پنج درصد سهمیه
عضوی که پولش مورد تقاضای خرید قرار گرفته بشود مجاز نخواهد بود.
بخش سوم - جلوگیری از نقل و انتقال سرمایه
اعضا صندوق ممکن است اقدامات لازمه برای انتظام نقل بین المللی سرمایه به
عمل آورند. هیچ یک از اعضا نمی توانند این اقدامات را طوری به عمل آورند
که موجب ایجاد تضییق پرداختهای مربوط به معاملات جاریه شود یا بیش از حد
لزوم موجب تاخیر در انتقال وجوه برای تصفیه تعهدات باشد جز در مواردی که
در ماده هفتم بخش سوم (ب ) و ماده چهارم بخش دوم پیش بینی شده است .
ماده هفتم
پولهای کمیاب
بخش اول - کمیابی عمومی پول
هر گاه صندوق علم پیدا کند که کمیابی عمومی یک پول به خصوص در معرض توسعه
است صندوق می تواند موضوع را به اعضا خود اطلاع دهد. ممکن است گزارش حاکی
از علل این کمیابی و توصیه های لازم به منظور خاتمه دادن به آن وضع انتشار
دهد. نماینده عضوی که پول وی مورد ابتلا قرار گرفته ممکن است در تهیه این
گزارش شرکت نماید.
بخش دوم - اقدامات برای ازدیاد موجودی صندوق از پولهای کمیاب
هر گاه صندوق برای ازدیاد موجودی خود از پول یکی از اعضا مقتضی بداند
می تواند یکی از دو اقدام زیر یا هر دو اقدام را به عمل آورد:
1 - به عضو مربوط پیشنهاد کند که به موجب شرایطی که صندوق و عضو مربوط
پذیرفته اند پول خود را به صندوق وام بدهد و یا با موافقت عضو چنین پولی
را از محل دیگری خواه در داخل کشور یا خارج از کشور عضو وام بگیرد ولی
هیچ عضوی به دادن چنین وامی به صندوق یا به موافقت کردن با صندوق برای
تهیه آن پول به وسیله وام از منابع دیگر ملزم نخواهد بود.
2 - از عضو مربوط بخواهد که پول خود را در برابر طلا به صندوق بفروشد.
بخش سوم - تقلیل موجودی صندوق
الف - اگر برای صندوق آشکار شود که تقاضای خرید پول عضو توانایی صندوق را
برای تهیه آن به شدت تهدید می کند خواه گزارشی که به موجب بخش اول این
ماده باید داد صادر شده یا نشده باشد رسما کمیابی آن پول را اعلام خواهد
نمود و از آن به بعد موجودی و منابع خود را از این پول کمیاب به تناسب
نیازمندیهای اعضا و رعایت اوضاع عمومی اقتصادی بین المللی و هر گونه
ملاحظات مقتضیه دیگر مورد استفاده قرار خواهد داد. صندوق گزارشی راجع به
اقداماتی که در این مورد کرده است انتشار خواهد داد.
ب - اعلامیه رسمی که به موجب قسمت اول این بخش صادر می شود به منزله
اجازه ای است که به هر عضوی داده می شود که پس از مشاوره با صندوق موقتا
محدودیتهایی در مقابل آزادی عملیات ارزی نسبت به پول کمیاب به عمل آورند.
با رعایت مقررات ماده چهارم بخش سوم و چهارم عضو مربوط در تعیین کیفیت
این محدودیت حق قضاوت کامل خواهد داشت ولی نباید بیش از اندازه ای که برای
محدود ساختن تقاضا نسبت به پول کمیاب از موجودی عضو مربوط یا از آن چه
باید به وی برسد لازم باشد تضییقات به عمل آورند و این تضییقات باید به
مجردی که اوضاع اجازه دهد سریعا برطرف شود.
ج - اجازه ای که در قسمت (ب ) داده شده به مجردی که صندوق رسما اعلام کند که
پول مربوط دیگر کمیاب نیست منتفی خواهد شد.
بخش چهارم - طرز اجرای تضییقات
هر عضوی که تضییقاتی نسبت به پول عضو دیگر به موجب بخش سوم قسمت (ب ) این
ماده به عمل می آورد در مقابل درخواست عضو دیگر نسبت به طرز اجرای این
تضییقات توجه مساعدت آمیز خواهد نمود.
بخش پنجم - تاثیر سایر قراردادهای بین المللی در تضییقات
اعضا قبول می کنند هر گونه قراردادی که پیش از این موافقتنامه با یکدیگر
داشته اند که مانع از اجرای مقررات این موافقتنامه باشد مورد عمل و اقدام
قرار ندهند.
ماده هشتم
تعهدات عمومی اعضا
بخش اول - مقدمه
علاوه بر تعهداتی که در سایر مواد این موافقتنامه مقرر است هر عضوی
الزامات مندرجه در این ماده را تعهد می کند.
بخش دوم - اجتناب از تضییقات در مقابل پرداختهای جاری
الف - با رعایت مقررات مندرجه در ماده هفتم بخش سوم (ب ) و ماده چهارم بخش
دوم هیچ عضوی بدون تصویب صندوق حق ندارد تضییقاتی در پرداختها و انتقالات
پول برای معاملات جاریه بین المللی به عمل آورد.
ب - قراردادهای ارزی که در آن پول عضوی دخیل و مخالف با مقررات راجع به
کنترل ارز آن عضو است که با رعایت این موافقتنامه هنوز معمول یا جدیدا
وضع شده است در نواحی مختلف کشور هیچ عضو مورد اجرا نخواهد داشت . علاوه بر
آن اعضا با رضایت دو طرفی می توانند وسایل برای این که مقررات مربوط به
کنترل ارز هر یک را موثرتر بسازد با هم تشریک مساعی کنند به شرط این که
این اقدامات و مقررات با مدلول این موافقتنامه وفق دهد.
بخش سوم - اجتناب از معاملات ارزی استثنایی
هیچ یک از اعضا خواه مستقیما یا به وسیله نمایندگانی که در بخش اول ماده
پنجم ذکر شده حق ندارند معاملات ارزی استثنایی انجام دهند و یا اصول
برقراری پولهای مختلفی را که در یک کشور معمول دارند مگر آن چه به موجب
این موافقتنامه مجاز شده یا صندوق تصویب کرده باشد. اگر این گونه عملیات
و اصول در تاریخی که این موافقتنامه به موقع اجرا گذاشته می شود وجود
داشته باشد عضو مربوط با صندوق برای رفع روزافزون آن مشاوره خواهد کرد
مگر آن که این عملیات طبق بخش دوم ماده چهاردهم مقرر گردیده یا حفظ شده
باشد. در این صورت مطابق مقررات بخش چهارم ماده چهاردهم عمل خواهد شد.
بخش چهارم - قابلیت تبدیل موجودیهای خارج در برابر پول
الف - هر عضوی موظف است موجودیهایی را که از پول وی نزد عضو دیگر جمع شده
خریداری کند به شرط آن که عضوی که دارنده موجودی است در هنگام تقاضا اطلاع
دهد که :
1 - موجودی که تقاضای فروش آن شده اخیرا در نتیجه معاملات جاریه تحصیل
شده .
2 - تبدیل آنها برای پرداخت وجوه معاملات جاریه ضرورت دارد.
عضو خریدار اختیار خواهد داشت که وجه این پول را یا به پول عضو فروشنده و
یا به طلا پرداخت کند.
ب - تعهد مندرج در قسمت (الف ) بالا شامل موارد ذیل نخواهد بود:
1 - هر گاه قابلیت تبدیل موجودی به موجب بخش دوم این ماده یا بخش سوم
ماده ششم محدود شده باشد.
2 - هر گاه موجودی در نتیجه معاملاتی به دست آمده باشد که پیش از رفع
تضییقاتی که طبق بخش دوم از ماده چهاردهم از طرف عضوی به موقع اجرا
گذاشته شده یا مورد عمل بوده صورت گرفته باشد.
3 - هر گاه این موجودی بر خلاف مقررات ارزی کشور عضوی که به وی تقاضای
خرید می شود به دست آمده باشد.
4 - وقتی پول عضوی که تقاضای فروش می کند بر طبق بخش سوم (قسمت الف ) ماده
هفتم کمیاب اعلام شده باشد.
5 - وقتی از عضوی تقاضا می شود که خریدی بکند و آن عضو به علل حق نداشته
باشد که پول اعضا دیگر را با پول خود خریداری نماید.
بخش پنجم - طرز دادن اطلاعات
الف - صندوق می تواند از اعضا خود درخواست کند که اطلاعاتی که برای وظایف
خود به حداقل خود لازم داشته باشد در موارد ذیل به وی بدهند:
1 - موجودی رسمی (1) طلا و (2) ارز خارجی در داخله کشور و خارج آن .
2 - موجودی در داخله و خارجه (1) طلا و (2) ارز خارجی نزد بانکها و
نمایندگان مالی علاوه بر نمایندگان رسمی .
3 - میزان محصول طلا.
4 - صادرات و واردات طلا با قید کشورهای مبدا و مقصد.
5 - میزان کل صادرات و واردات کالا به ارزش پول رایج در کشور با قید
کشورهای مقصد و مبدا.
6 - موازنه پرداخت بین المللی شامل (1) معاملات کالا و خدمات (2) معاملات طلا
(3) معاملات مرئی سرمایه (4) سایر اقلام .
7 - وضع به کار انداختن سرمایه در معاملات بین المللی یعنی پولهایی که در
داخله کشور عضو به معامله افتاده و صاحب آن در خارج کشور می باشد و
پولهایی که در خارج به کار افتاده و صاحب آن اشخاصی در داخله کشورند. این
اطلاعات تا هر درجه ای که مقدور باشد داده می شود.
8 - درآمد ملی .
9 - شاخصهای قیمت یعنی شاخص بهای کالاها در بازار عمده فروشی و خرده فروشی و
قیمت کالاهای صادراتی و وارداتی .
10 - نرخ خرید و فروش ارزهای خارجی .
11 - کنترلهای ارزی یعنی گزارش جامعی از کنترلهایی که در هنگام قبول
عضویت صندوق در کشور عضو معمول بوده و هر گونه تغییری که بعدا در این
مورد داده می شود.
12 - هر گاه قراردادهای رسمی پایاپای وجود دارد جزئیات مبالغ مربوط به
معاملات بازرگانی و مالی که هنوز پایاپای نشده و طول مدتی که این بقایا
هنوز تصفیه نشده مانده است .
ب - در هنگام درخواست اطلاعات فوق صندوق درجه توانایی هر عضو را در تهیه
اطلاعاتی که تقاضا شده رعایت خواهد کرد. اعضا هیچ گونه الزامی ندارند که
برای دادن این اطلاعات جزئیاتی را گزارش دهند که امور مربوط به اشخاص یا
بنگاهها به وسیله آن آشکار شود. یا وصف این اعضا متعهد می شوند که تا حدی
که عملی باشد اطلاعات خواسته شده را از روی صحت و با جزئیات لازم تسلیم
کنند و از صورتهایی که فقط تخمینی باشد پرهیز نمایند.
ج - صندوق ممکن است با اعضا خود برای به دست آوردن اطلاعات بیشتری
قرارهایی بدهد. صندوق به منزله مرکزی برای جمع آوری و مبادله اطلاعات
بیشتری در مسائل پولی و مالی خواهد بود تا بدین طریق تهیه مطالعاتی که با
اعضا برای پیشرفت سیاست اقتصادی مساعدت نماید و موجب پیشرفت مقاصد صندوق
باشد تسهیل گردد.
بخش ششم - تبادل مذاکرات بین اعضا راجع به قراردادهای بین المللی موجود
هر گاه با رعایت مفاد این موافقتنامه عضوی مجاز شود که در موارد استثنایی
که در این موافقتنامه معین شده تضییقاتی در معاملات ارزی و سایر معاملات که
پیش از این موافقتنامه بین اعضا آغاز گشته و با وضع چنین تضییقاتی مخالفت
دارد برقرار کند طرفین چنین معاملاتی با یکدیگر تبادل نظر خواهند کرد تا
راه حلی که قابل قبول هر دو طرف باشد به دست آید. مفاد این بخش نباید
لطمه به اجرای ماده هفتم بخش پنجم بزند.
ماده نهم
هویت صندوق و مصونیت و امتیازات
بخش اول - منظور از وضع این ماده
برای این که صندوق بتواند وظایفی که به عهده آن محول شده است انجام دهد
هویت قانونی و مصونیت و امتیازاتی که در این ماده معین شده است در کشور
هر عضو به صندوق داده خواهد شد.
بخش دوم - هویت قانونی
صندوق دارای شخصیت کامل حقوقی خواهد بود و مخصوصا در امور ذیل صلاحیت
خواهد داشت :
1 - در عقد قرارداد.
2 - در تحصیل و فروش اموال منقول و غیر منقول .
3 - در اقدام به دعاوی حقوقی .
بخش سوم - مصونیت قضایی
صندوق و اموال و دارایی آن در هر جا و به دست هر کس سپرده باشد از هر
گونه عمل قضایی مصونیت خواهد داشت جز در حدودی که مصرحا مصونیت صندوق را
برای انجام امر یا به موجب قراردادی موقوف نماید.
بخش چهارم - مصونیت در برابر سایر اعمال
اموال و دارایی صندوق در همه جا و نزد هر کس که باشد از کاوش و مصادره و
ضبط یا خلع ید و یا هر گونه توقیف دیگر از طرف قوه قضاییه و اجرائیه مصون
خواهد بود.
بخش پنجم - مصونیت پرونده های صندوق
در بایگانی و پرونده های صندوق نمی توان مداخله کرد.
بخش ششم - آزادی دارایی صندوق از تضییقات
تا آن درجه که برای انجام عملیاتی که به موجب این موافقتنامه مقرر است
لازم باشد تمام دارایی و اموال صندوق از تضییقات و مقررات و کنترلها از هر
سنخ و کیفیتی که باشد مصون خواهد بود.
بخش هفتم - امتیازات در مکاتبات و مخابرات
اعضا صندوق با مراسلات رسمی صندوق همان معامله ای را خواهند نمود که با
مراسلات رسمی سایر اعضا می کنند.
بخش هشتم - مصونیت و امتیازات روسا و کارمندان صندوق
روسا و مدیران و جانشینان آنها و مامورین و کارمندان صندوق :
1 - از تعقیب حقوقی نسبت به عملیاتی که از نظر شغل رسمی خود انجام می دهند
مصون خواهند بود جز در مواردی که صندوق این مصونیت را سلب نماید.
2 - در صورتی که بومی کشور نباشند از مهاجرت ، تضییقات و مقررات ثبت نام
که برای بیگانگان معمول است و تعهد به انجام خدمات ملی مصون خواهند بود و
نسبت به تضییقات ارزی همان تسهیلاتی که اعضا برای نمایندگان و مامورین و
کارمندان و سایر اعضا صندوق که همرتبه آنها باشند مقرر داشته اند درباره
آنان نیز معمول خواهند نمود.
3 - نسبت به تسهیلات مسافرت همان معامله ای که با نمایندگان و مامورین و
کارمندان سایر اعضا همرتبه آنها هستند می شود با آنان نیز به عمل خواهد
آمد.
بخش نهم - مصونیت از پرداخت مالیات
الف - صندوق و دارایی و اموال و درآمد آن و عملیات و معاملاتی که به موجب
این موافقتنامه انجام می دهد از هر گونه مالیات و عوارض گمرکی معاف خواهد
بود. به علاوه صندوق از هر گونه تعهدی برای جمع آوری یا پرداخت مالیات و
عوارض مصون می باشد.
ب - هیچ مالیاتی نسبت به حقوق یا حق الزحمه که از طرف صندوق به مدیران و
جانشینان آنها و مامورین و کارمندانی که اهل کشور نیستند یا بومی آنجا
نمی باشند و یا از هیاتهای بومی کشور نیستند پرداخته می شود تعلق نخواهد
گرفت جز در موارد ذیل :
ج - هیچ گونه مالیاتی به تعهدات یا اسنادی بهاداری که صندوق انتشار می دهد
و شامل سود سهام یا بهره آنها است متعلق به هر کس باشد تعلق نخواهد گرفت
جز در موارد ذیل :
1 - اگر آن تعهد یا وثیقه از لحاظ مبدا مورد مالیات واقع شود.
2 - اگر تنها اساس چنین مالیاتی محل انتشار آن پرداخت شده یا پولی که در
آن قید شده یا قابل پرداخت باشد یا محل اداره صندوق مدرک باشد.
بخش دهم - طرز اجرا
هر عضو اقدامات لازمه در کشور خود به عمل خواهد آورد که با مطابقه این
اصول با قوانین کشور خود اصل مندرج در این ماده به موقع اجرا درآید و از
اقداماتی که شده صندوق را به طور تفصیل مستحضر خواهد ساخت .
ماده دهم
روابط صندوق با سایر سازمانهای بین المللی
صندوق با رعایت مقررات موافقتنامه با هر سازمان عمومی بین المللی و
سازمانهای ملی بین المللی که در موارد مخصوصی مسئولیت تخصصی دارند تشریک
مساعی خواهد نمود هر ترتیبی که برای این تشریک مساعی داده شود که موجب
اصلاح یکی از مقررات این موافقتنامه بشود تنها پس از اصلاح این موافقتنامه
به طوری که در ماده هفدهم مقرر است به عمل خواهد آمد.
ماده یازدهم
روابط صندوق با کشورهایی که عضو آن نیستند
بخش اول - تعهدات مربوط به مناسبات با کشورهای غیر عضو
هر عضو تعهد می کند که :
1 - با هیچ غیر عضو یا اشخاصی که در کشور غیر عضو هستند بر خلاف مقررات
این موافقتنامه یا مخالف منشور منظور صندوق وارد معامله نشده یا
نمایندگیهای خود را که در ماده پنجم قسمت (الف ) ذکر شده اجازه معامله
ندهد.
2 - با کشورهای غیر عضو و یا اشخاصی که در کشورهای غیر عضو مقیم هستند در
اعمالی که منافی با مقررات این موافقتنامه یا مخالف منظور صندوق باشد
تشریک مساعی ننمایند.
3 - با صندوق تشریک مساعی نمایند به منظور آن که در کشور خود برای
جلوگیری از معاملات با کشورهای غیر عضو یا با اشخاصی که در آن کشورها مقیم
هستند که بر خلاف مقررات این موافقتنامه یا منظور صندوق است اقدامات مقتضی
به عمل آید.
بخش دوم - تضییقات نسبت به معاملات با کشورهای غیر عضو
مفاد این موافقتنامه مانع از حق هر یک از اعضا در برقرار کردن تضییقات در
معاملات ارزی نسبت به کشورهای غیر عضو و یا اشخاصی که در کشورهای غیر عضو
مقیم هستند نخواهد بود مگر آن که صندوق تشخیص دهد که چنین تضییقاتی مخالف
منافع اعضا و منافی با مقاصد صندوق باشد.
ماده دوازدهم
سازمان و طرز اداره آن
بخش اول - سازمان صندوق
صندوق دارای یک هیات مدیره و مدیران اداری و یک میر عامل و کارمندهایی
خواهد بود.
بخش دوم - هیات مدیره
الف - تمام اختیارات صندوق به عهده هیات مدیره است . برای تشکیل جلسه هیات
مدیره یک مدیر و یک مدیر علی البدل از طرف هر یک از اعضا به نحوی که مقرر
شود انتخاب خواهد شد. هر یک از مدیران و مدیران علی البدل برای مدت پنج
سال به شرط میل اعضایی که آنها را انتخاب کرده اند در کار خواهند بود و
ممکن است مجددا نیز انتخاب شوند. مدیر علی البدل جز در صورت غیبت مدیر
اصلی خود حق رای نخواهد داشت . هیات مدیره یکی از مدیران را به عنوان
ریاست انتخاب خواهد کرد.
ب - هیات مدیره ممکن است به مدیران اداری اختیاراتی که مخصوص هیات مدیره
است واگذار کند به استثنای موارد ذیل :
1 - انتخاب اعضا جدید و تعیین شرایط قبول آنها.
2 - تصویب تجدید نظر در میزان سهمیه ها.
3 - تصویب یک تغییر متحدالشکل در ارزش پول اعضا.
4 - اقدامات برای تشریک مساعی با سایر بنگاههای بین المللی (به استثنای
کارهایی که جنبه غیر رسمی و موقتی یا اداری داشته باشد).
5 - تعیین مسئله توزیع درآمد خالص صندوق .
6 - درخواست از عضوی که از عضویت صندوق خارج شود.
7 - تصمیم به برچیدن صندوق .
8 - اظهار عقیده در تفسیری که مدیران اداری از مفاد این موافقتنامه کرده
و تقاضای اخذ تصمیم نسبت به آن داده شده باشد.
ج - هیات مدیره یک مجمع عمومی سالیانه تشکیل خواهد داد و مجمع های عمومی
دیگری نیز که هیات مدیره یا مدیران اداری تقاضا کنند تشکیل می دهد.
جلسه های هیات مدیره وقتی دعوت خواهد شد که پنج نفر از اعضا تقاضا کنند یا
اعضایی که یک چهارم مجموع آرا را داشته باشند درخواست نمایند.
د - به طور کلی برای تشکیل جلسات حضور اکثریت مدیران که دو ثلث
رای دهندگان را تشکیل دهند کافی خواهد بود.
ه - هر مدیر حق خواهد داشت که به عده آرایی که در بخش پنجم این ماده برای
عضوی که مدیر نماینده اوست معین شده رای بدهد.
و - هیات مدیره ممکن است مقرراتی وضع کند که به موجب آن مدیران اداری
بتوانند در صورتی که اقدامی را به صلاح و منفعت صندوق تشخیص دهند رای
افراد هیات مدیره را در آن اقدام به خصوص بدون توسل به تشکیل جلسه هیات
مدیره به دست آورند.
ز - هیات مدیره و مدیران اداری ممکن است تا حدودی که اختیار پیدا کرده اند
مقررات و آیین نامه های لازم و مقتضی برای اجرای کالاهای مربوط به صندوق وضع
نمایند.
ح - مدیران و مدیران علی البدل بدون دریافت حقوق از صندوق کار خواهند کرد
ولی صندوق به آنها هزینه مناسبی که برای حضور در جلسات متحمل شده اند
پرداخت خواهد نمود.
ط - هیات مدیره میزان حق الزحمه ای که باید به مدیران اداری پرداخته شود و
شرایط و حقوق مدیر عامل را که به موجب قرارداد مقرر می شود تعیین خواهد
نمود.
بخش سوم - مدیران اداری
الف - مدیران اداری مسئول عملیات عمومی صندوق خواهند بود و برای انجام
این منظور از همه اختیاراتی که از طرف هیات مدیره به آنها داده شده
استفاده خواهند کرد.
ب - صندوق کمتر از دوازده مدیر اداری نخواهد داشت که ممکن است جزو مدیران
هیات مدیره نباشند. از این عده :
1 - پنج نفر را اعضایی که سهمیه آنها از همه زیادتر است انتخاب خواهند
کرد.
2 - اقلا دو نفر در صورت وجود شرایطی که در قسمت (ج ) این ماده مقرر است
انتخاب خواهند شد.
3 - پنج نفر را اعضایی که حق انتخاب مدیران هیات مدیره ندارند انتخاب
خواهند کرد به استثنای اعضای کشورهای جمهوری امریکایی .
4 - دو نفر را اعضا کشورهای جمهوریهای امریکایی که حق انتخاب مدیران هیات
مدیره ندارند انتخاب خواهند نمود.
برای اجرای این بخش منظور از اعضا دولت و یا کشورهایی خواهند بود که
اسامی آنها در جدول (الف ) ثبت است خواه به موجب ماده بیستم عضو صندوق شده
باشند و خواه به موجب ماده دوم بخش دوم .
ب - در هنگامی که دولتهای سایر کشورها عضو می شوند هیات مدیره می تواند با
اکثریت چهار پنجم از تمام آرا به عده مدیرانی که باید انتخاب شوند
بیافزاید.
ج - اگر در انتخاب ثانوی قانونی مدیران و بعد از آن اعضایی که به موجب
قسمت ب (1) این بخش حق انتخاب مدیر دارند شامل دو عضوی نباشند که دارایی
صندوق از پول آنها به حد متوسط نسبت به دو سال قبل از آن کمتر از میزان
سهمیه آنها باشد (که باید بزرگترین مبلغ قطعی با طلا که مقوم عمومی است
بشود) یک یا هر دوی آنها حق انتخاب مدیر خواهند داشت .
د - با رعایت قسمت (ب ) از بخش سوم ماده بیستم انتخاب مدیرانی که حق
انتخاب دارند هر دو سال به موجب مقررات جدول (ج ) و هر گونه آیین نامه
الحاقی دیگر که صندوق مقتضی بداند به عمل خواهد آمد. هر گاه هیات مدیره
بخواهد به عده مدیرانی که حق انتخاب دارند به موجب قسمت (ب ) این بخش
بیفزاید مقرراتی وضع خواهد کرد که به موجب آن تناسب آرایی که برای انتخاب
مدیران به موجب جدول (ج ) لازم است معین خواهد شد.
ه - هر مدیر یک نفر مدیر علی البدل به اختیار تام معین خواهد کرد که به
جای او در صورتی که خود حاضر نباشد رای بدهد. وقتی مدیرانی که مدیر
علی البدل انتخاب کرده اند حاضر باشند مدیران علی البدل می توانند در جلسات
شرکت کنند ولی حق رای نخواهند داشت .
و - مدیران در شغل خود تا تعیین یا انتخاب جانشین آنها باقی خواهند ماند
اگر محل یک نفر مدیری که انتخاب شده پیش از نود روز به انقضای دوره
مدیریت او خالی شود مدیر دیگری برای مدت باقیمانده از طرف سایر مدیران به
اکثریت آرا اعضا حاضر داده می شود انتخاب خواهد شد. در صورتی که مقام
مدیریت خالی است مدیر علی البدل مدیر سابق از اختیارات خود جز در انتخاب
مدیر علی البدل استفاده خواهد کرد.
ز - مدیران اداری علی التوالی در اداره مرکزی صندوق مشغول کار خواهند بود
و هر قدر کارهای صندوق ایجاب کند تشکیل جلسه خواهند داد.
ح - برای جلسات هیات مدیران اداری اکثریتی که لااقل نماینده نصف تمام آرا
باشد کافی است .
ط - هر مدیری که معین می شود حق دارد به عده آرایی که در بخش پنجم این
ماده برای عضوی که مدیر نمایندگی او را دارد تعیین شده رای بدهد. هر
مدیری که انتخاب می شود حق خواهد داشت که به عده آرایی که برای انتخاب او
مقرر شده رای بدهد. وقتی مفاد بخش پنجم قسمت (ب ) این ماده مورد داشته
باشد از عده آرایی که یک نفر مدیر باید بدهد به همان میزان کم یا زیاد
خواهد شد. هر مدیر یک رای می دهد که به عده تمام آرایی که حق رای دارد
محسوب خواهد شد.
ی - هیات مدیره مقررات و آیین نامه هایی وضع خواهد کرد که به موجب آن
اعضایی که طبق بخش (ب ) این ماده حق انتخاب مدیر ندارند بتوانند نماینده
برای شرکت در جلسه هیات مدیران بفرستند به شرط آن که قبلا تقاضا و یا
موضوع دستور جلسه مخصوصا مربوط به آن عضو باشد.
یا - مدیران اداری می توانند کمیسیونهایی که مقتضی بدانند تشکیل دهند.
عضویت این کمیسیونها لازم نیست به افراد هیات مدیره یا مدیران اداری یا
جانشینان آنها محدود باشد.
بخش چهارم - مدیران عامل و کارمندان
الف - مدیران اداری یک نفر مدیر عامل انتخاب خواهند نمود که نباید عضو
هیات مدیره یا یکی از مدیران اداری باشد. مدیر عامل رییس مدیران اداری
خواهد بود ولی حق رای نخواهد داشت جز در موردی که آرا موافق و مخالف
مساوی باشد که در آن صورت رای او برای تعیین اکثریت قاطع است مدیر عامل
ممکن است در جلسات هیات مدیره شرکت نماید ولی در آن جلسات حق رای نخواهد
داشت . مدیر عامل در صورتی که مدیران اداری تصمیم بگیرند شاغل مقام مدیریت
عامل نخواهد بود.
ب - مدیر عامل رییس کارمندان صندوق خواهد بود و با راهنمایی مدیران اداری
امور عادی صندوق را اداره خواهد کرد و با کنترل عمومی که مدیران اداری در
کار او خواهند داشت مسئول سازمان و انتخاب و اخراج کارمندان می باشد.
ج - مدیر عامل و کارمندان صندوق در انجام وظایف خود تنها خود را نسبت به
صندوق مطیع و موظف شناخته تابع هیچ قوه دیگر نخواهند بود. هر یک از اعضا
صندوق کیفیت بین المللی وظیفه خویش را رعایت کرده و نسبت به کارمندان
صندوق هیچ گونه اعمال نفوذی نخواهند نمود.
د - مدیر عامل در هنگام انتخاب کارمندان با رعایت اهمیت عظیمی که باید در
حسن جریان و اداره سازمان و لیاقت فنی کارمندان بشود نسبت به انتخاب
کارمندان جدید توجه بسیار دقیق به عمل آورده آنها را از نظر جغرافیایی تا
هر قدر ممکن باشد از نقاط مختلف انتخاب خواهد نمود.
بخش پنجم - طرز دادن رای
الف - هر یک از اعضا دویست و پنجاه رای خواهند داشت . به اضافه آن نسبت به
هر قسمت از سهمیه خود که مساوی با یکصد هزار دلار دول متحده آمریکا باشد
یک رای دارا خواهند شد.
ب - هر وقت به موجب بخش چهارم یا پنجم دادن رای لازم شود هر عضو عده آرایی
که به موجب قسمت (الف ) این ماده دارا است می دهد و این عده آرا به شرح زیر
تعدیل می شود:
1 - نسبت به معادل هر چهارصد هزار دلار دول متحده آمریکا از فروش خالص آن
عضو از پول خود تا روز اخذ رای یک رای اضافه می شود.
2 - نسبت به معادل هر چهارصد هزار دلار دول متحده آمریکا از خرید خالص آن
عضو از پول سایر اعضا تا روز اخذ یک رای کسر می شود.
به شرط آن که فروش خالص یا خرید خالص هر عضو در هیچ موقعی از مبلغی که
معادل سهمیه آن عضو باشد تجاوز ننموده باشد.
ج - به منظور محاسبه این قسمت دلار دول متحده آمریکا عبارت از دلاری خواهد
بود که وزن و عیار آن در تاریخ اول ژوئیه 1944 مقرر بوده و به منظور لغو
آن به موجب بخش هشتم قسمت 6 ماده چهارم برای تغییرات متحدالشکلی که در
بخش هفتم همان ماده مقرر شده اصلاحی در وزن و عیار آن شده باشد.
د - جز در مواردی که مصرحا معین شده باشد همه تصمیمات صندوق با اکثریت
آرا داده شده خواهد بود.
بخش ششم - توزیع درآمد خالص
الف - هر سال هیات مدیره معین خواهد کرد که چه مبلغ از درآمد خالص صندوق
باید به حساب ذخیره برده شود و چه مبلغ آن باید توزیع شود.
ب - هر گاه درآمدی توزیع شود بدوا یک صدی دو که قابل تراکم نیست به هر یک
از اعضا نسبت به مبلغی که سهمیه آن عضو از موجودی متوسط صندوق در ظرف سال
از پول آن عضو زیادتر باشد پرداخت خواهد شد. مازاد سهمیه اعضا به نسبت
سهمیه آنها پرداخت می شود. هر پرداختی که به هر عضو می شود با پول همان عضو
خواهد بود.
بخش هفتم - انتشار گزارشها
الف - صندوق یک گزارش سالیانه و یک صورتحساب که به وسیله محاسبین خبره
بازرسی شده باشد از محاسبات خود انتشار خواهد داد و در فواصل سه ماه یا
کمتر از آن صورت خلاصه ای از معاملات موجودی طلا و پول هر یک از اعضا منتشر
خواهد ساخت .
ب - صندوق ممکن است گزارشهای دیگری که برای انجام مقاصد صندوق لازم بداند
انتشار دهد.
بخش هشتم - ابلاغ نظریات صندوق به اعضا
صندوق در هر موقع حق خواهد داشت که به طور غیر رسمی نظریات خود را به هر
یک از اعضا در هر موردی که به موجب این موافقتنامه پیش آید ابلاغ نماید.
صندوق می تواند با اکثریت دو ثلث از مجموع کل آرا گزارشی را که به یکی از
اعضا راجع به وضع اقتصادی و مالی او داده و عملیاتی که مستقیما موجب
ایجاد عدم توازن در موازنه های پرداخت بین المللی شده انتشار دهد. اگر عضو
مربوط حق انتخاب یک نفر مدیر اداری نداشته باشد عضو مربوط حق خواهد داشت
که به موجب بخش سوم قسمت (ز) این ماده نماینده برای خود در این مورد
داشته باشد. صندوق نمی تواند گزارشهایی راجع به تغییراتی که در اساس
سازمان اقتصادی کشورهای عضو پیش آمده انتشار دهد.
ماده سیزدهم
ادارات و بنگاههایی که دارایی صندوق به آنها سپرده شده
بخش اول - محل ادارات
جایگاه عمده صندوق در کشور عضوی خواهد بود که دارای بزرگترین سهمیه ها
باشد. صندوق ممکن است نمایندگیها و شعب در کشور سایر اعضا تاسیس نماید.
بخش دوم - بنگاههایی که دارایی صندوق به آنها سپرده شده
الف - هر کشور عضو، بانک مرکزی خود را برای نگاهداری سپرده های صندوق از
پول آن عضو معین خواهد کرد و اگر بانک مرکزی نداشته باشد بنگاه دیگری که
مورد قبول صندوق باشد تعیین خواهد نمود.
ب - صندوق می تواند داراییهای دیگر را که طلا نیز جزو آن خواهد بود در
بنگاههایی که از طرف پنج نفر از اعضا که سهمیه آنها از همه بیشتر می باشد
تعیین شده و در سایر بنگاههایی که خود صندوق انتخاب کرده باشد بسپارد.
بدوا لااقل نصف تمام موجودی صندوق در محلی سپرده خواهد شد که از طرف کشوری
که جایگاه عمده صندوق در آن واقع است معین می شود و لااقل چهل درصد در
بنگاههایی که چهار عضو دیگر مذکور در فوق معین کنند نگاهداشته می شود. با
وصف این مراتب همه انتقالات طلا که از طرف صندوق به عمل می آید با توجه به
هزینه حمل و نقل و احتیاجات پیش بینی شده صندوق خواهد بود. در مواقع مهم
مدیران اداری می توانند تمام یا قسمتی از موجودی طلای صندوق را به محلی
انتقال دهند که وسایل حفظ آن به حد کفایت فراهم باشد.
بخش سوم - تضمین دارایی صندوق
هر عضو تمام دارایی صندوق را در مقابل خسارتی که در نتیجه قصور یا امتناع
از پرداخت از طرف بنگاه نگاهدار سپرده هایی که عضو معین کرده پیش آید
ضمانت خواهد کرد.
ماده چهارم
دوره تحول
بخش اول - مقدمه
منظور از ایجاد صندوق تهیه وسایل تسهیلات برای کمک مالی یا مساعدت به
تجدید سازمان یا مداخله در بدهیهای بین المللی که در نتیجه جنگ پیش آمده
نیست .
بخش دوم - تضییقات ارزی
در دوره تحول پس از جنگ اعضا می توانند قطع نظر از مقررات مندرجه در این
موافقتنامه برای مقابله با تغییرات اوضاع نسبت به پرداختها و انتقالات
برای معاملات بین المللی جاری تضییقاتی را اختیار یا آن چه را که معمول
داشته اند (در مورد اعضایی که کشور آنها در اشغال دشمن بوده است می توانند
در صورت لزوم تضییقاتی وضع و مقرر دارند) حفظ نمایند. اما اعضا باید
همواره نسبت به سیاست ارزی خود توجه داشته باشند که آن سیاست با مقاصد
صندوق وفق دهد و به مجردی که اوضاع اجازه دهد هر گونه اقدام ممکن به عمل
آورند که با سایر اعضا در امور مالی و بازرگانی قرارهایی برای تسهیل
پرداختهای بین المللی داده شود و اصل تثبیت نرخ ارزها حفظ گردد. اعضا به
مجردی که قانع شوند که در لغو آن تضییقات می توانند توازن پرداختهای خود
را به نحوی که بیش از حد موجب فشار به منابع صندوق نباشد تصفیه نمایند
مخصوصا تضییقاتی را که در این بخش ذکر شده باید لغو کنند.
بخش سوم - اطلاع به صندوق
هر یک از اعضا صندوق قبل از آن که به موجب قسمت (ج ) ماده بیستم برای خرید
پول از صندوق ذیحق شود باید به صندوق اطلاع دهد که آیا مایل است از
قرارهایی که برای دوره تحول داده شده و در بخش دوم این ماده مندرج است
استفاده کند یا نه و آیا حاضر است تعهداتی را که در بخش دوم و سوم و
چهارم ماده هشتم ذکر شده بپذیرد یا خیر. عضوی که مایل به استفاده از
مقررات دوره تحول است باید به مجردی که حاضر است از آن به بعد تعهدات
مقرره بالا را بپذیرد صندوق را مطلع بسازد.
بخش چهارم - اقدامات صندوق در موضوع تضییقات
در تاریخی که بیش از سه سال از زمان آغاز عملیات صندوق نگذشته باشد و پس
از آن در هر سال صندوق گزارشی راجع به تضییقاتی که به موجب بخش دوم این
ماده در آن موقع مجری باشد خواهد داد. پنج سال پس از تاریخی که صندوق
شروع به عملیات می کند و از آن پس در انقضای هر سال هر عضوی که هنوز بر
خلاف بخش دوم و سوم و چهارم ماده هشتم تضییقاتی را معمول داشته باشد با
صندوق برای تمدید اجرای آن مشاوره خواهد نمود. صندوق می تواند در صورتی که
چنین اقدامی را با اوضاع استثنایی لازم تشخیص دهد به هر عضوی پیشنهاد کند
که اوضاع با رفع یک تضییق مخصوص مساعد است یا باید همه تضییقات را که
مخالف با مقررات مواد این موافقتنامه باشد لغو نماید. به عضو مربوط فرصت
مناسبی داده خواهد شد که به این پیشنهاد پاسخ دهد. اگر صندوق علم پیدا
کند که عضو مربوط در نگاهداری تضییقاتی که مخالف منظور صندوق باشد اصرار
دارد عضو مربوط مشمول بخش دوم (الف ) از ماده پانزدهم خواهد گشت .
بخش پنجم - کیفیت دوره تحول
صندوق در مناسبات خود با اعضا تشخیص می دهد که دوره تحول بعد از جنگ دوره
تغییر و تعدیل است و در اخذ تصمیم در مقابل درخواستهایی که از طرف اعضا
می شود اگر شکی پیدا شود آن شک را به نفع عضو تفسیر خواهد نمود.
ماده پانزدهم
خروج از عضویت
بخش اول حق اعضا در خارج شدن از عضویت
هر یک از اعضا می توانند در هر موقع با تسلیم یادداشت کتبی به صندوق در
اداره مرکزی آن از عضویت صندوق خارج شوند. تاریخ خروج از عضویت از روز
وصول این یادداشت خواهد بود.
بخش دوم - خروج اجباری
الف - اگر عضوی به تعهدات خود که در این موافقتنامه مندرج است وفا نکند
صندوق می تواند اعلام کند که عضو نامبرده حق استفاده از منابع صندوق را
نخواهد داشت . هیچ یک از مندرجات این بخش مقررات بخش ششم ماده چهارم و بخش
پنجم ماده پنجم یا بخش اول ماده ششم را محدود نخواهد نمود.
ب - هر گاه پس از انقضا مدت مناسبی عضوی در عدم وفای به تعهدات مندرجه در
این موافقتنامه اصرار بورزد یا اختلاف بین صندوق و عضوی راجع به بخش ششم
از ماده چهارم ادامه یابد ممکن است از عضو مربوط درخواست شود که از عضویت
صندوق خارج شود و این درخواست باید با اکثریت آرا هیات مدیره که عبارت از
اکثریت کل آرا باشد به عمل آید.
ج - مقرراتی وضع خواهد شد برای این که اطمینان حاصل شود که قبل از اخذ
تصمیم در قسمت (الف ) یا (ب ) این بخش به عضوی برای اطلاع از شکایاتی که از
طرف صندوق نسبت به او داده شده وقت کافی داده شود. به عضو مربوط مجال
کافی داده خواهد شد که شفاها و کتبا وضع خود را بیان نماید.
بخش سوم - تصفیه محاسبات با اعضایی که از عضویت خارج می شوند.
هر گاه عضوی از عضویت صندوق خارج شود معاملات عادی صندوق در پول آن عضو
موقوف و محاسبات بین آن عضو و صندوق با سرعت مناسبی به وسیله قرارداد بین
آن عضو و صندوق تصفیه خواهد شد. هر گاه این قرار فورا داده نشود مقررات
جدول (د) برای تصفیه محاسبات به موقع اجرا گذاشته خواهد شد.
ماده شانزدهم
مقررات برای مواقع غیر اعتیادی
بخش اول - تعلیق موقتی
الف - در مواقع غیر اعتیادی یا در صورت پیش آمدن اوضاع پیش بینی نشده ای که
عملیات صندوق را مورد تهدید قرار دهد مدیران اداری به اتفاق آرا ممکن است
برای مدتی که از یکصد و بیست روز تجاوز نکند اجرای هر یک از مقررات زیر
را معلق بگذارند.
1 - بخش سوم و چهارم (الف ) در ماده چهارم .
2 - بخش دوم و سوم و هفتم و هشتم (الف ) و (و) از ماده پنجم .
3 - بخش دوم از ماده ششم .
4 - بخش اول ماده یازدهم .
ب - در همان موقع که تصمیم به معلق ساختن یکی از مقررات فوق اخذ می شود
هیات مدیره اعضا خود را برای تشکیل جلسه هیات مدیره در زودترین وقتی که
ممکن باشد دعوت خواهد نمود.
ج - مدیران اداری نمی توانند این تعلیق را از مدت یکصد و بیست روز تجاوز
بدهند ولی اگر هیات مدیره با چهارپنجم کل آرا تصویب کنند ممکن است این
تعلیق برای یک مدت اضافی دیگر که از دویست و چهل روز تجاوز نکند تمدید
پیدا کند و دیگر نمی توان تعلیق را تمدید کرد مگر با اصلاح این موافقتنامه
به موجب ماده هفدهم .
د - مدیران اداری می توانند با اکثریت کل آرا این تعلیق را در هر موقع
خاتمه بدهند.
بخش دوم - تصفیه و برچیدن صندوق
الف - صندوق برچیده نمی شود مگر با تصمیم هیات مدیره . در مواقع غیر
اعتیادی هر گاه مدیران اداری تصمیم بگیرند که برچیدن صندوق لازم باشد ممکن
است موقتا همه معاملات را تا تصویب هیات مدیره معلق بگذارند.
ب - اگر هیات مدیره تصمیم به برچیدن صندوق اتخاذ نماید صندوق داخل هیچ
گونه عملیاتی نخواهد شد جز در مواردی که مربوط به جمع آوری و تصفیه
بدهکاریها و بستانکاریها است . تمام تعهدات اعضا که به موجب این
موافقتنامه به عمل آمده نیز موقوف می شود جز در مواردی که در ماده هیجدهم
بخش (ج ) و جدول (د) قسمت هفتم و جدول (ه ) مقرر شده است .
ج - عمل تصفیه بر طبق مقررات جدول (ه ) اجرا می شود.
ماده هفدهم
اصلاحات
الف - هر پیشنهادی که برای اصلاح این موافقتنامه خواه از طرف اعضا هیات
مدیره یا مدیران اداری بشود باید به اطلاع رییس هیات مدیره برسد تا آن
پیشنهاد را در هیات مدیره طرح نماید. اگر پیشنهاد اصلاحی به تصویب هیات
مدیره برسد صندوق به وسیله بخشنامه یا تلگراف از تمام اعضا موافقت آنها
را با آن اصلاح استفسار خواهد نمود. هر وقت سه پنجم اعضایی که چهار خمس کل
آرا داشته باشند اصلاح پیشنهاد شده را بپذیرند صندوق آن اصلاح را تصدیق
نموده و رسما به اطلاع همه اعضا خواهد رسانید.
ب - با وصف قسمت (الف ) بالا در مورد اصلاحاتی که مربوط به موارد زیر باشد
تصویب همه اعضا ضرورت خواهد داشت :
1 - حق خروج از عضویت صندوق (قسمت اول ماده پانزدهم ).
2 - نسبت به مقررات راجع به این که هیچ تغییری در میزان سهمیه اعضا
نمی توان داد جز به رضایت آنها (بخش دوم ماده سوم ).
3 - نسبت به مقررات راجع به این که هیچ تغییری در میزان نرخ برابری ارز
عضوی نمی توان داد جز با پیشنهاد همان عضو (بخش پنجم ) (ب ) ماده چهارم .
ج - اصلاحات مصوبه پس از سه ماه از تاریخ ابلاغ رسمی صندوق از طرف اعضا به
موقع اجرا گذاشته خواهد شد مگر آن که در بخشنامه مربوط یا تلگراف مدت
کمتری تعیین شده باشد.
ماده هیجدهم
تفسیرات
الف - هر مسئله ای که در تفسیر مفاد این موافقتنامه بین عضو صندوق یا بین
اعضا صندوق پیش آید برای اخذ تصمیم به مدیران اداری احاله خواهد شد. اگر
مسئله مورد نظر مخصوصا متوجه به عضوی باشد که حق انتخاب مدیر اداری
ندارند عضو مربوط به موجب بخش سوم (ز) ماده دوازدهم حق تعیین نماینده
برای اظهار نظر خود خواهد داشت .
ب - در هر صورت هر گاه مدیران اداری تصمیم خود را به موجب قسمت (الف ) بالا
اظهار کرده باشند هر عضو ممکن است درخواست کند که مسئله مورد نظر به هیات
مدیره که تصمیم آن قاطع خواهد بود احاله شود. تا هنگام اخذ تصمیم هیات
مدیره ، صندوق تا آن جا که لازم تشخیص دهد می تواند مطابق تصمیم مدیران
اداری رفتار کند.
ج - هر گاه اختلافی بین صندوق و یکی از اعضایی که از عضویت صندوق خارج شده
پیش آید یا در دوره ای که صندوق در حال برچیده شدن است اختلافی بین صندوق و
عضوی رخ دهد این گونه اختلافات به حکمیت دادگاهی احاله خواهد شد که دارای
سه حکم خواهد بود. یک حکم را صندوق و دیگری را عضو مربوط یا عضوی که از
عضویت خارج شده معین خواهد کرد و حکم مشترک را جز در صورتی که طرفین به
طرز دیگر موافقت کنند رییس دیوان دائمی دادگستری بین المللی یا مقامی نظیر
آن که به موجب آیین نامه های صندوق معین می شود تعیین خواهد نمود. حکم مشترک
اختیار کامل برای اتخاذ رویه عمل در تمام مواردی که مورد اختلاف است خواهد
داشت .
ماده نوزدهم
توضیح اصطلاحات
در هنگام تفسیر مواد این موافقتنامه ، صندوق و اعضا آن در مراتب ذیل
راهنمایی می شوند:
الف - مقصود از ذخیره پولی عضو، تمام موجودی خالص رسمی او به طلا و پولهای
قابل تبدیل سایر اعضا و پولهایی که از کشورهای غیر عضو است که صندوق مشخص
کرده باشد.
ب - منظور از موجودی رسمی عضو موجودی مرکزی او است (یعنی موجودی خزانه و
بانک مرکزی و صندوق تثبیت قیمت ارز و سایر بنگاههای مالی مشابه آن ).
ج - منظور از موجودی سایر بنگاههای رسمی یا بانکهایی که در کشور عضو
هستند ممکن است پس از مبادله نظر در هر مورد مخصوص با عضو مربوط این طور
از طرف صندوق مشخص شود که این موجودی عبارت از موجودی رسمی است که مبلغ
معتنابهی بیش از موجودی عادی باشد به شرط آن که به منظور تشخیص این اضافه
در هر مورد هر مبلغ پولی که طلب سایر بنگاههای رسمی و سایر بانکهای
کشورهای عضو و غیر عضو باشد از آن کسر شود.
د - منظور از موجودی عضو از پول قابل تبدیل موجودی او از پولهای سایر
اعضا است که از مقررات ماده پانزدهم بخش دوم استفاده نکرده اند به اضافه
موجودی عضو از پول کشورهای غیر عضو است که صندوق در مواقع مختلف معین
کرده باشد. اصطلاح پول در این مورد بدون هیچ گونه حدودی شامل مسکوک ، پول
کاغذی ، موجودی بانک ، بروات قبول شده و سایر اوراق ذمی است که دولت انتشار
داده و تاریخ انقضای آنها از دوازده ماه تجاوز نکند.
ه - محاسبه ذخیره پولی عضو به این طریق خواهد بود که از موجودی مرکزی آن
عضو بدهی پولی وی که به خزانه داریها و بانکهای مرکزی و صندوق تثبیت بهای
ارز یا بنگاههای مشابه دیگر متعلق به کشورهای عضو یا غیر عضو دارد و در
قسمت (د) بالا ذکر شده کسر شود. به این موجودیهای خالص مبلغی که موجودی
رسمی سایر بنگاههای رسمی و بانکهای دیگر تشخیص داده شود و در قسمت (ج )
بالا ذکر اضافه خواهد شد.
و - موجودی صندوق از پول هر عضو شامل اسناد بهاداری خواهد بود که صندوق
به موجب بخش پنجم ماده سوم پذیرفته است .
ز - صندوق پس از تبادل نظر با عضوی که می خواهد از مقررات بخش دوم ماده
چهاردهم استفاده کند به منظور محاسبه ذخیره پولی آن عضو ممکن است تشخیص
دهد که موجودی عضو مربوط از پولی که برای تبدیل به پول دیگر یا به طلا حق
مخصوص دارد به منزله موجودی آن عضو از پول قابل تبدیل است .
ح - به منظور محاسبه پرداخت حق عضویت به طلا که به موجب بخش دوم ماده سوم
مقرر است موجودی خالص رسمی عضوی از طلا و دلار دول متحده آمریکا عبارت
خواهد بود از موجودی آن عضو از طلا و پول دول متحده آمریکا پس از وضع
موجودی سایر کشورها و سایر بنگاههای مالی و بانکها از پول آن عضو به شرط
این که این موجودی حق صریح تبدیل به طلا یا به پول دول متحده آمریکا را
داشته باشد.
ط - پرداختهایی که برای معاملات جاریه می شود عبارت از پرداختهایی خواهد
بود که به منظور انتقال سرمایه نباشد و بدون هیچ گونه محدودیتی شامل مواد
ذیل خواهد بود:
1 - تمام پرداختهایی که در قسمت بازرگانی و سایر معاملات جاریه می شود و
شامل خدمات و تسهیلاتی که به وسیله اعتبارات عادی قلیل المدت می شود خواهد
بود.
2 - پرداختهایی که در مقابل سود وامها یا به عنوان درآمد خالص سایر
معاملات سرمایه باید بشود.
3 - پرداختهای کم مبلغی که برای استهلاک دیون یا برای تنزل ارزش
سرمایه هایی که مستقیما به معامله انداخته شده باید بشود.
4 - ارسالیهای کم قیمت برای هزینه خانواده .
صندوق پس از مبادله نظر با عضو مربوط می تواند تشخیص دهد که بعضی معاملات
معین و مشخص را باید جزو معاملات جاریه محسوب داشت یا جزو معاملاتی که در
سرمایه می شود.
ماده بیستم
مقررات نهایی
بخش اول - موقع اجرای این موافقتنامه
زمان اجرای این موافقتنامه وقتی است که از طرف دولتهایی که دارای شصت و
پنج درصد از سهمیه ای که در جدول (الف ) معین شده باشند امضا شده و سندی که
در بخش دوم (الف ) این ماده ذکر شده از طرف آنها سپرده شده باشد ولی در
هیچ صورت این موافقتنامه قبل از ماه مه 1945 به موقع اجرا در نخواهد آمد.
بخش دوم - امضا
الف - هر دولتی که از طرف او این موافقتنامه امضا می شود سندی به کشورهای
متحده آمریکا سپرده و در آن قید خواهد کرد که این موافقتنامه را با
مطابقه به قوانین کشور خود پذیرفته و اقدامات لازم برای اجرای تعهدات
مندرجه در آن به عمل آورده است .
ب - هر دولت از تاریخ تسلیم سندی که در ماده (الف ) بالا ذکر شده عضو صندوق
خواهد بود با این استثنا که هیچ دولتی نمی تواند پیش از آن که این
موافقتنامه به موجب بخش اول این ماده به موقع اجرا گذاشته شود عضو صندوق
باشد.
ج - دولت کشورهای متحده آمریکا دولتهایی را که نامشان در جدول (الف ) این
موافقتنامه ذکر شده و تمام دولتهایی را که عضویت آنها به موجب بخش دوم
ماده دوم به تصویب رسیده باشد از امضاهایی که در ذیل این موافقتنامه
می شود و سندهایی که به موجب قسمت (الف ) این بخش سپرده می شود مطلع خواهد
ساخت .
د - در موقعی که این موافقتنامه به نام دولتها امضا می شود هر دولت به
دولت کشورهای متحده امریکا یک صدم از یک صدم مجموع حق عضویت خود را با طلا
یا با دلار آمریکا برای هزینه های اداری صندوق خواهد پرداخت نمود. دولت
کشورهای متحده آمریکا این مبالغ را در حساب جداگانه نگاهداری می نماید و
به مجرد آن که اولین جلسه هیات مدیره به موجب بخش سوم این ماده دعوت شود
به هیات مدیره منتقل خواهد نمود. اگر این موافقتنامه تا سی و یکم ماه
دسامبر 1945 به موقع اجرا در نیامده باشد دولت کشورهای متحده آمریکا این
مبالغ را به دولتهایی که پرداخت کرده اند رد خواهد نمود.
ه - این موافقتنامه برای امضا از طرف دولتهایی که اسامی آنها در جدول
(الف ) ثبت است تا سی و یکم دسامبر 1945 در واشنگتن خواهد ماند.
و - پس از سی و یکم دسامبر 1945 این موافقتنامه برای امضا از طرف دولت هر
کشوری که عضویت آن به موجب بخش دوم ماده دوم تصویب شده باشد باز خواهد
بود.
ز - با امضای این موافقتنامه تمام دولتها آن را به نام خود و به نام تمام
مستعمرات و نواحی متصرفی آن سوی دریا و تمام نواحی تحت الحمایه یا اختیار
آنها و نواحی که در آن به قیمومیت عمل می کنند امضا خواهند نمود.
ح - در مورد دولتهایی که نواحی اصلی آنها تحت اشغال دشمن بوده تسلیم سند
قسمت (الف ) بالا را ممکن است تا یکصد و هشتاد روز پس از تاریخی که نواحی
آنها آزاد می شود به تاخیر انداخت . اگر قبل از انقضای این تاریخ این سند
تسلیم نشده باشد امضایی که در زیر آن سند از طرف دولت مربوط شده خالی از
اعتبار خواهد بود و بخشی که از بابت مبلغ تعهد خود به موجب بخش (د)
پرداخته اند مسترد خواهد گشت .
ط - قسمتهای (د) و (ح ) از روز امضا نسبت به دولت امضاکننده موقع اجرا
خواهد یافت .
بخش سوم - افتتاح رسمی صندوق
الف - به مجردی که این موافقتنامه به موقع اجرا گذاشته شود هر عضو یک نفر
مدیر هیات مدیره معین خواهد کرد و عضوی که مبلغ سهمیه او بزرگتر است هیات
مدیره را دعوت خواهد نمود.
ب - در جلسه اول هیات مدیره ترتیباتی برای انتخاب مدیران اداری موقتی
داده خواهد شد. دولت پنج کشوری که سهمیه آنها به موجب جدول (الف ) از همه
بیشتر است مدیران اداری موقت را انتخاب خواهند نمود. اگر یک یا چند دولت
عضو نشده باشند جای مدیران اداری که حق دارند تعیین کنند تا اول ژانویه
1946 یا تا روز قبول عضویت (هر کدام زودتر باشد) خالی خواهد ماند. هفت
نفر مدیر اداری موقت مطابق مقررات جدول (ح ) انتخاب خواهد شد و تا روزی که
اولین انتخاب رسمی مدیران اداری به عمل آید (و باید پس از اول ژانویه به
مجردی که عملی باشد این انتخاب به عمل آید) سر کار خواهند بود.
ج - هیات مدیره ممکن است به مدیران اداری موقتی هر اختیاراتی بدهند جز آن
اختیاراتی که نتوان به مدیران اداری داد.
بخش چهارم - تعیین بدوی نرخ برابری
الف - هر وقت صندوق معتقد شود که پس از اندک مدتی می تواند وارد معاملات
ارزی بشود این نکته را به اطلاع اعضا رسانیده و از هر عضو درخواست خواهد
کرد که در ظرف سی روز نرخ برابری پول خود را از روی نرخ ارزی که در
شصتمین روز قبل از زمان اجرای این موافقتنامه معمول بوده است به اطلاع
صندوق برساند. از هیچ عضوی که نواحی اصلی او تحت اشغال دشمن بوده تا مدتی
که آن ناحیه میدان مهم عملیات جنگی است یا تا مدتی که صندوق معین کند
دادن چنین اطلاعات درخواست نخواهد شد. هر گاه چنین عضوی نرخ برابری پول
خود را به اطلاع صندوق برساند مشمول مقررات قسمت (د) این بخش خواهد بود.
ب - نرخ برابری که عضوی که ناحیه اصلی او تحت اشغال دشمن است اطلاع می دهد
باید نرخ برابری پول آن عضو به منظور این موافقتنامه باشد مگر آن که در
ظرف نود روز پس از دریافت درخواست صندوق که در قسمت (الف ) بالا ذکر شده .
1 - عضو مربوط به اطلاع صندوق برساند که نرخ برابری را رضایت بخش نمی داند
یا:
2 - صندوق به اطلاع عضو مربوط برساند که نرخ برابری نامبرده را بدون کمک
صندوق نسبت به آن عضو به درجه ای که اسباب زحمت صندوق و سایر اعضا باشد
نمی توان نگاه داشت .
وقتی نسبت به موارد (1) و (2) بالا اطلاع داده می شود صندوق و عضو باید در
ظرف مدتی که صندوق معین می کند با در نظر گرفتن اوضاع مربوط موافقت کنند
که نرخ برابری متناسبی برای پول مورد بحث معین نمایند. هر گاه صندوق و
عضو مربوط موافقت نکنند عضو مربوط از تاریخ انقضای مدتی که معین شده از
عضویت صندوق خارج شده محسوب می شود.
ج - وقتی به موجب قسمت (ب ) بالا نرخ برابری پول عضو معین شود پس از انقضای
مدت نود روز بدون اطلاع مخصوص و یا به وسیله قراردادی پس از داده اطلاع عضو
مربوط حق خواهد داشت که از صندوق پول سایر اعضا را تا حد کاملی که در این
موافقتنامه معین شده خریداری نماید به شرط آن که صندوق به معاملات ارزی
شروع کرده باشد.
5 - دولتهایی که نواحی اصلی آنها در تصرف دشمن بوده است با اصلاحات زیر
مشمول مقررات قسمت (ب ) بالا خواهند بود:
1 - مدت نود روزی که مقرر شده تمدید خواهد شد تا در تاریخی که به موجب
قرارداد بین صندوق و عضو معین می شود خاتمه یابد.
2 - در مدت این تمدید اعضا می توانند هر گاه که صندوق شروع به معاملات ارزی
کرده باشد از صندوق با پول کشور خود با شرایط و مبالغی که صندوق معین
می کند پول سایر کشورهای عضو را خریداری کنند.
3 - در هر موقع قبل از تاریخ مقرر در قسمت (1) بالا ممکن است به موجب
قرارداد با صندوق تغییری در نرخ برابری که به موجب بخش (الف ) بالا ابلاغ
شده داده شود.
ه - هر گاه عضوی که ناحیه اصلی او در تصرف دشمن است واحد پولی دیگری قبل
از تاریخ مقرر در قسمت (د - 1) بالا اختیار کند نرخ برابری که عضو مربوط
برای واحد جدید معین می کند باید به اطلاع صندوق برسد و مشمول مقررات قسمت
(د) این بخش خواهد بود.
و - تغییراتی که به موجب این بخش در نرخ برابری که صندوق با آن موافقت
کرده داده می شود برای این که معلوم شود که این تغییر پیشنهاد شده مشمول
مقررات 1 و 2 و 3 ماده چهارم بخش پنجم قسمت (ج ) می شود یا نه مورد توجه
نخواهد بود.
ز - عضوی که به صندوق نرخ برابری پول خود را در نواحی اصلی خود اطلاع
می دهد در همان موقع بهایی با همان پول برای هر پول دیگری که در نواحی
دیگر که از طرف آنها این موافقتنامه را به موجب بخش دوم قسمت (ز) پذیرفته
معمول باشد معلوم کرده و به صندوق اطلاع خواهد داد. اما از هیچ یک از اعضا
درخواست نمی شود که بهای پولی را که در ناحیه تحت اشغال دشمن معمول است تا
آن گاه که آن ناحیه میدان عملیات جنگی مهم است و تا مدتی که صندوق معلوم
می کند به اطلاع صندوق برساند. اطلاع یا آگهی که به موجب قسمت (الف ) و (ب )
یا (د) بالا راجع به بهای نرخ برابری پولی به صندوق داده می شود جز در
صورتی که خلاف آن ذکر شود این طور تلقی خواهد شد که شامل بهای نرخ برابری
تمام پولهای دیگر کشور عضو نیز هست . معذلک هر یک از اعضا می توانند راجع
به نرخ برابری پول ناحیه اصلی یا یک یا چند پول خود به صندوق اطلاع و آگهی
بدهند در این صورت مفاد مقررات بالا (که شامل قسمت (د) بالا نیز خواهد بود
در صورتی که ناحیه ای که در آن پول جداگانه ای رایج است تحت اشغال دشمن
باشد) به طور جداگانه نسبت به هر یک از این پولهای مجری خواهد بود.
ح - پس از آن که اعضایی که شصت و پنج درصد از مجموع سهمیه را دارند به
موجب مقررات این بخش حق پیدا کردند که پول سایر اعضا را خریداری کنند
صندوق در تاریخی که تعیین خواهد کرد شروع به کار خواهد نمود ولی در هیچ
موقع پیش از ختم عملیات جنگی مهم در اروپا شروع به کار نخواهد کرد.
ط - هر گاه اوضاع طوری باشد که به عقیده صندوق منجر به آن شود که منابع
صندوق به طریقی که مخالف منظور این موافقتنامه یا مایه خسران صندوق یا
اعضا باشد به کار افتد صندوق ممکن است معاملات خو را با هر عضو موقوف
نماید.
ی - نرخ برابری پول دولتهایی که مایل به عضویت باشند پس از سی و یکم ماه
دسامبر 1945 مطابق مفاد ماده دوم بخش دوم معین خواهد گشت . این موافقتنامه
در یک نسخه در واشنگتن نگاشته شده و در بایگانی دولت کشورهای متحده
آمریکا، که رونوشت گواهی شده آن را به تمام دولتهایی که اسامی آنها در
جدول (الف ) ثبت شده و به تمام دولتهایی که عضویت آنها به موجب بخش دوم
ماده دوم به تصویب رسیده خواهد فرستاد، ضبط خواهد شد.
جدول الف
سهمیه ها
(بدون ذکر میلیون به دلار کشورهای متحده آمریکا)
استرالیا 200 هندوستان 400
بلژیک 225 ایران 25
بلیوی 10 عراق 8
برزیل 150 لیبریا 5/0
کانادا 300 لوکزامبورگ 10
شیلی 50 مکزیک 90
چین 550 هلند 275
کلمبیا 50 زلاند جدید 50
کاستاریکا 5 نیکاراگوا 2
کوبا 50 نروژ 50
چکسلواکی 125 پاناما 5/0
دانمارک - پاراگوئه 2
جمهوری دومینیک 5 پرو 25
اکوادور 5 کشور فیلیپین 15
مصر 45 لهستان 125
سالوادر 5/2 اتحادیه افریقای جنوبی 100
حبشه 6 اتحاد جماهیر شوروی 1200
ممالک متحده بریتانیای کبیر 1300
فرانسه 450 ایالات متحده آمریکا 2750
یونان 40 اروگوئه 15
گواتمالا 5 ونزوئلا 15
هائیتی 5 یوگسلاوی 60
هندوراس 5/2 ایسلند 1
سهمیه دانمارک از طرف صندوق پس از آن که دولت دانمارک رضایت خود را به
امضای این موافقت اعلام کند ولی قبل از آن که موافقتنامه امضا بشود معین
خواهد گشت .
جدول (ب )
مقررات راجع به عضوی که پول خود را بازخرید می کند.
1 - در تعیین مقداری که به موجب قسمت (ب ) بخش هفتم ماده پنجم به وسیله
انواع مختلف ذخیره های پولی از طلا و پول قابل تبدیل برای بازخرید پول عضو
از صندوق مقرر می شود مقررات ذیل با رعایت قسمت (2) زیر مجری خواهد بود:
الف - اگر ذخیره پولی عضو در ظرف سال افزایش نیافته باشد مبلغی که باید
به صندوق پرداخته شود بین همه انواع ذخیره به تناسب موجودی آن عضو از هر
یک از آن انواع در آخر سال توزیع خواهد شد.
ب - اگر ذخیره پولی عضوی در ظرف سال افزایش نیافته باشد قسمتی از مبلغی
که به صندوق قابل پرداخت است و مساوی با نصف آن افزایش خواهد بود میان
انواع مختلف ذخیره به نسبت مبلغی که هر یک از آن انواع افزایش پیدا
کرده اند توزیع خواهد شد. بقیه مبلغی که باید به صندوق پرداخت شود بین
انواع مختلف ذخیره به تناسب بقیه موجودی عضو مربوط از انواع مختلف ذخیره
توزیع می شود.
ج - اگر مبلغ کل بازخریدی که به موجب قسمت (ب ) از بخش هفتم ماده پنجم
مقرر است از حدودی که در قسمت (ج ) از بخش هفتم از ماده پنجم معین شده
تجاوز نماید صندوق از اعضا درخواست خواهد کرد که این گونه بازخریدها به
میزانی باشد که از حدود مقرر تجاوز ننماید.
2 - صندوق در اجرای قسمت (ب ) و (ج ) از بخش هفتم ماده پنجم پول کشورهای
غیر عضو را نباید تحصیل کند.
3 - به منظور اجرای قسمت (ب ) و (ج ) از بخش هفتم ماده پنجم در محاسبه
ذخیره پولی و افزایشی که در آن ذخیره در طرف هر سال پیدا شده است هر گونه
افزایشی که در آن ذخیره پولی پیدا شده و نتیجه تغییر پول قابل تبدیل به
غیر قابل تبدیل باشد در محاسبه ذخیره پولی و افزایش آن محسوب نخواهد شد
مگر در صورتی که این افزایش به عنوان دیگری از محاسبه کسر شده باشد
همچنین آن موجودی که نتیجه معاملات بلندمدت یا به مدت متوسطی باشد که در
ظرف سال به عمل آمد یا موجودی که برای پرداخت قرض سال بعد انتقال یافته
یا علیحده نگاهداری می شود باشد در این صورت محاسبه منظور نخواهد گشت .
4 - نسبت به عضوی که کشور اصلی او تحت اشغال دشمن بوده است مقدار طلایی که
در ظرف پنج سال پس از اجرای این موافقتنامه از کانهای واقع در کشور اصلی
آن عضو به دست آمده در محاسبه ذخیره پولی آن عضو یا محاسبه افزایش ذخیره
پولی آن عضو محسوب نخواهد شد.
جدول (ج )
انتخاب مدیران اداری
1 - انتخاب مدیران اداری به وسیله گرفتن رای از افراد هیات مدیره که به
موجب بخش سوم قسمت (ب ) (جزو 3 و 4) ماده دوازده ذیحق هستند به عمل می آید.
2 - برای انتخاب پنج نفر مدیر اداری که باید به موجب بخش سوم قسمت (ب )
(جزو 3) انتخاب شوند هر یک از افراد هیات مدیره برای هر یک نفر مدیر
اداری به عده آرایی که به موجب قسمت (الف ) بخش پنجم از ماده دوازدهم حق
آنها است رای خواهند داد پنج نفری که عده آرا آنها از همه بیشتر است به
سمت مدیر اداری انتخاب خواهند شد به شرط آن که هیچ یک کمتر از نوزده درصد
از مجموع آرایی که ممکن است اخذ شود نداشته باشند.
3 - هر گاه در نخستین اخذ رای پنج نفر انتخاب نشوند اخذ رای در نوبت دوم
به عمل خواهد آمد و در این نوبت شخصی که کمترین آرا را در نوبت اول داشته
است برای انتخاب شدن صلاحیت نخواهد داشت . در اخذ رای نوبت دوم افراد ذیل
از هیات مدیره رای خواهند داد.
اولا - آنهایی که در نوبت اول شخصی که اکثریت لازم پیدا نکرده رای داده
باشند
ثانیا - آنهایی که به موجب بخش چهارم این جدول مشخص شود که رای آنها برای
کسی که اکثریت پیدا کرده و انتخاب شده عده آرا آن شخص را از بیست درصد
آرایی که باید اخذ شود بالاتر برده باشد.
4 - برای تشخیص این که آرایی که اعضا هیات مدیره داده اند عده آرا شخصی را
از بیست درصد از مجموع آرا بالاتر برده است ، بیست درصد مزبور اولا شامل آرا
مدیری خواهد بود که به شخص منظور بیشترین آرا را داده است و پس از آن آرا
مدیری که عده آرا او در درجه دوم زیادتر از دیگران بوده است منظور خواهد
شد و به همین ترتیب محاسبه ادامه خواهد یافت تا به بیست درصد بالا برسد.
5 - نسبت به هر مدیری که قسمتی از آرا وی باید برای محاسبه آن چه اضافه
به نوزده درصد رای داده شده منظور شود این طور تشخیص داده خواهد شد که
مدیر نامبرده همه آرا خود را برای انتخاب شخص منظور داده است ولو آن که
مجموع آرایی که به آن شخص اصابت کرده است به علت آن آرا از بیست درصد
تجاوز نماید.
6 - هر گاه پس از اخذ رای در مرتبه دوم پنج نفر مدیر اداری انتخاب نشده
باشد باز از روی همین اصول تجدید رای به عمل خواهد آمد تا پنج نفر منظور
انتخاب شوند به شرط آن که پس از انتخاب چهار نفر مدیر نفر پنجم به اکثریت
ساده از بقیه آرا انتخاب شود و در این صورت این طور تشخیص داده می شود که
نفر پنجم نیز مانند سایرین به وسیله محاسبه مجموع آرا انتخاب شده است .
7 - مدیرانی که باید از طرف کشورهای جمهوری آمریکایی به موجب قسمت (ب )
جزو 4 از بخش سوم ماده دوازدهم انتخاب شوند به طریق ذیل انتخاب خواهند
شد:
الف - هر یک از مدیران جداگانه انتخاب خواهند شد.
ب - برای انتخاب مدیر اول هر یک از اعضا هیات مدیره که نمایندگی کشورهای
جمهوری آمریکایی را دارند و در شرکت در انتخابات ذیحق باشند نسبت به آن
یک نفر تمام آرایی را که حق آنها است خواهند داد. شخصی که عده آرا او از
همه بیشتر باشد انتخاب خواهد شد به آن شرط که آرایی که به نام وی اصابت
کرده است از چهل و پنج درصد مجموع آرا کمتر نباشد.
ج - اگر در انتخاب اول هیچ کس انتخاب نشود انتخاب مجدد به عمل خواهد آمد
و در هر تجدید انتخاب شخصی که عده آرا وی از سایرین کمتر باشد از عده
انتخاب شوندگان خارج می شود تا آن که یک نفر عده کافی آرا را به وجب قسمت
(ب ) بالا به دست بیاورد.
د - مدیرانی که آرا آنها در انتخاب اولین مدیر دخیل بوده است در انتخاب
مدیر دوم شرکت نخواهند کرد.
ه - کسانی که در انتخاب اول موفق به تحصیل اکثریت نشدند در انتخاب مدیر
دوم نیز حق انتخاب شدن دارند.
و - برای انتخاب مدیر دوم اکثریت آرا کافی خواهد بود. هر گاه در انتخاب
اول هیچ کس دارای اکثریت نشد تجدید انتخاب به عمل می آید و در هر تجدید
انتخاب کسی که عده آرا وی از سایرین کمتر باشد خارج می شود تا بالاخره یک
نفر اکثریت به دست آورد.
ز - وقتی مدیر دوم انتخاب شود این طور محرز خواهد بود که انتخاب او با
مجموع آرایی که برای انتخاب وی داده شده به عمل آمده است .
جدول (د)
تصفیه حساب با اعضایی که از عضویت صندوق خارج می شوند
1 - صندوق ملزم است به عضوی که از عضویت صندوق خارج می شود مساوی سهمیه آن
عضو به اضافه هر مبلغ دیگر که طلب او است منهای هر مبلغی که طلب صندوق
باشد و شامل هزینه هایی که پس از تاریخ خروج پیش آید نیز می شود پرداخت
کنند. اما قبل از انقضای شش ماه از تاریخ خروج عضو از عضویت هیچ پرداختی
به عمل نخواهد آمد. پرداختها با پول عضوی که خارج می شود خواهد بود.
2 - اگر موجودی صندوق از پول عضوی که خارج می شود برای پرداخت مبلغ خالص
مطالبات آن عضو کافی نباشد تفاوت به طلا یا به نحوی دیگر که مورد قبول
واقع شود پرداخت خواهد شد. اگر صندوق و عضوی که از عضویت خارج می شود در
ظرف شش ماه از تاریخ خروج از عضویت موافقت پیدا نکنند آن مبلغ از پول آن
مبلغ از پول مورد بحث که موجودی صندوق است به عضوی که خارج می شود پرداخت
خواهد شد و بقیه که باید پرداخت شود در مدت پنج سال متوالی در ده قسط
شش ماهه پرداخته خواهد شد. هر یک از این اقساط شش ماهه به میل صندوق با پول
عضو مربوط که پس از خروج او از عضویت تحصیل شده و یا به وسیله طلا پرداخته
می شود.
3 - اگر صندوق نتواند هر یک اقساط ششماهه را که به موجب قسمت (2) بالا
مقرر شده پرداخت کند عضو مربوط حق دارد که از صندوق بخواهد که آن قسط را
با هر پولی که صندوق دارا است پرداخت نماید به استثنای پولی که به موجب
بخش سوم از ماده هفتم کمیاب اعلام شده باشد.
4 - هر گاه موجودی صندوق از پول عضوی که می خواهد از عضویت خارج شود بیش
از مبلغی باشد که باید به آن عضو پرداخت شود و تا مدت شش ماه پس از خروج
از عضویت قراری برای تصفیه محاسبات داده نشده باشد این عضو باید این
اضافه را با طلا یا اگر مایل باشد با پول یکی از اعضا که در تاریخ پرداخت
قابل تبدیل باشد پرداخت کند. این پرداخت باید با نرخ برابری باشد که در
موقع خروج عضو از عضویت مورد عمل بوده است . عضوی که از عضویت خارج می شود
باید در ظرف پنج سال از تاریخ خروج از عضویت یا در مدت طولانی تری که صندوق
معین می کند دیون خود را پرداخت کند ولی از وی درخواست نخواهد شد که در
اقساط ششماهه مقرر بیش از یک دهم مبلغ اضافه صندوق که در بالا ذکر شده به
اضافه هر مبلغ دیگر که صندوق در ظرف هر شش ماه به دست آورده باشد پرداخت
کند، اگر عضوی که خارج می شود به تعهدات خود وفا نکند صندوق ممکن است به
طرز منظمی مبلغ پولی را که عضو نامبرده بایستی از صندوق بازخرید می کرد در
بازار فروخته و حساب خود را تصفیه کند.
5 - هر عضوی که بخواهد پول عضوی را که از عضویت خارج شده تحصیل نماید تا
به آن حد که حق استفاده از منابع صندوق دارد باید به وسیله خرید از صندوق
پول مورد تقاضا را به دست بیاورد و میزان آن به اندازه ای خواهد بود که
پول عضو خارج شده به موجب قسمت چهار بالا موجود باشد.
6 - عضوی که از عضویت خارج می شود ضمانت می کند که پولی که به موجب قسمت 4
و 5 فروخته شده در هر موقع برای خرید کالا یا پرداخت مبالغی که باید به آن
عضو یا اشخاصی که در کشور آن عضو هستند برسد بدون هیچ گونه تضییقاتی به
کار افتد. عضو نامبرده باید به صندوق هر گونه خسارتی را که در نتیجه
تفاوت بهای پول آن عضو در هنگام خروج از عضویت با بهایی که صندوق در موقع
فروش آن پول به موجب قسمت 4 و 5 به دست آورده است متوجه صندوق شده پرداخت
نماید.
7 - هر گاه به موجب بخش دوم ماده شانزدهم صندوق برچیده شود در ظرف شش ماه
از تاریخی که عضوی از عضویت صندوق خارج شده محاسبات صندوق و کشور آن عضو
باید به موجب بخش دوم و ماده شانزدهم و جدول (ه ) تصفیه شود.
جدول (ه )
طرز برچیدن صندوق
1 - در هنگام برچیده شدن صندوق بدهکاریهای صندوق جز استرداد حق عضویتها
در هنگام سرشکن کردن دارایی صندوق حق تقدم خواهند داشت . صندوق برای
پرداخت هر یک از بدهکاریها دارایی خود را به ترتیب زیر به کار خواهد برد:
الف - پولی که بدهی صندوق با آن پول قابل پرداخت است .
ب - طلا
ج - سایر پولها به تناسب سهمیه آن عضو تا درجه ای که عملی باشد.
2 - پس از پرداخت بدهیهای صندوق به موجب بخش اول بقیه دارایی صندوق به
شرح و نسبت ذیل توزیع خواهد شد:
الف - صندوق موجودی طلای خود را از میان اعضایی که پول آنها به مبالغی
کمتر از میزان سهمیه آنها نزد صندوق باشد توزیع خواهد کرد. طلای نامبرده
به تناسب مبالغی که سهمیه آن اعضا از موجودی از پول آنها زیادتر باشد بین
اعضا تقسیم می شود.
ب - صندوق به هر یک از اعضا نصف موجودی صندوق را از پول هر یک توزیع
خواهد کرد ولی میزان این توزیع نباید از نصف سهمیه آن عضو تجاوز نماید.
ج - صندوق بقیه موجودی خود را از هر گونه پولی در میان اعضا به تناسب
مبالغی که به هر یک مدیون است پس از آن چه به موجب قسمت (الف ) و(ب ) داده
توزیع خواهد نمود.
3 - هر عضو پول خود را که به موجب قسمت (2) بخش (ج ) موجودی سایر اعضا شده
در ظرف سه ماه پس از اخذ تصمیم به برچیدن صندوق با روش منظمی بازخرید
خواهد کرد.
4 - اگر عضوی در ظرف سه ماه مقرر در قسمت (3) بالا با صندوق موفق به حصول
تراضی نشده باشد صندوق پول سایر اعضا را که به موجب بخش (2) قسمت (ج ) بالا
سهم آن عضو شده برای بازخرید پول آن عضو که سهم سایر اعضا شده به کار
خواهد برد. هر پولی که سهم عضوی شود که با صندوق موفق به حصول تراضی نشده
باشد تا هر جاه ممکن باشد برای بازخرید پول آن عضو از اعضایی که آن پول
سهم آنها شده و با صندوق به موجب بخش (3) بالا موفق به حصول تراضی شده اند
صرف خواهد شد.
5 - هر گاه عضوی با صندوق به موجب بخش (3) فوق موفق به حصول تراضی شده
باشد صندوق پول سایر اعضا را که به موجب بخش (2) قسمت (ج ) سهم آن عضو شده
برای بازخرید پول آن عضو که سهم سایر اعضایی شده است که به موجب بخش سوم
صندوق تراضی کرده اند به کار خواهد برد. هر مبلغی که به این ترتیب بازخرید
شود با پول عضو فروشنده پرداخته می شود.
6 - پس از انجام عملیات قسمتهای بالا صندوق بقیه پول هر عضو را که به حساب
او مانده است به آن عضو پرداخت خواهد نمود.
7 - هر عضو که پول وی به موجب بخش (6) فوق میان سایر اعضا تقسیم شده در
مقابل درخواست هر عضوی که تقاضای فروش کند پول خود را با طلا یا به میل
خود به پول همان عضوی که تقاضای فروش کرده یا به هر طریق دیگری که طرفین
بدان تراضی کنند بازخرید خواهد نمود. هر گاه اعضایی که مورد این معامله
هستند تراضی نکنند عضوی که باید پول خود را بازخرید کند باید این بازخرید
را در ظرف پنج سال از تاریخ تقسیم پول به عمل آورد ولی از وی درخواست
نخواهد شد که به اقساط شش ماهه مبلغی را که از یک دهم مبلغ توزیع شده به
هر عضو زیادتر باشد بازخرید کند. هر گاه عضو به این تعهد وفا نکند مبلغ
پولی که باید بازخرید می شد به ترتیب منظمی ممکن است در بازار به فروش
برسد.
8 - هر یک از اعضا که پول آنها به موجب بخش (6) بین سایر اعضا تقسیم شده
ضمانت می کند که در هر موقع این پول برای خرید کالا یا پرداخت مبلغی که طلب
او یا سایر اشخاصی باشد که در ناحیه وی هستند بدون هیچ گونه تضییقاتی به
مصرف برسد هر عضوی که چنین الزامی داشته باشد قبول می کند که خسارت سایر
اعضا را از هر ضرری که در نتیجه تفاوت نرخ برابری آن پول در هنگام اخذ
تصمیم به برچیدن صندوق با بهایی که اعضا در هنگام فروش آن به دست
آورده اند متوجه شده جبران نماید.
اساسنامه تاسیس صندوق بین المللی پول دارای بیست ماده و پنج جدول الف تا ه
پیوست قانون اجازه مشارکت دولت ایران در مقررات کنفرانس منعقده در
برتن وودز در تاریخ ششم دی ماه یک هزار و سیصد و بیست و چهار به تصویب
رسیده است .
رییس مجلس شورای ملی - محدصادق طباطبایی
نوع :
6
شماره انتشار :
تاریخ تصویب :
1324/10/06
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :