قانون امتیاز انحصاری استخراج معادن ذغال سنگ اطراف مشهد به آقای محمد ولی خان اسدی

ماده اول - مجلس شورای ملی به وزارت اقتصاد ملی اجازه می دهد که امتیاز
انحصاری مانع للغیر استخراج و استفاده از معادن ذغال سنگ اطراف شهر مشهد را
تا 12 فرسخ از هر طرف به آقای محمد ولی خان اسدی که در این قانون به نام
صاحب امتیاز مذکور می شود مطابق شرایط ذیل واگذار نماید.
ماده دوم - مدت امتیاز پانزده سال و ابتدای آن تاریخ امضای قراردادی
است که بین وزارت اقتصاد ملی و صاحب امتیاز بر طبق این قانون منعقد خواهد
شد و پس از انقضای مدت مزبور در صورت تصمیم دولت به اعطای امتیاز صاحب
امتیاز فعلی با تساوی شروط حق تقدم خواهد داشت .
ماده سوم - صاحب امتیاز باید منتهی تا شش ماه بعد از تاریخ اعطای
امتیاز استخراج ذغال سنگ را شروع و از ابتدای سال سوم اعطای امتیاز به بعد
احتیاجات ذغال سنگ شهر مشهد و سایر نقاط حوزه این امتیاز را تامین نموده و
به مناسبت ازدیاد احتیاجات عملیات استخراجیه را توسعه دهد به علاوه صاحب
امتیاز باید نقشه جات کامل معادن حوزه امتیاز خود را به تدریج تهیه و به
ضمیمه راپورت جامع عملیات اکتشافیه و نمونه ذغالهای مکشوفه و نتیجه تجزیه
آنها منتهی تا آخر سال چهارم اعطای امتیاز به وزارت اقتصاد ملی و تقدیم
دارد معادن ذغال سنگی که تا تاریخ مزبور کشف و نقشه آن به وزارت اقتصاد
ملی تسلیم نشده باشد از حوزه امتیاز خارج خواهد بود.
ماده چهارم - ترسیم نقشه جات و هر گونه عملیات مربوط به اکتشاف و
استخراج معادن مزبور باید مطابق دستور و نظریات متخصصین فنی وزارت مربوطه
انجام شود و وزارت معزی الیها می تواند در هر موقع که مقتضی بداند به وسیله
مفتشین خود موسسات صاحب امتیاز را مورد تفتیش قرار داده و اگر نواقصی
موجود باشد صاحب امتیاز را مورد تفتیش قرار داده و اگر نواقصی موجود باشد
صاحب امتیاز را به رفع آن مکلف نماید.
ماده پنجم - معادن ذغال سنگ واقعه در حوزه این امتیاز که قبل از اعطای
امتیاز به اجاره واگذار شده است پس از انقضای مدت اجاره مشمول این امتیاز
خواهد بود.
ماده ششم - فروش یا رهن یا هر گونه معامله ای که این امتیاز یا موسسات
مربوطه آن را کلا یا جزئا به اتباع یا موسسات یا شرکتهای خارجه منتقل
تواند نمود ممنوع و موجب الغای امتیاز و ضبط کلیه متعلقات آن خواهد بود
انتقال به اتباع داخله نیز باید به اطلاع وزارت اقتصاد ملی صورت گیرد.
ماده هفتم - تشکیل شرکت برای اجرای این امتیاز مجاز است مشروط بر
اینکه مطابق قوانین ایران تشکیل یافته و مرکز آن در ایران باشد و صاحب
امتیاز می تواند تا 45 درصد اسهام آن را به اتباع خارجه بفروشد روی بقیه
اسهام باید قید شود که مخصوص اتباع ایران است و در صورت انتقال به اتباع
خارجه از درجه اعتبار ساقط خواهد بود.
ماده هشتم - موسسات مربوطه به این امتیاز در پنج سال اول مدت امتیاز
از تادیه هر گونه مالیات و عوارض معاف خواهند بود پس از آن باید فقط صدی
پنج عایدات خالص خود را همه ساله به دولت بپردازد و عایدات خالص عبارت است
از مجموع عایدات سالیانه پس از وضع مخارجی که از نظر اداری و بهره برداری
ضرورت دارد.
ماده نهم - صاحب امتیاز باید شرایط لازمه حفظالصحه عملجات را از هر حیث
کاملا ملحوظ دارد جبران خسارات ناشیه از سوانحی که در حین اجرای وظیفه
متوجه عملجات شود به تناسب اهمیت هر یک با رعایت کیفیات حدوث سانحه به
عهده صاحب امتیاز است .
ماده دهم - اراضی دولتی واقعه در حوزه امتیاز در صورتی که در آنها
معدن ذغال سنگ موجود است با حریم آنها در ظرف مدت امتیاز مجانا به صاحب
امتیاز واگذار می شود و هر گاه در حدود حوزه امتیاز معدن ذغال سنگ در ملکی
که مالک خصوصی دارد واقع باشد و صاحب امتیاز بخواهد آن را استخراج کند
باید به وسیله خرید یا اجاره اراضی به قیمت عادله یا شریک کردن مالک در
قسمتی از منافع معدن به تصدیق اهل خبره رضای او را جلب نماید.
ماده یازدهم - در هر موقع که به واسطه پیش آمدن مورد قوه قاهره
(فرس ماژور) اجرای مقررات این امتیاز ممکن نشود و یا وقفه در جریان آن
حاصل آید در مدت بقا قوه قاهره مسئولیتی متوجه صاحب امتیاز نخواهد بود
مشروط بر اینکه به مجرد پیشامدی موردی که صاحب امتیاز آن را قوه قاهره
موثر در عملیات امتیاز خود تصور نماید مراتب را کتبا با ذکر ادله و
براهین به وزارت اقتصاد ملی اطلاع داده و به تصدیق وزارتخانه مزبوره
برساند و در عین حال اقدامات فوری و موثر برای تنظیم جریان امور معادن و
رفع تاثیرات قوه مزبور در حدود امکان بنماید وزارت اقتصاد نیز باید نظر
قطعی خود را منتهی در ظرف چهار ماه کتبا به صاحب امتیاز اخطار نماید و الا
سکوت به منزله قبول تلقی خواهد شد هر مدتی که به واسطه قوه قاهره صاحب
امتیاز از استفاده از معدن محروم بماند بر مدت امتیاز افزوده می شود.
ماده دوازدهم - صاحب امتیاز باید برای محاسبات خود دارای دفاتر قانونی
منظمی باشد که تعیین جمع و خرج سالیانه و میزان عایدات دولت به وسیله
آنها به سهولت میسر شود.
ماده سیزدهم - صاحب امتیاز با منظور داشتن مخارج ضروری اداری و
بهره برداری و حقوق دولت و وجوه لازمه برای استهلاک سرمایه و کسر و نقصانی
که برای آلات و ادوات باید منظور داشت قیمت ذغال را به میزانی باید معین
کند که بیش از صدی بیست به عنوان منفعت خود علاوه نشده باشد.
ماده چهاردهم - غیر از مواردی که به موجب ماده ششم مبادرت به آن بدون
قبول هیچگونه عذری موجب الغای امتیاز است در صورت تخلف صاحب امتیاز از
مدلول هر یک از تعهدات مذکوره در این امتیاز وزارت اقتصاد ملی مراتب را
به مشارالیه اخطار و مهلت کافی برای رفع تخلف موضوع اخطار تعیین خواهد
نمود پس از آن در صورت ادامه خلاف وزارت معزی الیها می تواند الغا امتیاز را
اعلان نماید مگر اینکه از طرف صاحب امتیاز تخلف از مدلول مقررات امتیاز
تردید شود در این صورت مطابق ماده 15 عمل شده و بر طبق تصمیم حکمیت رفتار
خواهد شد.
ماده پانزدهم - اختلافات ناشیه از این امتیاز بین صاحب امتیاز و دولت
به حکمیت قطع و فصل می شود به این طریق که یک نفر حکم از طرف دولت و یک
نفر از طرف صاحب امتیاز و یک نفر توسط دو نفر اولی انتخاب می شود رای
حکمین و در صورت عدم موافقت آنها رای حکم ثالث قاطع خواهد بود و چنانچه
بین حکم دولت و حکم صاحب امتیاز در انتخاب حکم ثالث موافقت حاصل نشود حکم
ثالث توسط دیوان عالی تمیز انتخاب خواهد شد.
ماده شانزدهم - چنانچه در ظرف مدت 3 ماه از تاریخ تصویب این قانون
صاحب امتیاز برای امضا و مبادله امتیازنامه حاضر نشود این قانون ملغی و
از درجه اعتبار ساقط خواهد بود.
این قانون که مشتمل بر شانزده ماده است در جلسه بیست و هفتم مهر ماه یک
هزار و سیصد و نه شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی - دادگر
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)