آئین نامه داخلی شورای اسلامی استان

شماره 5331/ت 30871هـ
3/2/1384
وزارت کشور
هیئت وزیران در جلسه مورخ 24/1/1384 بنا به پیشنهاد شماره 908/ش/4/ الف مورخ 13/3/1383 شورای عالی استانها و به استناد ماده (75) اصلاحی قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران - مصوب 1382 - آئین نامه داخلی شورای اسلامی استان را به شرح زیر تصویب نمود:
جلسات شورای اسلامی استان که در این آئین نامه شورا نامیده میشود ، در محل شورا واقع در مرکز استان تشکیل میگردد و محل دیگری برای تشکیل جلسات رسمیت ندارد.
تا زمان اختصاص بودجه کافی و تهیه محل مستقل ، استانداری موظف است محل مناسب و امکانات لازم را جهت تشکیل جلسات شورا و استقرار دبیرخانه در اختیار شورا قرار دهد.
نخستین جلسه هر دوره شورا حداکثر پانزده روز پس از تشکیل دو سوم شوراهای شهرستانهای حوزه استان به دعوت استاندار تشکیل میشود و با حضور حداقل دو سوم اعضا رسمیت می یابد و فعالیت آن تا پایان مدت چهارساله فعالیت شورای شهر و روستا ادامه می یابد.
در نخستین جلسه شورا مسنترین فرد از اعضای حاضر به عنوان رئیس سنی و جوانترین فرد از اعضای حاضر به سمت منشی معین میشوند و در جایگاه هیئت رئیسه قرار میگیرند.
وظایف هیئت رئیسه سنی ، اداره اولین جلسه اعم از انجام مراسم تحلیف و اجرای انتخابات هیئت رئیسه دائم است.
مراسم تحلیف بر اساس دستورالعمل مصوب شورای عالی استانها انجام خواهد شد.
مصوبات شورا که جنبه عمومی دارد و نیز عملکرد سالانه پس از تصویب ، باید به نحو مقتضی به اطلاع ساکنان استان برسد.
عضویت در شورا قائم به شخص است و قابل واگذاری به دیگری نیست. هیچیک از اعضا حق تفویض اختیارات خود را به غیر ، اعم از عضو یا غیر عضو ندارد.
مدت عضویت فرد در شورا تا پایان مدت عضویت چهارساله او در شورای شهر و روستای مربوط است.
اعضای شورای استان در نخستین جلسه خود هیئت رئیسه شامل رئیس, نایب رئیس و حداقل یک منشی و همچنین یک نفر را به عنوان سخنگو از بین اعضای شورا برای مدت دو سال و نماینده یا نمایندگان شورا در شورای عالی استانها را برای دوره چهارساله انتخاب مینمایند.
در غیاب رئیـس شـورا ، نایـب رئیس وظایف و اختیارات او را بر عهده خواهد داشت و در مقابل شورا مسؤول است.
رییس شورا می تواند حتی هنگام حضور خود ،اداره جلسه رسمی را برعهده نایب رییس بگذارد.
چنانچه هر یک از اعضای هیئت رئیسه فوت نماید ، سلب عضویت یا از سمت خود برکنار شود یا استعفا دهد ، بلافاصله در اولین جلسه ، عضو جدید هیئت رئیسه برای همان سمت و مدت باقی مانده از دو سال انتخاب میشود.
درصورتی که هر یک از اعضای هیئت رئیسه یا سخنگوی شورا از سمت خود استعفا دهد ، متن استعفا نامه در جلسه شورا قرائت میشود و درصورت لزوم پس از توضیحات فرد مستعفی و مذاکرات اعضا ، چنانچه استعفا پس گرفته نشود ، عضو جدید انتخاب میگردد.
وظایف و اختیارات رئیس شورا به شرح زیر است:
1 ـ مسؤولیت امور اداری و مالی شورا.
2 ـ اداره جلسات شورا و برقراری نظم در جلسات.
3 ـ دعوت از استاندار ، فرمانداران ، رؤسای ادارات کل و سازمانها ، نهادها و تشکلها اعم از دولتی و غیر دولتی و سایر اشخاص که حضور آنها در جلسات شورا یا کمیسیونهای آن ضروری باشد.
4 ـ دعوت از اعضا و تقسیم کار بین اعضا و کمیسیونها در شورا.
5 ـ ابلاغ و نظارت بر پیگیری مصوبات شورا.
6 ـ معرفی نماینده یا نمایندگان شورا که از بین اعضای شورا انتخاب میشوند به مسؤولان اجرائی نهادها و سازمانهای مملکتی.
7 - امضـای احکام مسـؤول دبیـرخانـه و سایـر کارکنـان شورا بـر اساس تشکیـلات تفصیلی شورا.
8 ـ امضای کلیه مکاتبات رسمی شورا.
9 - ارسال یک نسخه از مصوبات شورا ظرف ده روز پس از تصویب به شورای عالی استانها ، استاندار و سایر مسؤولان اجرائی ذی ربط.
10 - ابلاغ کتبی موارد اعتراض و ایراد اعضا که به صورت روشن به رئیس شورا تقدیم شده است به مقامات ذی ربط.
11 - شرکت در جلسات رسمی دستگاه های کشور اعم از دولتی و غیردولتی.
12 - امضای احکام رؤسای کمیسیونها.
13 ـ اعلام روز و ساعت تشکیل جلسه بعد ، قبل از ختم هر جلسه.
وظایف هیئت رئیسه شورا و نحوه اداره جلسه به موجب دستورالعملی تعیین میشود که به تصویب شورای عالی استانها می رسد.
به منظور بررسی ، اصلاح و تکمیل پیشنهادات ،طرحها و نیز تهیه طرحهای لازم و انجام وظایف قانونی شورا ، کمیسیونها و کارگروه های تخصصی تشکیل میگردد. ترکیب ، تعداد و وظایف این کمیسیونها و نحوه اداره آنها به موجب دستورالعملی تعیین میشود که به تصویب شورای عالی استانها می رسد.
غیبت از جلسات رسمی شورا با اطلاع رئیس شورا و در کمیسیونها با اطلاع رئیس کمیسیون مربوط امکان پذیر است.
تشخیص موجه بودن غیبت و تأخیر و تعجیل در جلسات رسمی شورا برعهده شورا و در جلسات کمیسیونها با تصویب کمیسیون میباشد و در هر صورت اعلان رسمی غیبت و تأخیر با رئیس شورا یا کمیسیون خواهد بود.
رسیدگی به موجه یا غیر موجه بودن تأخیرها در پایان همان جلسه و غیبت در اولین جلسه بعدی به عمل میآید و عضو غایب میتواند در این فاصله دلایل خود را مبنی بر موجه بودن غیبت به هیئت رئیسه ارایه دهد.
هر عضو شورای استان می تواند از مقام خود استعفا دهد. پذیرش استعفا با تصویب اکثریت مطلق آرای حاضران در جلسه شورا میباشد.
عضو متقاضی استعفا باید تقاضای خود را به رئیس شورا با ذکر دلایل تقدیم نماید و رئیس شورا آن را در نخستین جلسه علنی بعدی شورا در دستور کار قرار دهد و در این فاصله عضو متقاضی میتواند در صورت تمایل اعلام انصراف نماید.
برای بررسی تقاضای استعفا باید ابتدا تقاضا قرائت شود ، سپس عضو متقاضی یا عضو دیگری به تعیین او حداکثر نیم ساعت دلایل استعفا را مطرح نماید ، مخالف یا مـخالفـان نـیز به همـان مدت میتوانند صحبت کنند و پس از آن رای گیری بهعمل میآید.
هرگاه تقاضای استعفای اعضا به نحوی باشد که مانع از تشکیل جلسه رسمیگردد ، قابل طرح نیست.
رئیس شورا موظف است بلافاصله پس از قطعیت یافتن خروج عضو از شورای استان به دلایلی نظیر استعفا ، فوت ، جنون و سلب عضویت ، مراتب را برای تعیین جانشین او به استانداری و شورای شهرستان مربوط به طور کتبی اعلام نماید.
در مواردی که بر اساس قوانین و مقررات نماینده یا نمایندگانی از شورا به عنوان عضو سایر مجامع و شوراها انتخاب میشوند ، نماینده یا نمایندگان یادشده با تصویب شورا انتخاب و توسط رئیس شورا معرفی میشوند.
جلسات عادی شورا حداقل هر (45) روز یکبار تشکیل خواهد شد. شورا می تواند جلسات فوق العاده نیز تشکیل دهد.
جلسات فوق العاده شورا بنا به ضرورت و به درخواست استاندار یا حداقل یک سوم اعضا یا هیئت رئیسه و با اعلام قبلی و دعوت رئیس تشکیل خواهد شد.
حضور مستمعان در جلسات علنی شورا با اجازه رئیس آزاد است.
مستمعان در جلسات باید نظم جلسات را رعایت کنند و درصورت تخلف به دستور رئیس از سالن اخراج خواهند شد.
دستور جلسات شورا باید به ترتیب وصول پیشنهادات و باتوجه بهاولویتها تنظیم شود و حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه در اختیار اعضا قرار گیرد.
در صورت تعدد تقاضاها در یک زمان ، تشخیص اولویت با رئیس شورا خواهد بود.
در هر جلسه حداکثر سه نفر از اعضا که حداقل (48) ساعت قبل از شروع جلسه تقاضای نطق قبل از دستور نمودهاند طبق فهرست تنظیمی حداکثر بهمدت ده دقیقه برای هر نفر در حدود شرح وظایف شورا نطق قبل از دستور خواهند داشت.
در صورت تعدد متقاضیان با توجه به اولویت ثبت نام ، ناطقان قبل از دستور تعیین میگردند.
هر عضوی که حق نطق قبل از دستور را بیابد ، میتواند تمام یا قسمتی از وقت خود را به عضو دیگری واگذار کند.
رئیس شورا میتواند قبل از ورود در دستور جلسه به مدت حداکثر ده دقیقه در مورد مسایل مرتبط با وظایف شورا مطالبی را که آگاهی اعضا از آن ضروری باشد ، به اطلاع آنها برسد.
اعضای شورا نسبت به موضوعاتی که طبق دستور در شورا مطرح میشود ، میتوانند قبل از جلسه به عنوان موافق یا مخالف ثبت نام نمایند. درصورتیکه موافق یا مخالف ثبت نام نکرده باشد ، اعضا در جلسه شورا میتوانند نوبت بگیرند و بهترتیب تقدم ثبت نام یا گرفتن نوبت نطق نمایند. اگر هیچ موافقی وجود نداشته باشد ، یک مخالف صحبت میکند و اگر مخالفی وجود نداشت ، تنها یک موافق میتواند صحبت کند.
در صورت صحبت خارج از موضوع ، رئیس جلسه به ناطق تذکر خواهد داد و درصورت دو نوبت تذکر در نوبت سوم ، ناطق از ادامه نطق منع خواهد شد.
در مورد تقاضای کفایت مذاکرات یا افزایش مدت شور یا مسکوت ماندن یک پیشنهـاد ، یک مخالف و یک موافـق هرکـدام تا پنـج دقیقـه صحبت نموده و سپس رای گیری به عمل میآید و تصمیم اتخاذ شده بلافاصله توسط رئیس جلسه به اجرا گذاشته میشود.
اخطار راجع به منافی بودن طرحها و پیشنهادها با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، مقررات جاری یا آئین نامه داخلی شورا بر اظهارات دیگر مقدم است.
درصورت توهین به اشخاص حقیقی یا حقوقی ، در همان جلسه یا در جلسه بعد ، باتشخیص هیئت رئیسه به آنها تا پانزده دقیقه اجازه نطق در دفاع از خود داده خواهد شد.
دستگاه های اجرائی در زمان بررسی طرحها و پیشنهادات برای دفاع ، حق حضور در جلسه شورا را بدون حق رای خواهند داشت.
با پیشنهاد حداقل سه نفر از اعضا و تصویب اکثریت مطلق اعضای شورا ، میتوان پیشنهادات را به مدت حداکثر سه ماه مسکوت گذاشت.
تقاضای مسکوت ماندن فقط برای یک مرتبه و در یک موضوع قابل طرح میباشد.
رئیس شورا موظف است پس از دریافت مصوبات شورای برنامه ریزی و توسعه استان ضمن ارجاع به کمیسیونهای مربوط ، نسخهای از آن را در اختیار هر یک از اعضا قرار دهد تا پیشنهادات خود را ارایه نمایند.
هرگاه هر یک از شوراهای شهرستان یا یک یا چند نفر از اعضای شورا بهعملکرد دستگاه های اجرائی استان یا عملیات آنان اعتراض داشته باشند ، موارد را با ذکر دلایل و به طور روشن و مکتوب به شورا اعلام می نمایند. پس از بررسی کمیسیون ذیربط و اعلام نظر ، موضوع در جلسه شورا مطرح و درصورت تصویب ، موارد از طریق رئیس شورا به مسؤولان مربوط ابلاغ میشود.
مسؤولان مربوط حق حضور در جلسه شورا و دفاع از خود را دارند و شورا موظف است برای جلسه رسیدگی از آنان دعوت نماید.
نحوه اداره جلسات ، رای گیری و بررسی پیشنهادات براساس دستورالعملی است که به تصویب شورای عالی استانها می رسد.
در صورت بروز اختلاف بین شوراهای شهرستان در محدوده استان ، موضوع با درخواست هر یک از شوراها یا نمایندگان شوراهای یادشده در شورا ، از فرماندار حوزه مربوط دعوت و موضوع حل و فصل خواهد شد و درصورتیکه نیاز به حضور استاندار باشد ایشان نیز درصورت دعوت رسمی ، موظف به شرکت در شورا خواهد بود.
ارایه گزارش کمیسیون مربوط برای رسیدگی به موضوع در جلسه شورا الزامی است.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)