آئین نامه داخلی شورای اسلامی شهر

شماره 5342/ت 30873هـ 3/2/1384
وزارت کشور
هیئت وزیران در جلسه مورخ 24/1/1384 بنا به پیشنهاد شماره 910/ش/4/ الف مورخ 13/3/1383 شورای عالی استانها و به استناد ماده (75) اصلاحی قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران - مصوب 1382 - آئین نامه داخلی شورای اسلامی شهر را به شرح زیر تصویب نمود:

اولین جلسه هر دوره شورای اسلامی شهر ، که در این آئین نامه شورا نامیده میشود ، بعد از قطعی شدن نتایج انتخابات ، در تاریخ نهم اردیبهشت ماه به دعوت فرماندار یا سرپرست فرمانداری و با حضور دعوت کننده یا نماینده وی تشکیل و با حضور دو سوم اعضا رسمیت مییابد.
در اولین جلسه شورا مسنترین فرد از اعضای حاضر به عنوان رئیس سنی و دو نفر از جوانترین اعضای حاضر به سمت منشی تعیین میشوند و در جایگاه هیئت رئیسه قرار میگیرند.
وظایف هیئت رئیسه سنی اداره اولین جلسه اعم از انجام مراسم تحلیف و اجرای انتخابات هیئت رئیسه دائم شورا میباشد.
مراسم تحلیف براساس دستورالعملی که به تصویب شورای عالی استانها میرسد ، انجام میشود.
اعضای شورا در اولین جلسه خود از بین اعضای شورا ، هیئت رئیسه شورا شامل رئیس ، نائب رئیس و حداقل یک منشی و همچنین یک نفر را به عنوان سخنگو برای مدت دو سال و نماینده یا نمایندگان شورا در شورای اسلامی شهرستان را تا پایان همان دوره انتخاب مینمایند.
رئیس شورا موظف است درصورت قطعیت یافتن خروج عضوی از شورا ، مراتب را به فرمانداری ذیربط به طور کتبی گزارش دهد تا فرماندار از عضو علی البدل شورا با احتساب رای وی برای شرکت در جلسات دعوت نماید.
عضویت در شورا قائم به شخص است و قابل واگذاری به دیگری نیست. هیچیک از اعضای شورا حق تفویض اختیارات خود را به غیر اعم از عضو یا غیرعضو ندارد.
وظایف رئیس شورا به شرح زیر است:
1 - مسؤولیت امور اداری و مالی شورا.
2 - اداره جلسات شورا و برقراری نظم در جلسات.
3 - دعوت از اشخاصی که حضور آنها در جلسات شورا ضرورت داشته باشد.
4 - دعوت از اعضا و تقسیم کار بین اعضا و کمیسیونهای شورا.
5 - ابلاغ و نظارت بر پیگیری مصوبات شورا.
6 - معـرفی نـماینده یـا نمایندگان شورا که از بین اعضای شورا انتخاب میشوند به مسؤولان اجرائی ، نهادها و سازمانهای دولتی در صورت درخواست آنها.
7 - امضای احکام مسؤول و اعضای دبیرخانه و سایر کارکنان شورا براساس تشکیلات تفصیلی شورا.
8 - ارسال نسخهای از بودجه مصوب و هزینه شورا در پایان هر سال مالی به شوراهای اسلامی شهرستان و استان مربوط و نیز انتشار آن جهت اطلاع عموم.
9 - ابلاغ کتبی موارد اعتراض و ایراد اعضا که به صورت روشن به رئیس شورا تقدیم شده است به عنوان تذکر به شهردار و دریافت پاسخ کتبی یا شفاهی شهردار در خصوص تذکر ابلاغی آن در جلسه شورا.
10 - امضای کلیه مکاتبات رسمی شورا.
11 - اعلام روز و ساعت تشکیل جلسه بعد ، قبل از ختم هر جلسه.
نایب رئیس شورا در غیاب رئیس شورا وظایف او را انجام میدهد و در مقابل شورا مسؤول است.
وظایف هیئت رئیسه و سخنگو به موجب دستورالعملی تعیین میشود که به تصویب شورایعالی استانها میرسد.
به منظور بررسی ، اصلاح و تکمیل پیشنهادات و نیز تهیه طرحهای لازم و انجام وظایف قانونی که شورا برعهده دارد ، کمیسیونها و کارگروه های تخصصی تشکیل میشود.
ترکیب ، چگونگی اداره و وظایف این کمیسیونها به تصویب شورایعالی استانها میرسد.
پیشنهادات واصل شده به کمیسیون در صورتیکه مرتبط با شهرداری باشد با حضور شهردار یا نماینده وی که بدون حق رای و برای ادای توضیحات در جلسات شرکت میکند ، رسیدگی خواهد شد.
هر عضو شورا میتواند از مقام خود استعفا دهد. پذیرش استعفا با تصویب اکثریت مطلق آرای حاضران در جلسه امکان پذیر است.
عضو متقاضی استعفا باید تقاضای خود را با ذکر دلایل به رئیس تقدیم نماید و رئیس آن را در نخستین جلسه علنی بعدی شورا در دستور کار قرار دهد و در این فاصله عضو متقاضی میتواند در صورت تمایل اعلام انصراف نماید.
برای بررسی تقاضای استعفا ابتدا تقاضا قرائت میشود ، سپس شخص متقاضی یا عضو دیگری به تعیین او حداکثر نیم ساعت دلایل استعفا را بیان مینماید و مخالف یا مخالفان نیز به همان مدت میتوانند صحبت کنند و پس از آن رای گیری میشود.
هرگاه تقاضای استعفای تعدادی از اعضا به نحوی باشد که مانع از رسمیت جلسه گردد ، قابل طرح در شورا نیست.
رئیس شورا موظف است بلافاصله پس از قطعیت یافتن خروج عضوی از شورا به دلایلی نظیراستعفا , فوت ، جنون و سلب عضویت ، مراتب را برای تعیین جانشین او به فرمانداری مربوط به طور کتبی اعلام نماید.
غیبت از جلسات شورا با اطلاع رئیس شورا و از جلسات کمیسیونها با اطلاع رئیس کمیسیون مربوط امکانپذیر است.
تشخیص موجه بودن غیبت و تأخیر و تعجیل در جلسات شورا برعهده شورا و در جلسات کمیسیونها با تصویب کمیسیون میباشد و در هر صورت اعلان رسمی غیبت و تأخیر با رئیس شورا خواهد بود.
رسیدگی به موجه و غیرموجه بودن تأخیر در پایان همان جلسه و غیبت در اولین جلسه بعدی به عمل میآید و عضو غایب میتواند در این فاصله دلایل خود را مبنی بر موجه بودن غیبت به رئیس شورا ارایه دهد.
در مواردی که براساس قوانین و مقررات نماینده یا نمایندگانی از شورا بهعنوان عضو سایر مجامع و شوراها انتخاب میشوند ، نماینده یا نمایندگان یادشده با تصویب شورا انتخاب و توسط رئیس شورا معرفی میشوند.
نمایندگان منتخب موظفند گزارش کار خود را در اولین جلسه بهاستحضار اعضا برسانند و به صورت کتبی نیز به رئیس شورا ارایه نمایند.
دستور جلسات رسمی شورا باید به ترتیب وصول پیشنهادات و با توجه بهاولویتها از طرف هیئت رئیسه تهیه شود و حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه در اختیار اعضا قرار گیرد.
در صورت تعدد تقاضاها در یک زمان تشخیص اولویت با هیئت رئیسه خواهد بود.
با تصویب اکثریت مطلق اعضای حاضر میتوان موضوع دستور جلسه را برای مدت معینی به تعویق انداخت یا مسکوت گذاشت.
در هر جلسه حداکثر سه نفر از اعضا که تا (48) ساعت قبل از شروع جلسه رسمی تقاضای نطق قبل از دستور نمودهاند در حدود وظایف شورا طبق فهرست تنظیمی حداکثر به مدت ده دقیقه برای هر نفر نطق قبل از دستور خواهند داشت.
در صورت تعدد متقاضیان با توجه به اولویت ثبتنام ، ناطقان قبل از دستور تعیین میگردند.
هر عضوی که حق نطق قبل از دستور را بیابد ، میتواند تمام یا قسمتی از وقت خود را به عضو دیگری واگذار کند.
رئیس شورا میتواند قبل از ورود در دستور جلسه به مدت حداکثر ده دقیقه در مورد مسائل مهم روز شوراها مطالبی را که آگاهی اعضا از آن ضروری باشد ، به اطلاع آنها برساند.
اعضای شورا نسبت به موضوعاتی که طبق دستور در شورا مطرح میشود ، میتوانند قبل از جلسه به عنوان موافق یا مخالف ثبت نام نمایند. در صورتیکه موافق یا مخالف ثبت نام نکرده باشد ، اعضا در جلسه شورا میتوانند نوبت بگیرند و به ترتیب تقدم ثبت نام یا گرفتن نوبت نطق خواهند کرد. اگر هیچ موافقی وجود نداشته باشد ، یک مخالف صحبت می کند و اگر مخالفی وجود نداشت ، تنها یک موافق میتواند صحبت کند.
در صورت صحبت خارج از موضوع ، رئیس جلسه به آنها تذکر خواهد داد و در صورت دو نوبت تذکر در نوبت سوم ناطق از ادامه نطق منع خواهد شد.
تقاضای کفایت مذاکرات یا افزایش مدت شور یا مسکوت ماندن یک پیشنهاد ، به پیشنهاد رئیس شورا یا حداقل سه نفر از اعضا قابل رسیدگی است. یک مخالف و یک موافق هر کدام تا پنج دقیقه صحبت می نمایند و سپس رای گیری میشود و تصمیم اتخاذ شده بلافاصله توسط رئیس جلسه اجرا میشود.
اخطار راجع به منافی بودن طرحها و پیشنهادها با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، مقررات جاری و یا آئین نامه داخلی شورا بر اظهارات دیگر مقدم است.
در صورت توهین به اشخاص حقیقی یا حقوقی ، در همان جلسه یا در جلسه بعد ، با تشخیص هیئت رئیسه به آنها تا پانزده دقیقه اجازه نطق در دفاع از خود داده خواهد شد.
نحوه اداره جلسات ، رای گیری و بررسی پیشنهادهای واصل شده براساس دستورالعملی است که به تصویب شورای عالی استانها میرسد.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)