آئین نامه مربوط به انتخاب اعضای هیات های حل اختلاف

شماره1957 24/1/1384
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور
نظر به اینکه آئین نامه های مذکور به انتخاب اعضاء هیات های تشخیص و حل اختلاف موضوع ماده 164 قانون کار در جلسه مورخ 7/7/1383 در شورای‏عالی کار تصویب و در تاریخ 28/9/1383 به امضاء مقام محترم وزیر کار و اموراجتماعی رسیده است. لذا ضمن ارسال دو فقره از آئین نامه های مصوب خواهشمند است دستور فرمائید نسبت به درج و چاپ و انتشار آنها از طریق روزنامه رسمی کشور اقدام مقتضی معمول گردد.
مشاور وزیر و مدیرکل دفتر وزارتی ـ سیدحسین نصرتی

در اجرای ماده 164 قانون کار جمهوری اسلامی ایران نمایندگان کارگران و کارفرمایان در هیات های حل اختلاف براساس این آئین نامه انتخاب و معرفی می‏گردند.
اداره کل سازمان‏های کارگری و کارفـرمایـی وزارت کار و امور اجـتماعی تشکل حائز اکثریت را از بین تشکل‏های کارگری استان (کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار ، کانون انجمن‏های صنفی کارگری و مجمع نمایندگان) مشخص و سپس اداره کل کار و امور اجتماعی استان مراتب را کتباً جهت انتخاب و معرفی نمایندگان کارگران در هیات های حل اختلاف حوزه مربوط به تشکل مذکور ابلاغ می‏نمایند.
تشکل مزبور موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه نسبت به انتخاب و معرفی نمایندگان کارگران در هیات های حل اختلاف اقدام نماید. تشکل حائز اکثریت به منظور بهره‏ گیری از آراء بیشتر کارگران در صورت لزوم از نمایندگان سایر تشکل‏های کارگری استان نیز برای انتخاب نمایندگان کارگران در هیات های حل اختلاف دعوت به عمل می‏آورد. در صورتی که در برخی استان‏ ها تشکل کارگری استانی وجود نداشته باشد ، تشکل عالی کارگری به ترتیب مندرج در ماده 2 مشخص و نسبت به انتخاب نمایندگان کارگران در هیات های حل اختلاف اقدام و آنان را به اداره کل کار و امور اجتماعی استان مربوط معرفی می‏نماید. در مواردی که تشکل‏های کارگری تشکیل نگردیده و یا ظرف مهلت مقرر نسبت به معرفی نمایندگان مورد نظر هیات های حل اختلاف مبادرت ننمایند واحد کار و امور اجتماعی محل از طریق اداره کل کار و امور اجتماعی استان نمایندگان مذکور را جهت صدور اعتبارنامه به وزیر کار و امور اجتماعی معرفی می‏نماید. شرایط عضویت نمایندگان کارگران و کارفرمایان در هیأت حل اختلاف عبارتند از:
1 ـ تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
2 - داشتن حداقل 3 سال سابقه کار برای دارندگان مدرک کارشناسی و بالاتر و 5 سال سابقه کار برای افراد فاقد مدارک کارشناسی.
3 - داشتن حداقل 30 سال تمام سن.
4 - داشتن حداقل گواهینامه پایان دوره راهنمایی و دو دوره (4 سال) سابقه عضویت در هیأت حل اختلاف.
برای داوطلبانی که فاقد سابقه مذکور در این بند باشند ، داشتن حداقل گواهی‏نامه پایان دوره متوسطه (دیپلم) الزامی است. 5 ـ آشنایی با مقررات کار و تامین اجتماعی با گواهی موسسه کار و تامین اجتماعی و همکاری وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی.
اداره کل کار و امور اجتماعی استان‏ ها با همکاری موسسه کار و تامین اجتماعی و تشکل‏های کارگری و کارفرمایی استانی نسبت به برگزاری دوره های آموزشی مقررات کار و تامین اجتماعی جهت عضویت داوطلبین عضویت در هیات های حلاختلاف و براساس دستورالعملی که توسط معاونت روابط کار وزارت کار و امور اجتماعی تهیه و ابلاغ خواهد شد ، اقدام می‏نماید. در صـورتی کـه مـدیر کـل کـار و امـور اجـتماعـی ، فـرمانـدار و رئیس دادگستری محل شخصاً در هیأت حل اختلاف شرکت ننمایند لازم است ، علاوه بر شرایط مندرج در بندهای 1 تا 3 این ماده ، نماینده مدیرکل کار و امور اجتماعی و فرماندار دارای مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی و نماینده رئیس دادگستری محل دارای سمت قضایی باشد. ادارات کل کار و امور اجتماعی برای انتخاب نمایندگان کارفرمایان در هیات های حل اختلاف از مدیران منطقه دعوت به عمل می‏آورند. دعوت از مدیران منطقه به صورت عام از طریق یکی از روزنامه های کثیرالانتشار و یا به هر طریق ممکن دیگر انجام خواهد شد. در جلسه‏ای که به دعوت ادارات کل کار و امور اجتماعی به منظور انتخاب نمایندگان کـارفـرمایـان بـرگزار مـی‏گردد ، اسـامی داوطلـبین عضویت در هیات های حل اختلاف توسط مدیران منطقه اعلام می‏شود. اداره کل کار و امور اجتماعی موظف است حداکثر ظرف مدت 15 روز از تاریخ اعلام اسامی نامزدها ، ضمن احراز شرایط مقرر در ماده 5 ، زمان و مکان برگزاری انتخابات را اعلام نماید. انتخاب نماینده کارفرمایان در هیات های حل اختلاف با رای کتبی و مخفی حاضران در جلسه صورت می‏گیرد و مدیران می‏توانند برای هر هیأت حل اختلاف حداکثر به 3 نفر رای دهند. نصاب لازم ، اکثریت نسبی آراء حاضران خواهد بود. نظارت بر انتخابات هیات های حل اختلاف توسط هیأتی مرکب از نماینده اداره کل کار و امور اجتماعی استان و دو نفر نماینده از بین حاضران در جلسه که خود نامزد عضویت در هیأت حل اختلاف نباشند ، به عمل خواهد آمد. هیأت نظارت مکلف است بلافاصله پس از پایان رای گیری و شمارش آراء و تنظیم و امضای صورت جلسه نتیجه انتخابات را اعلام نماید. چنانچه شرکت‏کنندگان به چگونگی انتخابات معترض باشند می‏توانند ظرف 3 روز از تاریخ اعلام نتیجه (بدون احتساب ایام تعطیل) اعتراض خود را کتباً با ذکر دلایل به اداره کل کار و امور اجتماعی تسلیم و رسید دریافت نمایند. ادارات کل کار و امور اجتماعی مکلفند ظرف یک هفته به اعتراض یا اعتراضـات واصلـه رسیـدگی نـموده و در صـورت تایید اداره کل سازمانهـای کـارگری و کارفرمایی نسبت به ابطال تمام یا قسمتی از انتخابات اقدام نمایند. در این صورت بهترتیب مقرر در این آئین نامه نسبت به تجدید انتخابات اقدام خواهد شد. ادارات کل کار و امور اجتماعی موظفند فهرست اسامی منتخبان کارگران و مدیران در هیات های حل اختلاف را حداکثر ظرف مدت 15 روز جهت اقدامات بعدی به وزارت کار و امور اجتماعی ارسال دارند. وزارت کار و امور اجتماعی ظرف یک هفته پس از دریافت اسامی منتخبان اعتبارنامه های آنان را صادر و ارسال خواهد نمود. مدت اعتبار نمایندگی منتخبان در هیأت حل اختلاف 2 سال از تاریخ صدور اعتبارنامه خواهد بود و انتخاب مجدد آن بلامانع است. وزارت کار و امور اجتماعی بنا به تشخیص وزیر کار و امور اجتماعی می‏تواند اختیار صدور اعتبارنامه ها را به هر یک از واحدهای ستادی یا استانی تفویض نماید. نمایندگان کارگران و کارفرمایان در موارد ذیل عضویت خود را در هیأت حل اختلاف از دست داده و حسب مورد نمایندگان جدید براساس این آئین نامه انتخاب و جایگزین می‏شوند. 1 - استعفاء از عضویت در هیأت حل اختلاف.
2 ـ فوت.
3 ـ رای دادگاه مبنی بر محرومیت از حقوق اجتماعی.
4 ـ پایان دوره نمایندگی. 5 ـ اعلام مرجع انتخاب‏کننده به اداره کل کار و امور اجتماعی مربوط. 6 ـ غیبت غیرموجه و تخلف از ( آئین‏ رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیات های تشخیص و حل اختلاف) به تشخیص مدیر کل کار و امور اجتماعی استان با هماهنگی مرجع انتخاب‏کننده و تایید وزارت کار و امور اجتماعی. ادارات کل کار و امور اجتماعی استان‏ ها 3 ماه قبل از پایان مهلت اعتبارنامه هر یک از اعضاء هیأت حل اختلاف اقدامات لازم را جهت انتخاب اعضای جدید براساس این آئین نامه به عمل خواهند آورد. انتخاب نمایندگان دولت در هیأت حل اختلاف به همان ترتیبی است که در ماده 160 قانون کار جمهوری اسلامی ایران پیش‏بینی شده است. این آئین نامه در 16 ماده و 8 تبصره در جلسه مورخ 7/7/1383 از طرف شورای عالی کار پیشنهاد و در تاریخ 28/9/1383 به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی رسید و جایگزین آئین نامه مصوب 12/12/1369 گردید.

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)