اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار

اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار

شماره26489/ت 34667 هـ



وزارت امور اقتصادی و دارایی

هیئت وزیران در جلسه مورخ 14/12/1384 بنا به پیشنهاد شورای‌عالی بورس و اوراق بهادار و به استناد تبصره ماده (5) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1384ـ اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار را به شرح زیر تصویب نمود:

اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار

فصل اول ـ کلیات
ماده1ـ در اجرای مـاده (5) قانـون بازار اوراق بـهادار جـمهوری اسـلامی ایران ـ مصوب1384ـ مجلس شورای اسلامی که پس از این « قانون» نامیده می‌شود، اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار که در این اساسنامه اختصاراً « سازمان» نامیده می‌شود، به منظور تحقق اهداف و انجام وظایف تعریف شده در قانون از جمله نظارت بر بورسهای اوراق بهادار و کالایی، به شرح زیر می‌باشد.
ماده2ـ اصطلاحات و واژه‌های اختصاری تعریف شده در ماده یک قانون، در این اساسنامه نیز به‌کار برده می‌شود.
ماده3ـ سازمان، مؤسسه عمومی غیردولتی است و مقررات مالی، معاملاتی، اداری و استخدامی آن به تصویب شورا می‌رسد.
ماده4ـ مدت فعالیت سازمان از تاریخ تأسیس نامحدود است.
ماده5 ـ مرکز اصلی سازمان در تهران است و نشانی آن خیابان حافظ، شماره 228 می‌باشد.
ماده6 ـ انحلال سازمان و تعیین تکلیف اموال و داراییهای آن و چگونگی ایفای تعهدات پس از انحلال، به‌موجب قانون خواهد بود.
فصل دوم ـ ارکان سازمان
ماده7 ـ ارکان سازمان عبارتند از:
الف ـ شورا
ب ـ هیئت مدیره
پ ـ رییس سازمان
ت ـ حسابرس ـ بازرس
ماده8 ـ شورا انجام وظایف مذکور در ماده (4) قانون را برعهده دارد.
تبصره ـ به منظور حفظ ثبات و آرامش بازار اوراق بهادار، شورا می‌تواند در شرایط اضطراری برخی از اختیارات خود را به رییس شورا تفویض نماید. آیین‌نامه تشخیص شرایط اضطراری و نیز حدود اختیارات قابل تفویض به رییس شورا به تصویب شورا خواهد رسید.
فصل سوم ـ هیئت مدیره
ماده9 ـ هیئت مدیره سازمان متشکل از پنج عضو است که انجام وظایف مذکور در ماده (7) قانون را برعهده خواهند داشت. اعضای هیئت مدیره از میان افراد امین و دارای حُسن شهرت و تجربه در رشته مالی و منحصراً از کارشناسان بخش غیردولتی به پیشنهاد رییس شورا و با تصویب شورا برای مدت پنج سال انتخاب می‌شوند. رییس شورا حکم اعضای هیئت مدیره را صادر می‌کند.
ماده10ـ اعضای هیئت مدیره قبل از آغاز به کار در سازمان موظفند در جلسه شورا حاضر شوند و به شرح زیر سوگند یادکنند:
اینجانب که عضویت در هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار را پذیرفته‌ام، با آگاهی کامل از مسؤولیت خود در این سمت، به خداوند قادر و متعال سوگند یاد می‌کنم که وظایف قانونی خود را در این زمینه به نحو احسن انجام دهم و نهایت دقت و بی‌طرفی را به‌کار بندم و در دوره مسؤولیت خود از هیچ کوششی در جهت نیل به اهداف و انجام وظایف قانونی سازمان دریغ نورزم و در تصمیمات خود همواره مصالح کشور و عموم مردم ایران را در نظر گیرم و اسرار سازمان و هیئت مدیره را حتی پس از پایان دوره مسؤولیت خود، حفظ و فقط در چارچوب قانون و مقررات اظهار کنم.
تبصره ـ سوگندنامه با درج نام و نام خانوادگی و تاریخ ادای سوگند توسط هریک از اعضای هیئت مدیره امضا و در دبیرخانه شورا نگهداری خواهد شد.
ماده11 ـ اعضـای هیئت‌مدیره باید به طور تمام‌وقت در خدمت سازمان باشند و به هیچ‌وجه حق اشتغال یا پذیرش مسؤولیت در سایر دستگاهها، بنگاهها و نهادها اعم از دولتی و غیردولتی را ندارند.
ماده12 ـ حقوق، مزایا و پاداش اعضای هیئت مدیره را شورا تعیین می‌کند.
ماده13 ـ رییس هیئت مدیره از بین اعضای هیئت مدیره، با پیشنهاد هیئت مدیره و تصویب شورا برای مدت سی‌ماه تعیین خواهد شد. رییس هیئت مدیره، رییس سازمان و بالاترین مقام اجرایی سازمان است.
تبصره1ـ انتخاب مجدد رییس هیئت مدیره برای دوره‌های بعد، تا انقضای دوره عضویت وی در هیئت مدیره بلامانع است.
تبصره2ـ نایب رییس را هیئت مدیره از بین اعضا انتخاب می‌کند.
ماده14 ـ هیئت مدیره باید حداقل هر ماه یک‌بار تشکیل جلسه دهد.
ماده15 ـ جلسات هیئت مدیره با حضور حداقل سه نفر از اعضا که یکی از آنها رییس یا نایـب رییس است، رسمیت می‌یابد و هر عضو دارای یک حق رأی است. تصمیمات هیئت مدیره با حداقل سه رأی موافق معتبر است.
ماده16 ـ اعضای هیئت مدیره نمی‌توانند حضور در جلسات هیئت مدیره و حق رأی خود را به دیگری واگذار کنند.
ماده17 ـ هیئت مدیره دارای دبیرخانه‌ای است که زیر نظر و با مسؤولیت نایب رییس هیئت مدیره فعالیت می‌کند. دبیرخانه هیئت مدیره مرجع رسمی ابلاغ و استعلام مصوبات هیئت مدیره خواهد بود.
ماده18ـ دبیر هیئت‌مدیره موظف است برای هر جلسه هیئت‌مدیره صورت‌جلسه‌ای تنظیم و با درج تاریخ و ساعت و محل تشکیل جلسه، اسامی حاضران و موضوعات مطرح شده در جلسه، خلاصه مذاکرات و نظرات اعضا را ثبت کند و مصوبات جلسه را به امضای اعضای حاضر در جلسه برساند. این صورت‌جلسه در دبیرخانه هیئت مدیره به ترتیب تاریخ شماره‌گذاری و نگهداری خواهد شد.
تبصره ـ در مواردی که نایب رییس نتواند وظایف دبیری را انجام دهد، یکی دیگر از اعضای هیئت مدیره، مسؤولیت وی را عهده‌دار خواهد بود.
ماده19 ـ در موارد ذیل، شورا عضویت هریک از اعضای هیئت مدیره را که مشمول عناوین مذکور باشد، لغو و حسب مورد طبق قوانین مربوط اقدام می‌نماید:
1ـ در صورت صدور حکم قطعی از دادگاه صالح که مبنی بر محرومیت از حقوق اجتماعی باشد.
2ـ درصورتی که به تشخیص شورا یکی از شرایط مندرج در ماده (6) قانون زایل گردد.
3ـ تخلف از مقررات قانون، اساسنامه و یا سایر مقررات مربوط، به تشخیص شورا.
4ـ از دست دادن توانایی جسمانی و روانی لازم برای انجام وظایف محوله به تشخیص شورا.
5 ـ عدم حضور غیرموجه در جلسات هیئت مدیره، بیش از چهار جلسه متوالی یا شش جلسه متناوب در طول یک سال.
فصل چهارم ـ وظایف و اختیارات رییس سازمان
ماده20 ـ رییس سازمان بالاترین مقام اجرایی سازمان است و کلیه اختیارات لازم برای اداره امور سازمان جز آنچه به موجب قانون یا اساسنامه به مرجع دیگری محول شده است را دارا می‌باشد و نماینده سازمان نزد کلیه مراجع است و به طور کلی علاوه بر اختیار استخدام و انفصال موقت یا دائم کارکنان و تعیین شغل و سمت و حقوق و مزایا و ترفیع آنها و انجام تمام امور داخلی و اداری سازمان در محدوده این اساسنامه و مقررات مربوط، دارای وظایف و اختیارات زیر نیز خواهد بود:
الف ـ اجرای مصوبات شورا و هیئت مدیره.
ب ـ انجام هر نوع معامله قطعی، شرطی، رهنی، اجاری و انعقاد کلیه قراردادها به نام سازمان و تغییر، تبدیل، فسخ، اقاله و ابطال آنها نسبت به اموال منقول، غیرمنقول و حقوق و اسناد و اوراق بهادار سازمان به هر شکل و یا هر شخص حقیقی و حقوقی و تحت هرگونه شرایط نزد کلیه مراجع ذی‌ربط قضایی و غیرقضایی و در کلیه مراحل، سرمایه‌گذاری، تأسیس و یا مشارکت در تأسیس انواع شرکت و مؤسسات دیگر برای انجام وظایف و تحقق اهداف سازمان.
پ ـ اقامه و تعقیب و دفاع از هرگونه دعوی اعم از حقوقی (مدنی) و کیفری و ثبتی و غیره و انصراف از آن با داشتن تمام اختیارات راجع به امر دادرسی در کلیه مراجع قضایی و غیرقضایی و تمامی مراحل، با حق مصالحه و سازش، ادعای جعل نسبت به سند طرف و استرداد سند و تعیین جاعل، ارجاع دعوی به داوری و تعیین داور، بدون اختیار صلح و به‌طور کلی استفاده از کلیه حقوق و اجرای کلیه تکالیف ناشی از قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری و داوری، تعیین وکیل با حق توکیل به غیر ولو کراراً در امور دادرسی، اداری و اجرایی، تعیین میزان حق‌الوکاله وکیل و تعیین مصدق و کارشناس، اعتراض به نظر کارشناس، همچنین اقامه دعوی، مطالبه خسارت، استرداد دعوی، جلب ثالث و دفاع از دعوی ثالث، اقدام به طرح دعوی متقابل و دفاع از آن، تقاضای تأمین خواسته یا توقیف اشخاص و اموال از مراجع قضایی، اعطای مهلت برای پرداخت مطالبات سازمان، درخواست صدور برگ اجرایی و تعقیب عملیات اجرایی و اخذ محکوم‌به، تملک اموال منقول و غیرمنقول و حقوق مالی در قبال مطالبات سازمان اعم از مراجع قضایی و اداری و دوایر ثبتی و استرداد آنها به مالکان در قبال اخذ مطالبات.
ت ـ افتتاح حساب به نام سازمان نزد بانکها و مؤسسات مالی.
ث ـ تهیه و تنظیم بودجه، ترازنامه، حساب درآمد و هزینه، برنامه‌ها به همراه گزارش فعالیت بازار اوراق بهادار و عملکرد سازمان و تسلیم آن به هیئت مدیره.
ج ـ اتخاذ تصمیم نسبت به کلیه امور جاری سازمان که در این اساسنامه صراحتاً جزو وظایف و مسؤولیتهای سایر ارکان سازمان قرار نگرفته است.
چ ـ انجام سایر وظایف و مأموریتهایی که از طرف شورا یا هیئت مدیره به وی محول می‌شود.
تبصره ـ رییس سازمان می‌تواند قسمتی از اختیارت و حق امضای خود را در چارچوب مقررات به کارکنان سازمان تفویض نماید.
فصل پنجم ـ حسابرس ـ بازرس
ماده21ـ حسابرس ـ بازرس سازمان از بین مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی، توسط شورا برای مدت یک سال انتخاب می‌شود. انتخاب مجدد حسابرس ـ بازرس با تشخیص شورا بلامانع است.
تبصره1ـ شورا هر زمان که بخواهد، می‌تواند حسابرس ـ بازرس را پس از تعیین جانشین برکنار کند.
تبصره2ـ حسابرس ـ بازرس موظف است پذیرش مسؤولیت را کتباً به شورا اعلام کند تا در سوابق مربوط در دبیرخانه شورا نگهداری شود.
ماده22 ـ حسابرس ـ بازرس موظف است هرگونه قصور یا تقصیر در ارایه اطلاعات مؤثر بر گزارش حسابرسی از سوی اعضای هیئت مدیره، یا موارد مربوط به عدم رعایت قوانین و مقررات مربوط را در گزارش خود منعکس نماید.
ماده23 ـ حسابرس ـ بازرس موظف است نسخه‌ای از مکاتبات مهم خود با سازمان، از جمله نامه مدیریت در زمینه کنترلهای داخلی را به هیئت مدیره و شورا ارسال کند.
ماده24 ـ تعیین حق‌الزحمه حسابرس ـ بازرس با شوراست. پرداخت هرگونه وجه خارج از مصوبات شورا به حسابرس ـ بازرس و شرکا یا کارکنان وی از طرف سازمان ممنوع است.
فصل ششم ـ امور مالی سازمان
ماده25 ـ سال مالی سازمان برابر یک سال شمسی است که به‌جز سال اول، از اول فروردین هر سال آغاز و در پایان اسفند همان سال خاتمه می‌یابد. سال اول فعالیت سازمان از تاریخ تأسیس تا پایان اسفند همان سال خواهد بود.
ماده26 ـ منابع درآمدی سازمان به قرار زیر است:
1ـ وجوه دریافتی بابت ثبت اوراق بهادار و صدور مجوزهای مذکور در ماده (7) قانون.
2ـ وجوه دریافتی از ناشران اوراق بهادار.
3ـ وجوه دریافتی بابت بخشی از کارمزد معاملات اوراق بهادار در بورسهای اوراق بهادار و کالایی، بازار خارج از بورس و بازار مشتقه.
4ـ وجوه دریافتی بابت هزینه‌های رسیدگی به اختلافات اشخاص در سازمان.
5 ـ وجوه دریافتی بابت نظارت بر فعالیتهای اشخاصی که مطابق قانون برای آنها مجوز صادر شده است.
6 ـ سایر منابع درآمدی.
تبصره1ـ سازمان موظف به تأمین هزینه‌های خود است و لذا در بودجه عمومی ردیف اعتباری خاصی نخواهد داشت.
تبصره2ـ تعیین مآخذ و منابع درآمدی سازمان، تعرفه وجوه دریافتی و مبانی محاسبه، نحوه وصول، ضمانتهای اجرایی و سایر موارد مرتبط به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب شورا خواهد رسید.
تبصره3ـ تغییرات نرخهای قابل اعمال مشمول این ماده در ابتدای هر سال از طریق جراید کثیرالانتشار به اطلاع عموم خواهد رسید.
ماده27 ـ درآمدهای سازمان در هر سال مالی پس از کسر کلیه هزینه‌ها، استهلاکها و ذخیره‌های همان سال به عنوان مازاد (کسری) در حسابها و صورتهای مالی سازمان شناسایی می‌شود.
ماده28 ـ بودجه سازمان برای هر سال مالی به‌جز سال اول باید حداکثر تا پایان آذر ماه سال مالی قبل توسط هیئت مدیره تنظیم و به شورا پیشنهاد گردد.
تبصره1ـ در صورت عدم تصویب بودجه توسط شورا، هیئت مدیره می‌تواند با مجوز شورا نسبت به اجرای بودجه پیشنهادی خود به مأخذ یک دوازدهم در هر ماه اقدام نماید.
تبصره2ـ تفاوت پرداختها با ارقام هریک از ردیفهای بودجه مصوب تا ده درصد نیاز به اصلاحیه بودجه ندارد، لکن تجاوز از این حد نیازمند تهیه اصلاحیه بودجه برای تصویب در شوراست.
تبصره3ـ درصورتی که درآمدهای پیش‌بینی شده در بودجه سازمان متناسب با هزینه‌های آن نباشد، با تصویب شورا می‌تواند از کمکهای دولت استفاده نماید.
ماده29 ـ سازمان می‌تواند وجوه مازاد بر نیاز خود را در بانکها سپرده‌گذاری یا در اوراق مشارکت مورد تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران سرمایه‌گذاری نماید.
ماده30 ـ انتشار هرگونه اوراق بهادار توسط سازمان ممنوع است.
ماده31 ـ تصویب صورتهای مالی سازمان برای هر دوره مالی توسط شورا به منزله مفاصا‌حساب هیئت مدیره برای همان دوره مالی است.
ماده32 ـ اسناد و اوراق تعهدآور، قراردادهایی که تعهد مالی برای سازمان ایجاد می‌کنند، چکها، بروات، سفته‌ها و سایر اوراق تجاری سازمان با امضای ثابت رییس و یک عضو از دو عضو دیگر هیئت مدیره سازمان معتبر خواهد بود.
تبصره ـ دو عضو دیگر صاحب امضا توسط هیئت مدیره تعیین خواهند شد.
فصل هفتم ـ سایر موارد
ماده33 ـ این اساسنامه با پیشنهاد شورا و تصویب هیئت وزیران قابل تغییر و اصلاح است.
ماده34 ـ موارد پیش‌بینی نشده در این اساسنامه مشمول قانون تجارت و سایر قوانین موضوعه خواهد بود.





معاون اول رئیس جمهور ـ پرویز داودی

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)