رأی شماره 247 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص حقوق بازنشستگی شماره هـ/85/118



تاریخ: 25/4/1385
شماره دادنامه: 247
کلاسه پرونده: 85/118
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: رئیس شعبه پانزدهم دیوان عدالت اداری.
موضـوع شـکایت و خواسـته: اعلام تعـارض آراء صـادره از شـعب هفـتم و نهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری.
مقدمه: الف ـ1ـ شعبه پانزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/1957 موضوع شکایت نبی‎الله قهری‎صارمی به طرفیت شعبه هجدهم سازمان تأمین اجتماعی به خواسته، برقراری مجدد مستمری و استرداد حقوق معوقه از 1/10/1379 تاکنون به شرح دادنامه شماره 1160 مورخ 5/6/1384 چنین رأی صادر نموده است، شاکی با بیان اینکه از مورخ 21/8/1369 طی قرارداد شماره 805068/100 از طریق بیمه حرف و مشاغل آزاد به طور اختیاری اقدام به عقد قرارداد نموده و با پرداخت مدت 10 سال حق بیمه مستمر و رسیدن به 60 سالگی بازنشسته و مستمری برقرار گردید و چون سابقاً کارمند رسمی ساواک و به مدت 20 سال بلاتکلیف بوده تا اینکه از اواخر سال 1379 با حداقل حقوق بازنشسته محسوب شده و ناگهان سازمان مذکور با اعلام اینکه شما نمی‎توانید از دو صندوق مستمری بگیری مستمری موضوع خواسته را قطع نمودند و متقابلاً سازمان مشتکی‎عنه طی جوابیه 2/11/1383 اجمالاً ضمن تأیید قطع مستمری شاکی از بهمن ماه 1381 به علت دریافت مستمری از صندوق بازنشستگی کشوری استیفاء دو مستمری مغایر مقررات قانونی و رد خواسته شاکی را تقاضا نموده‎اند اینک این شعبه دیوان با امعان نظر به ماده یک قانون اصلاح پاره‎ای از مقررات مربوط به بازنشستگی بانوان شاغل خانواده و سایر کارکنان مصوب 13/2/1379 که در مقام اصلاح ماده 88 قانون استخدام کشوری دریافت بیش از یک حقوق بازنشستگی یا وظیفه یا مستمری........ برای ایام واحد خدمت از سازمانها و صندوقهای مربوط به وزارتخانه‎ها را ممنوع اعلام نموده مبین آن است که مستخدم بازنشسته یا بازماندگان واجد شرایط مستخدم متوفی پس از بازنشسته شدن یا فوت مستخدم بازنشسته تنها یک مستمری دریافت خواهند نمود و با این نص صریح دیگر جواز به استنباط از مفهوم مخالف عبارت ایام واحد خدمت در ماده 88 اصلاحی قانون استخدام کشوری باقی نمی‎ماند و در نتیجه اشتغال در دو دوره زمانی متفاوت و در دو محل خدمت مجوز بهره‎مندی از دو مستمری از دو صندوق جداگانه نمی‎باشد بلکه مستخدم بازنشسته یا بازماندگان وی مخیر‎اند با استفاده از ملاک ماده 94 قانون تأمین اجتماعی از هر کدام از صندوقها که مستمری بیشتری می‌پردازند برقراری مستمری مقرری خویش را از صندوق مزبور مطالبه و برقرار نمایند. بنابه مراتب چون شاکی مجوز و مستند قانونی در برخورداری دو مستمری از دو صندوق جداگانه ارائه و ابراز ننموده بنابراین اجابت خواسته وی وجاهت قانونی نداشته و با عدم احراز تخلف از مقررات قانونی از جانب سازمان مشتکی‌عنه مآلاً شکایت مطروحه از سوی شاکی ناموجه و غیر وارد تشخیص و بنا به مفهوم مخالف مستنبط از شق (پ) بند یک ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت وی صادر و اعلام می‌دارد. الف ـ 2ـ شعبه هفتم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه 84/1152 موضوع تقاضای تجدیدنظر نبی‌الله قهری‌صارمی به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره 1160 مورخ 5/6/1384 صادره از شعبه 15 دیوان به شرح دادنامه شماره 1783 مورخ 26/10/1384 چنین رأی صادر نموده است، هر چند به موجب ماده یک قانون اصلاح پاره‌ای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل و خانواده‌ها و سایر کارکنان مصوب 14/2/1379 مجلس شورای اسلامی دریافت بیش از یک حقوق بازنشستگی یا حقوق وظیفه مستمری یا بازخرید خدمت برای ایام واحد خدمت از سازمانها و صندوقهای مربوط به وزارتخانه‌ها، مؤسسات، شرکتهای دولتی، شهرداریها، مؤسسات تابعه یا وابسته به آنها و...... ممنوع است و همچنین قانونگذار در مقام بیان حسب منطوق صریح ماده 94 قانون تأمین اجتماعی مقرر داشته که هرگاه برای یک مدت دو یا چند کمک نقدی موضوع این قانون به بیمه شده تعلق گیرد فقط کمک‌نقدی که میزان آن بیشتر است پرداخت خواهدشد لیکن به لحاظ مستنبط از مفهوم مواد قانون مذکور به نظر می‌رسد آنچه هدف و مراد مقنن بوده این نکته است که برقراری و دریافت مستمری بازنشستگی در آن واحد از دو محل ممنوعیت قانونی نداشته بلکه آنچه منع‌شده دریافت بیش از یک حقوق بازنشستگی یا .......... در ازای ایام واحد خدمت است به عبارتی برای انجام یک خدمت نمی‌توان از دو مرجع یا دو صندوق حقوق بازنشستگی یا ...... دریافت داشت در حالی که در مورد تجدیدنظرخواه دارای سابقه خدمت و پرداخت حق بیمه در دو محل و دو دوره زمانی متفاوت نه واحد می‌باشد و صرف استناد به صدور حکم بازنشستگی تجدیدنظرخواه مطابق شمول قانون استخدام کشوری نافی سوابق پرداخت بیمه در تأمین اجتماعی و حقوق مکتسبه مشارالیه نمی‌باشد و اثری از اجرای قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی لحاظ نمی‌گردد به علاوه موضوع خواسته مشمول عنوان کمک ‌نقدی نیز نمی‌باشد. فلذا با وارد دانستن اعتراض تجدیدنظرخواه ضمن فسخ دادنامه شماره1160 مورخ 5/6/1384 شعبه پانزدهم دیوان حکم به ورود شکایت تجدیدنظرخواه و الزام تجدیدنظرخوانده به برقراری مجدد مستمری بازنشستگی مشارالیه برای خدمت قابل قبول موضوع اجرای قانون تأمین اجتماعی حسب تقاضای نامبرده صادر و اعلام می‌نماید. ب ـ 1ـ شعبه پانزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/1661 موضوع شکایت خانم مهین اعظمی به طرفیت سازمان بازنشستگی کشور به خواسته برقراری مستمری از حقوق بازنشستگی کشوری به شرح دادنامه شماره 1111 مورخ 30/5/1384 چنین رأی صادر نموده است، شاکی با بیان اینکه پس از وفات شوهرش از سازمان تأمین اجتماعی حقوق بازنشستگی دریافت می‎دارم و چون مرحوم مذکور با 25 سال سابقه اشتغال در ساواک منحله مشمول قانون بازنشستگی کشوری می‎باشد، لیکن سازمان خوانده از پرداخت حقوق وظیفه مستمری وی با وجودی که به هر دو صندوق کسورات پرداخت نموده خودداری می‎ورزد و سازمان مشتکی‎عنه نیز با ارسال جوابیه مورخ 29/9/1383 اجمالاً اشعار داشته به لحاظ دریافت مستمری از تأمین اجتماعی برقراری حقوق وظیفه از جانب این سازمان غیر قانونی است اینک این شعبه دیوان با امعان نظر به مقررات قانون اصلاح پاره‎ای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی بانوان شاغل، خانواده‎ها و سایر کارکنان مصوب 13/2/1379 که در مقام اصلاح ماده 88 قانون استخدام کشوری دریافت بیش از یک حقوق بازنشستگی یا وظیفه یا مستمری...... برای ایام واحد خدمت از سازمانها و صندوقهای مربوط به وزارتخانه‎ها...... را ممنوع اعلام نموده است کاشف از آن است که بازماندگان واجد شرایط متوفی پس از فوت مستخدم بازنشسته تنها یک مستمری دریافت خواهند نمود به همین جهت جوازی به استنباط از مفهوم مخالف عبارت ایام واحد خدمت در ماده 88 اصلاحی قانون استخدام کشوری باقی نمی‎ماند و در نتیجه اشتغال در دو دوره زمانی متفاوت و در دو محل خدمت مبین بهره‎مندی از دو مستمری از دو صندوق جداگانه نمی‎باشد، بلکه بازماندگان متوفی مخیراند از هر کدام از صندوقها که مستمری بیشتری می‎پردازند برقراری مستمری مورث خویش را از صندوق مزبور مطالبه و استیفاء نمایند. بنابمراتب چون شاکیه مجوز و مستند قانونی در برخورداری دو مستمری از دو صندوق ارائه و ابراز ننموده اجابت خواسته وی وجاهت قانونی نداشته و با عدم احراز تخلفی از مقررات قانونی از جانب سازمان مشتکی‎عنه مآلاً شکایت مطروحه از سوی شاکیه ناموجه و غیر ثابت تشخیص و بنا به مفهوم مخالف مستنبط از شق (پ) بند یک ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر می‎گردد. ب ـ2ـ شعبه نهم تجدیدنظر در رسیدگی به تقاضای تجدیدنظر خانم مهین اعظمی به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره 1111 مورخ 30/5/1384 شعبه پانزدهم دیوان عدالت اداری به شرح دادنامه شماره 1971 مورخ 6/12/1384 با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بدوی را عیناً تأیید و استوار نموده است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیـدنظر تشکیل و پـس از بحث و بررسـی و انجـام مشاوره بـا اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید.

رأی هیأت عمومی

اولاً طبق بررسی انجام شده در مورد آراء صادره وقوع تعارض بین رأی شعبه هفتم و شعبه نهم تجدیدنظر محقق تشخیص داده شـد. ثانیاً با توجه به مفاد ماده 88 اصلاحی قانون استخدام کشوری مصوب 13/2/1379مصرح در ممنوعیت دریافت بیش از یک حقوق بازنشستگی یا حقوق وظیفه یا مستمری یا بازخرید برای ایام واحد خدمت از سازمانها و صندوقهای مربوط به وزارتخانه‎ها و مؤسسات مندرج در ماده مذکور است. بنابراین تسری و تعمیم حکم مزبور به کارکنان ساواک منحله که بدون تعیین تکلیف استخدامی از آن سازمان منفک شده و در واحدها و مؤسسات مشمول قانون تأمین اجتماعی به کار اشتغال یافته و حق بیمه قانونی مربوط را پرداخته‎اند و با رعایت مقررات از مستمری بازنشستگی سازمان تأمین اجتماعی برخوردار گردیده‎اند به ادعای برخورداری از حقوق بازنشستگی به لحاظ مدت خدمت در ساواک منحله مجوز قانونی ندارد و دادنامه شماره 1783 مورخ 26/10/1384 شعبه هفتم تجدیدنظر دیوان متضمن ورود شکایت صحیح و موافق قانون تشخیص داده می‎شود. این رأی به استناد قسمت اخیر ماده 20 اصلاحی قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.





رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ علی رازینی

نوع :
2
شماره انتشار :
17973
تاریخ تصویب :
1385/4/25
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
سازمان تامین اجتماعی
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)