آراء شماره 544 و 545 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص عدم استحقاق شهرداری به وصول ‏عوارض از واحدهای تولیدی خارج از حریم قانونی شهرها شماره82/976 ـ 1043‏
‏ ‏
‏ ‏
‏ ‏
‏ تاریخ: 7/8/1385‏
‏ شماره دادنامه: 545 ـ544‏
‏ کلاسه پرونده: 82/976 و 1043‏
‏ مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.‏
‏ شاکی: 1ـ شهرداری یزد 2ـ شرکت عالی سفالین.‏
‏ موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعب 10 و 13 بدوی و 7 و 8 تجدیدنظر ‏دیوان عدالت اداری.‏
‏ مقدمه: الف ـ شعبه پانزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 80/2014 موضوع شکایت شرکت سفالین ‏آجران به طرفیت، شهرداری یزد به خواسته، اعتراض به اقدامات مشتکی‌عنه در خصوص اخذ عوارض ‏فروش آجر و ابطال اقدامات مذکور و استرداد وجوه ماخوذه از تاریخ 1372 لغایت صدور حکم به شرح ‏دادنامه شماره 1771 مورخ 5/9/1381 چنین رأی صادر نموده است: شاکی اعلام نموده که شرکت سفالین ‏آجران در فاصله 35 کیلومتری یزد و در خارج از حوزه استحفاظی شهرداری قرار داشته بنابراین بلحاظ عدم ‏ارائه هرگونه خدمات از ناحیه شهرداری یزد در خارج از محدوده قانونی و حریم استحفاظی شهر، اخذ ‏هرگونه عوارض بر خلاف قانون صورت پذیرفته است. متقابلاً به موجب لایحه جوابیه، شهرداری یزد اعلام ‏داشته است، به موجب ماده3 آیین نامه اجرائی وصول عوارض انجمن شهر یزد مصوب سال 1356 که ‏کماکان به قوت خود باقی و لازم الاجرا می‎باشد کلیه کارخانجات و کوره‎های تولید آجر مستقر در خارج از ‏محدوده قانونی شهرداری، مشابه کارخانجات و کوره‎های داخل در محدوده مشمول پرداخت عوارض مقرر ‏می‎باشد که با این وصف ادعای خواهان در خصوص اینکه به لحاظ استقرار شرکت موصوف در خارج از ‏حوزه قانونی شهرداری از پرداخت عوارض معاف می‎باشد، فاقد وجاهت قانونی است. با توجه به رأی وحدت ‏رویه شماره 378 مورخ 28/11/1380 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که مقرر می‏‎دارد: « نظر به اینکه ‏شهرداری تکلیفی در ارائه خدمات عمومی در خارج از محدوده قانونی شهر ندارد بنابراین تمسک به تبصره 4 ‏ماده 4 قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری که در مقام تعریف حوزه شهری بر اساس نقاط تابع حوزه ‏ثبتی و عرفی واحد وضع شده است و مطالبه عوارض از کارخانجات واقع در خارج از محدوده قانونی شهر ‏خلاف هدف و حکم مقنن در باب وضع و وصول و مصرف عوارض و خارج از حدود اختیارات قوه مجریه ‏در وضع مقررات دولتی است.....» لهذا به دلایل مذکور حکم به ورود شکایت شرکت شاکی صادر و اعلام ‏می‎گردد. الف ـ2ـ شعبه هشتم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه 81/1421 موضوع تقاضای تجدیدنظر، ‏شهرداری یزد نسبت به دادنامه شماره 1771 مورخ 5/9/1381 شعبه پانزدهم دیوان به شرح دادنامه شماره ‏‏455 مورخ 19/4/1382 با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بدوی را عیناً تایید نموده است. ب ـ شعبه سیزدهم ‏در رسیدگی به پرونده کلاسه 76/1143 موضوع شکایت شرکت اتحاد فخار یزد به طرفیت شهرداری یزد به ‏خواسته، ابطال رأی76/33 کمیسیون ماده 77 قانون شهرداریها مستقر در شهرداری یزد به شرح دادنامه ‏شماره1194 مورخ13/7/1378 چنین رأی صادر نموده است: نظر به اینکه شهرداری برای تأمین هزینه‎های ‏جاری مربوط به انجام وظایف محوله مجاز به وصول عوارض براساس ضوابط و مقررات و دستورالعملها ‏می‎باشد و عوارض مورد مطالبه نیز علی‎الاصول با درج در ذیل فاکتورهای فروش محصولات از خریداران ‏دریافت می‎گردد و بدین لحاظ موضوع تحمیل و اجحاف به شرکت شاکی و دیگر واحدهای مشمول منتفی به ‏نظر می‎رسد، علیهذا تخلفی از مقررات توسط شهرداری احراز نمی‎گردد، حکم به رد شکایت صادر می‎شود. ‏ج ـ شعبه دهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 75/1151 و 1271 و 76/377 موضوع شکایت شرکت عالی ‏سفالین یزد به طرفیت، شهرداری یزد به خواسته، اعتراض نسبت به رأی قطعی شماره260 ـ 75 مورخ ‏‏31/6/1375 کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری و تصمیمات شهرداری به شرح دادنامه شماره 945 و 946 ‏و 947 مورخ 12/7/1376 چنین رأی صادر نموده است: عمده اعتراض عنوان شده دائر بر غیرقانونی بودن ‏وضع عوارض مورد مطالبه همچنین عدم تعلق عوارض بلحاظ استقرار کوره فخاری در خارج از حوزه ‏استحفاظی و عدم ارائه خدمات از سوی شهرداری یزد و اینکه بند یک ماده 35 قانون تشکیلات شوراهای ‏اسلامی کشور ناظر به تعیین عوارض بر مبنای خدمات ارائه شده می‎باشد با عنایت به مفاد دادنامه شماره ‏‏132 مورخ 4/5/1369 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، موثر در مقام به نظر نمی‏‎رسد.... بنابمراتب فوق ‏و بررسی کلیه سوابق امر تخلفی از قوانین و مقررات مشهود نیست و شکایت وارد به نظر نرسیده و رد ‏می‎شود. د ـ1ـ شعبه پانزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 80/1818 موضوع شکایت شرکت عالی سفالین به ‏طرفیت شهرداری یزد به خواسته اعتراض به اقدامات شهرداری در خصوص اخذ عوارض فروش آجر و ‏استرداد وجوه مأخوذه از تاریخ 1372 لغایت صدور حکم به شرح دادنامه شماره 1779 مورخ 7/9/1381 ‏چنین رأی صادر نموده است: شاکی اظهار داشته، کارخانجات تولیدی شرکت عالی سفالین در فاصله 35 ‏کیلومتری یزد و در خارج از حوزه استحفاظی شهرداری یزد قرار داشته لذا اخذ هرگونه عوارض از سوی ‏شهرداری یزد بر خلاف قانون صورت پذیرفته است. متقابلاً به موجب لایحه جوابیه 22/1/1381 شهرداری ‏یزد اعلام داشته که به موجب ماده 3 آیین‌نامه اجرائی وصول عوارض انجمن شهر یزد مصوب سال1356 که ‏کماکان به قوت خود باقی و لازم الاجراء است کلیه کارخانجات و کوره‎های تولیدی آجر مستقر در خارج از ‏محدوده قانونی شهرداری مشمول پرداخت عوارض مقرر می‎باشند. با توجه به رأی وحدت رویه378 مورخ ‏‏28/11/1380 حکم به ورود شکایت شاکی صادر و اعلام می‏‎گردد. د ـ2ـ شعبه هفتم تجدیدنظر در رسیدگی به ‏پرونده کلاسه 81/1430 موضوع تقاضای تجدیدنظر شهرداری یزد نسبت به دادنامه شماره 1779 مورخ ‏‏7/9/1381 شعبه پانزدهم دیوان به شرح دادنامه شماره 967 مورخ 8/9/1382 چنین رأی صادر نموده ‏است: نظر به اینکه براساس ماده 77 قانون شهرداری رفع هرگونه اختلاف بین مؤدی و شهرداری در مورد ‏اعتراض در صلاحیت کمیسیون مقرر در آن ماده قانونی می‎باشد و از آنجا که شکایت شاکی به موجب ‏دادخواست تقدیمی کلی است و منجز نمی‎باشد و شاکی رأی خاصی از کمیسیون مذکور را مورد اعتراض ‏قرار نداده است و پرونده امر حکایتی از ارجاع موضوع در بدو امر به کمیسیون مقرر در ماده مرقوم ندارد ‏که با این وصف در وضعیت فعلی پرونده شکوائیه شاکی قابلیت استماع در دیوان عدالت اداری را ندارد. ‏علیهذا تجدیدنظر خواهی را وارد تشخیص و با فسخ دادنامه تجدیدنظر خواسته قرار رد شکایت صادر و اعلام ‏می‎گردد. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤساء و ‏مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی ‏مبادرت به صدور رأی می‎نماید:‏

رأی هیأت عمومی

‏ اولاً: تفاوت مدلول دادنامه‎های صادره از شعب 7 و 8 تجدیدنظر و 13 و 15 بدوی دیوان مبتنی بر ‏استنباط معارض از حکم واحد قانونگذار نیست و دادنامه‎های مذکور از مصادیق آراء متناقض موضوع ‏ماده20 اصلاحی قانون دیوان عدالت اداری محسوب نمی‏‎شود. ثانیاً: با توجه به مدلول دادنامه شماره 945 و ‏‏946 و 947 مورخ 12/7/1376 شعبه دهم بدوی و شماره 1771 مورخ 5/9/1381 شعبه پانزدهم بدوی و ‏سایر محتویات پرونده‎های مربوط در باب استحقاق یا عدم استحقاق شهرداری به وصول عوارض از واحدهای ‏تولیدی واقع در خارج از حریم قانونی شهرها، وجود تناقض بین دادنامه‎های فوق الذکر محرز به نظر می‎رسد ‏و در اسـاس قضیـه همانطور که در دادنـامه شماره 835 مورخ 21/12/1384 هیأت عمومی دیوان نیز ‏تصریح شده است، وصول عوارض توسط شهرداری به حکم مقنن از جمله بند یک ماده 35 قانون تشکیلات ‏شوراهای اسلامی مصوب 1361 در محدوده شهرها و حریم قانونی آنها است و مفید جواز اخذ عوارض از ‏واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی مستقر در خارج از محدوده قانونی شهرها نیست، بنابراین مفاد دادنامه ‏شماره 1771 مورخ 5/9/1381 شعبه پانزدهم بدوی دیوان که به شرح دادنامه شماره 455 مورخ ‏‏19/4/1382 شعبه هشتم تجدیدنظر مورد تایید قرار گرفته و قطعیت یافته، منحصراً در حدی که متضمن این ‏معنی است موافق قانون تشخیص داده می‎شود. این رأی به استناد قسمت اخیر ماده20 اصلاحی قانون دیوان ‏عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع ذیربط در موارد مشابه لازم الاتباع است.‏



‏ ‏
‏ ‏
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ علی رازینی

نوع :
2
شماره انتشار :
18036
تاریخ تصویب :
1385/8/7
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
شهرداری یزد
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)