قانون موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری تونس

قانون موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری تونس



شماره85289/578 3/6/1386‏

جناب آقای دکتر محمود احمدی‌نژاد
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران‏

عطف به نامه شماره 51599/35319 مورخ 7/5/1385 در اجراء اصل یکصد و ‏بیست ‌و سوم (123) ‌قانون اساسی‌جمهوری اسلامی ایران قانون موافقتنامه حمل و نقل ‏هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری تونس که با عنوان لایحه به ‏مجلس شورای اسلامی تقدیم گردیده‌بود، با تصویب در جلسه علنی روز ‌سه‌شنبه مورخ ‏‏16/5/1386 و تأیید شورای محترم نگهبان به‌پیوست ارسال می‌گردد.‏

رئیس مجلس شورای اسلامی ـ غلامعلی حدادعادل

شماره91545 14/6/1386‏

وزارت راه و ترابری

قانون موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت ‏جمهوری تونس که در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ شانزدهم مرداد ماه یکهزار و سیصد و ‏هشتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 31/5/1386 به تأیید شورای ‏نگهبان رسیده و طی نامه شماره 85289/578 مورخ 3/6/1386 مجلس شورای اسلامی ‏واصل گردیده است، به پیوست جهت اجراء ابلاغ می‌گردد.‏

رئیس‎جمهور ـ محمود احمدی‌نژاد

قانون موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری تونس

ماده واحده ـ موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و ‏دولت جمهوری تونس، مشتمل بر یک مقدمه،‌بیست و دو ماده و یک پیوست به شرح ‏ضمیمه تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.‏

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران‏‏ و دولت جمهوری تونس‏

دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری تونس (که از این پس « طرفهای ‏متعاهد» نامیده می‌شوند) و عضو کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی هستند که ‏از هفتمین روز دسامبر 1944 میلادی برابر با 16 آذر ماه 1323 هجری شمسی برای ‏امضاء مفتوح می‌باشد؛ با تصدیق اهمیت حمل و نقل هوایی به عنوان وسیله ایجاد و ‏ارتقای دوستی، تفاهم و همکاری میان مردم دو کشور؛ با تمایل به کمک به پیشرفت ‏هواپیمایی کشوری بین‌المللی؛ با تمایل به انعقاد موافقتنامه‌ای به‌منظور ایجاد و بهره‌برداری ‏از حمل و نقل هوایی بین و ماورای سرزمینهای خود به شرح زیر توافق کرده‌اند:‏
ماده 1ـ تعاریف‏
از نظر این موافقتنامه، مگر این‌که سیاق عبارت به گونه دیگری مقرر دارد:‏
‏1ـ اصطلاح « مقام هواپیمایی» در مورد جمهوری اسلامی ایران به رئیس سازمان ‏هواپیمایی کشوری و در مورد جمهوری تونس به مدیر کل هواپیمایی کشوری وزارت ‏فن‌آوری‌های ارتباطی و حمل و نقل و در هر یک از دو مورد هر شخص یا نهادی که مجاز ‏به انجام وظایف فعلی آن که مرتبط با این موافقتنامه باشد، اطلاق می‌گردد.‏
‏2ـ اصطلاح « خدمات مورد توافق» به خدمات هوایی بین‌المللی منظم در مسیر‌های ‏مشخص شده در پیوست این موافقتنامه برای حمل و نقل مسافرین، بار همراه و غیرهمراه ‏و پست طبق حقوق ظرفیت مورد توافق و « مسیر مشخص شده» به مسیر مشخص شده ‏در پیوست این موافقتنامه اطلاق می‌گردد.‏
‏3ـ اصطلاح « موافقتنامه» به این موافقتنامه، پیوست تنظیم‌شده در اجرای آن و هر ‏اصلاح موافقتنامه یا پیوست اطلاق می‌گردد.‏
‏4ـ اصطلاح « خدمت هوایی»، « خدمت هوایی بین‌المللی» و « شرکت هواپیمایی» ‏و « توقف به منظورهای غیرحمل و نقل» به ترتیب دارای همان معانی است که برای آنها ‏در ماده (96) کنوانسیون ذکر شده است.‏
‏5 ـ اصطلاح « لوازم مورد نیاز جاری» به اقلامی غیر از خواربار و وسایل یدکی با ماهیت ‏قابل جابه‌جایی به منظور استفاده در داخل هواپیما به هنگام پرواز، از جمله تجهیزات ‏کمک‌های اولیه و نجات اطلاق می‌شود.‏
‏6 ـ اصطلاح « کنوانسیون» به کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی اطلاق می‌شود ‏که برای امضاء در شیکاگو در هفتمین روز دسامبر 1944میلادی (برابر با 16 آذرماه 1323 ‏هجری شمسی) مفتوح گردید و شامل موارد زیر می‌باشد:‏
ـ هر ضمیمه یا اصلاحیه آن که مطابق ماده (90) کنوانسیون به تصویب رسیده، تا ‏حدی که چنین ضمیمه یا اصلاحیه‌ای برای هر دو طرف متعاهد نافذ شده است؛ و
ـ هر اصلاحیه‌ای که مطابق بند (الف) ماده(94) کنوانسیون لازم‌الاجرا شده است و ‏به‌وسیله هر دو طرف متعاهد به تصویب رسیده باشد.‏
‏7ـ اصطلاح « شرکت هواپیمایی تعیین‌شده» به یک یا چند شرکت هواپیمایی ‏اطلاق می‌شود که به موجب ماده (3) (تعیین و اجازه) این موافقتنامه برای بهره‌برداری از ‏خدمات مورد توافق تعیین شوند و اجازه فعالیت بیابند؛
‏8 ـ اصطلاح « وسایل یدکی» به اقلامی با ماهیت تعمیراتی یا جایگزینی برای ‏گنجاندن در هواپیما، از جمله موتورها اطلاق می‌شود.‏
‏9ـ اصطلاح « نرخ» به قیمتی اطلاق می‌شود که برای حمل مسافرین، بار همراه و ‏غیرهمراه پرداخت گردد و شامل شرایطی که به موجب آن قیمتهای مزبور اعمال می‌شود ‏از جمله قیمتها و شرایط مقرر برای نمایندگی‌ها و سایر خدمات جنبی به استثنای دستمزدها ‏و شرایط حمل پست می‌باشد.‏
‏10ـ اصطلاح « سرزمین» در رابطه با یک کشور دارای همان معنی است که برای ‏آن در ماده(2) کنوانسیون ذکر شده است .‏
‏11ـ اصطلاح « ظرفیت» در مورد هواپیما به میزان بارگیری موثر آن هواپیما در ‏یک مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح « ظرفیت» در مورد « خدمت مورد توافق» ‏به حاصل ضرب ظرفیت هواپیما در چنین خدمتی در دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی ‏زمان معین در تمام یا قسمتی از مسیر، اطلاق می‌شود. ‏
ماده 2 ـ اعطاء حقوق‏
‏1ـ هر طرف متعاهد، حقوق مشخص شده در این موافقتنامه را به طرف متعاهد ‏دیگر اعطاء می‌کند تا شرکتهای هواپیمایی تعیین شده آن قادر به برقراری و بهره‌برداری ‏از خدمات هوایی بین‌المللی مشخص شده در پیوست این موافقتنامه باشند.‏
‏2ـ شرکتهای هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد با رعایت مفاد این موافقتنامه ‏از حقوق زیر بهره‌مند خواهند شد:‏
الف ـ پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر؛‏
ب ـ توقف در آن سرزمین به منظور‌های غیر حمل و نقل؛ و
پ ـ فرود درسرزمین طرف متعاهد دیگر به منظور سوار و پیاده کردن مسافر ، بارگیری ‏وتخلیه بار و پست در حمل و نقل بین‌‌المللی هنگام بهره‌برداری از خدمت مورد توافق.‏
‏3ـ شرکتهای هواپیمایی هر طرف متعاهد، غیر از آنهایی که به موجب ماده ‌(3) ‏‏(تعیین و اجازه) تعیین شده‌اند، نیز از حقوق مشخص شده در جزء‌های (الف) و (ب) بند (2) ‏بهره‌مند خواهند شد.‏
‏4ـ مفاد بند (2) نباید به نحوی تفسیر شود که به شرکت هواپیمایی یک طرف ‏متعاهد این حق را اعطاء کند که در داخل سرزمین طرف متعاهد دیگر از نقطه‌ای به نقطه ‏دیگر مبادرت به حمل مسافر و بار و پست در مقابل مزد یا کرایه نماید.‏
‏5 ـ استفاده از حقوق حمل و نقل در نقاط واسط و ماوراء مندرج در جدول مسیر ‏پیوست این موافقتنامه مشروط به توافق قبلی میان مقامات هواپیمایی دو طرف متعاهد ‏می‌باشد.‏
‏6 ـ اگر به دلیل مخاصمات مسلحانه، بلایای طبیعی، آشوب‌های سیاسی یا تحولات ‏مخرب، شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده یک طرف متعاهد نتوانند از خدمتی در مسیر عادی ‏خود بهره‌‌برداری نمایند، بهره‌برداری از خدمت مزبور منوط به تصویب دو طرف متعاهد ‏می‌باشد.‏
ماده3 ـ تعیین و اجازه ‏
‏1ـ هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلامیه کتبی به طرف متعاهد دیگر از طریق ‏مجاری دیپلماتیک یک یا چند شرکت هواپیمایی را برای انجام خدمات مورد توافق در ‏مسیرهای مشخص‌شده تعیین، و هر شرکت هواپیمایی تعیین‌شده به صورت کتبی را ‏حذف کند یا تغییر دهد.‏
‏2ـ خدمات مورد توافق در هر زمان، به طور کامل یا بخشی می‌‌تواند شروع شود، ‏مشروط بر این که : ‏
الف) طرف متعاهدی که حقوق به آن اعطاء شده به موجب بند (1) این ماده، ‏شرکت هواپیمایی را برای مسیر مشخص شده، تعیین کرده باشد؛
ب) طرف متعاهدی که حقوق را اعطاء می‌کند، با رعایت مفاد بند(4) (تعلیق و لغو) ‏اجازه بهره‌برداری مقتضی را بدون تأخیر به شرکت هواپیمایی مربوط اعطاء کرده باشد؛
پ) نرخی مطابق ماده(10) (نرخها) وضع شده و مجری باشد؛
ت) برنامه پروازی طبق ماده (11) (برنامه پروازی) ارائه شده و به تصویب رسیده باشد.‏
‏3ـ به منظور اعطای اجازه بهره‌برداری مقتضی مندرج در بند (2) ، مقام هواپیمایی ‏یک طرف متعاهد می‌تواند از شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر بخواهد که ‏او را مجاب سازد که شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی را که معمولاً به موجب مفاد کنوانسیون ‏توسط آن مقامات در مورد بهره‌برداری از خدمات هوایی بین‌المللی اعمال می‌گردد، ‏دارا ‌می‌باشد.‏
‏4ـ هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد که مجاب نشده باشد مالکیت عمده و ‏کنترل مؤثر شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده متعلق و در اختیار طرف متعاهد دیگر یا اتباع ‏آن است، از پذیرش تعیین شرکتهای هواپیمایی و اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند (2) ‏این ماده امتناع ورزد یا هر شرطی را که برای اعمال حقوق مذکور در ماده (2) این ‏موافقتنامه توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده لازم بداند، وضع نماید.‏
ماده4 ـ تعلیق و لغو‏
‏1ـ مقام هواپیمایی هر طرف متعاهد حق دارد در موارد زیر در مورد شرکتهای ‏هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر از اعطای اجازه مورد اشاره در ماده (3) (تعیین ‏و اجازه) خودداری نموده، یا چنین اجازه‌ای را لغو یا معلق کند یا در هر زمان به‌طور موقت ‏یا دائمی شرایطی را وضع کند:‏
الف) چنانچه شرکت هواپیمایی مذکور دارای شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی که ‏به‌طور معمول توسط مقام هواپیمایی آن طرف متعاهد مطابق با کنوانسیون اعمال ‏می‌شود، نباشد یا آنها را رعایت نکنند؛
ب) چنانچه مقام هواپیمایی آن طرف متعاهد قانع نشود که مالکیت عمده و کنترل ‏مؤثر شرکت هواپیمایی مذکور متعلق به طرف متعاهد تعیین‌کننده شرکت هواپیمایی یا ‏اتباع وی می‌باشد؛ یا ‏
پ) چنانچه شرکت هواپیمایی مذکور در انجام عملیات بهره‌برداری از شرایط مقرر ‏به موجب این موافقتنامه تخطی کند.‏
‏2 ـ حقوق مذکور در بند (1) این ماده جز در مواردی که برای جلوگیری از نقض ‏بیشتر قوانین و مقررات فوق‌الذکر فوریت داشته باشد، فقط بعد از مشورت با مقام ‏هواپیمایی طرف متعاهد دیگر طبق ماده(17) (مشاوره) صورت خواهد گرفت.‏
ماده 5 ـ شمول قوانین و مقررات‏
‏1ـ قوانین و مقررات یک طرف متعاهد در مورد ورود، توقف یا خروج هواپیمایی که ‏به ارائه خدمات هوایی بین‌المللی اشتغال دارد یا قوانین و مقررات مربوط به بهره‌برداری و ‏هوانوردی هواپیمای مزبور در مورد هواپیمای شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد ‏دیگر به هنگام ورود، توقف یا خروج و در زمانی که در سرزمین طرف متعاهد نخست ‏است، اعمال خواهد شد.‏
‏2ـ قوانین و مقررات هر طرف متعاهد که ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافرین، ‏خدمه پروازی، بار همراه و غیرهمراه یا پست از سرزمین آن می‌باشد (از جمله قوانین و ‏مقررات مربوط به ورود، ترخیص، امنیت هوانوردی، مهاجرت، گذرنامه، گمرک، قرنطینه و ‏اقدامات بهداشتی یا در مورد پست، مقررات پستی) توسط یا از طرف مسافرین، خدمه ‏پروازی ، بار همراه و غیرهمراه یا محمولات پستی شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد ‏دیگر هنگام ورود، توقف و خروج و مادام که در سرزمین طرف متعاهد نخست باشد، ‏رعایت خواهد شد. ‏
‏3ـ مسافرین، بار همراه و غیرهمراه و پست که از سرزمین هر یک از طرفهای ‏متعاهد در گذر (ترانزیت) مستقیم هستند و از حریمی که در فرودگاه برای این منظور ‏اختصاص یافته خارج نمی‌شوند، جز در مورد اقدامات امنیتی، کنترل مواد مخدر یا در ‏شرایط ویژه، مشمول کنترل ساده‌ای خواهند بود.‏
‏4ـ هیچ‌یک از طرفهای متعاهد نمی‌تواند در اجرای قوانین و مقررات پیش‌بینی شده ‏در این ماده، هیچ ترجیحی را به شرکت هواپیمایی خود یا سایر شرکتهای هواپیمایی ‏نسبت به شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر اعطاء نماید.‏
‏5 ـ هر طرف متعاهد بنا به تقاضای طرف متعاهد دیگر نسخه‌ای از قوانین و مقررات ‏مربوط مذکور در این ماده را در اختیار آن قرار خواهد داد.‏
ماده6 ـ شناسایی گواهینامه‌ها و پروانه‌ها
‏1ـ الف) گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که ‏توسط یک طرف متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی باشد برای ‏بهره‌برداری از خدمات مورد توافق، توسط طرف متعاهد دیگر معتبر شناخته خواهد شد ‏مشروط بر این که شرایط صدور یا اعتبار گواهینامه‌ها یا پروانه‌‌های مذکور به موجب یا ‏مطابق با حداقل استاندارد‌هایی باشد که به موجب کنوانسیون وضع شده است.‏
ب) در هر حال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که در مورد ‏پرواز‌های متعهد شده مطابق حقوق اعطائی به موجب بند (2) ماده(2) (اعطای حقوق) از ‏شناسایی گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که برای اتباع آن توسط طرف متعاهد ‏دیگر صادر شده، خودداری نماید.‏
‏2ـ چنانچه امتیازها یا شرایط پروانه‌ها یا گواهینامه‌های صادره یا معتبر شناخته شده ‏به‌وسیله یک طرف متعاهد تفاوت نسبت به استانداردهای مقرر در کنوانسیون را، اعم از آن ‏که تفاوت مزبور به سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری اعلام شده یا نشده باشد، تجویز ‏کرده باشد مقام هواپیمایی طرف متعاهد دیگر می‌تواند بدون لطمه وارد آوردن به حقوق ‏طرف متعاهد نخست طبق ماده(17)(مشاوره) درخواست مشورت با مقام هواپیمایی طرف ‏متعاهد نخست را به منظور قانع شدن خودشان در مورد این که رویه مورد نظر برای آنها ‏قابل قبول است، بنماید.‏
ماده7 ـ معافیت از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض‏
‏1ـ هواپیمای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهدی که خدمات مورد توافق ‏را انجام می‌دهد و لوازم مورد نیاز جاری، مواد سوختی، روغن موتور (از جمله سیالات ‏هیدرولیک)، مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی (از جمله موتورها)، خواربار موجود در ‏هواپیماها (ازجمله غذا، آشامیدنی، نوشابه، دخانیات و سایر تولیدات برای فروش یا استفاده ‏مسافرین در طول پرواز به میزان محدود) و سایر اقلامی که صرفاً در رابطه با بهره‌برداری ‏هواپیمایی یا ارائه خدمت در هواپیما، مورد نظر بوده یا استفاده می‌شود به هنگام ورود ‏به قلمرو طرف متعاهد دیگر براساس عمل متقابل از پرداخت تمامی حقوق گمرکی و سود ‏بازرگانی معاف خواهد بود مشروط بر این که این لوازم، مواد و خوار‌بار تا زمانی که صدور ‏مجدد گردد یا زمانی به مصرف برسد که هواپیماهای مذکور برفراز آن سرزمین در خدمت ‏مورد توافق در پرواز باشد.‏
‏2ـ موارد زیر نیز از پرداخت حق‌الزحمه‌ها، عوارض و هزینه‌های محلی یا ملی ‏به استثنای پرداخت هزینه خدمات ارائه شده معاف خواهد بود:‏
الف) خوارباری که در سرزمین یک طرف متعاهد برای استفاده در هواپیمای مورد ‏بهره‌برداری در خدمت بین‌المللی توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر ‏بار هواپیما شده است، در حدودی که ممکن است توسط مقامات مجاز طرف متعاهد ‏نخست تعیین شود.‏
ب) وسایل یدکی هواپیما (از جمله موتورها) و لوازم موردنیاز جاری که برای نگهداری یا ‏تعمیر هواپیمایی که خدمات مورد توافق را مورد بهره‌برداری قرار می‌دهد به سرزمین یک ‏طرف متعاهد وارد می‌شود.‏
پ) مواد سوختی، روغن موتور (از جمله سیالات هیدرولیک) در نظر گرفته شده ‏برای شرکتهای هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد به منظور تدارک هواپیمایی که ‏خدمات مورد توافق را مورد بهره‌برداری قرار‌می‌دهد حتی اگر مواد مذکور در قسمتی از ‏سفر انجام شده بر فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر که در آن مواد مزبور، بار هواپیما شده ‏است مورد استفاده قرار گیرد؛ و
ت) مسافرین، بار همراه و غیرهمراه و پست که از سرزمین یک طرف متعاهد در ‏گذر (ترانزیت) مستقیم قرار دارند و از حریمی که در فرودگاه برای این منظور اختصاص ‏یافته خارج نمی‌شوند فقط مشمول کنترل ساده‌ای خواهند بود. بار همراه و غیرهمراه و ‏محمولات پستی زمانی که در گذر (ترانزیت) مستقیم است از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و ‏هرگونه مالیات معاف خواهد بود.‏
‏3ـ موارد موضوع بندهای (الف)، (ب)، (پ) و (ت) فوق در صورت نیاز می‌تواند تحت ‏کنترل یا نظارت گمرکی قرار گیرد.‏
‏4ـ لوازم مورد نیاز جاری و همچنین وسایل یدکی (از جمله موتورها)، خواربار ‏موجود در هواپیما، مواد سوختی، روغن موتور (از جمله سیالات هیدرولیک) و سایر موارد ‏مذکور در بند(1) این ماده که معمولاً در هواپیمای مورد بهره‌برداری شرکت هواپیمایی ‏تعیین‌شده یک طرف متعاهد نگهداری می‌شود فقط با موافقت مقامات گمرکی طرف ‏متعاهد دیگر در آن سرزمین قابل تخلیه است. در این صورت می‌توان آنها را تا زمانی که ‏طبق تشریفات و قوانین گمرکی آن طرف متعاهد مجدداً صادر شود یا ترتیب دیگری در ‏مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.‏
‏5 ـ اسناد رسمی حاوی آرم رسمی شرکت هواپیمایی مانند برچسب چمدان، بلیط ‏هواپیما، بارنامه، کارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمان بندی که به داخل سرزمین ‏هر طرف متعاهد برای استفاده اختصاصی شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد ‏دیگر وارد می‌شود، از حقوق گمرکی و سود بازرگانی و یا مالیات‌ها براساس عمل متقابل ‏معاف خواهد بود.‏
ماده8 ـ مقررات ظرفیت و بهره برداری از خدمات مورد توافق‏
‏1ـ شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار ‏خواهند بود تا بتوانند برای انجام هر خدمت مورد توافق از فرصتهای مساوی بهره‌مند باشند و ‏هر طرف متعاهد تمامی اقدامات مقتضی در چهارچوب صلاحیت خود را جهت حذف ‏تمامی اشکال رویه‌های عطف به ماسبق شونده یا رقابتی غیر منصفانه و تبعیض آمیز که ‏وضعیت رقابت شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر را در اعمال حقوق ‏مقرر خود در این موافقتنامه به طور نامطلوبی تحت تأثیر قرار می‌دهد، انجام خواهد داد.‏
‏2ـ در انجام خدمات مورد توافق، شرکتهای هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد ‏منافع شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر را مورد نظر قرار خواهد داد تا من ‏غیر حق در خدمات طرف متعاهد دیگر در تمام یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ‏ایجاد نشود.‏
‏3ـ ظرفیت ارائه شده به‌وسیله شرکتهای هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد ‏به‌طور برابر بر روی هر مسیر مورد توافق تسهیم خواهد شد و رابطه نزدیک با نیازمندی‌های ‏عمومی برای حمل و نقل در هر مسیر مورد توافق را در نظر خواهد داشت و هدف اصلی ‏از برقراری آن، تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار مناسب جهت رفع نیازمندی‌های جاری و ‏پیش‌بینی شده معقول برای حمل مسافر و بار همراه و غیرهمراه و پست از سرزمین طرف ‏متعاهد تعیین کننده شرکت هواپیمایی یا به مقصد آن سرزمین می‌باشد.‏
‏4ـ ظرفیتی که می‌تواند مطابق با این ماده به‌وسیله شرکتهای هواپیمایی تعیین شده ‏هر طرف متعاهد در مسیر مورد توافق عرضه شود مورد موافقت شرکتهای هواپیمایی ‏تعیین شده دو طرف متعاهد قرار خواهد گرفت و قبل از آن که شرکتهای هواپیمایی ‏تعیین شده مربوط خدمات مورد توافق را آغاز کنند و پس از آن طبق نیازمندیهای حمل ‏و نقل پیش‌بینی شده به تصویب مقامات هواپیمایی دو طرف متعاهد خواهد رسید.‏
‏5 ـ شرکتهای هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد همچنین می‌توانند با رعایت ‏اصول مندرج در این ماده ظرفیتی را برای رفع نیازمندیهای حمل و نقل بین ‌سرزمینهای ‏کشورهای ثالث مندرج در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه و سرزمین طرف متعاهد ‏دیگر تأمین نمایند. ‏
ماده 9 ـ فعالیت‌های تجاری
‏1ـ شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد اجازه خواهد داشت تا براساس ‏عمل متقابل در سرزمین طرف متعاهد دیگر برای ارتقای سطح و فروش خدمات حمل و ‏نقل هوایی طبق قوانین و مقررات داخلی آن کشور نسبت به تأسیس دفاتر اقدام نماید.‏
‏2ـ شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد اجازه خواهد داشت تا کارکنان ‏مدیریتی، تجاری، عملیاتی و فنی مورد نیاز خود را در ارتباط با انجام حمل و نقل هوایی ‏به سرزمین طرف متعاهد دیگر آورده و مستقر نماید . نیاز به استفاده از خدمات کارکنان ‏به اختیار شرکت هواپیمایی تعیین‌شده می‌تواند از طریق کارکنان خود آن شرکت یا استفاده ‏از خدمات هر سازمان، شرکت یا شرکت هواپیمایی دیگر فعال در سرزمین طرف متعاهد ‏دیگر که جهت اجرای خدمات مزبور در سرزمین آن طرف متعاهد مطابق با قوانین و ‏مقررات داخلی مجاز می‌باشد، رفع گردد.‏
‏3ـ هر طرف متعاهد به شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر این حق ‏را اعطاء می‌نماید تابه فروش خدمات حمل و نقل هوایی در آن سرزمین به‌طور مستقیم و ‏به صلاحدید آن شرکت هواپیمایی، از طریق دفاتر نمایندگی خود اقدام نماید. هر شرکت ‏هواپیمایی تعیین‌شده حق خواهد داشت خدمات حمل و نقل مزبور را بفروشد و هر ‏شخصی آزاد خواهد بود تا خدمات مزبور را طبق مقررات تسعیر ارز خارجی جاری ‏خریداری نماید.‏
‏4ـ شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده یک طرف متعاهد حق خواهند داشت تا هزینه‌های ‏محلی در سرزمین طرف متعاهد دیگر را با پول محلی یا مطابق با مقررات تسعیر ارز ‏خارجی لازم‌الاجراء با پولهای قابل تسعیر پرداخت نمایند.‏
‏5 ـ فعالیت‌های موضوع بندهای (1) تا (4) این ماده مطابق با قوانین و مقررات طرف ‏متعاهد دیگر انجام خواهد شد. ‏
ماده 10 ـ نرخها‏
‏1ـ نرخها برای خدمت مورد توافق در سطح معقولی خواهد بود که با توجه به تمامی ‏عوامل مربوط از جمله هزینه بهره‌برداری و سود معقول و خصوصیات خدمت و نرخهای ‏سایر شرکتهای هواپیمایی برای هر قسمتی از مسیرهای مشخص شده وضع می‌گردد.‏
‏2ـ نرخها مطابق با مقررات زیر تعیین خواهد شد:‏
الف) نرخهای موضوع بند(1) این ماده همراه با میزان کارمزد نمایندگی مورد ‏استفاده در رابطه با آنها در صورت امکان میان شرکتهای هواپیمایی تعیین شده مربوط در ‏مورد هر یک از مسیرهای مشخص‌شده و قسمتهای آن توافق خواهد شد و این توافق در ‏صورت امکان از طریق مقررات تعیین نرخهای انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی (یاتا) ‏حاصل خواهد شد.‏
ب) نرخهایی که به این ترتیب مورد توافق قرار می‌گیرد حداقل (45) روز قبل از ‏تاریخ پیشنهادی اجراء، برای تصویب به مقامات هواپیمایی دو طرف متعاهد تسلیم خواهد ‏گردید. در موارد ویژه، این محدوده زمانی می‌تواند با موافقت مقامات مذکور کاهش یابد.‏
پ) این تصویب می‌تواند به‌طور صریح اعلام شود، چنانچه هیچ‌یک از مقامات هواپیمایی ‏به‌طور صریح در مدت (30) روز از زمان تسلیم مطابق بند (ب) این ماده عدم موافقت را ‏اعلام نکند، نرخهای مزبور تصویب شده تلقی می‌گردد. در موردی که دوره زمانی برای ‏تسلیم به گونه‌ای که در بند (ب) این ماده پیش‌بینی شده کاهش یابد مقامات هواپیمایی ‏می‌توانند موافقت کنند که دوره زمانی برای اعلام عدم موافقت، کمتر از (30) روز باشد.‏
ت) چنانچه مطابق بند (الف) این ماده یا در طول مدت زمان قابل اجراء طبق بند (پ) ‏این ماده، یک مقام هواپیمایی به مقام هواپیمایی دیگر یادداشت عدم موافقت خود با نرخ ‏مورد توافق مطابق مفاد بند(پ) این ماده را بدهد، مقامات هواپیمایی دو طرف متعاهد ‏سعی خواهند کرد تا نرخ را از طریق موافقت دو جانبه تعیین نمایند.‏
ث) چنانچه مقامات هواپیمایی در مورد نرخ تسلیم شده به آنها به موجب بند (ب) ‏این ماده یا تعیین هر نرخی به موجب بند (ت) این ماده نتوانند توافق کنند، اختلاف طبق ‏مفاد ماده (19) (حل اختلافات) این موافقتنامه حل و فصل خواهد شد.‏
ج) نرخهای تعیین شده به موجب مفاد این ماده تا زمانی که نرخ جدیدی تعیین ‏نشده باشد، به قوت خود باقی خواهد ماند.‏
ماده 11 ـ برنامه پروازی ‏
‏1ـ شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد (30) روز قبل از شروع پرواز‌ها، ‏برنامه پروازی خدمات مورد نظر خود را با تصریح تعداد پرواز، نوع هواپیما، ترکیب و تعداد ‏صندلی‌هایی که برای عموم موجود است، به مقام هواپیمایی طرف متعاهد دیگر تسلیم ‏خواهد نمود.‏
‏2ـ تغییرات بعدی برنامه پروازی مصوب شرکت هواپیمایی تعیین‌شده باید برای تصویب ‏به مقام هواپیمایی طرف متعاهد دیگر تسلیم شود.‏
‏3ـ چنانچه شرکت هواپیمایی تعیین شده تمایل داشته باشد که پرواز‌های اضافی را ‏نسبت به موارد تحت پوشش برنامه پروازی مصوب انجام دهد، اجازه قبلی مقام هواپیمایی ‏طرف متعاهد مربوط را خواهد گرفت.‏
ماده 12 ـ تسلیم آمار ‏
مقام هواپیمایی هر طرف متعاهد در صورت تقاضا آمارهای دوره‌ای یا بیانیه‌های ‏آماری دیگری را که ممکن است به ‌طور معقول به‌ منظور تجدیدنظر در بهره‌برداری از خدمت ‏مورد توافق از جمله (و نه منحصراً) بیانیه‌های آماری مربوط به حمل و نقل انجام شده ‏به‌وسیله شرکت هواپیمایی تعیین شده خود میان نقاطی در سرزمین طرف متعاهد دیگر و ‏سایر نقاط در مسیرهای مشخص شده نیاز باشد، به مقام هواپیمایی طرف متعاهد دیگر ‏ارائه خواهد داد یا موجب خواهد شد تا شرکت هواپیمایی تعیین شده آن، موارد مزبور را ‏ارائه دهد.‏
ماده13 ـ انتقال دریافتی‌ها ‏
هر طرف متعاهد به شرکتهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر حق انتقال اضافه ‏دریافت‌های حاصله در مورد حمل مسافرین، بار و پست توسط شرکتهای هواپیمایی در ‏سرزمین طرف متعاهد نخست پس از کسر هزینه، به صورت پولهای رایج قابل تسعیر ‏مطابق با مقررات تسعیر ارز خارجی لازم‌الاجراء را اعطاء خواهد کرد. ‏
ماده 14 ـ هزینه‌‌های فرودگاهی و هزینه‌های مشابه ‏
‏1ـ هر طرف متعاهد حداکثر تلاش خود را به‌کار خواهد گرفت تا اطمینان یابد ‏هزینه‌های استفاده از فرودگاه عمومی و دیگر تأسیسات ناوبری هوایی که به‌وسیله مقامات ‏صلاحیتدار خود برای شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر وضع شده یا ‏اجازه وضع آن داده شده، عادلانه و معقول است. ‏
‏2ـ هیچ یک از طرفهای متعاهد هزینه‌هایی را که بیشتراز هزینه‌های وضع شده برای ‏شرکتهای هواپیمایی تعیین شده خود که خدمات هوایی بین‌المللی مشابه را با استفاده از ‏هواپیمای مشابه و تأسیسات و خدمات مربوط مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند، می‌باشد در ‏مورد شرکتهای هواپیمایی تعیین طرف متعاهد دیگر وضع نخواهد کرد یا اجازه وضع آنها ‏را نخواهد داد.‏
‏3ـ هر یک از طرفهای متعاهد در سرزمین خود فرودگاه یا فرودگاههایی را جهت ‏استفاده شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر در مسیر‌های مشخص شده ‏تعیین خواهد کرد و تسهیلات ارتباطی، هوانوردی، هواشناسی و سایر خدماتی را که برای ‏بهره‌برداری از خدمات مورد توافق لازم است در اختیار شرکت هواپیمایی تعیین شده ‏طرف متعاهد دیگر قرار خواهد داد.‏
ماده 15 ـ امنیت هوانوردی‏
‏1ـ طرفهای متعاهد در راستای حقوق و تعهدات خود به‌موجب حقوق بین‌الملل، ‏تأکید می‌نمایند که حقوق و تعهدات آنها در روابط متقابل خود در خصوص حفظ امنیت ‏هواپیمایی کشوری در برابر اعمال مداخله گرایانه غیر‌قانونی جزءلاینفک این موافقتنامه را ‏تشکیل می‌دهد. طرفهای متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و تعهداتی که به موجب حقوق ‏بین‌الملل به عهده دارند، به ویژه طبق مفاد کنوانسیون راجع به جرائم و برخی اعمال ‏ارتکابی دیگر در هواپیما امضاء شده در توکیو به تاریخ 23/6/1342 هجری شمسی مطابق ‏با 14 سپتامبر 1963 میلادی، کنوانسیون راجع به جلوگیری از تصرف غیر قانونی هواپیما ‏امضاء شده در لاهه به تاریخ25/9/1349 هجری شمسی مطابق با 16 دسامبر 1970 میلادی ‏و کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری امضاء ‏شده در مونترال به تاریخ 1/7/1350 هجری شمسی مطابق با 23 سپتامبر 1971 میلادی ‏و پروتکل تکمیلی آن راجع به جلوگیری از اعمال خشونت‌آمیز غیرقانونی در فرودگاههایی ‏که در خدمت هواپیمایی کشوری بین‌المللی هستند امضاء شده در مونترال به تاریخ ‏‏4/12/1367 هجری شمسی مطابق با 24 فوریه 1988 میلادی عمل خواهند کرد.‏
‏2ـ طرفهای متعاهد حسب تقاضا تمامی مساعدتهای لازم را به یکدیگر جهت ‏جلوگیری از اعمال تصرف غیر قانونی هواپیماهای کشوری و سایر اعمال غیر‌قانونی علیه ‏ایمنی این هواپیماها، مسافرین و خدمه آنها، فرودگاه‌ها و تأسیسات هوانوردی و هر نوع ‏تهدید دیگر علیه امنیت هواپیمایی کشوری ارائه خواهند کرد.‏
‏3ـ طرفین متعاهد باید در روابط دو جانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی ‏مصوب سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری که به عنوان ضمایم کنوانسیون هواپیمایی ‏کشوری بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که مقررات امنیتی مزبور در مورد طرفهای ‏متعاهد قابل اجراء است، عمل نمایند. آنها باید از متصدیان هواپیماهایی که محل ثبت آن ‏هواپیماها یا محل اصلی کار و یا اقامت دائمی متصدیان آنها در سرزمین وی واقع شده و ‏نیز از متصدیان فرودگاههای واقع در سرزمین خود بخواهند که مطابق مقررات امنیت ‏هوانوردی مذکور عمل کنند.‏
‏4ـ هر طرف متعاهد می‌تواند از متصدیان هواپیماها بخواهد که مقررات امنیت ‏هوانوردی مورد اشاره در بند (3) این ماده را که طرف متعاهد دیگر برای ورود به سرزمین ‏خود، خروج از آن یا در مدت توقف در آنجا مقرر کرده است، رعایت کنند. هر طرف متعاهد ‏باید اطمینان حاصل کند که در سرزمین آن اقدامات کافی برای حفاظت از هواپیماها و ‏بازرسی مسافران، خدمه پروازی، لوازم همراه مسافر، بار همراه و غیرهمراه و خوار بار ‏هواپیما پیش از سوار شدن مسافران یا بارگیری و به هنگام آن به نحو مؤثر انجام می‌شود. ‏همچنین هر طرف متعاهد باید هر درخواستی را که طرف متعاهد دیگر برای انجام ‏اقدامات امنیتی ویژه معقول جهت مقابله با تهدیدی خاص به‌عمل می‌آورد، با نظر مساعد ‏مورد توجه قرار دهد.‏
‏5 ـ هرگاه هواپیما‌های کشوری به‌طور غیرقانونی تصرف شود و یا اعمال غیرقانونی دیگری ‏علیه امنیت این هواپیماها، مسافرین و خدمه پروازی آنها، فرودگاه‌ها یا تأسیسات هوانوردی ‏صورت پذیرد، طرفهای متعاهد باید از طریق تسهیل ارتباطات و تدابیر مناسب دیگر به‌منظور ‏ختم سریع و بی خطر حادثه و یا خنثی کردن تهدید مزبور به یکدیگر یاری رسانند. ‏
ماده 16 ـ ایمنی هوانوردی‏
‏1ـ هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان در رابطه با استانداردهای ایمنی در هر ‏زمینه مرتبط با خدمه پروازی، هواپیما بهره‌‌برداری از آن که طرف متعاهد دیگر به‌کار ‏گرفته است، تقاضای مشاوره نماید. چنین مشاوره‌ای ظرف مدت (30) روز از تاریخ ‏درخواست مزبور انجام خواهد شد.‏
‏2ـ چنانچه یک طرف متعاهد بعد از این مشاوره ملاحظه کند که طرف متعاهد دیگر ‏استانداردهای ایمنی را در هر زمینه‌ای که حداقل معادل با کمترین استانداردهای وضع ‏شده در آن زمان طبق کنوانسیون هستند به‌طور مؤثر حفظ و اجراء نمی‌نماید، طرف ‏متعاهد نخست، طرف متعاهد دیگر را از یافته‌های مزبور و اقداماتی که برای تطبیق با آن ‏حداقل استانداردها ضروری به‌نظر می‌رسد آگاه خواهد کرد و طرف متعاهد دیگر در مدت ‏‏(30) روز یا مدت بیشتری که ممکن است مورد توافق قرار گیرد، اقدام مقتضی را به‌عمل ‏می‌آورد، در غیر این صورت ماده (4) این موافقتنامه (تعلیق و لغو) را اعمال خواهد کرد.‏
‏3ـ علی‌رغم تعهدات مندرج در ماده(33) کنوانسیون، موافقت می‌شود که هر هواپیمایی ‏که توسط شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد در خدماتی از مبدأ سرزمین طرف متعاهد ‏دیگر یا بالعکس مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، می‌تواند مادامی که در سرزمین طرف ‏متعاهد دیگر است مشمول بازرسی نمایندگان مجاز طرف متعاهد دیگر در داخل و اطراف ‏هواپیما (که در این ماده « بازرسی پلکانی» نامیده می‌شود) قرار گیرد تا طبق کنوانسیون ‏اعتبار اسناد هواپیما و خدمه پروازی آن و شرایط ظاهری هواپیما و لوازم آن بررسی شود ‏مشروط براین که این امر منجر به تأخیر بدون دلیل نگردد.‏
‏4ـ هرگاه بازرسی پلکانی یا مجموعه‌ای از بازرسی‌های پلکانی منجر به موارد زیر شود:‏
الف) نگرانی‌های جدی مبنی بر این که هواپیما یا بهره برداری از هواپیما سازگار با ‏حداقل استانداردهای برقرار شده به موجب کنوانسیون در آن زمان نمی‌باشد، یا ‏
ب) نگرانی‌های جدی مبنی بر عدم به‌کارگیری و اجرای موثر استانداردهای ایمنی ‏برقرار شده به موجب کنوانسیون در آن زمان؛
طرف متعاهد انجام دهنده بازرسی از نظر ماده (33) کنوانسیون مختار خواهد بود ‏تا نتیجه بگیرد که الزاماتی که به موجب آنها گواهینامه یا پروانه‌های مربوط به هواپیما یا ‏خدمه پروازی آن هواپیما صادر یا معتبر شناخته شده یا الزاماتی که به موجب آنها ‏هواپیمای مزبور مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد مساوی یا بالاتر از حداقل استانداردهای ‏برقرار شده به موجب کنوانسیون نیست.‏
‏5 ـ در صـورتی که نمـاینده شرکت هـواپیمایی یک طرف متعاهد از دسترسی ‏به هواپیمای مورد بهره برداری توسط آن شرکت جهت انجام بازرسی پلکانی طبق بند (3) ‏فوق جلوگیری به‌عمل آورد، طرف متعاهد دیگر مختار خواهد بود تا استنباط نماید که ‏نگرانی‌های جدی موضوع بند (4) فوق ایجاد شده و به نتایج اشاره شده در آن بند برسد.‏
‏6 ـ در صورتی که هر طرف متعاهد در نتیجه بازرسی پلکانی، مجموعه‌ای از بازرسی‌های ‏پلکانی، جلوگیری از دسترسی به هواپیما برای بازرسی پلکانی، مشاوره یا هر ترتیب دیگر ‏به این نتیجه برسد که اقدام فوری برای ایمنی عملیات شرکت هواپیمایی ضروری است، ‏طرف متعاهد مزبور این حق را محفوظ می‌دارد که اجازه بهره‌برداری شرکت هواپیمایی ‏طرف متعاهد دیگر را به فوریت معلق نماید یا تغییر دهد.‏
‏7 ـ هر اقدامی توسط یک طرف متعاهد مطابق با بند (2) یا (6) فوق با از بین رفتن ‏زمینه اتخاذ آن اقدام، متوقف خواهد شد.‏
‏ ماده 17 ـ مشاوره‏
‏1ـ طرفهای متعاهد جهت حُسن اجرای این موافقتنامه از طریق مقامات هواپیمایی ‏خود با یکدیگر همکاری لازم را معمول خواهند داشت. هر طرف متعاهد می‌تواند در هر ‏زمان در مورد اجراء تفسیر، اعمال یا اصلاح یا رعایت این موافقتنامه تقاضای مشاوره با ‏طرف متعاهد دیگر را بنماید.‏
‏2ـ این مشاوره که می‌تواند از طریق مذاکره یا مکاتبه باشد، در مدت شصت روز از ‏تاریخی که یک طرف متعاهد تقاضا را دریافت می‌نماید، انجام خواهد شد مگر این که ‏طرفهای متعاهد طور دیگری موافقت کرده باشند.‏
‏ ماده 18 ـ اصلاح موافقتنامه‏
‏1ـ چنانچه هر طرف متعاهد اصلاح و یا تغییر مفاد این موافقتنامه را مطلوب بداند، ‏این اصلاح مطابق با مفاد ماده (17) (مشاوره) مورد توافق قرار خواهد گرفت و مطابق با ‏مفاد ماده(22) (لازم‌الاجراء شدن) این موافقتنامه لازم‌الاجراء خواهد شد.‏
‏2 ـ علی‌رغم مفاد بند(1)، اصلاحات پیوست این موافقتنامه می‌تواند به‌طور مستقیم ‏میان مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد مورد موافقت قرار‌گیرد. این اصلاحات از تاریخی ‏که مورد موافقت قرار گرفته است اعمال و وقتی که از طریق دیپلماتیک تایید گردد ‏لازم‌الاجراء خواهد شد.‏
‏3ـ چنانچه موافقتنامه دو جانبه یا چند جانبه حمل و نقل هوایی در مورد هر دو ‏طرف متعاهد لازم‌الاجراء گردد، این موافقتنامه و پیوست آن باید از طریق مذاکره موضوع ‏ماده(17)(مشاوره) به نحوی اصلاح شود که مفاد آن با مقررات موافقتنامه یا کنوانسیون ‏مزبور انطباق یابد. ‏
ماده 19 ـ حل اختلافات‏
‏1ـ هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه بین طرفهای متعاهد اختلافی بروز ‏نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند کرد که اختلاف را از طریق ‏مذاکره حل و فصل نمایند.‏
‏2ـ هرگاه مقامات هواپیمایی نتوانند اختلاف را حل و فصل نمایند، اختلاف را ‏می‌توان از طریق مذاکرات دیپلماتیک حل و فصل نمود. در زمان این مذاکرات، وضعیت ‏موجود حفظ خواهد گردید.‏
‏3 ـ الف) چنانچه اختلاف طبق بندهای (1) و (2) حل و فصل نگردد، به تقاضای هر ‏یک از طرفهای متعاهد با رعایت قوانین و مقررات داخلی جهت تصمیم‌گیری به هیأت ‏داوری سه نفره ارجاع خواهد شد.‏
ب) هر طرف متعاهد نسبت به معرفی یک داور اقدام می‌کند و داوران منتخب ‏به‌صورت مشترک داور سوم را انتخاب خواهند کرد که به عنوان سرداور هیأت داوری ‏فعالیت خواهد داشت.‏
پ) هر طرف متعاهد داور خود را در مدت (60) روز از تاریخ دریافت یادداشت از طریق ‏دیپلماتیک از طرف متعاهد دیگر که متقاضی داوری اختلاف از طریق هیأت داوری است، ‏انتخاب خواهد کرد و داور سوم فردی با تابعیت کشور ثالث خواهد بود که در زمان انتخاب با ‏طرفهای متعاهد روابط دیپلماتیک دارد و باید در مدت (30) روز بعد انتخاب گردد.‏
ت) چنانچه هر طرف متعاهد در مدت مقرر داور خود را تعیین نکند یا هر گاه داور ‏سوم در مدت مذکور انتخاب نشود، هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند از رئیس شورای ‏سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری بخواهد که حسب مورد داور را تعیین نماید. در ‏صورتی که رئیس، تبعه یکی از طرفهای متعاهد باشد، می‌توان از معاون شورای سازمان ‏بین‌المللی هواپیمای کشوری درخواست نمود. در این صورت داور یا داوران منتخب رئیس ‏یا معاون یادشده، حسب مورد نباید تابعیت یا اقامت دائمی کشورهای طرفهای متعاهد این ‏موافقتنامه را داشته باشند. ‏
‏4ـ هیأت داوری در مورد حدود صلاحیت خود مطابق با این موافقتنامه تصمیم‌گیری ‏خواهد کرد و آئین کار خود را تدوین خواهد نمود.‏
‏5 ـ طرفهای متعاهد با رعایت تصمیم نهایی هیأت داوری، هزینه‌های موقتی داوری ‏را به نسبت مساوی پرداخت خواهند کرد.‏
‏6 ـ مخارج داوری از جمله هزینه‌ها و دستمزدهای داوران به نسبت مساوی توسط ‏طرفهای متعاهد پرداخت خواهد گردید.‏
‏7 ـ هرگاه و مادامی که هر طرف متعاهد تصمیم مورد نظر در بند (6) این ماده را ‏رعایت ننماید، طرف متعاهد دیگر می‌تواند حقوق یا امتیازاتی را که براساس این موافقتنامه ‏به طرف متعاهد قاصر اعطاء کرده است، محدود، معلق یا لغو نماید.‏
ماده 20 ـ ثبت موافقتنامه و اصلاحیه‏
این موافقتنامه و اصلاحیه‌های بعدی آن از جانب طرفهای متعاهد به‌منظور ثبت ‏به سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری تسلیم خواهد شد.‏
ماده 21 ـ فسخ موافقتنامه‏
‏1ـ هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این موافقتنامه ‏قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه طی یادداشت کتبی از طریق دیپلماتیک به طرف ‏متعاهد دیگر اعلام نماید. این یادداشت کتبی همزمان به آگاهی سازمان بین‌المللی هواپیمایی ‏کشوری (ایکائو) خواهد رسید. موافقتنامه یک سال پس از تاریخ دریافت یادداشت توسط ‏طرف متعاهد دیگر فسخ شده تلقی خواهد شد مگر آن که یادداشت فسخ قبل از انقضای ‏این مدت با موافقت دو جانبه مسترد شود.‏
‏2ـ هر گاه طرف متعاهد دیگر دریافت یادداشت فسخ را اعلام نکند، یادداشت مذکور ‏چهارده (14) روز پس از وصول آن به سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری دریافت شده ‏تلقی خواهد شد.‏
ماده 22 ـ لازم‌الاجراء شدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه یکی از دو طرف متعاهد به طرف متعاهد ‏دیگر مبنی بر این‌که اقدامات لازم را طبق قوانین و مقررات خود برای لازم‌الاجراء شدن ‏این موافقتنامه به‌عمل آورده، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.‏
با تأیید مفاد این موافقتنامه، نمایندگان تام‌الاختیار امضاءکننده زیر که از طرف ‏دولتهای متبوع خود مجاز می‌باشند این موافقتنامه را امضاء نمودند.‏
این موافقتنامه در تونس در تاریخ هجدهم بهمن ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و یک ‏هجری شمسی برابر با هفتم فوریه 2003 میلادی در دو نسخه به زبانهای فارسی و عربی ‏و انگلیسی که تمامی متون دارای اعتبار یکسان می‌باشد، تنظیم گردید. در صورت اختلاف ‏در تفسیر و یا اجرای موافقتنامه، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.‏

از طرف‏ دولت جمهوری اسلامی ایران
احمد خرم‏ وزیر راه و ترابری
از طرف‏ دولت جمهوری تونس‏ الصادق رابح‏
وزیر فن‌آوریهای ارتباطی و حمل و نقل

پیوست

جدول مسیر

برای شرکتهای هواپیمایی تعیین شده جمهوری اسلامی ایران
نقاط خروج : نقاطی در ‏جمهوری اسلامی ایران
نقاط واسط : نقاط، ‏بعداً مشخص خواهد گردید
نقاطی در جمهوری ‏تونس : نقاطی ‏درجمهوری تونس
نقاط ماوراء : نقاط، ‏بعداً مشخص خواهد ‏گردید
برای شرکتهای هواپیمایی تعیین شده جمهوری تونس
نقاط خروج : نقاطی ‏در جمهوری تونس
نقاط واسط : نقاط، ‏بعداً مشخص خواهد گردید
نقاطی در جمهوری ‏اسلامی ایران : نقاطی ‏در جمهوری اسلامی ‏ایران
نقاط ماوراء : نقاط، ‏بعداً مشخص خواهد ‏گردید
نکاتی در مورد مسیرهای مورد بهره برداری شرکتهای هواپیمایی تعیین شده:‏
‏1ـ هر نقطه‌ای در مسیرهای بالا را می‌توان بنا به انتخاب شرکت هواپیمایی مربوط در ‏هر یا تمامی پرواز‌ها حذف کرد مشروط بر این که هر خدمت در سرزمین کشور تعیین کننده ‏شرکت هواپیمایی شروع یا خاتمه یابد.‏
‏2ـ نقاط واسط و ماوراء با موافقت دو جانبه بین مقامات هواپیمایی دو طرف متعاهد ‏مشخص خواهد گردید.‏
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده، منضم به متن موافقتنامه، شامل مقدمه و بیست و ‏دو ‌ماده و یک پیوست در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ شانزدهم مردادماه یکهزار و ‏سیصد و هشتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 31/5/1386 به تأیید ‏شورای نگهبان رسید.‏

رئیس مجلس شورای اسلامی ـ غلامعلی حدادعادل

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)