وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ـ وزارت بازرگانی ـ وزارت جهادکشاورزی ـ وزارت صنایع و معادن ـ معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور ـ نهاد ریاست جمهوری
وزرای عضو کمیسیون فرهنگی هیئت دولت در جلسه مورخ10/4/1386 بنا به پیشنهاد مشترک معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری، بازرگانی، جهاد کشاورزی، صنایع و معادن و دفتر همکاریهای فناوری ریاست جمهوری و به استناد بند « و» تبصره (9) قانون بودجه سال 1386 کل کشور و با رعایت تصویب‌نامه شماره 19414/ت37258هـ مورخ 11/2/1386 تصویب نمودند:
آیین‌نامه اجرایی بند « و» تبصره (9) قانون بودجه سال 1386 کل کشور
ماده1ـ در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌رود:
1ـ پژوهش: کار نظام‌مند و خلاق که به منظور افزایش ذخیره دانش علمی و کاربرد عملی آن انجام می‌گیرد و شامل موارد زیر است:
الف: پژوهش بنیادی: کار تجربی یا نظری که عمدتاً به منظور کسب آگاهیهای جدید از منشا پدیده یا واقعیتها انجام می‌شود.
ب: پژوهش کاربردی: کاوش اصیل به منظور کسب دانش علمی و فنی جدید با کاربرد عملی خاص.
ج: پژوهش توسعه‌ای: کار نظام‌مند که با استفاده از دانش حاصل از تحقیقات یا تجربه عملی در جهت تولید مواد، فرآورده‌ها یا تمهیدات جدید، ابداع یا استقرار فرآیندها، نظام‌ها یا خدمات جدید با رویکرد بازار انجام می‌شود.
2ـ فعالیتهای علمی و فناوری: همه فعالیتهای نظام‌مند که ایجاد، پیشبرد، اشاعه و کاربرد دانش علمی و فنی در همه حوزه‌های علمی و فناوری یعنی علوم انسانی، پایه، کشاورزی و منابع طبیعی، مهندسی، پزشکی را در بر می‌گیرد و شامل تولید فناوری، انتقال فناوری، بومی‌سازی فناوری، جذب فناوری و انتشار فناوری می‌باشد.
3ـ دستگاهها: کلیه دستگاههای موضوع ماده (160) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
4ـ تبصره: بند « و» تبصره 9 قانون بودجه 1386 کل کشور
ماده2ـ کلیه دستگاهها مکلفند یک درصد (1%) و مجازند حداکثر تا چهار درصد (4%) اعتبارات هزینه‌ای خود را علاوه بر اعتبارات مصوب تحقیقاتی به منظور انجام فعالیتهای پژوهشی و توسعه فعالیتهای علمی و فناوری هزینه نمایند. معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور اعتبارات موضوع این آیین‌نامه را در سقف (1%) در موافقت‌نامه‌های متبادله و در هر مرحله از تخصیص با قید « اعتبارات موضوع بند (و) تبصره (9) قانون بودجه سال 1386» کل کشور مشخص و بر عملکرد هزینه کرد آن نظارت نماید.
ماده3ـ معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور موظف است سهم دستگاهها از اعتبارات تبصره را به تفکیک تهیه و حداکثر تا پایان شهریور ماه 1386 به‌دستگاهها، شورای عالی آموزش، پژوهش و فناوری و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اعلام نماید.
تبصره ـ اعتبارات هزینه‌ای منظور شده در قالب ردیفهای متفرقه قانون بودجه، پس از توزیع و ابلاغ به دستگاهها به سر جمع اعتبارات هزینه‌ای آنها اضافه شده و در مورد موضوع این آیین‌نامه مورد محاسبه قرار می‌گیرد.
ماده4ـ در مورد شرکتهای دولتی و بانکهای موضوع ماده (160) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، یک درصد (1%) از اعتـبارات هزینه‌ای جهت عمل به موضوع این آیین‌نامه، محاسبه و در جداول بودجـه مصوب در مـجامع عمومی ذیل سـرفصل پژوهـش منظـور مـی‌گردد. مـعاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور موظف است بر رعایت موضوع این ماده در مجامع عمومی شرکتهای دولتی و بانکها نظارت و گزارش عملکرد را به رییس جمهور ارایه دهد.
تبصره ـ دستگاههای موضوع این ماده مکلفند فهرست کامل فعالیت و پژوهش و فناوری خود را به شورای عالی آموزش، پژوهش و فناوری موضوع مصوبه شماره 56061/1901 مورخ 24/4/1386 شورای عالی اداری اعلام و شورای مذکور با رعایت بند (و) تبصره (9) قانـون بودجه سـال 1386 کل کشور نسـبت به ارزیـابی آن اقدام نماید.
ماده5 ـ دستگاههایی که به موجب قانون یا اساسنامه‌های مصوب خود موظف به‌صرف هزینه تحقیقاتی بیش از چهار درصد (4%) می‌باشند، نسبت به مازاد بر چهار درصد (4%) براساس قوانین جاری یا اساسنامه‌های خود اقدام می‌کنند.
ماده6 ـ کلیه دستگاهها مکلفند فهرست کاملی از طرحها و برنامه‌های پژوهش و فناوری در دست اقدام یا برنامه‌ریزی شده خود از محل اعتبارات تبصره را به همراه برآورد هزینه اجرای آنها،
حداکثر تا پایان شهریور ماه سال جاری به شورای عالی آموزش، پژوهش و فناوری ارسال نمایند. شورا موظف است عملکرد پژوهشی و نحوه هزینه کرد اعتبارات را در دستگاهها ارزیابی نموده و گزارش جامع عملکرد آنها را پس از تایید به رییس جمهور و دستگاههای ذی‌ربط اعلام نماید. دستگاهها مکلفند در تدوین گزارش مذکور با شورای عالی آموزش، پژوهش و فناوری همکاری نمایند.
تبصره ـ به منظور اطلاع رسانی دقیق، شفاف‌سازی و پرهیز از موازی‌کاری و اتلاف منابع در زمینه اجرای طرحهای تحقیقاتی و توسعه علمی و فناوری، فهرست طرحها و برنامه‌های پژوهش و فناوری از طریق پایگاههای اطلاع رسانی دبیرخانه شورای عالی آموزش، پژوهش و فناوری و نیز دستگاههای ذی‌ربط، در دسترس قرار خواهدگرفت.
ماده7ـ نحوه مصرف اعتبارت موضوع این آیین‌نامه مطابق ضوابط حاکم بر هزینه‌کرد اعتبارات تحقیقاتی است.
ماده8 ـ به منظور ایجاد فضای رقابتی و تسهیل در امور پژوهش و فناوری کلیه دستگاهها مکلفند حداقل بیست درصد (20%) از اعتبارات موضوع این آیین‌نامه را در هر مرحله از تخصیص از طریق عقدقراردادهای پژوهشی با دانشگاهها، مؤسسات آموزش عالی دولتـی و غیردولتـی، فرهنگستـانها و بنیـاد ایران شنـاسی، مؤسسـات پژوهشی وابسـته به وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی و جهاد دانشگاهی، یا اعضای هیئت علمی با مجوز مدیریت دانشگاهها و مؤسسات پژوهشی ذکرشده که دارای مجوز از مراجع قانونی ذی‌ربط می‌باشند، هزینه نمایند.
ماده 9ـ کلیه دستگاههای موضوع ماده (160) قانون برنامه چهارم توسعه موظفند فعالیتهای تحقیقاتی، پژوهشی، علمی و فناوری خود را در جهت سیاستهای مصوب شورای عالی آموزش، پژوهش و فناوری قرارداده و از جمله موارد ذیل را در اولویت قرار دهند:
1ـ پژوهشها و طرحهای هم جهت با اولویتهای کلان و ملی تحقیقات و فناوری در کشور به میزان حداقلی که توسط شورای عالی آموزش و پژوهش و فناوری تعیین می‌شود.
2ـ تحقیقات مبتنی بر نیازهای اولویت دار دستگاه.
3ـ تحقیقات با رویکرد حل مسأله (لازم است مسائل برخاسته از نیازهای کارشناسی شده و اولویت‌دار دستگاه بوده و دارای تعریف دقیق، شفاف و آثار مشخصی که از حل آنها نتیجه می‌شود، باشند).
4ـ همکاریهای بین دستگاهی برای اجرای پروژه‌های ملی تحقیقاتی.
5 ـ ارتقاء توان علمی از طریق انعقاد قراردادهای علمی ـ پژوهشی مشترک بین‌المللی در زمینه فعالیت دستگاه.
6 ـ حمایت از تجاری سازی یافته‌ها و دستاوردهای پژوهشی و طرحهای کارآفرینی از طریق فعالیتهایی نظیر مشارکت، همکاری و انعقاد قرارداد با قطبهای علم و فناوری و واحدهای مستقر در مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری، ایجاد و تقویت واحدهای پایلوت، ثبت پتنت، مناطق طبیعی طبیعی تحت مدیریت، مزارع تحقیقاتی و اجرای طرحهای افزایش مقیاس (Scale Up) در مراکز تحقیقاتی و صنعتی، کمک به ایجاد و تقویت صندوقهای حمایت از پژوهش و فناوری و اجرای فعالیتهای طراحی مهندسی که برای اولین بار در کشور صورت می‌گیرد.
7ـ ایجاد و توسعه فناوریهای نوین.
8 ـ حمایت از تحقیقات کاربردی و توسعه‌ای تقاضا محور در بخش خصوصی و نیز در بنگاههای اقتصادی کوچک و متوسط زودبازده یا مشارکت با آنها.
9ـ تدوین برنامه‌های جامع توسعه علوم و فناوری در سطوح مختلف و مدیریت و راهبری برنامه‌های کلان تحقیقات و توسعه علوم و فناوری.
10ـ پژوهشها و فعالیتهای توسعه علمی و فناوری به منظور ایجاد، تدوین و ارتقاء استانداردها و افزایش بهره‌وری.
11ـ رصد کردن نیازهای تکنولوژیک و نیازسنجی علمی و فناوری در سطح جهانی.
12ـ طرحهای پژوهشی که توسط پژوهشگران برجسته کشور، واجد شرایط نخبگی و استعداد برتر پیشنهاد می‌شوند.
13ـ ایجاد و تقویت شبکه دفاتر مالکیت فکری و حقوق معنوی دستاوردهای علمی، فناوری و صنعتی کشور.
14ـ تقویت هم‌افزایی علمی از طریق ایجاد شبکه‌های آزمایشگاهی به منظور افزایش بهره‌وری و مشارکت در تأمین دانش فنی و بهره‌برداری از تجهیزات موردنیاز.
15ـ طراحی و ایجاد فرآیندها و مدلهای توسعه علم و فناوری متناسب با شرایط بومی کشور و تقویت ساخت داخل اقلام و تجهیزات موردنیاز.
16ـ حمایت از انجمنهای علمی دارای مجوز فعالیت از وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت آموزش و پرورش و نیز مراکز تحقیقاتی نوع (3) (مشترک میان دانشگاهها و دستگاهها) در قالب انعقاد قرارداد به منظور دریافت خدمات علمی و فناوری معین.
تبصره ـ سقف اعتبار برای واردات دانش فنی موردنیاز و چگونگی ارایه گزارش عملکرد آن توسط شورا تعیین خواهدشد.
ماده10ـ وزارت آموزش و پرورش مکلف است حداقل بیست درصد (20%) از اعتبارات سهم خود را صرف پژوهش درخصوص تحول در نظارم آموزشی مقاطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه و نیز توسعه پژوهش‌سراها نماید به نحوی که نتیجه آن منجر به تهیه طرح جامع تحول در آموزش و پرورش گردد.
ماده11ـ واگذاری پروژه‌های تحقیقاتی و پژوهشی به دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی معتبر دارای مجوز از مراجع قانونی از محل اعتبارات موضوع این آیین‌نامه از شمول آیین‌نامه بند (هـ) ماده (29) قانون برگزاری مناقصات، موضوع تصویب‌نامه شماره 84178/ت34162هـ مورخ 16/7/1385 هیئت وزیران خارج بوده و صرف تصویب پروژه و ارجاع آن توسط عالی‌ترین مقام دستگاه طبق آیین‌نامه داخلی کافی خواهدبود.
ماده12ـ اعتبار ردیف 503940 تبصره برای تشویق به مؤسساتی اختصاص می‌یابد که پژوهشهای کاربردی مبتنی بر بازار که دارای یکی از ویژگیهای زیر باشد را انجام می‌دهند:
الف ـ نتایج حاصل از پژوهش قابل ارایه به صورت دانش فنی، محصول و یا اختراع ثبت شده باشد.
ب ـ نتایج حاصل از پژوهش به صورت دانش و یا محصول قابل عرضه به بازارهای ملی یا بین‌المللی باشد.
ج ـ دانش فنی و نتایج حاصل از پژوهش با هدف ارتقاء و یا دستیابی به یک دانش و یا محصول مشخص بوده و برای به انجام رساندن آن فرآیند تحقیق و توسعه در داخل کشور طی شده باشد.
تبصره1ـ کمکها حداکثر پنجاه درصد (50%) کل هزینه‌های یک پروژه را شامل می‌شود.
تبصره2ـ از زمان اتمام یا فروش پروژه بیش از دو سال نگذشته باشد.
این تصویب‌نامه در تاریخ 18/6/1386 به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.
معاون اول رئیس جمهور ـ پرویز داودی
نوع :
4
شماره انتشار :
18219
تاریخ تصویب :
1386/4/10
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
وزارت جهاد كشاورزی
معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور
وزارت صنایع
وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی
وزارت علوم و تحقیقات و فناوری
وزارت بازرگانی
معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور
وزارت صنایع
وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی
وزارت علوم و تحقیقات و فناوری
وزارت بازرگانی
موضوع :
