شماره 21173/614 8/4/1387

جناب آقای دکتر محمود احمدی‌نژاد
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

عطف به نامه شماره 48482/18487 مورخ 22/3/1381 در اجراء اصل یکصد و بیست و سوم (123) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به مقررات استفاده از واگن‌ها و کانتینرها، مقررات استفاده از واگن‌ها در حمل و نقل بین‌المللی پی. پی. دبلیو (P.P.W) که با عنوان لایحه به مجلس شورای اسلامی تقدیم گردیده بود، با تصویب در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ 29/2/1387 و تأیید شورای محترم نگهبان به پیوست ابلاغ می‌گردد.

رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی لاریجانی

شماره 51055 15/4/1387

وزارت راه و ترابری

قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به مقررات استفاده از واگن‌ها و کانتینرها، مقررات استفاده از واگن‌ها در حمل و نقل بین‌المللی پی.پی.دبلیو (P.P.W) که در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ بیست و نهم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 22/3/1387 به تأیید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره 21173/614 مورخ 8/4/1387 مجلس شورای اسلامی واصل گردیده است، به پیوست جهت اجراء ابلاغ می‌گردد.

رئیس جمهور ـ محمود احمدی‌نژاد

قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به مقررات استفاده از واگن‌ها و کانتینرها، مقررات استفاده از واگن‌ها در حمل و نقل بین‌المللی پی.پی.دبلیو (p.p.w)

ماده واحده ـ به دولت (راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران) اجازه داده می‌شود به منظور تسهیل و انجام امور مربوط به حمل و نقل بین‌المللی کالا، عضویت مقررات استفاده از واگن‌ها و کانتینرها، ‌مقررات استفاده از واگن‌ها در حمل و نقل بین‌المللی پی.پی.دبلیو(p.p.w) را پذیرفته و آئین‌نامه‌ها و مقررات تصویبی و تعرفه‌ها و ضمائم مربوط به آنها را اجراء نماید.

بسم الله الرحمن الرحیم
مقررات استفاده از واگنها در حمل و نقل بین‌المللی پی.پی.دبلیو (p.p.w)

فصل اول ـ ناوگان واگنهای مسافری
ماده 1ـ مقررات عمومی
1ـ1ـ این مقررات شامل کلیه ناوگان باری و مسافری، بارگنجها (کانتینرها)، تخته‌های حمل‌ونقلی راه‌آهنهای عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) و همچنین واگنهای استیجاری یکی از راه‌آهنهای عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) را که به شخص ثالث جهت حمل‌ونقل بین‌المللی اجاره داده شده است می‌باشد. از این به بعد کلمات « واگنهای استیجاری» واگنهای اجاره داده شده را منظور خواهد کرد.
1ـ2ـ انتقال واگنهای راه‌آهن یک کشور به راه‌آهن کشور دیگر می‌تواند با عرض خط مساوی و یا نامساوی انجام پذیرد. انتقال واگنها با عرض خط متفاوت به نحو زیر انجام می‌پذیرد.
1ـ2ـ1ـ بدون تعویض بوژی با عرض خط راه‌آهن کشور تحویل‌دهنده وقتی که مقصد فقط ایستگاه مرزی راه‌آهن کشور همسایه میباشد.
1ـ2ـ2ـ با تعویض بوژی وقتی که بوژیهای واگنها عوض می‌شود، بوژیها به گیرنده و فرستنده و یا راه‌آهن مالک پس داده می‌شود. در مورد نحوه واگذاری و برگرداندن بوژیها طرفهای گیرنده، فرستنده و یا راه‌آهن مالک به توافق می‌رسد.
1ـ2ـ3ـ در موارد به‌کارگیری محورهای انعطاف پذیر (قابل افزایش در عرض) طرفهای ذی‌نفع درمورد شرایط سیر اینگونه واگنها توافقنامه تهیه می‌کنند.
1ـ3ـ تعویض بوژی با توافق ادارات مرکزی هر دو راه‌آهن در ایستگاههای مرزی و یا محلهای اختصاصی که دارای تجهیزات مربوطه می‌باشد انجام می‌پذیرد.
1ـ4ـ تعویض بوژی واگنهای استیجاری بطور معمول توسط راه‌آهن تعویض‌کننده با شرط داشتن توافقنامه با موجر و یا راه‌آهن مالک انجام می‌گیرد.
جابه‌جایی واگن استیجاری با بوژیهای مستاجر و یا راه‌آهن گیرنده با شرط داشتن توافقنامه بین راه‌آهن تعویض کننده، موجر و یا گیرنده امکان‌پذیر است.
کرایه استفاده از بوژیها توسط موجر واگن و یا گیرنده بار بعد از امضاء قرارداد فی‌مابین پرداخت می‌شود. به دستور موجر و راه‌آهن دارنده نمایندگان آنها این قرارداد را تنظیم می‌کنند.
1ـ 5 ـ اگر راه‌آهنهای اعضاء قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) یکی به دیگری واگنها را تحویل دهد که راه‌آهن گیرنده توافقنامه‌ای با راه‌آهن مالک نداشته باشد کرایه، خسارتهای وارده بر واگن و گم شدن آن را راه‌آهن گیرنده به راه‌آهن فرستنده به فرانک سوئیس مطابق قرارداد بین راه‌آهن فرستنده و راه‌آهن مالک پرداخت می‌کند.
این مقررات شامل بارگنجها (کانتینرها)، تخته‌ها و وسائل حمل‌ونقلی دیگر نیز می‌شود.
1ـ6 ـ در موارد تحویل واگنها، بارگنجها (کانتینرها)، تخته‌ها (پالتها) و وسائل حمل ‌و نقلی دیگر که متعلق به اعضاء قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) ‌باشد به راه‌آهنهایی که عضو این قرارداد نمی‌باشند برای بارگیری مجدد، تعویض آدرس گیرنده این مقررات فقط تا آخرین ایستگاه مرزی راه‌آهن عضو قراردادمقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) که بارگیری مجدد و تعویض آدرس می‌کند قوت دارد.
در موارد زیر این مقررات شامل واگنها، بارگنجها (کانتینرها) و وسائل حمل‌ونقل اعضاء قراردادمقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی(پ.پ.و) نمی‌باشد:
1ـ6 ـ1ـ بارگیری واگن و یا بارگنج (کانتینر) به راه‌آهنی که عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) نمی‌باشد.
1ـ6 ـ2ـ برای سیر واگن و یا بارگنج (کانتینر) از یک راه‌آهن عضو قراردادمقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) به راه‌آهن دیگر عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) که از راه‌آهن غیر عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) عبوری (ترانزیتی) عبور می‌نماید.
1ـ6 ـ3ـ در کل مسیر واگنهای باردار و خالی و یا بارگنجها (کانتینرها) در برگشت به راه‌آهن مالک که از راه‌آهن غیرعضوقرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) می‌گذرد.
1ـ6 ـ4ـ در موارد وجود قرارداد دیگر بین راه‌آهنهای عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و).
1ـ7ـ کلیه محاسبات منتج از این مقررات، نظم و زمانبندی آنها برمبناء « مقررات محاسبه حمل‌ونقل مسافر و بار در ارتباطات بین‌المللی» انجام می‌پذیرد.
محاسبات را می‌توان برمبناء قراردادهای امضاء شده بین راه‌آهنهای مختلف نیز انجام داد.
1ـ 8 ـ راه‌آهنهای مختلف اعضاء قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) می‌تواند بین خود توافقنامه‌های جداگانه‌ای جهت استفاده مشترک از واگنها، بارگنجها (کانتینرها)، تخته‌ها و وسائل حمل ‌و نقل و همچنین تأسیس انبارهای قطعات یدکی واگنها داشته باشد، به شرط این‌که قراردادهای مذکور ضد منافع دیگر اعضاء قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) نباشد.
1ـ 9ـ مسائل مربوط به تغییرات و اضافات مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) به‌جز مسائل مالی در جلسات کمیسیون بهره‌برداری اعضاء سازمان همکاری راه‌آهنها (اُ.اس.جی.دی) هماهنگ و تصویب می‌شود.
مسائل ملی در کنفرانس مدیران راه‌آهنهای سازمان همکاری راه‌آهنها تصویب می‌شود.
ماده 2 ـ شرایط به‌کارگیری واگنها
2ـ1ـ برای حمل‌ونقل بین‌المللی، واگنهای سالم که با شرایط فنی پیوست شماره یک مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) انطباق دارد مجاز می‌باشد. در حمل‌ونقل همراه با تعویض وسیله نقلیه، تنها واگنهای منطبق با ابعاد قطار راه‌آهن تحویل‌دهنده پذیرفته می‌شود. در موارد سیر در راه‌آهن جمهوری سوسیالیستی ویتنام و راه‌آهنهایی که دارای عرض خط (1000) میلیمتر می‌باشد و راه‌آهن جمهوری خلق چین واگنهای به‌کارگرفته شده باید شرایط فنی خاص دیگری نیز داشته باشد که بین طرفین مربوطه توافق می‌گردد.
2ـ2ـ بارگذاری روی محور واگنها نباید بیش از اندازه‌های مجاز در راه‌آهنهای مسیر حرکت آنها باشد. (رجوع به پاراگراف 14 فقره 3014)
2ـ3ـ واگنهایی که در حمل‌ونقل بین‌المللی استفاده می‌گردد باید دارای بوژی باشد. شاسی، اتاق بار و بدنه واگن باید سازه‌های یکپارچه فلزی باشد.
در واگنهای راه‌آهن جمهوری سوسیالیستی ویتنام که بر روی خطی با عرض (1000) میلیمتر حرکت می‌کند بدنه و شاسی می‌تواند غیر فلزی باشد.
2ـ4ـ جهت واگنهای صندلی دار و همچنین واگنهای خواب به‌جز واگنهای ترکیبی و واگن رستورانهای صندلی‌دار کوپه‌های افراد سیگاری و غیرسیگاری ها مطابق با درجه واگن باید مجزا باشد.
(رجوع به پیوست شماره 47 مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و(1)))
2ـ 5 ـ به‌خاطر رزرو جا در واگنهای (ترکیبی) دارای صندلی و تختخواب دار بر روی هر جایگاه اتیکت با شماره مربوطه نوشته شود. جایگاهها مطابق پیوست 44 مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) شماره گذاری می‌شود.
ماده 3ـ نحوه واگذاری واگنها
3ـ1ـ تعداد و نحوه واگذاری واگنها جهت حمل‌ونقل منظم، شماره مسیرهای واگنهای جداگانه، سرعت موردنظر، حداقل نسبت ترمز و همچنین تعیین مسیرهایی که واگنهای ترکیبی با جایگاههای نشسته و یا خواب در آن حرکت خواهد نمود و همین طور برای برنامه فصلی حرکت قطارهای مسافری در کنفرانس مسؤولان ادارات واگن شرکت‌کننده در چهارچوب سازمان همکاری راه‌آهنها (اُ.اس.جی.دی) یا توافقنامه‌های دوطرفه تعیین می‌گردد.
اطلاعات مربوط به واگنها که در حمل ‌و نقل منظم سیر می‌کند باید در « برنامه مسیرهای واگنهای مسافری حمل‌ونقل بین‌المللی مستقیم» مشخص‌گردد که بوسیله کمیته سازمان همکاری راه‌آهنها (اُ.اس.جی.دی) برمبناء پیشنهادات راه‌آهنها تنظیم و توافق گردیده و چهارده روز قبل از اجراء برنامه جدید ابلاغ می‌شود.
3ـ2ـ نحوه واگذاری و تعداد واگنها جهت حمل ‌و نقل نامنظم و همچنین واگنهای اضافی جهت افزایش حجم حمل‌ و نقل منظم(2) برای هر حالت معین توسط طرفین ذی‌نفع تعیین می‌شود.
ماده 4ـ تحویل واگنها
4ـ1ـ تحویل واگنها از یک راه‌آهن به راه‌آهن دیگر با شرایط زیر انجام می‌پذیرد :
4ـ1ـ1ـ برای حمل ‌و نقل مسافر در خطوط حمل ‌و نقلی بدون تعویض قطار ـ در ایستگاههای مرزی تعیین شده در موافقتنامه‌های مرزی ریلی هر دو طرف.
4ـ1ـ2ـ برای حمل‌ و نقل مسافر در خطوط حمل‌ و نقلی با تعویض قطار ـ در ایستگاههای مرزی راه‌آهن تحویل‌گیرنده با توافق طرفین تحویل واگنها می‌تواند همچنین در ایستگاههای مرزی راه‌آهن تحویل‌دهنده انجام پذیرد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) این مسأله مربوط به راه آهن چین و راه آهنهایی با عرض 1520 میلیمتر نمی‌باشد.
(2) حمل و نقل منظم حرکت قطارها را طبق جدول حرکت در طول فصل مد نظر دارد. حمل و نقل نامنظم حرکت قطارها را که برای حالت خاص بین طرفین ذی‌نفع انجام می‌شود مد نظر دارد.
4ـ2ـ فقط واگنهای واجد شرایط فنی مندرج در پیوست شماره (1) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) می‌تواند تحویل گردد که از طرف راه‌آهن تحویل‌دهنده بازدید و از لحاظ فنی جهت حمل‌ونقل بین‌المللی قابل قبول شناخته شده باشد. راه‌آهن مالک ورود به کله‌گی واگن مسافری و کله‌گی واگن باری را برای تشخیص وضعیت فنی قطعات آنها که در ایمنی حرکت تأثیر دارد تأمین می‌کند. راه‌آهن مالک باید واگنهای خالی خود را بدون در نظر گرفتن وضعیت فنی آنها بپذیرد، واگنهای مذکور در پاراگراف12 بند (1ـ2ـ4) از این قاعده مستثنی می‌باشد. در صورت تحویل واگن آسیب‌دیده (که واجد شرایط مندرج در پیوست (1) مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) نمی‌باشـد به راه‌آهن مالک و یا به راه‌آهن عبور (ترانزیت) جهت بازگرداندن به مالک وضعیت ‌واگن باید مطابق فرم(1) (پیوست شماره2) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و)) از طرف راه‌آهن گیرنده صورت جلسه گردد. این صورت جلسه توسط نمایندگان هر دو طرف امضاء می‌شود. این صورت جلسه که به زبان کشور گیرنده تنظیم می‌شود باید ترجمه به زبان چینی یا روسی صورت جلسه از طرف راه‌آهن گیرنده در موارد زیر تنظیم گردد:
4ـ2ـ1ـ به هنگام تحویل به راه‌آهن عبوری (ترانزیت) در سه نسخه که هرکدام از راه‌آهنها یک نسخه دریافت می‌کند نسخه‌های سوم صورتجلسه توسط راه‌آهن گیرنده، جمع‌آوری می‌گردد و ماهیانه توسط پست به حسابداری راه‌آهن مالک ارسال می‌گردد. (تا پانزدهم ماه آینده)
علاوه‌ بر این راه‌آهنی که در آن آسیب‌دیدگی واگن انجام گرفته باید برچسب مطابق پیوست شماره (15 a، 15 b) و مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) بر روی واگن بزند. مطابق با دستورالعمل شماره 12 مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) این برچسب به زبان کشوری که آسیب‌دیدگی در آن اتفاق افتاده است نوشته می شود، لیست خرابیها به زبان چینی و یا روسی اضافه می‌شود.
برچسب را در دوطرف واگن کنارگیره‌های تابلوی عنوان مسیر واگن و در صورتی‌که امکان‌پذیر نباشد برروی تیرک طولی واگن می‌چسبانند. این برچسب تا رسیدن واگن به راه‌آهن مالک آن برداشته نمی‌شود.
4ـ2ـ2ـ در موارد تحویل واگن آسیب دیده مستقیماً از راه‌آهن واردکننده آسیب به راه‌آهن مالک صورتجلسه در سه نسخه تنظیم گردیده، دو نسخه آن به راه‌آهن مالک و یک نسخه به راه‌آهن تحویل دهنده تحویل می‌شود. صورتجلسه توسط دو طرف امضاء می‌شود و مبناء محاسبات برای راه‌آهن واردکننده آسیب و راه‌آهن مالک می‌گردد. مسؤولیت مالی در مقابل لیست خرابیها و آسیبها برعهده راه‌آهن استفاده کننده واگن می‌باشد.
صورتجلسه مطابق فرم پیوست (2) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) برای واگنهایی که در راه‌آهنهای طرف سوم شرکت می‌کند و برای خرابیها دارای برچسبهای «M» یا «K » یا «L » مطابق « مقررات استفاده از واگنهای مسافری در حمل‌ونقل بین‌المللی»، « آر.آی.سی» (RIC) می‌باشد تنظیم نمی‌گردد.
4ـ3ـ مدت زمان تحویل واگنها (بدون در نظر داشتن تعداد آنها در قطار) به میزان زیر تعیین شده است:
4ـ3ـ1ـ بدون تعویض بوژی ظرف حداکثر 30 دقیقه
4ـ3ـ2ـ با تعویض بوژی حداکثر ظرف 60 دقیقه
تحویل واگنها از یک راه‌آهن به دیگری با تنظیم اظهارنامه (مطابق پیوست سه مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و)) انجام می‌پذیرد که در چهار نسخه توسط راه‌آهن واگذارکننده نوشته می‌شود، دو نسخه برای هرطرف.
این اظهارنامه‌ها باید شماره گذاری پیوسته از اول سال را دارا باشد.
4ـ4ـ لحظه واگذاری واگنها از زمان تحویل اظهارنامه‌های واگنها به نمایندگان طرف گیرنده حساب می‌شود.
اظهارنامه‌های واگـنها قبل از تحویل توسـط نمایندگان طرف واگذارکننده امضاء می‌شود.
نمایندگان طرف گیرنده بعد از بازدید و یا بعد از گذشت مدت تعیین‌شده برای بازدید واگن آنها را امضاء می‌کنند.
زمانهای واگذاری و بازدید واگنها توسط مهرهای تاریخدار طرفین تأیید می‌شود.
از لحظه امضاء اظهارنامه‌ها توسط نمایندگان طرف گیرنده واگنها تحویل داده به حساب می‌آید.
4ـ 5 ـ به دلایل زیر واگنها قبول نمی‌شوند:
4ـ 5 ـ1ـ اگر واگنها مطابق شرایط فنی مقررات حاضر نباشند (به پاراگراف (4) بند 4ـ2 مراجعه شود).
4ـ 5 ـ2ـ در موارد قطع حرکت قطارها بین ایستگاههای مرزی و عدم امکان استفاده از خط طرف دیگر جهت تحویل، در این حالت طرفهای ذی‌نفع به موقع باید از وضعیت مطلع شوند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) منظور صورتجلسه می‌باشد. (مترجم)
4ـ 5 ـ 3ـ در شرایطی که مدیریتهای راه‌آهنها قبول واگن را منع کرده در این مورد طرفهای ذی‌نفع را باید به موقع مطلع نمایند.
4ـ 5 ـ4ـ در موارد عبور واگنها از منطقه‌ای که در آنها قرنطینه طبی به ‌خاطر امراض واگیر و مسری وجود دارد و هیچ‌گونه تأییدیه در مورد ضدعفونی شدن واگنها کسب نشده باشد.
4ـ 5 ـ 5 ـ در مواردی که راه‌آهن گیرنده اطلاع دارد که از واگنها برای حمل مسافرها با امراض مسری و از واگنهای اسباب و اثاثیه برای‌حمل احشام استفاده شده است و ضدعفونی نگردیده است.
4ـ6 ـ برای کلیه حالتها که نمایندگان طرف گیرنده از تحویل واگن خودداری می‌کنند صورتجلسه مطابق فرم پیوست (11) با اشاره به دلایل عدم قبول واگنها تنظیم می‌کنند که در آن، زمان برگشت واگنها به طرف مقابل را ذکر می‌کنند. واگنهای رد شده از لیست اظهارنامه حذف شده و در ردیف« ملاحظات»، شماره صورتجلسه مطابق پیوست(11) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) نوشته می‌شود و به علامت « ردشد » ممهور می‌گردد.
صورتجلسه به زبان کشور راه‌آهن گیرنده با ترجمه به زبان چینی و یا روسی و یا با توافق طرفین به زبان دیگر تنظیم می‌شود.
صورتجلسه در دو نسخه نوشته می‌شود که هر طرف یکی از آنها را دریافت می‌کند. واگنهایی که رد شده به ایستگاه مرزی راه‌آهن فرستنده با لیست اظهارنامه جدید برگردانده می‌شود و روی لیست کلمه « غیرقبولیها» با اشاره به شماره صورتجلسه مربوطه نوشته می‌شود.
4ـ7ـ واگنهایی که مقصد آنها تا اولین ایستگاه مرزی ورودی راه‌آهن دیگر می‌باشد از نظر فنی مورد تحویل قرار نمی‌گیرد. انتقال این واگنها با لیست اظهارنامه پیوست شماره (3) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) انجام می‌پذیرد.
ماده 5 ـ شرایط استفاده از واگنها
5 ـ1ـ براساس مقررات حاضر، از لحظه امضاء لیست واگنها توسط نمایندگان طرف گیرنده مسؤولیت راه‌آهن گیرنده در مقابل واگنها شروع می‌شود.
5 ـ2ـ راه‌آهن هر کشور موظف است از واگنهای کشورهای دیگر به خوبی حفاظت نموده و آنها را از نظر فنی سالم نگهدارد.
5 ـ3ـ واگنهایی که از راه‌آهنهای کشورهای دیگر تحویل گرفته می‌شود باید مطابق کاربرد تعیین شده آنها استفاده شود.
استفاده از واگنها به غیر از کاربرد تعیین‌شده (به‌کارگیری واگنهای خواب برای نشستن و یا تغییر مسیر حرکت واگنها و غیره) می‌تواند تنها با داشتن توافق قبلی از راه‌آهن مالک انجام گیرد.
5 ـ4ـ شرکت‌کننده‌های قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) موظفند حرکت واگن را طبق برنامه که بین طرفین ذی‌نفع به توافق رسیده تأمین نمایند.
5 ـ 5 ـ اگر واگنها با تأخیر به ایستگاهی که باید به قطاردیگری متصل شود برسد (چه قبل از حرکت و چه بعد از حرکت قطار موردنظر) و انجام مانور باعث به تأخیر افتادن قطار شود این واگنها باید با اولین قطار مسافری که از آن ایستگاه عزیمت می‌کند به مقصد تعیین شده ارسال گردد.
ایستگاه و یا راه‌آهن مذکور باید موضوع تغییرات انجام شده را بلافاصله به راه‌آهنهای در مسیر حرکت، ایستگاههای مبدأ، مقصد مرزی و ایستگاههای تعویض بوژی که در مسیر حرکت می‌باشند توسط تلگرام اطلاع دهد.
در تلگرام تاریخ حذف واگن، شماره قطار، شماره واگن و شماره واگن جایگزین شده، شماره ردیف واگن در قطار و همچنین شماره قطار که با آن واگن تأخیر کرده به مقصد خواهد رسید داده می‌شود ذکر می‌گردد. در ایستگاه مقصد واگنهایی که با تأخیر رسیده است به قطار عادی خود متصل می‌گردد. اگر واگن تأخیری را نمی‌توان به قطار خود متصل نمود، واگن جایگزین در قطار باقی می‌ماند. اگر واگن جایگزین شده وجود نداشته باشد ایستگاه مقصد کمکی از واگنهای خود را به قطار متصل می‌نماید.
5 ـ6 ـ راه‌آهنهای عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) می‌تواند با ناوگان واگنهای مسافری جهت حمل‌ و نقل بین‌المللی و داخلی به یکدیگر کمک کند.
واگنهای واگذارشده طبق شرایطی که بین طرفین ذی‌نفع توافق می‌گردد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ماده 6 ـ حذف واگنها از قطار
در موارد حذف واگن از قطار ایستگاه و یا راه‌آهنی که این واگن را حذف کرده است باید موضوع را توسط تلگرام به ایستگاههای مبدأ، مقصد، راه‌آهن مالک، ایستگاههای مرزی و ایستگاه تعویض بوژی و راه‌آهنهای در مسیر حرکت اطلاع دهد.
در تلگرام شماره واگن و راه‌آهن مالک و یا کد دوازده رقمی، نوع واگن، شماره مسیر عادی، شماره قطار، ردیف واگنها در قطار، تاریخ و اسم ایستگاهی که واگن را جدا کرده است، دلایل واگن و همچنین اطلاعات در مورد برگشت واگن و یا متصل کردن آن به قطار دیگر آورده می‌شود.
واگنهای جداشده حتی‌المقدور با واگنهای از نوع مشابه جایگزین می‌شود. در این صورت تلگرافی به ایستگاههای مبدأ، مقصد، مرزی و ایستگاه تعویض بوژی با ذکر نوع واگن و تعداد جا در آن فرستاده می‌شود. در حالتهای استثنائی جایگزین کردن واگن درجه دو با واگن درجه یک مجاز می‌باشد. در این‌صورت کلمه درجه دو بر روی شیشه درهای ورودی واگن نوشته می‌شود. واگنهایی که از قطار عادی خود منفصل شده است بعد از رفع نواقص مربوطه باید در ایستگاههای مقصد به قطارهای خود متصل شود.
اگر تعمیر واگن منفصل شده امکان‌پذیر نمی‌باشد، راه‌آهن مالک آن باید واگن دیگری را جایگزین کند. اطلاعات مربوطه باید توسط تلگرام مخابره گردد.
اگر راه‌آهن استفاده‌کننده نمی‌تواند خرابیها را رفع کند و این خرابیها امنیت حرکت را تهدید نمی‌کند. (به طور مثال: خرابی گرمایش ـ روشنایی و غیره) و واگن می‌تواند بدون تقلیل سرعت در قطارهای مسافری حرکت کند باید آن را به‌صورت واگن خالی به راه‌آهن مالک اعاده نمود.
واگنهای جایگزین شده بعد از آزاد شدن با اولین قطار به راه‌آهن مالک برگردانده می‌شود. در این مورد به راه‌آهنهای در مسیر حرکت تلگرام زده می‌شود. اطلاعات مربوطه باید در تلگرام ذکر شود.
آدرسهای تلگرافی راه‌آهنها در پیوست شماره (9) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) مشخص شده است.
ماده 7 ـ پرداخت حق‌استفاده از واگنها و محاسبات دیگر
7ـ1ـ جبران حق‌استفاده از واگن در مسیرهای برنامه‌ریزی شده و یا غیربرنامه‌ریزی شده باید به طریق استفاده متقابل از واگنهای طرف دیگر محاسبه گردد.
به هر طرف باید امکان استفاده متقابل جهت جبران واگن ـ محورـ کیلومتر داده شود.
استفاده متقابل از واگنهای خدماتی، واگن رستورانها، واگن پست، واگن خواب و واگنهای مسیرهای غیربرنامه‌ای را که برای افراد استفاده‌کننده از بلیط رایگان به‌کار گرفته می‌شوند (سالنهای خواب، واگنهای با صندلیهای نشسته و غیره) عملاً جهت جبران به حساب نمی‌آورند.
7ـ2ـ برای محاسبه کارکرد واگن مسافری واحد محورکیلومتر انتخاب گردیده است واگنهای شش محوره مانند واگنهای چهار محوره در نظر گرفته می‌شود. محور واگن توشه 7/0 محور واگن مسافری منظور می‌گردد. محور واگنهای مخصوص حمل اتومبیلهای سواری 5/0 محور واگن مسافری حساب می‌شود.
واحد اندازه‌گیری کارکرد واگن تختخوابشو (COCUCHE) یا کوپه معادل 65% محور کیلومتر کارکرد واگن مسافری معمولی صندلی‌دار در نظر گرفته می‌شود.
7ـ3ـ در محاسبه خدماتی که باید جبران شوند کارکرد حقیقی واگنهای پر و خالی به حساب می‌آید.
7ـ4ـ جهت کارکرد واگنهای خالی که استفاده مفید ندارد، راه‌آهنی که این کارکرد در آن صورت پذیرفته است خسارت کارکرد خالی را از راه‌آهنی که این واگنها را فرستاده به میزانی که بند (1) پاراگراف (46) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) آمده است دریافت می‌نماید.
7ـ 5 ـ کارکردها باید جداگانه بین راه‌آهنهای ذی‌نفع در مسیر مربوطه جبران شود.
7ـ 6 ـ راه‌آهنهایی که دارای برنامه حرکت قطارهای دوساله می‌باشند بدهی برحسب واگن محورـ کیلومترها باید براساس بند (2) ضمیمه (46) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) پرداخت.
7ـ7ـ هزینه‌های مربوط به تعویض بوژی واگنهای مسافری توسط راه‌آهن تعویض‌کننده مطابق بند (3) پیوست شماره (46) مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) متناسب با فاصله‌های طی‌شده مطابق تعرفه بین‌المللی به‌ کارگرفته ‌شده بین راه‌آهنهای ذی‌نفع تقسیم می‌شود.
ماده8 ـ ‌حرکت واگنهای خالی
8 ـ1ـ بابت حرکت واگنهای خالی که در حمل‌ونقل برنامه‌ریزی شده و یا غیر برنامه‌ای پیش‌بینی شده است و همچنین واگنهای خالی حذف شده از قطارها در موارد عبور از راه‌آهنهای عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) کرایه دریافت نمی‌شود ولی کارکرد آن برحسب واگن ـ محورـ کیلومتر مدنظر می‌باشد.
واگنها باید در ترکیب قطارهای مسافری حرکت کند ولی واگنهای دارای نواقص فنی استثنائاً می‌تواند تنها در ترکیب قطارهای باری حرکت کند.
8 ـ2ـ واگنهای خالی که به راه‌آهن مالک برگردانده می‌شود باید از مسیرهای تعیین شده با عبور از همان ایستگاههای مرزی که در آنها تحویل داده شده بود برگردانده شود.
با توافق طرفین واگنهای مذکور می‌تواند از ایستگاههای مرزی غیرمسیر اولیه برگردانده شود. جهت این واگنها اظهارنامه حرکت مطابق توافق طرفین ذی‌نفع تنظیم می‌گردد و به نشانی رئیس ایستگاه مرزی راه‌آهن مالک ارسال می‌شود. ایستگاه مربوطه در مورد حرکت واگنهای خالی تلگرامی را به راه‌آهنهای در مسیر حرکت و همچنین به ایستگاههای مبدأ، مقصد، مرزی و ایستگاه تعویض بوژی و راه‌آهن مالک ارسال می‌کند.
ماده 9 ـ بهره‌برداری از واگنها
9ـ1ـ سرویس دهی در واگنهای مسافری به‌صورت زیر انجام می‌پذیرد:
9ـ1ـ1ـ توسط پرسنل راه‌آهن مالک در واگنهای خواب و یا ترکیبی در مسیرهایی که واگنهای ترکیبی مانند واگن خواب به‌کار گرفته می‌شود.
9ـ1ـ2ـ در واگنهای صندلی‌دار توسط پرسنل راه‌آهنی که قطار در محدوده آن حرکت می‌کند و یا با توافق طرفین توسط پرسنل راه‌آهن مالک واگن.
9ـ2ـ راه‌آهنی که واگن از آن عبور می‌کند باید واگن را با ذغال سنگ جهت گرمایش انفرادی همچنین گرمایش بخاری یا برقی و آب را مجاناً تأمین کند خدمه واگنها جهت ذغال‌سنگ درخواستی مطابق فرم پیوست (4) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) ارائه می‌دهند. درخواستها در سه نسخه نوشته می‌شود که دو نسخه آن را راه‌آهن تجهیزکننده و یک نسخه (ته سوش) را راه‌آهن درخواست‌کننده دریافت می‌کند.
9ـ3ـ راه‌آهنهای عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) موظف است مجاناً و به موقع تلگرامهای اداری مربوط به سیر واگنها را در حمل‌ و نقل بین‌المللی ارسال نماید.
ارسال مکاتبات مربوط به خدمات واگنها برای حرکت برنامه‌ریزی شده و موردی توسط پست و مطابق مقررات رایج در هر کشور مربوطه انجام می‌گیرد.
9ـ4ـ خدمه واگنها در مسائل مربوط به تجهیز واگنها با ارسال تلگرام اداری، درخواست کمک پزشکی و غیره باید به مسؤول ایستگاه مراجعه کنند.
9ـ 5 ـ کلیه مسائل مربوط به سیر واگن رستورانها در حمل‌ونقل بین‌المللی باید در توافقنامه‌های جداگانه که بین راه‌آهنهای ذی‌نفع امضاء می‌شود پیش بینی گردد.
ماده 10 ـ تجهیزات داخلی و ابزارآلات واگنها
10ـ1ـ راه‌آهن مالک باید واگنهای خواب را با لوازم رختخواب، حوله و تجهیزات دیگر به میزان کافی برای برطرف ساختن نیازهای قطار مسافری در مسیر رفت و برگشت تأمین نماید.
10ـ2ـ لیست تجهیزات داخلی و ابزارآلات واگن و ارزش آنها به فرانک سوئیس مطابق فرم پیوست (17) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) نوشته و داخل واگن بر روی دیوار آن چسبانیده می‌شود.
لیست به زبان راه‌آهن مالک با ترجمه به زبان روسی در صورت سیر در راه‌آهن چین با ترجمه به زبان چینی نوشته می‌شود.
10ـ3ـ مسؤولیت در قبال تجهیزات داخلی و ابزارآلات
10ـ3ـ1ـ به عهده پرسنل راه‌آهن مالک می‌باشد. در صورت منفصل کردن واگن از قطار جهت تعمیر راه‌آهن استفاده‌کننده صورتجلسه‌ای در مورد تجهیزات واگن در دو نسخه تنظیم کرده و پرسنل راه‌آهن مالک را معاف می‌نماید.
بعد از تعمیر واگن راه‌آهن استفاده‌کننده براساس تلگرامی تحویل گرفتن واگن را اطلاع می‌دهد و آن را به پرسنل راه‌آهن مالک تحویل می‌دهد. اگر در واگن کمبودی مشاهده شود صورتجلسه طبق فرم پیوست(14) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) تنظیم می‌گردد.
10ـ3ـ2ـ در صورتی‌که واگن توسط پرسنل راه‌آهن مالک همراهی نشود مسؤولیت برعهده راه‌آهنی است که واگن در آن حرکت می‌کند.
10ـ4ـ در صورت تحویل واگنهای صندلی‌دار واگنهای اسباب بدون همراهی پرسنل راه‌آهن مالک، تحویل تجهیزات داخلی و ابزارآلات مطابق لیست انجام می‌پذیرد. اگر تجهیزات با لیست مربوطه مطابقت نداشته باشند راه‌آهن تحویل گیرنده صورتجلسه‌ای طبق فرم پیوست (14) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) تنظیم می‌کند که مبناء محاسبات قرار می‌گیرد. صورتجلسه به زبان راه‌آهن گیرنده با ترجمه به زبان چینی و یا روسی نوشته می‌شود.
صورتجلسه به‌صورت زیر تنظیم می‌گردد:
10ـ4ـ1ـ در موارد تحویل به راه‌آهن عبوری (ترانزیت) صورتجلسه‌ای در سه نسخه تنظیم می‌گردد که یک نسخه به طرفین و نسخه سوم را راه‌آهن تنظیم‌کننده صورتجلسه یک بار در ماه (تا پانزدهم ماه بعدی) به حسابداری راه‌آهن مالک توسط پست ارسال می‌نماید.
10ـ4ـ2ـ در موارد تحویل به راه‌آهن دارنده در سه نسخه تنظیم می‌گردد که یک نسخه جهت راه‌آهن تحویل دهنده و دو نسخه جهت راه‌آهن مالک می‌باشد.
در موارد تحویل واگنهای خواب، رستوران و خدماتی که بدون همراهی پرسنل راه‌آهن مالک انجام می‌گیرد، تجهیزات و ابزارآلات با تنظیم صورتجلسه مطابق فرم پیوست (14) مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) به ترتیب مذکور در بندهای (10ـ4ـ1 و 10ـ4ـ2) انجام می‌گردد. این صورتجلسه توسط پرسنل راه‌آهن گیرنده تنظیم می‌شود.
ماده 11ـ پاکسازی و ضدعفونی کردن واگنها
11ـ1ـ راه‌آهنهای عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) موظف است در ایستگاههای مبدأ و مقصد و همچنین در استگاههایی که مطابق برنامه تمیز کردن واگنها پیش‌بینی شده است پاکسازی واگنها را انجام دهد. این راه‌آهنها باید آب، صابون مایع یا قالبی، کاغذ توالت و دستمال واگنها را تأمین کند.
11ـ2ـ پاکسازی و ضدعفونی کردن واگنها باید توسط ادوات و موادی انجام پذیرد که به واگنها و تجهیزات آن آسیب نرساند.
11ـ3ـ واگنهایی که برای حمل افراد با امراض مسری و یا حیوانات استفاده ‌شده است (جز حیوانات همراه مسافر) بعد از آزاد شدن باید مطابق مقررات بهداشتی کشور مربوطه ضدعفونی شود.
11ـ4ـ در صورتی‌که واگنها از مناطق قرنطینه طبی عبور کرده است قبل از تحویل به راه‌آهن دیگر باید ضدعفونی شود.
11ـ5 ـ جهت جلوگیری از بروز امراض مسری راه‌آهنها می‌تواند کابینها و توالتهای واگنها را مطابق دستورالعملهای بهداشتی کشور خود ضدعفونی کند. این بند شامل واگنهایی که با پرسنل راه‌آهن مالک همراهی می‌شود نیز می‌گردد.
11ـ6 ـ پاکسازی و ضدعفونی کردن واگنها به حساب و یا تجهیزات راه‌آهنی انجام می‌گیرد که واگنها در آن قرار دارد.
ماده 12ـ نگهداری و تعمیرات جاری واگنها
12ـ1ـ بازدیدها و تعمیرات دوره‌ای واگنها را راه‌آهن مالک انجام می‌دهد.
12ـ2ـ تعمیرات جاری واگنها ( بازدیدهای فنی، تعمیرات جاری، روغن‌کاری قطعات ساینده) و همچنین رفع نواقصی که در حین بهره‌برداری بروز می‌نماید به حساب و توسط راه‌آهنی که واگنها در آن قرار دارند انجام می‌پذیرد.
در تعمیرات مواد و قطعات یدکی باید از کیفیت مربوطه برخوردار باشد. تغییرات در ساختمان واگن مجاز نمی‌باشد.
راه‌آهن استفاده‌کننده مجاز می‌باشد تا خسارات ناچیزی را که مخارج زیادی را به دنبال ندارد تعمیر نماید.
تعمیر جعبه یاتاقانها با یاتاقانهای بولبرینگی توسط راه‌آهنهای استفاده‌کننده منع می‌شود. جهت تراش چرخها فقط دریچه جعبه یاتاقان برداشته می‌شود. در صورت نیاز باید از راه‌آهن مالک محورهای واگنها با یاتاقانهای بولبرینگی را درخواست نمود.
اگر راه‌آهن استفاده‌کننده نمی‌تواند تعمیرات مربوطه را انجام دهد، واگن جهت تعمیر به حساب راه‌آهن استفاده‌کننده و با قیمتهایی که در پیوست (16) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) آمده است به راه‌آهن مالک فرستاده می‌شود.
در موارد آسیبهای سنگین واگن در حد تعمیرات اساسی، توسط راه‌آهن مالک به حساب راه‌آهن استفاده‌کننده انجام می‌گیرد.
اجرت تعمیرات با قیمت تمام شده اما حداکثر تا میزان شصت درصد (60%) ارزش خود واگن محاسبه می‌شود. واگن به شدت آسیب دیده تا حدی تعمیر می‌شود که بتواند به راه‌آهن مالک برسد. اگر راه‌آهن استفاده کننده نتواند تعمیرات خود را به نحوی انجام دهد که واگن آسیب‌دیده بر روی چرخهای خود به راه‌آهن مالک برسد، راه‌آهن استفاده‌کننده واگن را بر روی واگن کفی (پلاتفرم) بارگیری می‌کند و به راه‌آهن مالک مطابق فرم مندرج در توافقنامه بین طرفین ذی‌نفع ارسال می‌نماید.
12ـ2ـ1ـ بین راه‌آهنهای اروپایی و راه‌آهنهای دارای عرض (1520) میلیمتر دستورالعملهای زیر به‌کار گرفته می‌شود:
در موارد آسیب سنگین واگن و یا بوژی در حد تعمیرات اساسی، تعمیرات توسط راه‌آهن مالک به حساب راه‌آهن استفاده کننده انجام می‌پذیرد.
اجرت تعمیرات واگن و یا بوژی مطابق پیوست (16) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) بوده اما حداکثر تا میزان شصت درصد (60%) ارزش واگن و یا بوژی نو محاسبه می‌شود.
واگن آسیب‌دیده باید به نحوی تعمیر گردد که قادر به رسیدن به راه‌آهن مالک باشد. اگر واگن و یا بوژی را نتوان تعمیر کرد راه‌آهن استفاده‌کننده، واگن و یا بوژی را بر روی واگن‌کفی (پلاتفرم) بارگیری کرده و مطابق توافقنامه‌های موجود بین طرفین به راه‌آهن مالک ارسال می نماید. اجرتی بابت حمل‌ونقل واگن و یا بوژی آسیب‌دیده گرفته نمی‌شود.
12ـ4ـ در موارد آسیب سنگین واگن و یا بوژی که در آن بین تعمیر و یا خارج شدن واگن یا بوژی از رده شکی وجود داشته باشد، مسئله با توافق راه‌آهن مالک و راه‌آهن استفاده‌کننده برمبناء اطلاعاتی که راه‌آهن استفاده‌کننده در مورد میزان خسارت واگن و یا بوژی ارسال می‌کند حل و فصل می‌شود. واگن، بوژی و یا قسمتهایی از آنها فقط با داشتن موافقت از راه‌آهن مالک به آن برگردانده می‌شوند.
12ـ 5 ـ در صورت نیاز، قطعات یدکی جهت تعمیرات را می‌توان از راه‌آهن مالک مطابق فرم پیوست (18) از نشانی تعیین شده در پیوست (9) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) درخواست کرد.
در این درخواست اسامی و اندازه‌های قطعات ( در صورت نیاز کروکی آنها) ارسال می‌گردد شماره و نوع واگن آسیب‌دیده راه‌آهن مالک و همچنین آدرس درخواست‌کننده نوشته می‌شود. در درخواستهای جهت محورها و چرخهای واگن علاوه‌بر موارد فوق نوع چرخها، قطر آنها و فاصله بین وسط سرمحورها نوشته می‌شود.
12ـ6 ـ قطعات یدکی از جمله فنرهای حلزونی، محورها، کمک‌فنرها، قلاب خودکار مجاناً از طرف راه‌آهن مالک ارسال می‌شود. این قطعات باید بدون عملیات اضافی قابل نصب باشد. قطعات یدکی دیگر به حساب راه‌آهن استفاده‌کننده توسط راه‌آهن مالک فرستاده می‌شود. محورها و فنرهای آسیب دیده صرف‌نظر از وضعیت فنی آنها باید به راه‌آهن مالک عودت داده شود. قطعات آسیب‌دیده دیگر به راه‌آهن مالک برگردانده نمی‌شود.
قطعات آسیب دیده برگشتی باید از همان ایستگاههای مرزی برگردانده شود که قطعات سالم جهت تعویض آنها ارسال شده بود.
اگر قطعات آسیب دیده قابل عودت به راه‌آهن مالک برگردانده نشود راه‌آهن مالک شصت درصد (60%) ارزش قطعات را دریافت می‌کند. راه‌آهنی که نتواند تحویل قطعات آسیب دیده را اثبات کند مبلغ خسارت را پرداخت می‌کند.
در موارد ارسال قطعات یدکی به راه‌آهن استفاده‌کننده، برروی آنها با رنگ روغنی علامت راه‌آهن مالک، شماره واگن مربوطه و مقصد آنها یعنی نام ایستگاه و راه‌آهن گیرنده نوشته می‌شود.
بر روی قطعات آسیب‌دیده که به راه‌آهن مالک عودت می‌شود با رنگ روغنی علامت راه‌آهن مالک و شماره واگن که از آنها این ‌قطعات برداشته شده است و همچنین اسم ایستگاه و راه‌آهن گیرنده نوشته می‌شود.
اگر به‌خاطر کمبود جا علامتگذاری بر روی قطعات امکان‌پذیر نباشد نوشته‌ها را باید بر روی قطعه حلبی درج نموده و به قطعات ارسال وصل کرد.
بابت قطعات یدکی گم شده که برای تعمیر واگن ارسال شده ولی به مقصد نرسیده است ارزش قطعات به‌صورت کامل دریافت می‌شود خسارت را راه‌آهنی که قطعات را گم کرده و یا راه‌آهنی که تحویل آنها را نمی‌تواند اثبات کند می‌پردازد.
12ـ7ـ قطعات یدکی مجاناً و حتی‌المقدور با سرعت بالا حمل می‌شود. برگشت قطعات آسیب دیده نیز مجاناً ولی با سرعت کم به نشانی‌هایی که در پیوست شماره (9) مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) مشخص شده‌اند ارسال می‌گردد.
12ـ 8 ـ قطعات یدکی بدون مجوز و بدون أخذ عوارض گمرکی و غیره حمل می‌شود.
12ـ 9ـ ارسال قطعات یدکی و قطعات آسیب دیده طی بارنامه انجام می‌پذیرد. در بارنامه در ستون « عنوان بار» باید ذکر شود که « به ازاء هرگونه عوارض گمرکی واردات، صادرات و عبوری (ترانزیتی) معاف می‌باشد» علاوه‌ براین در بارنامه شماره و نوع واگن که برای آن قطعه ارسال می‌شود و یا شماره و نوع واگن که از آن قطعه برداشته شده است درج می‌شود.
ماده 13ـ پرداخت خسارتها بابت واگنهای گم شده
13ـ1ـ واگنهایی که آسیبهای وارده بر‌آنها باعث از رده خارج شدن آنها گردیده و واگنهایی که به دلایل دیگر به مدت سه ماه به راه‌آهن مالک برگردانده نشده است جزو واگنهای گم شده به حساب می‌آید.
13ـ2ـ راه‌آهنی که واگن را گم کرده است طی تلگرامی موضوع را به راه‌آهن مالک اطلاع می‌دهد. در این تلگرام شماره واگن، شماره قطار، نام مسیری که در آن حرکت می‌کرده و دلایل گم شدن واگن ذکر می‌گردد.
جهت واگنهایی که فاقد کد دوازده گانه می‌باشند در تلگرام نوع واگن، تعداد محورهای آن و راه‌آهن مالک نوشته می‌شود.
13ـ3ـ راه‌آهن استفاده‌کننده موظف است به راه‌آهن مالک بابت واگن گم شده مطابق فهرست توافق شده ارزش واگنها، خسارت مربوطه را بپردازد.
با توافق طرفین ذی‌نفع می‌توان خسارت واگن گم شده را با واگن دیگرجبران نمود. در مواردی که باتوافق راه‌آهن مالک راه‌آهن استفاده‌کننده واگن آسیب دیده را به راه‌آهن مالک ارسال می‌نماید که سپس راه‌آهن مالک آن واگن آسیب‌دیده را از رده خارج شده محسوب ‌نماید راه‌آهن استفاده‌کننده باید هشتاد و پنج درصد (85%) ارزش واگن نو را به راه‌آهن مالک بپردازد، بین راه‌آهنهای اروپایی با عرض (1435) میلیمتر و راه‌آهنهای با عرض (1520) میلیمتر دستورالعمل به شرح زیر اعمال می‌گردد:
13ـ3ـ1ـ بابت واگن گم‌شده راه‌آهن استفاده‌کننده باید مبلغی را به شرح زیر بپردازد:
13ـ3ـ1ـ1ـ ارزش واگن برمبناء پیوست (16 آ) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) تعیین می‌گردد.
13ـ3ـ1ـ2ـ از مبلغ جبرانی که برمبناء پاراگراف 13ـ3ـ1ـ1 گرفته شده ارزش محورهای واگن با چرخها صرف‌نظر از وضعیت فنی آنها ذکر می‌شود و ارزش محورها و چرخها مانند محور و چرخهای تازه به حساب می‌آید.
13ـ3ـ1ـ3ـ بابت قطعات دیگر برگشتی براساس توافق یک ششم مبلغ جبران مطابق پاراگرافهای 13ـ3ـ1ـ1 و 13ـ3ـ1ـ2 کسر می‌شود.
13ـ3ـ1ـ4ـ اگر به راه‌آهن مالک هیچ‌کدام از قطعات واگن برگردانده نشده باشد کسریهای پاراگراف 13ـ3ـ1ـ2 و 13ـ3ـ1ـ3 در نظر گرفته نمی‌شود.
13ـ3ـ1ـ 5 ـ از محاسبات انجام شده جهت هریک سال خدمت واگن (استهلاک) سه درصد (3%) ارزش آن کاسته می‌شود و این کسری نباید بیش از هفتاد و پنج درصد (75%) باشد سال ساخت و سال آسیب واگن روی هم رفته یک سال محسوب می‌شود.
13ـ4ـ در مواردی که واگن در طی سه ماه به راه‌آهن مالک برگردانده نشده باشد راه‌آهن مالک صورتحسابی را بابت ارزش این واگن به راه‌آهنی‌که واگن در آن‌گم شده محسوب می‌گردد ارائه می‌نماید.
بین راه‌آهنهای اروپایی با عرض (1435) میلیمتر و راه‌آهنهای با عرض (1520) میلیمتر دستورالعملهای زیر بکار گرفته می‌شود.
13ـ4ـ1ـ اگر واگن مسافری در طی سه ماه از روز تحویل از سوی راه‌آهن مالک، به آن برگردانده نشود راه‌آهن مالک صورتحسابی به ارزش این واگن به راه‌آهن استفاده‌کننده‌ای که واگن را برنگردانیده است مطابق پاراگراف 13ـ3ـ1 ارائه می‌کند.
13ـ 5 ـ اگر واگن گم شده پیدا شود و در طی یک سال بعد از گم شدن آن به راه‌آهن مالک برگردانده شود راه‌آهن مالک مبلغ دریافت شده را با کسر شش‌ درصد (6%) سالانه برمی‌گرداند. این کسورات از لحظه گم شدن واگن (دریافت ابلاغیه توسط راه‌آهن مالک) محاسبه می‌گردد.
13ـ6 ـ بین راه‌آهنهای اروپایی با عرض (1435) میلیمتر و راه‌آهنهای با عرض (1520) میلیمتر دستورالعملهای زیر به‌کار گرفته می‌شوند:
بابت آسیبهای سنگین وارده به بوژیها، راه‌آهن استفاده‌کننده ارزش بوژی را باید بپردازد. میزان استهلاک بوژی معادل عمر واگن که زیرآن تا لحظه سانحه قرار داشته است محاسبه می‌گردد. محاسبه برمبناء پاراگراف (19) بند 19ـ3ـ1ـ 5 انجام می‌گردد.
فصل دوم ـ واگنهای باری
ماده 14ـ شرایط به‌کارگیری واگنها
14ـ1ـ واگنهای مناسب جهت بهره برداری و مطابق با شرایط فنی پیوست شماره (5) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) مجاز به تردد در خطوط بین‌المللی در راه‌آهنها است.
در موارد حمل‌ونقل از یک وسیله به وسیله دیگر (ترانسشیپ)، واگنها باید با ابعاد قطار راه‌آهن تحویل‌دهنده مطابقت داشته باشد.
در موارد حرکت در راه‌آهنهای جمهوری خلق چین، جمهوری سوسیالیستی ویتنام و دیگر راه‌آهنها که دارای عرض خط (1000) میلیمتر می‌باشد واگنها باید واجد شرایط فنی دیگری نیز باشد که طرفهای ذی‌نفع در مورد آنها به توافق می‌رسد.
14ـ2ـ در حمل‌ونقل بین‌المللی واگنهای استیجاری و واگنهایی که به اجاره داده شده است نیز می‌تواند به‌کار گرفته شود.
از نقطه نظر فنی این واگنها باید به‌صورت کامل با شرایط فنی پیوست شماره (5) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) مطابقت داشته باشد. شرایط حرکت این واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی در قسمت سوم پاراگرافهای (21) و (22) و (23) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) تعیین شده است.
14ـ3ـ بارگذاری روی محورهای واگنهای با عرض (1435) میلیمتر در حمل‌ونقل بین‌المللی (20) تن نیرو می‌باشد. به استثنای راه‌آهن جمهوری بلغارستان که بارگذاری محوری جهت حمل‌ونقل بین‌المللی در آن 5/22 تن نیرو می‌باشد.(1)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) بارگذاری محوری 20 تن و بارگذاری بر متر طولی (کوران) در ایستگاههای نامبرده راه آهن بلغارستان به‌کارگرفته می‌شوند. آسینوف گراف، بویانوفو،بلشویک، براتسیگوفو، چرکویتا، دولتا، میتروپولیا، یلخوفو، دولن چیفلیکل، خیسارا، کناره، میلکرویتا، نوی پازار، پاناگیوریشه، پتروفیچ، یوموریه، سیدینه نیه، سارافوفو، سوموویت، ستاراارخوفو، سترنچا، تنوه، وچا.
جهت حرکت در مسیر ویدین ـ بندر کالافات:
بارگذاری محوری 18 تن، بارگذاری بر یک متر طول خط 6/3 تن، تبادل واگنهای بالای چهارمحوره با داشتن توافق قبلی با راه آهن بلغارستان امکان‌پذیر می باشد.
محدودیتهای داخلی بارگذاری محوری زیر (20) و یا (18) تن نیرو که در بند (3) آمده است با توجیه فنی می‌تواند به‌صورت استثناء و فقط در گذرگاههای مرزی اعمال گردد. اگر یکی از راه‌آهنها در گذرگاههای مرزی مشخص نتواند واگنها یا بارگذاری محوری مجاز را قبول کند باید به راه‌آهنهای ذی‌نفع توسط تلگراف اطلاع دهد. در مورد رفع محدودیتها نیز باید به راه‌آهنهای ذی‌نفع اطلاع داده شود.
افزایش بارگذاری محوری بیش از (20) و (18)تن با کسب توافق کتبی و یا تلگراف از راه‌آهنهای ذی‌نفع امکان‌پذیر می‌باشد.
ماده 15ـ تحویل واگنها
15ـ1ـ تحویل واگنها از یک راه‌آهن به راه‌آهن دیگر به‌صورت زیر انجام می‌گیرد:
15ـ1ـ1ـ در ارتباط بدون جابه‌جایی از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر (ترانسشیپ) در ایستگاههای مرزی که طرفین ذی‌نفع آنها را در قراردادهای راه‌آهنی مرزی تعیین می‌کنند.
15ـ1ـ2ـ در ارتباطات با جابه‌جایی از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر (ترانسشیپ) در ایستگاههای مرزی طرف گیرنده، با توافق طرفین این عملیات می‌تواند در ایستگاه مرزی طرف تحویل‌دهنده انجام پذیرد.
15ـ2ـ واگنهایی که جهت تحویل ارائه می‌شود باید به‌صورت کامل با شرایط فنی پیوست شماره (5) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) مطابقت داشته باشد.
واگنها باید از قبل توسط راه‌آهن تحویل‌دهنده بازدید شده و از نظر فنی و تجاری جهت حمل‌ونقل بین‌المللی مناسب شناخته شود. راه‌آهن مالک موظف است واگنهای خالی خود را صرف‌نظر از وضعیت فنی آنها قبول کند.
در موارد تحویل واگن آسیب دیده و یا غیرقابل استفاده که با شرایط فنی پیوست (5) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) مطابقت ندارد به راه‌آهن مالک و یا به راه‌آهن عبور (ترانزیت) جهت برگشت به راه‌آهن مالک از طرف راه‌آهن گیرنده صورتجلسه‌ای مطابق فرم پیوست (2) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) تنظیم شود. این صورتجلسه توسط نمایندگان هردو طرف امضاء گردیده ومبناء محاسبات بین راه‌آهن مالک و راه‌آهن واردکننده خسارت می‌شود.
مسؤولیت مالی در قبال خرابیهای وارده و برشمرده شده در صورتجلسه به عهده راه‌آهن استفاده‌کننده می‌باشد.
صورتجلسه به زبان راه‌آهن گیرنده با ترجمه به زبان چینی و یا روسی نوشته می‌شود.
صورتجلسه به شکل زیر تنظیم می‌شود:
15ـ2ـ1ـ در موارد تحویل به راه‌آهن عبور (ترانزیت) در سه نسخه که هریک از طرفین یک نسخه از آن را دریافت می‌کند. طرف گیرنده نسخه سوم را جمع‌آوری کرده و یک‌بار در ماه (تا پانزدهم ماه آینده) توسط پست به حسابداری راه‌آهن مالک می‌فرستد.
علاوه‌براین راه‌آهن واردکننده خسارات باید بر روی واگن برچسبی را مطابق فرم پیوست (15) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) بزند. برچسب به زبان کشور راه‌آهن واردکننده خسارات نوشته می‌شود و لیست خرابیها به زبان روسی و یا چینی ترجمه می‌شود.
بر روی واگنهای اروپایی با عرض (1435) میلیمتر و یا واگنهایی که از روی خطوط مذکور حرکت می‌کند برچسب مطابق فرم پیوست (15 آ) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) نوشته می‌شود.
برچسب را در دوطرف واگن در کنار شبکه‌ها و یا بر روی نوار طولی واگن می‌چسباند. این برچسب تا رسیدن واگن به راه‌آهن مالک و یا راه‌آهن دارنده واگن استیجاری، از روی واگن برداشته نمی‌شود.
15ـ2ـ2ـ در موارد تحویل واگن آسیب دیده مستقیماً از راه‌آهن وارد آورنده آسیب به راه‌آهن مالک و یا راه‌آهن دارنده واگن استیجاری صورتجلسه در سه نسخه تنظیم می‌شود که دو نسخه آن را راه‌آهن مالک و یا راه‌آهن دارنده واگن استیجاری و یک نسخه دیگر را راه‌آهن تحویل دهنده دریافت می‌کند.
در مورد واگنهایی که در راه‌آهنهای ثالث حرکت می‌کند و در مورد خرابیهای بروزکرده در شبکه این راه‌آهنها که برچسبهای « M» یا «K» طبق مقررات مربوط به استفاده متقابل ‌از واگنهای‌باری در ترافیک بین‌المللی (RIV) دارد صورتجلسه پیوست (2) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) تنظیم نمی‌گردد.
15ـ3ـ تحویل واگنها از راه‌آهن یک کشور به راه‌آهن کشور دیگر با تنظیم بارنامه واگنی مطابق فرم پیوست شماره (3) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) انجام می‌گیرد. طرف تحویل‌دهنده این سند را در چهار نسخه تنظیم می‌کند که دو نسخه آن را گیرنده و دو نسخه دیگر را طرف تحویل‌دهنده دریافت می‌کند.
بارنامه واگنی باید شماره‌گذاری مسلسل از اول سال داشته باشد.
در موارد تعویض بوژی در قسمت ملاحظات بارنامه واگنی نام راه‌آهن مالک و یا راه‌آهنی که واگن استیجاری را در اختیار دارد و همچنین شماره بوژی (اگر وجود داشته باشد) قید می‌شود. تحویل و برگشت بوژیها جهت تعویض برای واگنها با تنظیم فیش پیوست شماره (15) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) انجام می‌گیرد.
15ـ4ـ واگنها از لحظه تسلیم بارنامه واگنی به نمایندگان طرف گیرنده « ارائه شده» به حساب می‌آید. نمایندگان طرف گیرنده واگنها را با بارنامه واگن مقایسه کرده و از آنها بازدید به‌عمل می‌آورد. مدت زمان بازدید فنی و تجاری صرف‌نظر از تعداد واگنها یک دقیقه جهت هر محور مجاز می‌باشد.
عملیات بازدید فنی و تجاری همزمان انجام می‌شود. جهت واگنهایی که قبول نمی‌شود در ستون « ملاحظات» بارنامه واگنی کلمه « قبول نشده‌ها» نوشته می‌شود و این واگنها را از بارنامه خط می‌زند. بارنامه واگنها قبل از تسلیم توسط نمایندگان طرف تحویل دهنده امضاء گردیده و بر روی آنها مهر تاریخدار زده می‌شود. نمایندگان طرف گیرنده بعد از بازدید و یا منقضی شدن مدت پیش‌بینی شده جهت بازدید بارنامه را امضاء کرده و با مهر تاریخدار ممهور می‌کند.
در راه‌آهنهای اروپایی زمانهای تحویل واگنها توسط قراردادهای محلی مرزی تعیین می‌شود که با برنامه حرکت قطارها هماهنگی می‌گردد. در صورت تأخیر قطارها به تقصیر هریک از طرفین، زمان تحویل واگنها باید به مدت زمان تحویل اصلاح گردد.
تأخیرات باید در بارنامه واگنی با قید جداگانه نوشته شود. از لحظه امضاء و تأیید آن با مهر تاریخدار توسط نمایندگان طرف گیرنده واگنها تحویل داده حساب می‌شود.
در مسیر اولیه واگنها، راه‌آهن گیرنده باید آن را با برچسب مطابق پیوست شماره (10) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) تجهیز کند برای واگنهایی که به راه‌آهن مجاور سیر می‌کند نصب برچسب اجباری نیست به‌جز واگنهایی که تعویض بوژی می‌شود.
بعد از برگشت واگن راه‌آهن مالک و یا راه‌آهنی که واگن را اجاره کرده است برچسب مربوطه را می‌کند. این برچسبها در راه‌آهن جمهوری خلق چین و جمهوری دموکراتیک کره به‌کار گرفته نمی‌شود. تحویل واگنها بین راه‌آهنهای بلغارستان، لیتوانی، اوکراین، مولداوی، روسیه و کشورهای اروپایی به وقت اروپایی انجام می‌پذیرد.
15ـ 5 ـ واگنهای برگشتی باید از باقیمانده بارها کاملاً پاکسازی شود. راه‌آهنی که بار را تخلیه کرده است موظف است واگنها را کاملاً تمیز کند. با توافق راه‌آهن گیرنده واگنها را می‌توان نیمه تمیز تحویل داد. راه‌آهن گیرنده حق دارد واگنهای تمیز نشده را قبول نکند. جهت واگنهای مخزندار که در آنها بارهای خطرناک حمل می‌شود مقررات خاصی اعمال می‌گردد که راه‌آهنهای مربوطه در مورد آنها جداگانه به توافق رسیده‌اند.
واگنهایی که داخل آنها گوشت، ماهی و مرغ و پرندگان حمل شده است بعد از تخلیه باید شسته شود. واگنهایی که داخل آن احشام و یا بارهایی که ممکن است عفونی گردد حمل شده است بعد از تخلیه باید شسته و ضدعفونی شود.
دریچه‌های واگن مخزندارهای حمل گاز مایع فقط توسط راه‌آهن مالک و یا مستأجر واگن گشوده می‌شود. واگنهای مخزندار برای بارهای خارج از شرایط موافقتنامه‌های حمل‌ونقل که راه‌آهنهای جداگانه عضو آن می‌باشد می‌تواند با داشتن باقیمانده بار به ارتفاع پنج سانتیمتر با دریچه‌های بالایی و شیرهای پائینی بسته تحویل شود.
شست‌وشو و ضدعفونی کردن واگنها برای حمل‌ونقل بدون جابه‌جایی از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر (ترانسشیپ) (حمل و نقل مستقیم)به‌عهده و به حساب راه‌آهن تخلیه کننده می‌باشد. واگنهایی که بعد از حمل احشام مرغ، بارهای بدبو و بارهایی که ممکن است عفونت ایجاد نمایند شست‌وشو و ضدعفونی نشده است برای حمل‌ونقل بدون جابه‌جایی از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر (ترانسشیپ) قبول نمی‌شود.
در حمل‌ و نقل با جابه‌جایی از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر (ترانسشیپ) (با ورود واگنهایی که در راه‌آهن همسایه بارگیری می‌شود) اگر نیاز به شست ‌و شو و ضدعفونی‌کردن باشد واگنها با درهای مهرشده (پلمپ شده) جهت شست ‌و شو و ضدعفونی‌شدن به راه‌آهن بارگیری کننده برگردانده می‌شود.
در حمل‌ونقل با جابه‌جایی از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر (ترانسشیپ) اگر واگنهای کشور ثالث مشاهده گردد که نیاز به شست‌وشو و ضدعفونی کردن داشته باشد و جابه‌جایی از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر (ترانسشیپ) در ایستگاه مرزی راه‌آهن گیرنده انجام می‌شود شست‌وشو و ضدعفونی کردن آنها برعهده راه‌آهن جابه‌جایی از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر (ترانسشیپ) کننده می‌باشد.
اگر راه‌آهن جابه‌جایی از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر (ترانسشیپ) کننده واگنها نتواند آنها را شست‌وشو و ضدعفونی کند واگنها با درهای مهر شده (پلمپ شده) به راه‌آهن هم جوار برگردانده می‌شود که شست‌وشو و ضدعفونی کردن واگنها را به حساب راه‌آهن تخلیه‌کننده و براساس فهرست بهای مندرج در بندهای (4) و (5) پیوست (46) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) انجام می‌دهد. در این موارد راه‌آهن گیرنده واگن جهت شست‌وشو و ضدعفونی کردن صورتجلسه‌ای را مطابق فرم (2) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) در دو نسخه تنظیم می‌کند که بعد از امضاء آن توسط نمایندگان دوطرف، هر کدام یک نسخه آن را دریافت می‌کنند.
اگر ترانسشیپمنت مطابق پاراگراف 15ـ1 این مقررات در ایستگاه مرزی طرف تحویل‌دهنده انجام می‌پذیرد، شست‌وشو و ضدعفونی کردن واگنها با نیروها و تجهیزات طرف تحویل دهنده و به حساب طرف گیرنده و با فهرست بها که در بالا به آن اشاره شد انجام می‌گیرد.
15ـ6 ـ واگنهای حاوی بارهایی که در توافقنامه‌های جداگانه بین چند راه‌آهن برشمرده شده‌اند در حمل‌ونقل بین‌المللی فقط با توافق قبلی طرفهای‌شرکت‌کننده در حمل این‌بارها تحویل داده می‌شود. بر روی واگنهای حاوی بارهای با ابعاد غیراستاندارد در دو طرف واگن لوحه‌ای با چهارچوب قرمزرنگ نصب می‌شود و بر روی لوحه عبارت زیر نوشته می‌شود:
« توجه ! بار دارای ابعاد غیراستاندارد..... (نام اختصاری راه‌آهنها)»
در بعضی موارد این نوشته‌ها مستقیماً بر روی خود بار قرار می‌گیرد. این نوشته به زبان راه‌آهن فرستنده با ترجمه به یکی از زبانهای رسمی سازمان همکاری راه‌آهنها (اُ.اس.جی.دی) (روسی یا چینی) و برای حمل در کشورهای زیر نوشته می‌شود.
جمهوری بلاروس ـ جمهوری بلغارستان ـ جمهوری مجارستان ـ جمهوری لتونی ـ جمهوری لیتوانی ـ جمهوری مولداوی ـ جمهوری لهستان ـ روسیه و جمهوری رومانی ـ جمهوری اسلواکی ـ اوکراین ـ جمهوری استونی ـ به زبان روسی، برای حمل ‌و نـقل به جمهوری ویتنام ـ جمهوری چین ـ جمهوری کره دموکراتیک و مغولستان به زبان چینی و یا روسی.
برای حمل‌ونقل به مغولستان و یا عبور (ترانزیت) از آن به زبان روسی و برای حمل‌ونقل بین کشورهای چین، ویتنام و جمهوری دموکراتیک کره و مغولستان به زبان چینی و روسی نیز نوشته می‌شود، بر روی تجهیزات، ماشین‌آلات و بارهایی از این قبیل در جعبه‌هایی که ارتفاع آنها بیش از یک متر می‌باشد، فرستنده با رنگ غیرقابل شست ‌و شو در مقاطع عرضی و طولی آنها علامت « مرکز ثقل » مطابق با پیوست (48) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) می‌گذارد و همچنین وزن ناخالص را ذکر می‌نماید.
15ـ7ـ واگنها به دلایل زیر قبول نمی‌شود :
15ـ7ـ1ـ اگر واگنها با شرایط این مقررات مطابقت نداشته باشد.
15ـ7ـ2ـ اگر حرکت قطارها بین ایستگاههای مرزی در مسیر واگنها قطع شده باشد و امکان ارسال واگنها با راه‌آهن دیگر وجود نداشته باشد در این مورد طرفهای ذی‌نفع به موقع باید مطلع شود.
15ـ7ـ3ـ اگر ادارات مرکزی راه‌آهنها بخواهد پذیرش واگنها را منع نماید باید چهار روز قبل از اجراء عدم پذیرش طرفهای ذی‌نفع را مطلع سازد.
15ـ7ـ4ـ اگر دلیلی جهت عدم پذیرش وجود داشته باشد و یا منع حمل‌ونقل موردنظر در قراردادهای بین‌المللی فی‌مابین طرفین اعلام شده باشد.
15ـ7ـ 5 ـ اگر مالک واگن استیجاری با راه‌آهن تعویض کننده بوژی قراردادی جهت تأمین بوژی، تعویض بوژی و پرداخت مربوطه نداشته باشد.
15ـ 8 ـ در موارد عدم پذیرش واگنها، طرفی که از قبول کردن واگنها امتناع ورزیده صورتجلسه مطابق فرم پیوست شماره (11) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) را با اشاره به دلایل عدم قبول و تاریخ موردانتظار برگشت واگن به‌طرف فرستنده یا مدت زمان مورد نیاز جهت رفع نواقص، در دو نسخه تنظیم می‌کند که هرطرف یک نسخه آن را دریافت می‌کند. واگنهای قبول نشده با بارنامه‌های جدید واگنها به راه‌آهن فرستنده برگردانده می‌شود و در لیست واگنها نوشته می‌شود « غیرقبولیها» ضمناً شماره صورتجلسه نیز به نوشته‌ها اضافه می‌گردد.
در موارد برگشت واگنها دیرتر از وقت مقرر که در صورتجلسه عدم قبولی قید شده است بابت روزهای تأخیر مبلغ مربوط به استفاده از واگن مطابق این مقررات دریافت می‌شود.
ماده 16ـ شرایط استفاده از واگنها
16ـ1ـ مسؤولیت و وظایف راه‌آهن گیرنده در مقابل واگنهای تحویل گرفته شده از لحظه امضاء بارنامه واگنها توسط نمایندگان آن راه‌آهن شروع می‌شود.
16ـ2ـ راه‌آهن هر کشور موظف است از واگنهای راه‌آهن کشور دیگر به خوبی مراقبت کند و آنها را از لحاظ فنی سالم نگهداری نماید.
16ـ3ـ واگنهای خالی و حاوی بار سایر راه‌آهنها باید فقط درجهت کاربرد تعیین‌شده برای آنها به‌کار گرفته شود.
استفاده از واگنها بعد از تخلیه آنها در حمل‌ونقل داخلی مجاز نمی‌باشد. موارد استثنائی در پاراگراف 17ـ1ـ2 منظور گردیده است.
16ـ4ـ واگنهای اختصاصی فقط برای بارهای اختصاص داده شده به آنها به‌کارگرفته می‌شود. استفاده از واگنهای اختصاصی جهت بارهای دیگر و به‌خصوص بارهایی که می‌تواند به واگن و یا تجهیزات آن آسیب برسانند فقط با داشتن مجوز راه‌آهن مالک امکان‌پذیر می‌باشد.
مخازن باید تا ظرفیت کامل و یا تا خط تعیین شده بارگیری شود. بارگیری بارهای خطرناک در مخازن باید مطابق شرایط تعیین شده در توافقنامه‌های طرفهای ذی‌نفع انجام گیرد.
مخزن خالی که برای بارگیری از راه‌آهن مالک به راه‌آهن استفاده‌کننده فرستاده می‌شود باید در محل بارگیری مورد بازدید فنی بدنه، دریچه‌های بارگیری و شیرهای تخلیه قرار گیرد. اگر بر روی بدنه مخازن نشتی مشاهده گردد محل نشتی با گچ سفید علامتگذاری می‌شود. مخازن دارای این‌گونه نواقص با داشتن توافق تلگرامی با راه‌آهن مالک به حساب راه‌آهن مالک و راه‌آهن واردکننده آسیب توسط راه‌آهن استفاده کننده تعمیر می‌شود و یا خالی به راه‌آهن مالک برگردانده می‌شود. مخارج استفاده از مخازن در مدت زمان تعمیر آن و کرایه سیر مخازن خالی به حساب طرف مقصر پرداخت می‌شود. در صورتجلسه فرم پیوست (2) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) باید نام راه‌آهن مسؤول خسارات ذکر شود.
مخازن خالی اختصاصی با برچسب مطابق فرم پیوست (15) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) و برگه همراه مطابق فرم پیوست (19) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) به راه‌آهن مالک برگردانده می‌شود. برای واگنها و مخازن خالی اختصاصی که در تملک راه‌آهن نمی‌باشد بارنامه‌ای مطابق موافقتنامه بین طرفهای ذی‌نفع صادر می‌گردد.
مخازنی که بارهای خطرناک و یا باقیمانده این بارها را حمل می‌کند در هر مورد باید با مقررات راه‌آهنهای شرکت کننده جهت حمل‌ونقل بین‌المللی مطابقت داشته باشد و یا مطابق توافقنامه‌های دوطرفه و یا چندطرفه بین راه‌آهنها باشد.
16ـ 5 ـ تحویل واگنهای راه‌آهنهای شرکت کننده در قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) به راه‌آهن غیر عضو قرارداد بدون توافق راه‌آهن مالک در موارد زیر انجام می‌گیرد.
16ـ 5 ـ1ـ در صورت حمل مجدد بار
16ـ 5 ـ2ـ در مواردی که گیرنده بار عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) نمی‌باشد ولی راه‌آهنی است مجاور راه‌آهن مالک.
16ـ 5 ـ3ـ در موارد بارگیری واگن به مقصد راه‌آهن غیر عضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) که مجاور راه‌آهن مالک است. در موارد دیگر جهت تحویل واگن باید توافق راه‌آهن مالک کسب گردد.
16ـ6 ـ جهت حمل ‌و نقل بین‌المللی اساساً ‌واگنهای مورد نیاز از سوی راه‌آهن فرستنده بار عرضه می‌شود. واگنهای عرضه شده با برچسبهای مطابق فرم پاراگراف
15ـ2 این مقررات مجهز شده و با برگه‌های مطابق پیوست شماره (19) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) همراهی می‌شود.
این واگنها به راه‌آهنهای مجاور بدون برچسب و برگه‌های همراه تحویل می‌شود. واگنها با شرایطی که بین راه‌آهن مالک و راه‌آهن درخواست‌کننده توافق می‌شود به‌کار گرفته می‌شود. اگر واگنهای عرضه شده خالی به محل موردنظر سیر کرده و خالی به راه‌آهن مالک برگردانده ‌شود راه‌آهن درخواست کننده باید در مقابل حرکت خالی واگنها به کلیه راه‌آهنهای شرکت‌کننده در حمل خالی واگنها خسارات واگن‌کیلومتر را مطابق پاراگراف (6) پیوست (46) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) پرداخت کند. مسافت طی شده با بار توسط این واگنها از کل مسافت حرکت خالی کسر می‌شود. واگنهای عرضه شده باید در کوتاهترین مسیرها حرکت کند. در محاسبات کرایه حرکت خالی واگنها، مبنای محاسبات طول کوتاهترین مسیر می‌باشد.
16ـ7ـ راه‌آهنهای اعضاء قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) می‌تواند واگنها را به یکدیگر اجاره دهد.
شرایط اجاره، ‌علامتگذاری واگنهای اجاره شده و شرایط دیگر در توافقنامه‌های فی‌مابین تعیین می‌گردد. وقتی که این واگنها جهت اجاره اعزام می‌شود و بعد از گذشت مدت اجاره به راه‌آهن مالک برگردانده می‌شود باید مجهز به برچسبهای مطابق پاراگراف 15ـ2 این مقررات باشد و با فرم پیوست شماره (19) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) همراهی ‌شود.
ماده 17ـ برگرداندن واگنها
17ـ1ـ واگنهایی که جزو داراییهای راه‌آهنها می‌باشد بعد از تخلیه به راه‌آهن مالک حتی‌المقدور با بار برگردانده می‌شود. راه‌آهن استفاده کننده و یا راه‌آهن عبور(ترانزیت) می‌تواند درموارد زیر واگنهارا مجدداً بارگیری کند. چنانچه مقصدبار:
17ـ1ـ1ـ تا ایـستگاه راه‌آهن مالک و یا دورتـر از آن در حالت عبور از راه‌آهن مالک باشد.
17ـ1ـ2ـ تا ایستگاهی که در نزدیکی راه‌آهن مالک قرار دارد.
واگنهای کمرشکن را فقط با داشتن مجوز از راه‌آهن مالک می‌توان مجدداً بارگیری نمود. مجوز را توسط تلگراف با ذکر شماره واگن، تاریخ اعزام وتاریخ رسیدن به ایستگاه مقصد درخواست می‌کند. راه‌آهن مقصد بار و یا راه‌آهنهای عبور (ترانزیت) می‌تواند واگنهای خالی را جهت بارگیری به هر نقطه شبکه خود با رعایت مفاد بند حاضر و همچنین پاراگرافهای شماره 16ـ3ـ2 و16ـ3ـ3 این مقررات ارسال نماید. واگنهای حاوی بار در برگشت به راه‌آهن مالک می‌تواند از هر ایستگاه مرزی عبورنماید. واگنهایی که بوژیهای آنها تعویض گردیده و یا محورهای آنها عوض شده است باید به ایستگاه مرزی که آنجا تعویض انجام گرفته برگردانده شود. اگر راه‌آهن واگنهای راه‌آهن دیگر را تحویل گیرد و سپس بوژیهای آنها را عوض کند و یا عرض محورها را تغییر دهد در برگشت این واگنها به راه‌آهن مالک نمایندگان طرف تحویل دهنده باید در بارنامه واگنها بنویسند:
« واگن با تعویض بوژی»
مخازن به‌صورت خالی و یا برچسبهایی که طرفهای ذی‌نفع در مورد آنها به توافق می‌رسد برگردانده می‌شود.
17ـ2ـ واگنهای خالی در برگشت به راه‌آهن مالک باید از همان ایستگاههای مرزی عبور کند که از طریق آنها تحویل گرفته شده بود. با توافق طرفهای ذی‌نفع واگنهای خالی را می‌توان از ایستگاههای مرزی دیگر برگرداند.
اگر واگنها طبق مفاد پاراگراف 17ـ1ـ2 این مقررات بارگیری شده است راه‌آهن مقصد بعد از تخلیه واگنها باید آنها را به ایستگاه مرزی واردکننده ارسال نماید و یا از کوتاهترین مسیر به راه‌آهن مالک برگرداند.
اگر واگن برگشتی از کوتاهترین مسیر حرکت خالی داشته باشد که در بند 17ـ3 پیش‌بینی گردیده کرایه سیر خالی را راه‌آهن تخلیه کننده واگن که این سیر را بوجود آورده است پرداخت می‌کند. این قاعده شامل واگنهای راه‌آهنهای غیرعضو قرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) نیز می‌شود.
17ـ3ـ اگر واگن خالی برگشتی به راه‌آهن مالک مسیر طولانی‌تر از سیر با بار را طی کند و یا از راه‌آهنی بگذرد که در حمل‌ونقل واگن با بار شرکت نکرده بود، راه‌آهنی که از آن واگن خالی عبور می‌کند کرایه مسیر خالی را دریافت می‌کند. این کرایه را راه‌آهنی که به تقصیر آن، ‌واگن خالی حرکت کرده است پرداخت می‌نماید.
جبران سیر خالی جهت هر واگن کیلومتر مطابق پاراگراف (6) پیوست (46) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) محاسبه می‌شود. در محاسبات بر واگن حاوی بار از راه‌آهن پرداخت کننده کسر می‌شود. سیر واگنهای خالی که باید جبران شود در فرم پیوست (12) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) در نظر گرفته می‌شود. این فرم تنها در مواردی تنظیم می‌شود که اختلاف سیر واگن ‌خالی نسبت‌ به سیر واگن حاوی بار بیش‌از پنجاه کیلومتر باشد.
این فرم همراه با صورتحساب استفاده از واگن به راه‌آهن مالک فرستاده می‌شود. راه‌آهن مالک بعد از محاسبه سیر خالی واگنها، فرم پیوست (12) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) را ظرف مدت چهارماه به راه‌آهن درخواست‌کننده جبران برمی‌گرداند.
فرم پر شده مبنای محاسبات جهت دریافت وجه از راه‌آهن مقصر می‌گردد. اگر راه‌آهن مقصر درطی مدت دوماه اعتراض ‌نکند صورتحساب قابل‌قبول به‌شمار می‌آید.
اینگونه خسارات تنها در مواردی پرداخت می‌شود که سیر واگن خالی جبران نشده بیش از پنجاه کیلومتر باشد اگر در برگشت واگن خالی متعلق به راه‌آهن غیر عضوقرارداد مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) بین راه‌آهنهایی که از این مقررات استفاده نمی‌کند مسئله سیر خالی بوجود آمده است که باید مبلغ آن پرداخت شود و توافقنامه‌ای نیز در این خصوص وجود نداشته باشد پرداخت به عهده راه‌آهن مقصر در سیر خالی می‌باشد.
17ـ4ـ در موارد ضروری راه‌آهن مالک حق دارد برگشت فوری واگنهای خود را درخواست کند در این موارد راه‌آهن استفاده کننده می‌تواند واگنها را فقط به مقصد راه‌آهن مالک و یا راه‌آهن عبور (ترانزیت) در مسیر راه‌آهن مالک بارگیری کند. اگر باری وجود نداشته باشد واگنهای خالی فوراً به راه‌آهن مالک برگردانده می‌شود. استفاده از این واگنها در حمل‌ونقل داخلی ممنوع است.
اگر ضرورت برگشت فوری واگنها برطرف شده باشد راه‌آهن درخواست کننده باید راه‌آهنهای ذی‌نفع را مطلع سازد.
ماده 18ـ نگهداری و تعمیرات جاری واگنها
18ـ1ـ بازدیدها و تعمیرات دوره‌ای واگنها طبق دستورالعملهای راه‌آهن مالک انجام می‌گیرد.
درمورد واگنهای ‌استیجاری مطابق دستورالعملهای راه‌آهنی که به آنها تعلق دارد انجام می‌پذیرد.
18ـ2ـ سرویس جاری واگنها (بازدیدهای ‌فنی، تعمیرات‌جاری، روغن‌کاری قطعات) و رفع نواقصی که در نتیجه بهره‌برداری به‌وجود آمده است توسط و به حساب راه‌آهنی که واگنها بر روی آن قرار دارد انجام می‌گیرد. از جمله تعویض بولبرینگها، در تعمیرات باید از مواد و قطعات یدکی با کیفیت خوب استفاده گردد. تغییرات در ساختمان واگنها منع می‌شود.
واگنهای از ریل خارج شده حتی اگر ظاهراً آسیب هم ندیده باشد باید مورد بازدید قرار گیرد. محورهای واگنها با چرخهای مربوطه که از ریل خارج شده باید به‌وسیله اندازه‌گیرها (شابلونها) حداقل در سه نقطه با زاویه‌های صد و بیست درجه و در فاصله بین وجه داخلی طوقه چرخها اندازه‌گیری شود. بعد از هر اندازه‌گیری واگنها به میزان یک سوم طول دایره چرخها جابه‌جا می‌شود. اگر اختلاف اندازه‌ها برای محورهای با بولبرینگهای لغزشی بیش از چهار میلیمتر و برای محورهای با بولبرینگهای غلتکی دو میلیمتر باشد محورها و چرخها را باید تعویض کرد.
راه‌آهنی که سرمحور را بیش از حد تراش داده باشد باید بر روی جعبه یاتاقان با رنگ سفید علامت ضربدر بزند. تعمیر جعبه یاتاقانهای غلتکی (رولبرینگی) توسط راه‌آهن استفاده کننده منع می‌شود. جهت تراش چرخ می‌توان دریچه جعبه یاتاقانها را باز کرد.
در موارد ضروری می‌توان محورهای واگنها را با یاتاقانهای غلتکی (رولبرینگی)
از راه‌آهن مالک درخواست نمود. اگر راه‌آهن استفاده‌کننده نتواند واگن را تعمیر کند آن را برای تعمیر به راه‌آهن مالک می‌فرستد. تعمیرات به حساب راه‌آهن استفاده کننده مطابق فهرست بهای مندرج در پیوست (16) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) انجام می‌گیرد.
18ـ3ـ در موارد آسیب دیدگی شدید واگن در حد تعمیرات اساسی، راه‌آهن مالک آن را به حساب راه‌آهن استفاده کننده انجام می‌دهد.
بهای تعمیرات برمبنای قیمت تمام شده اما حداکثر در حد شصت‌درصد (60%) زیر ارزش واگن تازه محاسبه می‌گردد. واگن آسیب دیده باید توسط راه‌آهن استفاده کننده به‌حساب خود تا حدی تعمیر شود که بتواند تا راه‌آهن مالک سیرنماید.
اگر راه‌آهن استفاده کننده نتواند واگن را طوری تعمیر کند که بر روی چرخهای خود به راه‌آهن مالک برسد، باید واگن آسیب دیده را بر روی کفی (پلاتفرم) بارگیری کرده و به همراه بارنامه مطابق فرمی که طرفهای ذی‌نفع در توافقنامه‌ها دارند به راه‌آهن مالک ارسال کند. کرایه‌ای بابت حمل واگن آسیب دیده دریافت نمی‌شود. بین راه‌آهنهای اروپایی با عرض (1435) میلیمتر و راه‌آهنهای با عرض (1520) میلیمتر قراردادهای زیر وجود دارد.
18ـ3ـ1ـ در موارد آسیب دیدگی واگن و یا بوژی تا حد تعمیرات اساسی، ‌تعمیرات توسط راه‌آهن مالک و به حساب راه‌آهن استفاده کننده انجام می‌گیرد. ارزش تعمیرات واگن و یا بوژی مطابق پیوست (16) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) اما حداکثر در حد شصت درصد (60%) قیمت واگن و یا بوژی نو مطابق پیوست (16) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) محاسبه می‌شود.
واگن با آسیب دیدگی شدید باید به حساب راه‌آهن استفاده کننده تا حدی تعمیر شود که خود را به راه‌آهن مالک برساند.
اگر راه‌آهن استفاده‌کننده نتواند واگن را طوری تعمیر کند که بر روی چرخهای خود به راه‌آهن مالک برسد، واگن و یا بوژی آسیب دیده را بر روی واگن کفی (پلاتفرم) بارگیری کرده و به همراه بارنامه مطابق فرمی که طرفهای ذی‌نفع در توافقنامه‌ها دارند به راه‌آهن مالک ارسال می‌کند. کرایه‌ای بابت حمل واگن آسیب دیده و یا بوژی دریافت نمی‌شود.
18ـ4ـ اگر واگن و یا بوژی طوری آسیب دیده باشد که شکی بین اقتصادی بودن تعمیر و یا از دور خارج کردن آن و یا برگشت آن به راه‌آهن مالک وجود داشته باشد مسأله با توافق راه‌آهن مالک حل و فصل می‌شود.
در این مورد راه‌آهن استفاده کننده میزان و نوع خسارت وارده بر واگن و یا بوژی را به راه‌آهن مالک اطلاع می‌دهد. واگن و یا بوژی و یا قطعات آنها فقط با توافق راه‌آهن مالک برگردانده می‌شود.(1)
18ـ7ـ در موارد آسیب قطعات استاندارد (محورها با چرخها، ورقهای کمک فنرها، ضربه‌گیرها (تامپونها)، گیره‌های قلابها، قلابهای زنجیری) که توسط راه‌آهن مالک با حرف «U» علامتگذاری شده است، راه‌آهن استفاده‌کننده می‌تواند آنها را با قطعات یدکی استاندارد خود جایگزین کند. اگر راه‌آهن استفاده‌کننده محورها و چرخهای آسیب دیده را جایگزین می‌کند واگن باید با برچسب مطابق پیوست (15 a) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) تجهیز گردد. در موارد جایگزین کردن قطعات استاندارد نیازی به برچسب نمی‌باشد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) آنچه مربوط می‌شود به آسیب بوژیها شامل راه آهنهای جمهوری خلق چین، جمهوری کره دموکراتیک و مغولستان نمی‌شود.
قطعه آسیب‌دیده تعویض شده باید به راه‌آهن مالک برگردانده شود. راه‌آهن مالک در اولین تعمیر محورها و چرخهای بیگانه را تعویض می‌کند اما قطعات استاندارد غیراصل (فابریک) قبل از اولین بازدید کلی تعویض می‌شود. قطعات استاندارد برگشتی هر سه ماه یک‌بار مجاناً به آدرسهای مطابق پیوست (9) مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) برگردانده می‌شود.
قطعات استاندارد آسیب‌دیده همراه بارنامه فرم که در توافقنامه‌های موجود بین طرفهای ذی‌نفع ارسال می‌شود در ستون « اسم بار» تعداد ونوع قطعات استاندارد و شماره واگن مربوطه درج می‌شود. طرف گیرنده ورود قطعات را ثبت نموده و فرم را با تأیید به راه‌آهن فرستنده برمی‌گرداند.
در موارد وجود اختلاف در ارزش قطعات تعویضی، راه‌آهن تأمین‌کننده حق درخواست جبران دارد. راه‌آهن تأمین کننده، تعداد قطعات را که راه‌آهن دیگر دریافت کرده است از قطعات استاندارد ارسالی کسر کرده و جبران را برمبنای فهرست بهای وارده در پیوست (16) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) محاسبه می‌کند.
راه‌آهن بستانکار تا یازده خرداد شمسی (اول ژوئن میلادی) هر سال صورتحساب (فاکتور) طلبهای خود را به راه‌آهن بدهکار می‌فرستد. راه‌آهن بدهکار در مدت سه ماه نظر خود را در این مورد اعلام می‌کند، در غیر این‌صورت، صورتحساب قبول شده به شمار می‌آید.
اگر راه‌آهن استفاده کننده در انبار خود قطعات استاندارد مربوطه را ندارد و یا نیازی به قطعات استاندارد نمی‌باشد باید مطابق پاراگراف 18ـ8 عمل کرد.
18ـ 8 ـ در موارد ضروری قطعات یدکی موردنیاز جهت واگنهای آسیب دیده را می‌توان طبق پیوست (18) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) و آزادرسهای مندرج در پیوست (9) مقررات استفاده از واگنها در حمل ‌و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) از راه‌آهن مالک درخواست نمود. در این درخواست اسامی و ابعاد قطعات یدکی (اگر نیاز است کروکی قطعات) شماره و نوع واگن آسیب‌دیده راه‌آهن مالک واگن و همچنین آدرس درخواست کننده نوشته می‌شود.
در درخواستهای مربوط به محورها و چرخها باید نوع محور، قطر چرخها،
ابعاد سرمحورها و فاصله بین وسط دوسرمحور محورها نوشته ‌شود. اگر بر روی واگنها با عرض (1435) میلیمتر که دارای علامتهای «MC و RIV» نیز می‌باشد قطعات غیراصل (فابریک) (محور و چرخها، کمک فنرها، ضربه گیر (تامپون)، سرقلاب، قلاب زنجیری) دارای علامت «U» نصب شده باشد دلیلی جهت قبول نکردن واگنها در ایستگاههای مرزی نیست. امتناع از قبول کردن واگن در مواردی امکان‌پذیر است که راه‌آهن تحویل‌دهنده بخواهد واگنهای‌خود را بر روی چرخهای ‌غیراصل (فابریک) تحویل دهد.
18ـ 9ـ قطعات یدکی مانند محورها، چرخها، فنرها، فنرهای حلزونی، بوژیها، جعبه یاتاقانها، یاتاقانها، ضربه‌گیرها (تامپونها)، قلابهای خودکار که از طرف راه‌آهن مالک جهت واگنهای تعمیری ارسال می‌شود باید سالم باشد و نیازی به عملیات اضافی بر روی آنها نباشد این قطعات رایگان واگذار می‌شود. قطعات یدکی دیگر جهت تعمیر واگنها توسط راه‌آهن مالک و به حساب راه‌آهن استفاده کننده واگذار می‌شود.
محورها، چرخها، فنرها، فنرهای حلزونی، بوژیها، جعبه یاتاقانها، یاتاقانها، ضربه‌گیرها (تامپونها)، قلابهای خودکار آسیب دیده صرف نظر از وضعیت آنها به راه‌آهن مالک برگردانده می‌شود.
قطعات آسیب‌دیده دیگر به راه‌آهن مالک برگردانده نمی‌شود. قطعات آسیب‌دیده از همان ایستگاههای مرزی برگردانده می‌شود که قطعات سالم جایگزین عبور کرده بوده است.
اگر قطعات آسیب‌دیده به راه‌آهن مالک برگردانده نشود راه‌آهن مالک شصت‌ درصد (60%) ارزش قطعات سالم را دریافت می‌کند. این مبلغ توسط راه‌آهنی که نتواند تحویل قطعات مذکور را به اثبات برساند پرداخت می‌گردد. بر روی قطعات ارسالی به راه‌آهن مقصد با رنگ روغنی علامت راه‌آهن مالک، شماره واگن که این قطعات برای آن فرستاده می‌شود، مقصد (ایستگاه و راه‌آهن مقصد) نوشته می‌شود. بر روی قطعات آسیب‌دیده اعزامی به راه‌آهن مالک با رنگ قرمز روغنی علامت راه‌آهن مالک، شماره واگنی که از آن قطعات برداشته شده‌است و مقصد (ایستگاه و راه‌آهن مقصد) نوشته می‌شود.
اگر به‌خاطر کمبود جا این علامتها را نتوان برروی قطعه نوشت، بر روی پلاک فلزی نوشته و به قطعه متصل می‌کند.
بابت گم شدن قطعات یدکی که برای تعمیر واگنها فرستاده می‌شود و به راه‌آهن مقصد نمی‌رسد باید خسارت پرداخت گردد. خسارت را راه‌آهن گم‌کننده قطعات و یا راه‌آهنی که نمی‌تواند تحویل قطعات را اثبات کند پرداخت می‌نماید.
18ـ10ـ قطعات یدکی رایگان و حتی‌المقدور با سرعتهای بالا حمل می‌شود. در برگشت قطعات آسیب دیده با سرعت کم و رایگان به آدرسهای وارد در پیوست 9 مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ و نقل بین‌المللی (پ.پ.و) فرستاده می‌شود. قطعات یدکی و قطعات آسیب دیده بدون مجوز ورود و خروج و بدون دریافت عوارض گمرکی و غیره حمل می‌شود.
اعزام قطعات یدکی و قطعات آسیب‌دیده با تنظیم بارنامه مطابق فرمی که بین طرفهای ذی‌نفع در مورد آنها به توافق رسیده‌اند انجام می‌گیرد. در فرم مربوطه در ستون « اسم بار» جمله زیر « بار از هرگونه عوارض گمرکی ورود، خروج و عبور (ترانزیت) آزاد می‌باشد» نوشته می‌شود. علاوه‌ براین شماره و نوع واگن که جهت آن قطعات اختصاص دارد و یا شماره واگن که از آن قطعه آسیب دیده برداشته شده است در فرم نوشته می‌شود.
قطعات یدکی واگنهای استیجاری مطابق پاراگراف 23ـ 5 درخواست می‌شود.
مسؤولیت جهت سالم بودن دیگهای مخازن استیجاری، آرماتور آنها، سوپاپهای اطمینان و دیگر تجهیزات برعهده مالک مخازن استیجاری می‌باشد.
ماده 19ـ پرداخت خسارت بابت واگنهای گم شده
19ـ1ـ واگنهایی که آسیبهای شدید دیده و باید از دور خارج شود و همچنین واگنهایی که طی شش ماه به دلایل دیگربه راه‌آهن مالک برگردانده نشده است جزو واگنهای گم شده به حساب می‌آید.
19ـ2ـ راه‌آهنی که واگن را گم کرده است راه‌آهن مالک را توسط تلگرام با ذکر شماره واگن و دلیل گم شدن آن مطلع می‌سازد. جهت واگنهایی که فاقد کدگذاری دوازده‌گانه هستند در تلگرام نوع واگن، تعداد محورهای آن، وزن خالی، سال ساخت و نام راه‌آهن مالک نوشته می‌شود.
19ـ3ـ برای واگن گم شده، راه‌آهن استفاده کننده به راه‌آهن مالک قیمت واگن نو را مطابق پیوست (ب16) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) پرداخت می‌کند. با توافق طرفین ذی‌نفع، جبران خسارت می‌تواند به‌صورت جایگزینی با واگن از نوع مشابه انجام گیرد.
اگر با توافق راه‌آهن مالک، واگن آسیب دیده توسط راه‌آهن استفاده‌کننده به راه‌آهن مالک فرستاده شود و سپس راه‌آهن مالک واگن آسیب دیده را از داراییهای خود حذف کند، راه‌آهن استفاده کننده هشتاد و پنج درصد (85%) ارزش واگن نو را مطابق پیوست (ب16) قسمت دوم مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) به راه‌آهن مالک پرداخت می‌کند.
بین راه‌آهنهای اروپایی با عرض 1435 میلیمتر و راه‌آهنهای با عرض 1520 میلیمتر دستورالعملهای زیر به‌کار گرفته می‌شود:
19ـ3ـ1ـ جهت واگن گم شده راه‌آهن استفاده کننده به راه‌آهن مالک باید مبالغی را که در زیر تعیین می‌گردد پرداخت کند.
19ـ3ـ1ـ1ـ مطابق پاراگراف (ب16) قسمت اول مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) وزن خالی در ارزش یک کیلوگرم واگن مشابه تازه ضرب می‌شود. برمبنای توافق طرفهای ذی‌نفع واگن گم شده را می‌توان با واگن مشابه دیگر تعویض کرد.
19ـ3ـ1ـ2ـ از مبلغ پرداختی که در بند 19ـ3ـ1ـ1 تعیین گردیده ارزش محورها و چرخهای برگردانیده شده صرف‌نظر از وضعیت آنها کسر می‌شود. در این صورت ارزش آنها مانند نو منظور می‌گردد.
19ـ3ـ1ـ3ـ جهت قطعات برگشتی دیگر برمبنای توافقنامه، یک ششم ارزش محاسبه شده در بندهای 19ـ3ـ1ـ1 و 19ـ3ـ1ـ3 منظور نمی‌شود.
19ـ3ـ1ـ4ـ اگر به راه‌آهن مالک قطعات واگن برگردانده شود هزینه‌ها مطابق بندهای 19ـ3ـ1ـ2 و 19ـ3ـ1ـ3 در نظر گرفته نمی‌شود.
19ـ3ـ1ـ5 ـ از نتایج محاسبات جهت هر سال عمر واگن چهاردرصد (4%) از بابت استهلاک کسر می‌گردد ولی این مبلغ نباید از هشتاد درصد (80%) قیمت نو بیشتر باشد. سال ساخت و سال آسیب دیدگی روی هم رفته معادل یک سال در نظر گرفته می‌شود.
19ـ4ـ اگر شش ماه از تحویل واگن از راه‌آهن مالک به راه‌آهن دیگر بگذرد راه‌آهن مالک صورتحساب جهت واگن گم شده را به راه‌آهن گم کننده واگن ارائه می‌دهد.
بین راه‌آهنهای اروپایی با عرض 1435 میلیمتر و راه‌آهنهای با عرض 1520 میلیمتر دستورالعملهای زیر وجود دارد:
19ـ4ـ1ـ اگر واگن باری طی شش ماه بعد از تحویل، به راه‌آهن مالک برگردانده‌ نشود، راه‌آهن مالک به راه‌آهن استفاده کننده که واگن را برنگردانده صورتحسابی را معادل ارزش واگن مطابق بند 19ـ3ـ1 ارائه می‌دهد.
19ـ 5 ـ محاسبات مربوط به حق استفاده از واگن از لحظه ارسال اظهاریه مبنی‌بر گم‌شدن واگن به راه‌آهن مالک در مورد گم شدن واگن و یا مرور شش ماه مذکور فوق قطع می‌شود.
19ـ 6 ـ اگـر واگن گم شده در عرض یـک سال بعد از گـم شدن پیـدا شـود و به راه‌آهن مالک برگردانده شود، راه‌آهن مالک مبلغ دریافتی را با کسر شش ‌درصد (6%) عودت می‌دهد. کسری از لحظه گم شدن واگن تا لحظه تحویل آن به راه‌آهن مالک محاسبه می‌گردد.
19ـ7ـ مقررات مربوط به گم شدن واگن استیجاری در پاراگراف 23ـ6 آمده است. نحوه محاسبات جهت گم‌شدن واگنها و آسیبهای وارده بر آنها در پاراگرافهای 23ـ 8 و 23ـ 9 آمده است.
ماده20ـ محاسبات حق‌الاستفاده واگنها
20ـ1ـ راه‌آهن گیرنده واگنهای متعلق به راه‌آهن دیگر جهت استفاده از واگنهای مذکور باید متناسب با مدت استفاده مبالغی مطابق نرخهای ذکر شده در پاراگرافهای (7و8) پیوست شماره (46) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) پرداخت کند. در ارتباط با تعویض بوژی در موارد استفاده از بوژیهای راه‌آهن دیگر، راه‌آهن مالک واگن به راه‌آهن مالک بوژی برای هر بوژی مبلغ پانزده ‌درصد (15%) از فهرست بهای استفاده از واگنها را می‌پردازد، (پاراگراف 12 پیوست 46 مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و)) که این مبلغ نباید بیش از سی‌درصد(30%) جهت هر واگن صرف‌نظر از تعداد محورهای آن باشد. این مبلغ از لحظه تحویل واگن تا برگشت آن مورد محاسبه قرار می‌گیرد.
20ـ2ـ مبنای محاسبات جهت استفاده از واگنها روز و یا سرعت می‌باشد. اگر مبنای محاسبات بین راه‌آهنها به روز تعیین گردد روزتحویل وروز برگشت واگن روی‌‌هم‌رفته معادل یک روز منظور می‌شود.
اگر واگن تحویل شده همان روز برگردانده شود مبلغ استفاده از واگن یک روز محاسبه می‌گردد. این امر شامل واگنهایی که در روز چند بار رفت و برگشت داشته‌اند نیز می‌شود. اگر مبنای محاسبات جهت استفاده از واگنها به ساعت منظور می‌شود محاسبات از ساعت بعد از تحویل شروع و با ساعت بعد از برگشت تمام می‌شود. به‌طور مثال از ساعت 00/23 تا 59/23، ساعت 24 منظور می‌گردد، از ساعت 00/0 تا ساعت 59/0 ساعت یک منظور می‌شود.
در موارد بروز اختلافات در محاسبات طرف تحویل‌دهنده و طرف تحویل‌گیرنده داده‌های طرف گیرنده در صورت اثبات مورد قبول می‌باشد.
20ـ3ـ راه‌آهن استفاده‌کننده در موارد زیر از پرداخت حق‌الاستفاده از واگنها معاف می‌باشد.
20ـ3ـ1ـ تا ده روز در موارد قطع حرکت قطارها به دلایل بروز حوادث غیرمترقبه که استفاده از خط دیگر را نیز غیرممکن می‌سازد. در این مواقع راه‌آهن استفاده‌کننده از پرداخت غرامـت تأخیر برزنتها نیز مـعاف می‌باشد. ایـن موضوع توسـط تلگرام تأیید می‌گردد.
20ـ3ـ2ـ در مواردی که تأخیر واگنها به تقصیر راه‌آهن مالک اتفاق می‌افتد که این نیز در بارنامه‌های‌واگنها قیدمی‌شود و تلگرامهای عدم قبول‌واگنها آن را تأیید می‌کند.
20ـ3ـ3ـ در مواردی که تأخیر واگنها به تقصیر راه‌آهن تحویل گیرنده اتفاق ‌می‌افتد در این‌صورت راه‌آهنی که از قبول واگن امتناع ورزیده است باید مبلغی را که راه‌آهن استفاده‌کننده بابت کل زمان عدم قبول واگن به راه‌آهن مالک پرداخت نموده است، بپردازد. این مسأله با درج یادداشتهای مربوطه در فهرست واگنی و تلگرافهای مربوط به امتناع از قبول قطار تأیید می‌گردد.
20ـ3ـ4ـ در موارد به‌کارگیری واگنهای خالی جهت تأمین فاصله حفاظ و یا جهت تأمین فشار ترمز (چنانچه این واگنها به هیچ وجه بارگیری نمی‌شود و حرکت آنها در توافقنامه‌ها بین طرفهای ذی‌نفع پیش‌بینی گردیده باشد)، جهت به‌کارگیری واگنهای خدماتی که کارکنان (پرسنل) (رئیس قطار، ترمزبان، واگن‌بان و غیره) را حمل می‌کنند، جهت به‌کارگیری واگنهای اختصاصی توریستی اگر بین طرفین در این مورد توافقنامه‌ای وجود دارد که این مسأله در بارنامه‌های‌ مربوطه واگنها با تأیید قید می‌شود.
20ـ3ـ 5 ـ در موارد تعمیر واگنها از روز درخواست قطعات یدکی تا رسیدن آنها از راه‌آهن مالک این موضـوع به وسیله درخواست ارسال قطـعات یدکی در بارنامه‌ها تأیید می‌شود.
20ـ3ـ6 ـ در موارد آسیب‌دیدگی شدید واگن، از روز ارسال تلگرام به راه‌آهن مالک، این امر به وسیله تلگرام در مورد واگن آسیب‌دیده تأیید می‌شود.
در مواردی که راه‌آهن استفاده کننده در بعضی از روزها شامل معافیت از پرداخت مطابق پاراگرافهای 20ـ3ـ1 و 20ـ3ـ2 و 20ـ3ـ 5 این قسمت بوده، جهت محاسبه حق‌استفاده از کل روزهای استـفاده شده، روزهای معافیـت از پرداخت را کسر نموده و برای بقیه روزها صورتحساب ارائه می‌کنـد. در مواردی‌که تعداد روزهای کل با روزهای معاف‌شده از پرداخت برابر باشد مبلغ حق‌الاستفاده بابت یک روز مطابق فهرست بهای دوره اول حساب می‌شود.
20ـ3ـ7ـ بین راه‌آهنهای اروپایی با عرض 1435 میلیمتر و راه‌آهنهایی با عرض 1520 میلیمتر برای موارد زیر چنین مقرراتی در نظر گرفته شده است:
20ـ3ـ7ـ1ـ تا ده روز در موارد قطع حرکت قطار به دلایل بروز حوادث غیرمترقبه که استفاده از خط دیگر را نیز غیرممکن می‌سازد. در این مواقع راه‌آهن استفاده کننده، از پرداخت غرامت تأخیر برزنتها نیز معاف می‌باشد. این موارد توسط تلگرام تأیید می‌گردد.
20ـ3ـ7ـ2ـ در مواردی‌که تأخیر واگنها به تقصیر راه‌آهن مالک و یا راه‌آهن گیرنده انجام می‌گیرد. در این موارد راه‌آهنی که باعث تأخیر شده است غرامت کل تأخیر را به راه‌آهن مالک پرداخت می‌کند. این امر در بارنامه واگن قید می‌شود و توسط تلگرامهای عدم قبول، تأیید می‌گردد.
بارنامه مطابق فرم پیوست (16) مقررات استفاده از واگنها در حمل‌ونقل بین‌المللی (پ.پ.و) که در سه نسخه تنظیم می‌گردد مبنای محاسبات می‌شود. در این فرم شماره واگنها و مدت تأخیر نوشته می‌شود که یک نسخه آن به حسابداری راه‌آهن مقصد مطابق مقررات محاسبات در حمل‌ونقل بین‌المللی مسافر و بار ارسال می‌گردد.

نوع :
5
شماره انتشار :
18458
تاریخ تصویب :
1387/2/29
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
وزارت راه وترابری
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)