2ـ3ـ ادارات پست می توانند حق‌السهم دریایی محاسبه شده را طبق بند 1ـ3 حداکثر تا پنجاه درصد (50%) افزایش دهند. از سوی دیگر آنها می توانند این حق‌السهم را به میل خود کاهش دهند.
ماده 35ـ اختیارات شورای بهره برداری پستی (POC) در تعیین میزان هزینه‌ها و حق‌السهم‌ها
1ـ شورای بهره برداری پستی مجاز خواهد بود حق‌السهم‌ها و هزینه‌های زیر را که برعهده ادارات پست است، طبق شرایط تعیین‌شده در آئین‌نامه‌ها تعیین نماید:
1ـ1ـ هزینه‌های عبور (ترانزیت) مربوط به پردازش و حمل دپشهای پست نامه از طریق یک یا چند کشور واسطه؛
2ـ1ـ نرخ های پایه و هزینه‌های حمل هوایی پست؛
3ـ1ـ حق‌السهم‌های ورودی زمینی مربوط به پردازش امانات وارده،
4ـ1ـ حق‌السهم‌های زمینی عبور (ترانزیت) مربوط به پردازش و حمل امانات از طریق یک کشور واسطه،
5 ـ1ـ حق‌السهم‌های دریایی مربوط به حمل دریایی امانات.
2ـ هرگونه تجدیدنظر، مطابق با روشی که پرداخت حق‌الزحمه مناسب به ادارات پست ارائه‌کننده سرویسها را تضمین نماید، باید براساس داده‌ها و اطلاعات اقتصادی و مالی قابل اطمینان و گویا باشد و هرگونه تغییر ایجاد شده در تاریخی که توسط شورای بهرهبرداری پستی تعیین می شود، به اجراء درخواهد آمد.
بخش چهارم ـ مقررات نهایی
ماده36ـ شرایط‌تصویب پیشنهادهای مربوط به‌قرارداد پستی‌جهانی و آئین‌نامه‌ها
1ـ به منظور اجرائی شدن پیشنهادهای ارائه شده به کنگره که به قرارداد پستی جهانی حاضر مربوط میشود، پیشنهادهای مذکور باید به تصویب اکثریت کشورهای عضو حاضر که حق رأی دارند برسد. حداقل نیمی از کشورهای عضوی که در کنگره شرکت کرده اند و حق رأی دارند، باید هنگام رأی گیری حضور داشته باشند.
2ـ پیشنهادهای مربوط به آئین نامه پست نامه‌ها و آئین نامه امانات پستی، به منظور اجرائی‌شدن باید به‌تصویب اکثریت اعضای شورای بهرهبرداری پستی که حق رأی دارند برسد.
3ـ برای آنکه پیشنهادهای ارائه شده بین دو کنگره که به قرارداد پستی جهانی حاضر و پروتکل نهایی آن مربوط میشود، قابلیت اجراء پیدا کند، باید آراء زیر را به دست آورد:
1ـ3ـ دوسوم آراء، و درصورتی‌که این پیشنهادها دارای اصلاحیه باشد، حداقل آراء نیمی از کشورهای عضو اتحادیه که حق رأی دارند و در رأی گیری شرکت کرده اند؛
2ـ3ـ اکثریت آراء، در صورتی‌که موضوع تفسیر مقررات مطرح باشد.
4ـ صرف‌نظر از مقررات تعیین‌شده در بند1ـ3، هر کشور عضوی که مقررات داخلی‌اش هنوز با تغییرات پیشنهادی مغایرت دارد، ظرف مدت نود روز از تاریخ وصول اصلاحیه می‌تواند به صورت مکتوب به مدیر کل دفتر بین‌الملل اعلام کند که نمی‌تواند اصلاحیه را بپذیرد.
ماده 37ـ تعیین حق الشرطها در کنگره
1ـ هرگونه حق الشرطی که با موضوع و اهداف اتحادیه مغایرت داشته باشد پذیرفته نخواهد شد.
2ـ به عنوان یک قاعده کلی، هر کشور عضوی که نظرات و دیدگاههایش با دیگر کشورها مغایرت دارد، باید تا حد ممکن سعی کند عقاید و نظرات خود را با اکثریت کشورها هماهنگ سازد. حق الشرطها باید فقط در موارد بسیار ضروری و به دلایل موجه ارائه شود.
3ـ هرگونه حق الشرط در مورد قرارداد پستی جهانی حاضر باید در قالب یک پیشنهاد مکتوب، به یکی از زبانهای کاری دفتر بین الملل و طبق مقررات مربوطه در آئین‌نامه داخلی کنگره‌ها ارائه شود.
4ـ پیشنهادهای مربوط به حق الشرطها، به منظور اجرائی شدن باید به تصویب اکثریت لازم جهت اصلاح ماده‌ای که حق الشرط به آن مربوط می شود برسد.
5 ـ اصولاً، حق الشرطها باید متقابلاً بین کشور عضو ارائه کننده حق‌الشرط و دیگر کشورهای عضو اعمال شود.
6 ـ حق الشرطهای مربوط به قرارداد پستی جهانی حاضر در پروتکل نهایی آن و براساس پیشنهادهای مصوب کنگره ذکر شده است.
ماده 38ـ به اجراء درآمدن و مدت اعتبار قرارداد پستی جهانی
قـرارداد پستی جهانی حاضر از اول ژانویه 2006 میلادی به اجراء درآمده و تا به اجراء درآمدن احکام کنگره بعدی به قوت خود باقی خواهد ماند.
در تأیید، نمایندگان تام الاختیار دولتهای کشورهای عضو اتحادیه قرارداد پستی جهانی حاضر را در یک نسخه اصلی امضاء نمودند که نزد مدیر کل دفتر بین الملل نگهداری خواهد شد. یک نسخه از آن توسط دفتر بین‌الملل اتحادیه جهانی پست به هر یک از کشورهای طرف قرارداد تحویل داده خواهد شد.
بخارست، 5 اکتبر 2004 میلادی
پروتکل نهایی قرارداد پستی جهانی بخارست 2004 میلادی
نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای عضو اتحادیه جهانی پست، هنگام امضای قرارداد پستی جهانی، در موارد زیر توافق نمودند:
ماده اول ـ مالکیت مرسولات پستی. پس گرفتن مرسوله از پست. تغییر یا تصحیح نشانی
1ـ مقررات ماده 1ـ 5 و 2 در مورد کشورهای آنتیگوا و باربودا، استرالیا، بحرین، باربادوس، بلیز، بوتسوانا، برونئی دارالسلام، کانادا، هنگ کنگ، چین، دومینیکا، مصر، جزایر فیجی، گامبیا، غنا، پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی، سرزمین‌های ماوراء دریایی وابسته به پادشاهی متحده (بریتانیا)، گرانادا، گویان، ایرلند، جامائیکا، کنیا، کریباتی، کویت، لسوتو، مالاوی، مالزی، موریس، نائورو، نیوزیلند، نیجریه، پاپواگینه نو، سنت کریستوفر ونویس، سنت لوسیا، سنت وینسنت و گرنادینز، ساموا، سیشل، سیرالئون، سنگاپور، جزایر سلیمان، سوازیلند، جمهوری متحده تانزانیا، ترینیداد و توباگو، تووالو، اوگاندا، وانواتو، زامبیا وزیمبابوه اعمال نخواهد شد.
2ـ مقررات ماده (1ـ 5 و 2) در مورد اتریش، دانمارک و جمهوری اسلامی ایران که مقررات داخلی آنها اجازه استرداد یا تغییر نشانی پست نامه‌ها را به درخواست فرستنده، از زمانی که گیرنده از ورود مرسوله به نشانی‌اش مطلع شده نمی دهد اعمال نخواهد شد.
3ـ ماده (1ـ 5) در مورد استرالیا، غنا و زیمبابوه اعمال نخواهد شد.
4ـ ماده (2ـ 5) در مورد باهاما، جمهوری دمکراتیک خلق کره، عراق و میانمار که قوانین و مقررات آنها اجازه پس گرفتن مرسولات از پست یا تغییر نشانی پست نامه‌ها به درخواست فرستنده را نمی‌دهد اعمال نخواهد شد.
5 ـ ماده (2ـ 5) در مورد ایالات متحده آمریکا اعمال نخواهد شد.
6 ـ ماده (2ـ 5) در مورد استرالیا، فقط تا جایی‌که این ماده با قوانین و مقررات داخلی آن کشور مطابقت داشته باشد اعمال خواهد شد.
7ـ صرف نظر از ماده (2ـ 5)، جمهوری دمکراتیک کنگو، السالوادور، جمهوری پاناما، فیلیپین و ونزوئلا مجاز خواهند بود امانات پستی را پس از این‌که گیرنده ترخیص آنها از گمرک را درخواست کرده و از آنجایی که این رویه با قوانین و مقررات گمرکی آن کشورها مغایرت دارد را برگشت ندهند.
ماده دوم ـ هزینه‌ها
صرف‌نظر از ماده (6)، ادارات پست استرالیا، کانادا و نیوزیلند مجاز به دریافت هزینه‌های پستی، به جز آنچه در آئین‌نامه‌ها تعیین‌شده و هنگامی که این هزینه‌ها با قوانین و مقررات کشورهای مزبور مطابقت دارد خواهند بود.
ماده سوم ـ استثناء در مورد معافیت از هزینه‌های پستی نوشته‌های ویژه روشندلان
1ـ صرف نظر از ماده (7)، ادارات پست اندونزی، سنت و ینسنت و گرنادینز و ترکیه که در مورد معافیت از هزینه‌های پستی نوشته‌های ویژه روشندلان در سرویس داخلی‌شان موافقت نکرده‌اند، مختارند هزینه‌های پستی و هزینه‌هایی برای سرویسهای ویژه که نمی‌تواند از نرخ هزینه‌های معمول در سرویسهای داخلی بیشتر باشد دریافت کنند.
2ـ صرف‌نظر از ماده (7)، ادارات پست استرالیا، اتریش، کانادا، آلمان، پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی، ژاپن، سوئیس و ایالات متحده آمریکا مختارند هزینه‌هایی برای سرویسهای ویژه که در مورد نوشته‌های ویژه روشندلان در سرویس داخلی شان اعمال میشود دریافت کنند.
ماده چهارم ـ سرویسهای پایه
1ـ صرف نظر از مقررات ماده (12)، استرالیا با گسترش سرویسهای پایه به امانات پستی موافقت نمی‌کند.
2ـ مقررات ماده (4ـ2ـ12) در مورد بریتانیای کبیر که قوانین و مقررات داخلی آن حد وزنی پآئین‌تری را تعیین می کند اعمال نخواهد شد. قوانین و مقررات بهداشتی و ایمنی در بریتانیای کبیر وزن کیسه‌های پستی را به بیست کیلوگرم محدود می‌کند.
ماده پنجم ـ بسته‌های کوچک
صرف نظر از ماده (12) قرارداد پستی جهانی، اداره پست افغانستان مجاز خواهد بود حداکثر وزن بسته‌های کوچک وارده و صادره را به یک کیلوگرم محدود کند.
ماده ششم ـ آگهی تحویل
اداره پست کانادا، با توجه به این‌که سرویس آگهی تحویل برای امانات را در سرویس داخلی خود ارائه نمی‌کند، مجاز است مقررات ماده (1ـ1ـ13) را در مورد امانات پستی اعمال نکند.
ماده هفتم ـ سرویس جواب قبول بین‌المللی (IBRS)
صرف‌نظر از ماده (1ـ4ـ13)، اداره پست بلغارستان، پس‌از مذاکره و توافق با ادارات پست ذی‌ربط سرویس پست جواب قبول بین‌المللی را ارائه خواهد نمود.
ماده هشتم ـ ممنوعات (پست نامه‌ها)
1ـ استثنائاً، ادارات پست جمهوری دمکراتیک خلق کره و لبنان مرسولات سفارشی حاوی سکه‌های پول، اسکناس یا هر گونه اوراق بهادار در وجه حامل یا چکهای مسافرتی یا طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگهای قیمتی، جواهرات و سایر اشیاء قیمتی را نمی‌پذیرند. این ادارات به موجب قوانین و مقررات آئین‌نامه پست نامه‌ها، در حالات سرقت یا آسیب‌دیدگی مرسولات پستی، یا مواردی که به مرسولات حاوی اقلام شیشه‌ای یا شکستنی مربوط میشود، مسؤولیتی نخواهند داشت.
2ـ استثنائاً ادارات پست بولیوی، جمهوری خلق چین، به جز منطقه ویژه اداری هنگ کنگ، عراق، نپال، پاکستان، عربستان سعودی، سودان و ویتنام مرسولات سفارشی حاوی سکه‌های پول، اوراق بانکی، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چکهای مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگهای قیمتی، جواهرات و سایر اشیاء قیمتی را قبول نمی‌کنند.
3ـ اداره پست میانمار این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که مرسولات بیمه شده حاوی اشیاء قیمتی مذکور در ماده (5ـ 15) را نپذیرد، زیرا این امر با قوانین و مقررات داخلی آن مغایرت دارد.
4ـ اداره پست نپال، مرسولات سفارشی یا مرسولات بیمه شده حاوی اسکناس یا سکه‌های پول را به جز در صورت وجود توافق ویژه دراین مورد نخواهد پذیرفت.
5 ـ اداره پست ازبکستان، مرسولات سفارشی و بیمه‌شده حاوی سکه‌های پول، اوراق بانکی، چک، تمبرهای پستی یا ارز خارجی را نمی‌پذیرد و هیچ‌گونه مسؤولیتی در قبال گم شدن یا آسیب دیدگی این مرسولات قبول نمی‌کند.
6 ـ اداره پست جمهوری اسلامی ایران پست نامه‌های حاوی اشیاء مغایر با اصول دین اسلام را نمی‌پذیرد.
7ـ اداره پست فیلیپین حق عدم پذیرش هرگونه پست نامه (عادی، سفارشی یا بیمه شده) حاوی سکه‌های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چکهای مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگهای قیمتی یا سایر اشیاء قیمتی را برای خود محفوظ می‌دارد.
8 ـ اداره پست استرالیا، هیچ‌گونه مرسوله پستی حاوی هرگونه شمش یا اوراق بانکی را نمی پذیرد. علاوه بر این، این اداره پست مرسولات سفارشی جهت تحویل دراسترالیا، یا مرسولات عبوری (ترانزیتی) مکشوفه حاوی اشیاء قیمتی، نظیر: جواهرات، فلزات قیمتی، سنگهای قیمتی پرارزش و کم ارزش، اوراق بهادار، سکه‌های پول یا هرگونه سند مالی قابل انتقال را قبول نمی‌کند. این اداره هیچ‌گونه مسؤولیتی در قبال مرسولات تحویل‌شده به پست که دارای شرایط مذکور نیست را نمی‌پذیرد.
9ـ اداره پست جمهوری خلق چین، به جز منطقه ویژه اداری هنگ کنگ، مرسولات بیمه شده حاوی سکه‌های پول، اوراق بانکی، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل و چکهای مسافرتی را طبق قوانین و مقررات داخلی‌اش نمی‌پذیرد.
10ـ ادارات پست لتونی و مغولستان، براساس‌قوانین و مقررات‌داخلی‌خود، حق عدم پذیرش مرسولات عادی، سفارشی یا بیمه شده حاوی سکه‌های پول، اوراق بانکی، اوراق بهادار در وجه حامل و چکهای مسافرتی را برای خود محفوظ می‌دارند.
11ـ اداره پست‌برزیل حق عدم پذیرش مرسولات‌عادی، سفارشی یا بیمه شده حاوی سکه‌های‌پول، اوراق بانکی جاری یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل را برای خود محفوظ می‌دارد.
12ـ اداره پست ویتنام حق عدم پذیرش نامه‌های حاوی اشیاء یا کالا را برای خود محفوظ می دارد.
ماده نهم ـ ممنوعات (امانات پستی)
1ـ ادارات پست کانادا، میانمار و زامبیا مجازند امانات بیمه‌شده حاوی اقلام مذکور در ماده (1ـ3ـ1ـ6 ـ 15) را به این دلیل که با قوانین و مقررات داخلی آنها مغایرت دارد نپذیرند.
2ـ استثنائاً ادارات پست لبنان و سودان امانات حاوی سکه‌های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چکهای مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگهای قیمتی و سایر اشیاء قیمتی یا اشیائی که حاوی مایعات یا عناصری که به راحتی تبدیل به مایع میشود یا اشیاء شیشه‌ای یا مشابه آنها یا اقلام‌شکستنی را نمی‌پذیرند. این ادارات موظف به رعایت مقررات مربوط در آئین نامه امانات پستی نیستند.
3ـ اداره پست برزیل مجازاست امانات بیمه شده حاوی سکه‌های پول و اسکناسهای رایج، همچنین هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل را به این دلیل که با قوانین داخلی‌اش مغایرت دارد نپذیرد.
4ـ اداره پست غنا مجاز است امانات بیمه شده حاوی سکه‌های پول و اسکناسهای رایج را که با قوانین داخلی‌اش مغایرت دارد نپذیرد.
5 ـ علاوه بر اشیاء مذکور درماده (15)، اداره پست عربستان سعودی مجاز است امانات حاوی سکه‌های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چکهای مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته‌شده یا ساخته نشده، سنگهای قیمتی یا سایر اشیاء قیمتی را نپذیرد. همچنین این اداره امانات حاوی هرگونه دارو را جز درصورتی‌که دارای نسخه پزشکی تأییدشده توسط یک مقام ذی‌صلاح باشد، مواد آتش‌نشانی، مایعات شیمیایی یا اشیاء مغایر با اصول دین اسلام را نمی پذیرد.
6 ـ علاوه بر اشیاء مذکور در ماده (15)، اداره پست عمان مرسولات حاوی مواد زیر را نمی‌پذیرد:
1ـ6 ـ هرگونه دارو، مگر آنکه داروها دارای نسخه‌ای باشد که از طرف یک مقام رسمی ذی‌صلاح صادر شده باشد؛
2ـ6 ـ مواد آتش نشانی یا مایعات شیمیایی؛
3ـ6 ـ مواد و اشیاء مغایر با اصول دین اسلام.
7ـ علاوه بر اشیاء مذکور در ماده (15)، اداره پست جمهوری اسلامی ایران مجاز است امانات حاوی اشیاء مغایر با اصول دین اسلام را نپذیرد.
8 ـ اداره پست فیلیپین مجاز است هیچ‌گونه امانت حاوی سکه‌های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چکهای بانکی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگهای قیمتی یا سایر اشیاء قیمتی یا اشیاء حاوی مایعات یا عناصری که به راحتی به مایع تبدیل میشود یا اشیاء شیشه‌ای یا مشابه آنها و یا اقلام شکستنی را نپذیرد.
9ـ اداره پست استرالیا هیچ نوع مرسوله پستی حاوی هرگونه شمش یا اسکناس را نمی‌پذیرد.
10ـ اداره پست جمهوری خلق چین امانات عادی حاوی سکه‌های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چکهای مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره ساخته‌شده یا ساخته نشده، سنگهای قیمتی یا سایر اشیاء قیمتی را نمی‌پذیرد. علاوه بر این، به استثنای منطقه ویژه اداری هنگ کنگ، امانات بیمه شده حاوی سکه‌های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل و چکهای مسافرتی پذیرفته نمی‌شود.
11ـ اداره پست مغولستان حق عدم پذیرش امانات حاوی سکه‌های پول، اسکناس، اوراق بهادار در وجه حامل و چکهای مسافرتی را طبق قوانین داخلی‌اش برای خود محفوظ می‌دارد.
12ـ اداره پست لتونی امانات عادی و بیمه‌شده حاوی سکه‌های پول، اسکناس، هرگونه اوراق بهادار(چک) در وجه حامل، یا ارز خارجی را نمی‌پذیرد و هیچ‌گونه مسؤولیتی در قبال گم شدن یا آسیب‌دیدگی چنین مرسولاتی قبول نمی‌کند.
ماده دهم ـ اشیاء مشمول حقوق گمرکی
1ـ با توجه به ماده (15)، ادارات پست بنگلادش و السالوادور، مرسولات بیمه شده حاوی اشیاء مشمول حقوق گمرکی را نمی‌پذیرند.
2ـ با توجه به ماده (15)، ادارات پست افغانستان، آلبانی، آذربایجان، بلاروس، کامبوج، شیلی، کلمبیا، کوبا، جمهوری دمکراتیک خلق کره، السالوادور، استونی، ایتالیا، لتونی، نپال، پرو، سان مارینو، ترکمنستان، اوکراین، ازبکستان و ونزوئلا نامه‌های عادی و سفارشی حاوی اشیاء مشمول حقوق گمرکی را نمی‌پذیرند.
3ـ با توجه به ماده (15)، ادارات پست بنین، بورکینافاسو، ساحل عاج، جیبوتی، مالی و موریتانی نامه‌های عادی حاوی اشیاء مشمول حقوق گمرکی را نمی‌پذیرند.
4ـ صرف نظر از مقررات مندرج در بندهای 1 تا 3، مرسولات حاوی سرم، واکسن و مرسولات حاوی داروهای مورد نیاز فوری که تهیه آنها دشوار است، در تمام حالات پذیرفته میشود.
ماده یازدهم ـ مطالبه نامه‌ها
1ـ صرف نظر از ماده (3ـ17)، ادارات پست جمهوری بلغارستان، دماغه سبز، چاد، جمهوری دمکراتیک خلق کره، مصر، گابن، سرزمین‌های ماوراء دریایی وابسته به پادشاهی متحده (بریتانیا) ، یونان، جمهوری اسلامی ایران، قرقیزستان، مغولستان، میانمار، فیلیپین، عربستان سعودی، سودان، جمهوری عربی سوریه، ترکمنستان، اوکراین، ازبکستان، و زامبیا این حق را برای خود محفوظ می‌دارند که از مشتریان هزینه‌ای بابت مطالبه نامه مربوط به پست نامه‌ها دریافت کنند.
2ـ صرف نظر از ماده (3ـ17)، ادارات پست آرژانتین ، اتریش، آذربایجان، جمهوری چک و اسلواکی این حق را برای خود محفوظ می‌دارند، چنانچه در پاسخ به یک مطالبه‌نامه اقدامات تحقیقی انجام دهند و بعد معلوم شود که مورد مذکور صحت ندارد، هزینه ویژه‌ای دریافت کنند.
3ـ ادارات پست افغانستان، جمهوری بلغارستان، دماغه سبز، جمهوری کنگو، مصر، گابن، جمهوری اسلامی ایران، قرقیزستان، مغولستان، میانمار، عربستان سعودی، سودان، سورینام، جمهوری عربی سوریه، ترکمنستان، اوکراین، ازبکستان و زامبیا این حق را برای خود محفوظ می دارند که در مورد امانات یک هزینه مطالبه نامه از مشتری دریافت کنند.
4ـ صرف نظر از ماده (3ـ17)، ادارات پست برزیل، پاناما و ایالات متحده آمریکا حق دریافت هزینه از مشتریان بابت صدور مطالبه‌نامه برای پست نامه‌ها و امانات پستی تحویلی به پست در کشورهایی که رویه مذکور را طبق مقررات بندهای (1) تا (3) ماده حاضر اعمال می‌کنند برای خود محفوظ می‌دارند.
ماده دوازدهم ـ هزینه ارائه به گمرک
1ـ اداره پست گابن حق دریافت یک هزینه ارائه به گمرک از مشتریان را برای خود محفوظ می‌دارد.
2ـ ادارات پست جمهوری کنگو و زامبیا حق دریافت یک هزینه ارائه به گمرک از مشتریان برای امانات پستی را برای خود محفوظ می دارند.
ماده سیزدهم ـ تحویل پست نامه‌ها به پست درخارج از کشور
1ـ ادارات پست کشورهای استرالیا، اتریش، پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی، یونان، نیوزیلند و ایالات متحده آمریکا این حق را برای خود محفوظ می‌دارند، از هر اداره پستی که طبق مقررات ماده (4ـ27) مرسولاتی را که مانند مرسولات پستی توسط سرویسهای خود آنها به مبدأ ارسال نشده به آن اداره برمی‌گرداند، هزینه‌ای معادل کار انجام شده دریافت کنند.
2ـ صرف نظر از ماده (4ـ27)، اداره پست کانادا حق دریافت حق‌الزحمه از اداره پست مبدأ، به منظور جبران حداقل هزینه‌های ایجادشده در جریان پردازش این مرسولات را برای خود محفوظ می‌دارد.
3ـ ماده (4ـ27) اداره پست مقصد را مجاز می‌دارد از اداره فرستنده، جهت تحویل پست نامه‌هایی که در خارج و به تعداد زیاد تحویل پست شده‌اند، حق‌الزحمه ویژه‌ای مطالبه کند. استرالیا و پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی حق محدود کردن این پرداخت به مبلغی متناسب با تعرفه داخلی کشور مقصد و قابل اعمال برای مرسولات مشابه را برای خود محفوظ می‌دارند.
4ـ ماده (4ـ27)، اداره پست مقصد را مجاز می نماید از اداره فرستنده، جهت تحویل پست نامه‌هایی که درخارج و به تعداد زیاد تحویل پست شده‌اند، حق‌الزحمه ویژه‌ای مطالبه کند. کشورهای زیر این حق را برای خود محفوظ می دارند که این پرداخت را به حدودی که در آئین‌نامه برای مرسولات انبوه مجاز دانسته‌شده محدود کنند: استرالیا، باهاما، باربادوس، برونئی دارالسلام، جمهوری خلق چین، پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی، سرزمین های ماوراء دریایی وابسته به پادشاهی متحده (بریتانیا)، گرانادا، گویان، هند، مالزی، نپال، هلند، جزایر آنتیل هلند و آروبا، نیوزیلند، سنت لوسیا، سنت وینسنت و گرنادینز، سنگاپور، سری لانکا، سورینام، تایلند و ایالات متحده آمریکا.
5 ـ صرف نظر از شروط مذکور در بند 4، کشورهای زیر حق اعمال کامل مقررات ماده(27) قرارداد پستی جهانی، در مورد مرسولات دریافتی از کشورهای عضو اتحادیه را برای خود محفوظ می‌دارند: آرژانتین، اتریش، بنین، برزیل، بورکینافاسو، کامرون، ساحل عاج، قبرس، دانمارک، مصر، فرانسه، آلمان، یونان، گینه، اسرائیل، ایتالیا، ژاپن، اردن، لبنان، لوکزامبورگ، مالی، موریتانی، موناکو، مراکش، نروژ، پرتغال، عربستان سعودی، سنگال، جمهوری عربی سوریه و توگو.
6 ـ به موجب ماده (4ـ27) اداره پست آلمان این حق را برای خود محفوظ می دارد که از اداره پست فرستنده مرسولات، حق‌الزحمه‌ای به همان میزانی که از اداره پست کشور محل اقامت فرستنده دریافت می کند مطالبه نماید.
7ـ صرف نظر از شروط تعیین‌شده در ماده سیزدهم، جمهوری خلق چین حق محدود کردن هرگونه پرداخت جهت توزیع پست نامه‌های تحویلی به پست درخارج و به تعداد زیاد، به حدود مجاز در قرارداد پستی جهانی و آئین نامه پست نامه‌های اتحادیه جهانی پست (UPU) در مورد پست انبوه را برای خود محفوظ می دارد.
ماده چهاردهم ـ حق‌السهم‌های ورودی زمینی استثنائی
صرف نظراز ماده (34)، اداره پست افغانستان حق دریافت یک حق‌السهم ورودی زمینی استثنائی اضافی به میزان 50/7 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر امانت را برای خود حفظ می‌کند.
ماده پانزدهم ـ تعرفه‌های ویژه
1ـ ادارات پست بلژیک، نروژ و ایالات متحده آمریکا مختارند برای امانات هوایی حق‌السهم‌های بیشتری نسبت به امانات زمینی دریافت کنند.
2ـ اداره پست لبنان مجاز است برای امانات تا وزن یک کیلوگرم، هزینه قابل اعمال برای امانات بیش از یک کیلوگرم تا سه کیلوگرم را دریافت نماید.
3ـ اداره پست جمهوری پاناما مجاز به دریافت مبلغ 20/0 حق برداشت مخصوص (SDR) در هر کیلوگرم برای امانات زمینی هوابرد (S.A.L) عبوری (ترانزیتی) می‌باشد.
در تأیید، نمایندگان تام‌الاختیار زیر، پروتکل حاضر را که دارای ارزش و اعتباری همسان با مقررات موجود در متن خود قرارداد پستی جهانی است، تدوین نموده و آن را در یک نسخه اصلی امضاء کردند که نزد مدیر کل دفتر بین الملل نگهداری خواهد شد. یک نسخه از آن توسط دفتر بین‌الملل اتحادیه جهانی پست (UPU) تحویل هر یک از کشورهای عضو خواهد شد.
بخارست، 5 اکتبر 2004 میلادی
آئین‌نامه عمومی اتحادیه جهانی پست
نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای عضو اتحادیه، به موجب ماده (22)، بند 2 اساسنامه اتحادیه جهانی پست، منعقده در شهر وین در تاریخ دهم جولای 1964 میلادی، با توافقی مشترک و با توجه به ماده (25)، بند 4 اساسنامه، مقررات زیر را که ضامن اجراء اساسنامه و طرز کار اتحادیه است در آئین‌نامه عمومی حاضر تصویب نمودند.
فصل اول ـ طرز کار نهادهای اتحادیه
ماده 101ـ سازمان و تشکیل کنگره‌ها و کنگره‌های فوق‌العاده
1ـ نمایندگان کشورهای عضو حداکثر چهار سال پس از پایان سال برگزاری کنگره قبلی، در کنگره جدید گردهم خواهند آمد.
2ـ هر کشور عضو یک یا چند نماینده با اختیارات لازم را توسط دولت خود به کنگره معرفی می‌کند و درصورت لزوم می‌تواند نمایندگی خود را به یک کشور دیگر عضو اتحادیه تفویض نماید. با این وجود هر هیأت نمایندگی نمی‌تواند نمایندگی بیش از یک کشور عضو دیگر، به غیر از خودش را برعهده گیرد.
3ـ به موجب محدودیتهای تعیین‌شده در ماده (129)، هر کشور در مذاکرات فقط یک حق رأی دارد.
4ـ اصولاً هر کنگره باید کشوری را که کنگره بعدی در آن برگزار خواهدشد تعیین‌کند و چنانچه این امر صورت نگیرد، شورای اداری مجاز است کشوری را که کنگره بعدی در آن برگزار خواهد شد، پس از رایزنی قبلی با این کشور تعیین نماید.
5 ـ پس از رایزنی با دفتر بین‌الملل، دولت دعوت کننده، تاریخ و محل قطعی کنگره را تعیین می‌کند. اصولاً یک سال قبل از این تاریخ، دولت میزبان برای دولت هر کشور عضو دعوتنامه می‌فرستد. این دعوتنامه ممکن است مستقیماً یا به‌وسیله دولت دیگری و یا از طریق مدیرکل دفتر بین‌الملل ارسال شود.
6 ـ هنگامی که کنگره‌ای باید برگزار شود و از طرف هیچ دولتی دعوت به‌عمل نیامده باشد، دفتر بین‌الملل، با موافقت شورای اداری و پس از رایزنی با دولت کنفدراسیون سوئیس اقدامات لازم جهت برگزاری و سازماندهی کنگره در کشور مقر اتحادیه را به‌عمل می‌آورد. در این حالت، دفتر بین‌الملل نقش دولت میزبان را ایفا می‌کند.
7ـ محل برگزاری یک کنگره فوق العاده، پس از رایزنی با دفتر بین‌الملل، توسط کشورهای عضوی که اقدام به برگزاری کنگره فوق‌العاده نموده اند تعیین خواهد شد.
8 ـ بندهای (2 تا 6) به‌طور همسان برای کنگره‌های فوق العاده نیز قابل اجراء است.
ماده 102ـ ترکیب، طرز کار و تشکیل جلسات شورای اداری
1ـ شورای اداری از چهل و یک کشور عضو تشکیل میشود که در فاصله بین دو کنگره انجام وظیفه می‌نماید.
2ـ ریاست شورای اداری به کشور میزبان کنگره واگذار میشود. چنانچه این کشور از حق ریاست خود صرف نظر کند، فقط به یک عضو رسمی و صاحب رأی تبدیل شده و نتیجتاً گروه جغرافیایی که کشور مذکور به آن تعلق دارد، یک جایگاه اضافی در اختیار خواهد داشت که محدودیتهای مذکور در بند (3) در مورد آن اعمال نمی‌شود. در این حالت، شورای اداری یکی از کشورهای عضوی را که در منطقه جغرافیایی کشور میزبان کنگره قرار دارد، به ریاست انتخاب خواهد کرد.
3ـ چهل عضو دیگر شورای اداری براساس یک تقسیم‌بندی منصفانه جغرافیایی و توسط کنگره انتخاب می‌شوند. درهر کنگره حداقل نصف اعضاء باید عوض شوند و به هر صورت هیچ کشور عضوی نمی تواند در سه کنگره پیاپی انتخاب شود.
4ـ هر یک از اعضای شورای اداری نماینده خود را که دارای صلاحیتهای لازمه در زمینه موضوعات پستی می‌باشد تعیین می‌کند.
5 ـ خدمات برای اعضای شورای اداری رایگان است و هزینه‌های عملیاتی این شورا برعهده اتحادیه است.
شورای اداری عهده‌دار وظایف زیر است:
1ـ6 ـ نظارت بر کلیه فعالیتهای اتحادیه بین دو کنگره با اطمینان از تطابق این فعالیتها با تصمیمات کنگره، مطالعه و بررسی مسائل مربوط به خط مشی‌های دولتی در زمینه موضوعات پستی و مورد توجه قراردادن تحولات سیاستگذاری بین‌المللی نظیر تحولات مربوط به تجارت در سرویسها و موضوع رقابت؛
2ـ6 ـ بررسی وتصویب هرگونه اقدامی که برای حفظ و تقویت کیفیت سرویس پستی بین‌المللی و نوسازی آن در چهارچوب صلاحیتهای شورا ضروری تشخیص داده شود؛
3ـ6 ـ ارتقاء، هماهنگی و نظارت برتمامی اشکال کمکهای فنی پستی در چهارچوب همکاریهای فنی بین‌المللی؛
4ـ6 ـ بررسی و تصویب بودجه وحسابهای سالیانه اتحادیه؛
5 ـ6 ـ درصورتی‌که شرایط ایجاب نماید، صدور مجوزجهت افزایش سقف هزینه‌ها، طبق ماده (128) بندهای 3 تا 5؛
6 ـ6 ـ تصویب آئین‌نامه مالی اتحادیه؛
7ـ6 ـ تصویب قوانین و مقررات حاکم بر صندوق ذخیره؛
8 ـ6 ـ تصویب قوانین حاکم بر صندوق ویژه؛
9ـ6 ـ تصویب قوانین حاکم بر صندوق فعالیتهای ویژه؛
10ـ6 ـ تصویب قوانین حاکم بر صندوق کمکهای داوطلبانه؛
11ـ6 ـ تضمین نظارت بر فعالیت دفتر بین‌الملل؛
12ـ6 ـ درصورت درخواست، صدور مجوز برای انتخاب یک طبقه حق‌السهم پایین‌تر، براساس شرایط پیش‌بینی شده در ماده (130 بند 6) ؛
13ـ 6ـ درصورت درخواست، صدور اجازه برای تغییر گروه جغرافیایی، با در نظر گرفتن دیدگاههای بیان شده کشورهای عضو گروههای جغرافیایی مربوط؛
14ـ6 ـ تصویب نظامنامه کارکنان و شرایط خدمت کارمندان انتخاب شده؛
15ـ6 ـ ایجاد یا حذف مشاغل دفتر بین‌الملل اتحادیه، با درنظرگرفتن محدودیتهای مربوط به سقف تعیین‌شده برای هزینه‌ها؛
16ـ6 ـ تصویب آئین‌نامه صندوق اجتماعی؛
17ـ6 ـ تصویب گزارش دوسالانه و گزارش عملکرد مالی تنظیمی توسط دفتر بین‌الملل درباره فعالیتهای اتحادیه و در صورت لزوم ارائه توضیحاتی درباره آنها؛
18ـ6 ـ تصمیم‌گیری در مورد تماسهایی که باید با ادارات پست در مورد انجام وظایف محوله گرفته شود؛
19ـ6 ـ پس از مشورت با شورای بهرهبرداری پستی، تصمیم گیری در مورد تماس با سازمانهای ناظر غیررسمی، بررسی و تصویب گزارشهای دفتر بین‌الملل درمورد روابط اتحادیه جهانی پست (UPU) با سایر نهادهای بین‌المللی، اتخاذ تصمیماتی که در مورد برقراری چنین روابطی مناسب تشخیص می‌دهد و اقداماتی که باید در این راستا صورت دهد و هنگامی‌که منافع اتحادیه یا امور مربوط به کنگره مطرح باشد، پس از مشاوره با شورای بهرهبرداری پستی و دبیرکل، انتخاب به موقع سازمانهای بین‌المللی، انجمنها، مؤسسات و افراد ذی‌صلاح که برای شرکت در نشستهای ویژه کنگره و کارگروههای (کمیته‌های) آن باید دعوت شوند و موظف کردن مدیرکل دفتر بین‌الملل به ارسال دعوتنامه‌های لازم؛
20ـ6 ـ درصورت لزوم، تدوین اصولی که شورای بهرهبرداری پستی باید هنگام مطالعه مسائلی که تاثیرات مالی مهمی دارند، نظیر: نرخها، هزینه‌های پایانه (ترمینال)، هزینه‌های عبور (ترانزیت)،نرخهای پایه حمل و نقل هوایی مرسولات و تحویل پست‌نامه‌ها به پست درخارج در نظر داشته باشد، همچنین پیگیری دقیق مطالعات انجام شده در مورد این موضوعات و بررسی و تصویب پیشنهادهای شورای بهرهبرداری پستی درباره موضوعات مذکور؛
21ـ6 ـ بنا به درخواست کنگره، شورای بهرهبرداری پستی یا ادارات پست، مطالعه پیرامون مسائل اداری، قانونگذاری و حقوقی موردنظر اتحادیه یا سرویس پستی بین‌المللی، تصمیم‌گیری در مورد مصلحت انجام مطالعات درخواستی توسط ادارات پست، در زمینه‌های مذکور، در فاصله بین دو کنگره به عهده شورای اداری است؛
22ـ6 ـ تنظیم وتدوین پیشنهادهایی که باید براساس ماده (124) به تصویب کنگره و یا به تصویب ادارات پست برسد؛
23ـ6 ـ درصورت لزوم و درچهارچوب صلاحیتهای شورا، تصویب توصیه‌های شورای بهرهبرداری پستی به منظور پذیرش مقررات یا یک رویه کاری جدید تا زمانی که کنگره در مورد آن تصمیمی اتخاذ نماید؛
24ـ6 ـ بررسی گزارش سالانه تنظیمی توسط شورای بهرهبرداری پستی و پیشنهادهایی که توسط این شورا ارائه شده است؛
25ـ6 ـ ارائه موضوعات مطالعاتی جهت بررسی به شورای بهرهبرداری پستی، براساس ماده (104) بند(16ـ9) ؛
26ـ6 ـ تعیین کشور مقر کنگره بعدی در حالت پیش‌بینی شده در ماده (101) بند 4؛
27ـ6 ـ تعیین به موقع تعداد کمیسیونهای لازم جهت انجام امور کنگره با مشخص نمودن وظایف آنها پس از مشورت با شورای بهرهبرداری پستی؛
28ـ6 ـ پس از مشورت با شورای بهرهبرداری پستی و به شرط تصویب کنگره، انتخاب کشورهای عضوی که آمادگی انجام امور زیر را داشته باشند:
ـ تقبل سمتهای معاونت کنگره و سمتهای ریاست و معاونت کارگروهها (کمیته‌ها) با بیشترین توجه به تقسیم بندی جغرافیایی منصفانه کشورهای عضو؛ و
ـ شرکت در کارگروههای (کمیته‌های) محدود کنگره؛
29ـ6 ـ بررسی و تصویب پیش نویس طرح راهبردی جهت ارائه به کنگره که توسط شورای بهرهبرداری پستی و با کمک دفتر بین‌الملل تنظیم شده است، بررسی و تصویب بازبینی‌های سالیانه طرح راهبردی مصوب کنگره براساس توصیه‌های شورای بهرهبرداری پستی و مشورت با این شورا در مورد تهیه و روزآمد سازی سالیانه برنامه راهبردی.
30ـ6 ـ تدوین چهارچوب سازمانی کارگروه مشورتی و تصویب آن طبق مقررات ماده (106)؛
31ـ6 ـ تعیین معیارهایی برای عضویت در کارگروه (کمیته) مشورتی و قبول یا رد درخواستهای عضویت مطابق با معیارهای مذکور، با اطمینان از این که رسیدگی کمیته به درخواستها از طریق پردازشی سریع، بین نشستهای شورای اداری صورت می‌پذیرد؛
32ـ6 ـ تعیین اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی؛
33ـ6 ـ دریافت و تبادل نظر پیرامون گزارشها و توصیه‌نامه‌های کارگروه (کمیته) مشورتی و ملاحظه توصیه‌نامه‌ها جهت تسلیم به کنگره.
7ـ دراولین نشست شورای اداری که توسط رئیس کنگره اداره میشود، این شورا از میان اعضاء خود چهار نایب‌رئیس انتخاب و مقررات داخلی خود را تصویب می‌نماید.
8 ـ شورای اداری بنابر فراخوان رسمی رئیس خود، اصولاً سالی یک‌بار در مقر اتحادیه تشکیل جلسه می‌دهد.
9ـ رئیس، نایب رئیسان و رؤسای کارگروههای شورای اداری و رئیس کارگروه برنامه‌ریزی راهبردی شورای اداری، کارگروه (کارگروه) مدیریت را تشکیل می‌دهند. این کارگروه کار کلیه جلسات شورای اداری را تنظیم و اداره می‌کند و به نیابت از شورای اداری، گزارش سالیانه تنظیمی توسط دفتر بین‌الملل درباره فعالیتهای اتحادیه را تصویب می‌کند و کلیه وظایف دیگر محوله از سوی شورای اداری یا مواردی که در روند برنامه‌ریزی راهبردی ضروری است را به عهده می‌گیرد.
10ـ نماینده هر یک از اعضای شورای اداری که در جلسات این نهاد شرکت می‌کند، به غیر از جلساتی که به هنگام برگزاری کنگره تشکیل میشود، حق دریافت بهای یک بلیت رفت و برگشت درجه دو هواپیما یایک بلیت رفت و برگشت درجه یک راه آهن و یا مخارج مسافرت با هر وسیله دیگر را دارد، مشروط به این که این مبلغ از بهای یک بلیت رفت و برگشت درجه دو هواپیما فراتر نرود. هر یک از اعضای کارگروههای (کمیته‌های) شورای اداری، کارگروهها و یا دیگر نهادهای آن، هنگامی که در خارج از کنگره و جلسات شورای اداری، در جلساتی دیگر شرکت کنند نیز از چنین حقوقی برخوردار خواهند بود.
11ـ ریاست شورای بهرهبرداری پستی، در جلسات شورای اداری (هنگامی که در دستور کار آن مسائل مربوط به شورای بهرهبرداری پستی مطرح باشد)، به عنوان نماینده این نهاد شرکت خواهد نمود.
12ـ رئیـس کارگـروه (کمیته) مـشورتی، هـنگامی که دستـور کار شورای اداری شامل مواردی مربوط به کارگروه (کمیته) یادشـده میشود در جلسات این شورا شرکت خواهد نمود.
13ـ به منظور تضمین ارتباط مؤثر در کارهای این دو نهاد، شورای بهرهبرداری پستی می‌تواند نمایندگانی را جهت شرکت در جلسات شورای اداری به‌عنوان ناظر تعیین کند.
14ـ اداره پسـت کـشوری که شورای اداری در آن تشـکیل جلسه می‌دهـد، در صورتی‌که این کشور عضو شورای اداری نباشد، به‌عنوان ناظر در جلسات شورای اداری دعوت میشود.
15ـ شورای اداری می‌تواند در جلسات خود از هر سازمان بین‌المللی، نمایندگان انجمنها یا شرکتها یا هر شخص صلاحیتدار دیگری که میل داشته باشد در کارهای خود شرکت دهد،بدون داشتن حق رأی دعوت به‌عمل آورد. شورای اداری همچنین می‌تواند با همین شرایط، از یک یا چند اداره پست کشورهای عضو علاقمند به مسائل مطروحه در دستور کار نیز دعوت به‌عمل آورد.
16ـ در صورت درخواست، ناظران زیر می‌توانند در جلسات همگانی و نشستهای کارگروههای (کمیته‌های) شورای اداری، بدون حق رأی شرکت کنند:
1ـ16ـ اعضای شورای بهره برداری پستی؛
2ـ16ـ اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی؛
3ـ16ـ سازمان های بین الدولی ذی‌نفع در کار شورای اداری؛
4ـ16ـ سایر کشورهای عضو اتحادیه.
17ـ به دلیل محدودیتهای خدماتی و تدارکاتی، شورای اداری می‌تواند تعداد ناظران شرکت‌کننده همچنین حق سخنرانی آنها در مذاکرات را محدود نماید.
18ـ اعضای شورای اداری به‌طور مؤثر در فعالیتهای این شورا شرکت می‌کنند. درصورت درخواست، به ناظران اجازه داده میشود با رعایت شرایطی که شورا برای تضمین بازدهی و مؤثر بودن کارش تدوین می‌کند، در انجام مطالعات همکاری کنند. همچنین می‌توان از این کشورها، درصورتی‌که تجربه یا تخصص آنها در زمینه مورد بحث محرز شده باشد، برای ریاست کارگروهها و تیم پروژه‌ها دعوت به‌عمل آورد. شرکت ناظران بدون ایجاد هیچ‌گونه هزینه اضافی برای اتحادیه صورت خواهد گرفت.
19ـ در شرایط استثنائی، ممکن است ناظران از شرکت در یک جلسه یا بخشی از آن محروم شده یا در صورتی‌که محرمانه بودن موضوع جلسه یا اسناد مربوطه اقتضاء نماید، فقط حق دریافت برخی اسناد را داشته باشند. این محدودیت ممکن است به‌صورت موردی توسط هر نهاد ذی‌ربط یا رئیس آن اعمال شود. این موارد به شورای اداری و به شورای بهرهبرداری پستی، چنانچه منافع ویژه‌ای برای این نهاد (شورای بهرهبرداری پستی) در برداشته باشد، گزارش خواهد شد. متعاقباً، شورای اداری، درصورتی‌که ضروری تشخیص دهد، می‌تواند با مشورت با شورای بهرهبرداری پستی و در صورت لزوم این محدودیتها را مورد بازبینی و تجدید نظر قراردهد.
ماده 103 ـ ارائه اطلاعات پیرامون فعالیتهای شورای اداری
1ـ بعد از هر اجلاسی، شورای اداری از طریق ارسال مدارک از جمله یک گزارش تحلیلی و قطعنامه و تصمیمات خود، گزارش فعالیتهای خود را به اطلاع کشورهای عضو اتحادیه، اتحادیه‌های محدود و اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی می‌رساند.
2ـ شورای اداری گزارشی از مجموع فعالیتهای خود به کنگره می‌دهد و حداقل دو ماه قبل از گشایش کنگره این گزارش را برای ادارات پست کشورهای عضو اتحادیه و اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی ارسال می‌کند.
ماده 104ـ ترکیب، طرزکار و جلسات شورای بهرهبرداری پستی
1ـ شورای بهرهبرداری پستی چهل عضو دارد که در فاصله بین دو کنگره به‌طور مستمر امور مربوطه را انجام می‌دهند.
2ـ اعضای شورای بهرهبرداری پستی به‌وسیله کنگره و بر پایه یک تقسیم‌بندی جغرافیایی خاص انتخاب می‌شوند. برای کشورهای درحال توسعه بیست و چهار کرسی و برای کشورهای توسعه‌یافته شانزده کرسی درنظر گرفته میشود. حداقل یک سوم از اعضاء در هر کنگره باید عوض شوند.
3ـ هر یک از اعضای شورای بهرهبرداری پستی نماینده خود را تعیین خواهد کرد که مسؤولیت ارائه خدمات مندرج دراحکام اتحادیه را بر عهده خواهد داشت.
4ـ هزینه‌های عملیاتی شورای بهرهبرداری پستی به‌عهده اتحادیه است. اعضای آن هیچ‌گونه دستمزدی دریافت نمی‌کنند. هزینه‌های مسافرت و اقامت نمایندگان ادارات پست شرکت‌کننده در شورای بهرهبرداری پستی به‌عهده این ادارات است. با این وجود، نماینده هر یک از کشورهایی که براساس فهرست سازمان ملل متحد، از نظر اقتصادی وضع نامطلوبی دارند، به جز برای جلساتی که به هنگام برپایی کنگره تشکیل میشود، محق به دریافت هزینه یک بلیت هواپیمای درجه دو، رفت وبرگشت، یا یک بلیت قطار درجه یک یا مخارج سفر با هر وسیله دیگر ، مشروط به این که هزینه آن از یک بلیت رفت و برگشت هواپیما از نوع درجه دو فراتر نرود خواهد بود.
5 ـ شورای بهرهبرداری پستی در اولین جلسه خود که از سوی رئیس کنگره تشکیل و افتتاح میشود، از بین اعضای خود یک رئیس، یک نایب رئیس، رؤسای کارگروهها و رئیس گروه کار برنامه ریزی راهبردی را انتخاب می‌کند.
6 ـ شورای بهرهبرداری پستی آئین‌نامه داخلی خود را تنظیم می‌کند.
7ـ شورای بهرهبرداری پستی اصولاً هر ساله در مقر اتحادیه تشکیل جلسه می دهد. تاریخ و محل اجلاس پس از توافق با رئیس شورای اداری و مدیرکل دفتر بین‌الملل، به‌وسیله رئیس شورای بهرهبرداری پستی تعیین می‌گردد.
8 ـ رئیس، نایب‌رئیس و رؤسای کارگروههای (کمیته‌های) شورای بهرهبرداری پستی و رئیس کارگروه برنامه‌ریزی راهبردی شورای بهرهبرداری پستی، کارگروه (کمیته) مدیریت این شورا را تشکیل می‌دهند. این کارگروه (کمیته) کارهای هر جلسه شورای بهرهبرداری پستی را تنظیم و اداره نموده و کلیه وظایفی را که شورای بهرهبرداری پستی به او واگذار می‌کند یا مواردی را که در فرایند برنامه ریزی راهبردی ایجاد میشود به‌عهده می‌گیرد.
9ـ وظایف شورای بهرهبرداری پستی عبارت است از:
1ـ 9ـ بررسی و مطالعه پیرامون مهمترین مسائل مربوط به بهرهبرداری، تجاری، فنی، اقتصادی و همکاریهای فنی مورد علاقه ادارات پست کلیه کشورهای عضو اتحادیه ازجمله مسائلی که نتایج مالی مهمی دارند، نظیر: نرخها، حقوق پایانه (ترمینال)، هزینه‌های عبور (ترانزیت)، نرخهای پایه حمل و نقل هوایی مرسولات، حق‌السهم‌های امانات پستی و تحویل پست نامه‌ها به پست درخارج از کشور و تهیه اطلاعات، دیدگاهها و توصیه‌هایی به منظور اقدام در مورد آنها؛
2ـ 9ـ بازبینی آئین‌نامه‌های اتحادیه ظرف مدت شش ماه بعد از پایان کنگره، مگر کنگره تصمیم دیگری بگیرد. در صورت ضرورت فوری، شورای بهرهبرداری پستی می‌تواند آئین‌نامه‌های یادشده را در جلسات دیگری اصلاح کند. درهر صورت شورای بهرهبرداری پستی در سیاستگذاری و اصول اساسی تابع خط مشی‌های شورای اداری خواهد بود؛
3ـ 9ـ هماهـنگ کردن اقدامات عملی جهت توسعه و بهبود سرویسهای پستی بین‌المللی؛
4ـ 9ـ انجام هرکاری که برای حفظ و تقویت سرویس پستی بین‌المللی و مدرنیزه کردن آن لازم تشخیص می‌دهد، مشروط به تصویب شورای اداری در چهارچوب صلاحیتش؛
5 ـ 9ـ تدوین پیشنهادهایی که برای تصویب کنگره یا ادارات پست و طبق ماده (125) تسلیم میشود. در مورد پیشنهادهایی که در چهارچوب صلاحیت شورای اداری قرار می‌گیرد، تصویب این شورا نیز ضروری است؛
6 ـ 9ـ بررسی هر پیشنهادی که به درخواست اداره پست یک کشور عضو، آن اداره، طبق ماده (124) به دفتر بین‌الملل ارسال می‌کند، به منظور ارائه ملاحظاتی در مورد آن و موظف کردن دفتر بین‌الملل جهت ضمیمه کردن آنها به پیشنهاد قبل از ارائه آن به ادارات پست کشورهای عضو جهت تصویب؛
7ـ 9ـ درصورت لزوم و اقتضاء پس از تصویب شورای اداری و مشاوره با کلیه ادارات پست، توصیه در مورد پذیرش قوانین یا یک روش جدید عملی تا زمانی که کنگره در مورد آن تصمیم‌گیری کند؛
8 ـ 9ـ تهیه و ارائه معیارهایی به‌صورت توصیه به ادارات پست، در زمینه‌های فنی، بهرهبرداری و در سایر زمینه‌هایی که در صلاحیت شورای بهرهبرداری پستی است و اجراء یک عمل واحد را ایجاب می‌کند. همچنین این شورا، در صورت لزوم اقدام به اصلاح معیارهایی می‌کند که قبلاً تعیین کرده است؛
9ـ 9ـ بررسی پیش نویس طرح راهبردی تنظیمی توسط دفتر بین‌الملل با مشورت و تصویب شورای اداری، جهت بررسی توسط کنگره و تجدیدنظر سالیانه در طرح راهبردی مصوب کنگره، با کمک کارگروه (کمیته) برنامه‌ریزی راهبردی و دفتر بین‌الملل و با تصویب شورای اداری؛
10ـ 9ـ تصویب بخشهایی از گزارش سالیانه اتحادیه که توسط دفتر بین‌الملل، در مورد مسؤولیتها و وظایف شورای بهرهبرداری پستی تهیه شده است؛
11ـ 9ـ تصمیم‌گیری در مورد تماسهایی که شورای بهرهبرداری پستی باید به منظور انجام وظایف خود با ادارات پست برقرار نماید؛
12ـ 9ـ مطالعه و بررسی مسائل آموزشی، پژوهشی و آموزش حرفه‌ای مورد علاقه کشورهای جدید و درحال توسعه؛
13ـ 9ـ اتخاذ تصمیمات لازمه جهت مطالعه، اشاعه تجربیات و پیشرفتهایی که توسط برخی کشورها در زمینه‌های فنی، بهرهبرداری، اقتصادی و آموزش حرفه‌ای مورد توجه سرویسهای پستی صورت گرفته؛
14ـ 9ـ مطالعه موقعیت فعلی و نیازهای سرویسهای پستی در کشورهای جدید و در حال توسعه وتدوین توصیه‌های مناسب درباره شیوه‌ها و وسایل بهبود سرویسهای پستی در این کشورها؛
15ـ 9ـ با مشورت شورای اداری، اخذ تصمیمات مناسب در زمینه همکاریهای فنی با تمام کشورهای عضو اتحادیه، به‌ویژه با کشورهای جدید ودرحال توسعه؛
16ـ 9ـ بررسی کلیه مسائلی که از طرف یک کشور عضو شورای بهرهبرداری پستی به وسـیله شورای اداری یا از طرف هـر یـک از ادارات پسـت یک کشور عضو به آن واصل میشود،
17ـ 9ـ دریافت و بررسی گزارشهای توصیه‌نامه‌های‌کارگروه(کمیته) مشورتی و هنگامی که موضوع منافع شورای بهرهبرداری پستی در میان باشد، بررسی و تفسیر توصیه‌نامه‌های کارگروه (کمیته) مشورتی جهت تسلیم به کنگره؛
18ـ 9ـ تعیین اعضای فعال کارگروه (کمیته) مشورتی؛
10ـ براساس برنامه راهبردی اتحادیه که توسط کنگره تدوین شده و به‌ویژه قسمت مربوط به راهبردهای نهادهای دائمی اتحادیه، شورای بهرهبرداری پستی در اولین اجلاس خود بعد از کنگره، یک پیش‌نویس برنامه کار پایه را که حاوی راهکارهایی جهت اجراء راهبردها است تهیه می‌کند. این برنامه پایه که شامل تعداد محدودی پروژه در مورد موضوعات روز و مورد علاقه مشترک است، هر ساله با توجه به واقعیتها و اولویتهای جدید و تغییرات صورت گرفته در مورد برنامه راهبردی بازنگری میشود.
11ـ به منظور تضمین برقراری رابطه ای مؤثر در مورد کارهای دو نهاد اتحادیه، شورای اداری می‌تواند نمایندگانی را جهت شرکت در جلسات شورای بهرهبرداری پستی و به‌عنوان ناظر تعیین کند.
12ـ بنابه درخواست، ناظران زیر می توانند درجلسات همگانی و نشستهای کارگروه (کمیته) شورای بهرهبرداری پستی، بدون حق رأی شرکت کنند:
1ـ12ـ اعضای شورای اداری؛
2ـ12ـ اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی؛
3ـ12ـ سازمانهای بین الدولی ذی‌نفع در کار شورای بهرهبرداری پستی؛
4ـ12ـ سایرکشورهای عضو اتحادیه.
13ـ به جهت ارائه خدمات، شورای اداری می‌تواند تعداد ناظران شرکت‌کننده همچنین حق سخنرانی آنها در مذاکرات را محدود نماید.
14ـ اعضای شورای اداری به‌طور مؤثری در فعالیتهای این شورا شرکت می‌کنند. درصورت درخواست، ناظران می‌توانند با رعایت شرایطی که شورا برای تضمین بازدهی و مؤثر بودن کارش تدوین می‌کند، درانجام مطالعات مجوز همکاری بگیرند. همچنین می‌توان از این کشورها، درصورتی‌که تجربه یا تخصص آنها در زمینه مورد بحث به اثبات رسیده باشد، برای ریاست کارگروهها و تیم پروژه‌ها دعوت به‌عمل آورد. شرکت ناظران بدون ایجاد هیچ‌گونه هزینه اضافی برای اتحادیه صورت خواهد گرفت.
15ـ در شرایط استثنائی، ممکن است ناظران از شرکت در یک جلسه یا بخشی از آن محروم شده یا در صورتی‌که محرمانه بودن موضوع جلسه یا اسناد مربوطه اقتضاء نماید، فقط حق دریافت برخی اسناد را داشته باشند. این محدودیت ممکن است به‌صورت موردی توسط هر نهاد ذی‌ربط یا رئیس آن اعمال شود. این موارد به شورای اداری و به شورای بهرهبرداری پستی، چنانچه منافع ویژه‌ای برای این نهاد دربرداشته باشد، گزارش خواهد شد. متعاقباً، شورای اداری، در صورتی‌که ضروری تشخیص دهد می تواند با مشورت با شورای بهرهبرداری پستی ودرزمانی مناسب این محدودیتها را مورد بازبینی و تجدید نظر قرار دهد.
16ـ رئیس کارگروه (کمیته) مشورتی، هنگامی که دستور کار شامل مواردی مربوط به این کارگروه (کمیته) میشود، در جلسات شورای اداری شرکت خواهد نمود.
17ـ شورای بهرهبرداری پستی می‌تواند در جلسات خود بدون دادن حق رأی از سازمانها و ادارات‌زیر دعوت به‌عمل آورد:
1ـ17ـ هرسازمان بین‌المللی یا هر شخص صلاحیتداری که مایل به شرکت در این فعالیتها باشد؛
2ـ17ـ ادارات پست کشورهای عضوی که در شورای بهرهبرداری پستی مشارکت ندارند؛
3ـ17ـ هر انجمن یا شرکتی که شورای بهرهبرداری پستی مایل باشد در رابطه با موضوعات مربوط به فعالیتهایش با آنها مشورت کند.
ماده 105ـ ارائه اطلاعات در مورد فعالیتهای شورای بهرهبرداری پستی
1ـ پس از هر اجلاس، شورای بهرهبرداری پستی از طریق ارسال مدارکی از جمله یک خلاصه گزارش، قطعنامه‌ها و تصمیماتش، فعالیتهای خود را به اطلاع ادارات پست کشورهای عضو، اتحادیه‌های محدود واعضای کارگروه مشورتی می‌رساند.
2ـ شورای بهرهبرداری پستی یک گزارش سالیانه در مورد فعالیتهایش برای شورای اداری تهیه می‌کند.
3ـ شورای بهرهبرداری پستی درباره کلیه فعالیتهای خود گزارشی برای کنگره تهیه می‌کند و این گزارش را حداقل دو ماه قبل از گشایش کنگره به ادارات پست کشورهای عضو اتحادیه و اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی ارسال می‌کند.
ماده 106ـ ترکیب، طرز کار و جلسات کارگروه (کمیته) مشورتی
1ـ هدف کارگروه (کمیته) مشورتی تأمین منافع بخش گسترده‌تری از پست بین‌المللی و ایجاد چهارچوبی جهت گفت‌وگوی مؤثر بین ذی‌نفعان می‌باشد. این کارگروه (کمیته) از سازمانهای غیردولتی نماینده مشتریان، ارائه‌کنندگان سرویس توزیع، اصناف کارگران، تأمین‌کنندگان کالا و خدمات برای بخش خدمات پستی و سازمانهای مشابه مرکب از افراد و شرکتهایی که در سرویسهای پستی بین‌المللی ذی‌نفع هستند تشکیل میشود. درصورت ثبت، چنین سازمانهایی باید در یک کشور عضو اتحادیه به ثبت برسند. شورای اداری و شورای بهرهبرداری پستی اعضای خود در کارگروه (کمیته) مشورتی را تعیین خواهند نمود. به غیر از اعضای تعیین‌شده توسط شورای اداری و شورای بهرهبرداری پستی، عضویت در کارگروه مشورتی از طریق یک فرآیند درخواست و پذیرش، ایجاد شده توسط شورای اداری و طبق ماده(31ـ6ـ102) تعیین خواهد شد.
2ـ هر عضو کارگروه (کمیته) مشورتی نماینده خود را تعیین خواهد کرد.
3ـ هزینه‌های عملیاتی کارگروه (کمیته) مشورتی را شورای اداری تعیین نموده و توسط اتحادیه و اعضای کارگروه (کمیته) تأمین خواهد شد.
4ـ اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی هیچ‌گونه حق‌الزحمه یا حقوقی دریافت نخواهند کرد.
5 ـ کارگروه (کمیته) مشورتی بعد از هر کنگره و مطابق با چهارچوب تعیین‌شده توسط شورای اداری سازمان خود را تجدید خواهد نمود. رئیس شورای اداری هدایت (اولین جلسه) نشست سازمانی کارگروه (کمیته) مشورتی را که طی آن رئیس این کارگروه (کمیته) انتخاب میشود را بر عهده خواهد داشت.
6 ـ کارگروه (کمیته) مشورتی با در نظر گرفتن اصول کلی اتحادیه و پس از تصویب شورای اداری و رایزنی با شورای بهرهبرداری پستی، سازمان داخلی و آئین‌نامه مقرراتی خود را تعیین خواهد نمود.
7ـ کارگروه (کمیته) مشورتی سالی دوبار تشکیل خواهد شد. اصولاً همایشهای آن در مقر اتحادیه و همزمان با جلسات شورای اداری و شورای بهرهبرداری پستی برگزار خواهد شد. تاریخ و محل برگزاری هر اجلاس توسط رئیس کارگروه (کمیته) مشورتی و با هماهنگی رؤسای شورای اداری و شورای بهرهبرداری پستی و مدیرکل دفتر بین‌الملل تعیین خواهد شد.
8 ـ کارگروه (کمیته) مشورتی برنامه خود را در چهارچوب فعالیتهای زیر تنظیم خواهد نمود:
1ـ 8 ـ بررسی اسناد و گزارشهای شورای اداری و شورای بهرهبرداری پستی. در شرایط استثنائی و در صورتی‌که محرمانه بودن موضوع همایش یا اسناد مربوط اقتضاء نماید، حق دریافت برخی جزوات و اسناد محدود خواهد شد. این محدودیت ممکن است برحسب مورد توسط نهاد ذی‌ربط یا رئیس آن صورت گیرد. هنگامی که منافع شورای بهرهبرداری پستی در میان باشد، چنین مواردی به شورای اداری و به شورای بهرهبرداری پستی گزارش خواهد شد.
درصورت لزوم، شورای اداری متعاقباً و پس از رایزنی با شورای بهرهبرداری پستی محدودیتهای موجود را بازنگری خواهد نمود؛
2ـ 8 ـ انجام برخی مطالعات و مذاکرات پیرامون مسائل و موضوعات مهم نزد اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی؛
3ـ 8 ـ بررسی موضوعات و مسائل مربوط به بخش سرویسهای پستی و ارائه گزارش در مورد آنها؛
4ـ 8 ـ مشارکت در فعالیتهای شورای اداری و شورای بهرهبرداری پستی، به‌ویژه از طریق ارائه گزارشها، توصیه نامه‌ها و پیشنهادهایی به درخواست دو شورا ؛
5 ـ 8 ـ ارائه توصیه نامه‌هایی به کنگره پس از تصویب شورای اداری و هنگامی که منافع شورای بهرهبرداری پستی در میان باشد، پس از بررسی و تفسیر توسط شورای بهرهبرداری پستی.
9ـ هنگامی که موضوع منافع شورای اداری و شورای بهرهبرداری پستی درمیان باشد، رؤسای این دو شورا در جلسات کارگروه (کمیته) مشورتی حضور خواهند یافت.
10ـ به منظور تضمین ارتباط مؤثر با نهادهای اتحادیه، کارگروه مشورتی می‌تواند نمایندگانی جهت شرکت در جلسات کنگره، شورای اداری، شورای بهرهبرداری پستی و کارگروههای مربوط، به‌عنوان ناظر و بدون حق رای تعیین نماید.
11ـ بنا به درخواست و طبق مواد (16ـ102) و (12ـ104)، اعضای کارگروه مشورتی می‌توانند در جلسات عمومی و نشستهای کارگروههای شورای اداری و شورای بهرهبرداری پستی حضور یابند. آنها همچنین می‌توانند تحت شرایط مندرج در مواد 18ـ102 و 14ـ104 در فعالیتهای تیم پروژه‌ها و گروههای کاری نیز شرکت کنند. اعضای کارگروه مشورتی می‌توانند در کنگره، به‌عنوان ناظر و بدون حق رأی شرکت نمایند.
12ـ بنا به درخواست، ناظران زیرمی‌توانند در جلسات کارگروه مشورتی و بدون حق رأی شرکت کنند:
1ـ12ـ اعضای شورای بهرهبرداری پستی و شورای اداری؛
2ـ12ـ سازمان های بین الدولی ذی‌نفع در کار کارگروه مشورتی؛
3ـ12ـ اتحادیه‌های محدود؛
4ـ12ـ سایر کشورهای عضو اتحادیه.
13ـ به دلایل تدارکاتی، کارگروه مشورتی می‌تواند تعداد ناظران شرکت‌کننده، همچنین حق سخنرانی آنها در مذاکرات را محدود نماید.
14ـ در شرایط استثنائی ممکن است از حضور ناظران در جلسات یا بخشی از جلسات ممانعت به‌عمل آمده و در صورتی که محرمانه بودن موضوع جلسات یا اسناد مربوطه اقتضاء نماید، حق دریافت اسناد برای آنها محدود شود. در مورد این محدودیت، برحسب مورد نهاد ذی‌ربط یا رئیس آن تصمیم خواهد گرفت. هنگامی که موضوع منافع شورای بهرهبرداری پستی درمیان باشد، چنین مواردی به شورای اداری و به شورای بهرهبرداری پستی گزارش خواهد شد. در صورت لزوم، شورای اداری متعاقباً و پس از رایزنی با شورای بهرهبرداری پستی محدودیتهای موجود را بازنگری خواهد کرد.
15ـ دفـتر بین‌الملل، با مسؤولیت مدیرکل دبیرخانه کارگروه مشورتی را ایجاد خواهدنمود.
ماده 107ـ اطلاعات در مورد فعالیتهای کارگروه مشورتی
1ـ پس از هر جلسه، کارگروه مشورتی با ارسال خلاصه گزارشی در مورد جلسات، توصیه‌نامه‌ها و دیدگاههای موجود برای رؤسای شورای اداری و شورای بهرهبرداری پستی این دو شورا را از جریان فعالیتهای انجام شده مطلع خواهد نمود.
2ـ کارگروه مشورتی گزارش عملکرد سالیانه‌ای برای شورای اداری و یک نسخه برای شورای بهرهبرداری پستی تنظیم خواهد نمود. گزارش مذکور در اسناد شورای اداری که طبق ماده (103) برای کشورهای عضو اتحادیه و اتحادیه‌های محدود ارسال میشود گنجانده خواهد شد.
3ـ کارگروه مشورتی گزارشی جامع در مورد فعالیتهای خود برای کنگره تنظیم نموده و حداقل دوماه قبل از برگزاری کنگره آن را به ادارات پست کشورهای عضو اتحادیه ارسال خواهد نمود.
ماده 108ـ آئین‌نامه داخلی کنگره‌ها (ماده(14) اساسنامه)
1ـ کنگره جهت سازماندهی کار خود و اداره مذاکراتش، براساس آئین‌نامه داخلی کنگره‌ها عمل خواهد نمود.
2ـ هر کنگره می تواند این قوانین را طبق شرایط مندرج در آئین‌نامه داخلی خود اصلاح کند.
ماده 109 ـ زبانهای کاری دفتر بین‌الملل
زبانهای کاری دفتر بین‌الملل، فرانسوی وانگلیسی است.
ماده 110ـ زبانهای مورد استفاده جهت تهیه اسناد و مدارک، مذاکرات و مکاتبات اداری
نوع :
5
شماره انتشار :
18501
تاریخ تصویب :
1387/5/6
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
موضوع :
