راهبردها و اقدامات ملی مربوط به جلوگیری از کاهش نرخ باروری و ارتقای آن متناسب با آموزههای اسلامی و اقتضائات راهبردی کشور
(مصوبه جلسات 709، 710، 711 و 712 مورخ 22/1/1391، 5/2/1391، 19/2/1391 و 2/3/1391 شورای عالی انقلاب فرهنگی)
مجلس شورای اسلامی ـ نهاد ریاست جمهوری ـ مرکز مدیریت حوزه علمیه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
وزارت آموزش و پرورش ـ وزارت راه و شهرسازی
صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ـ ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
وزارت کشور ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ـ سازمان تبلیغات اسلامی
معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور
معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور
مصوبه «راهبردها و اقدامات ملی مربوط به جلوگیری از کاهش نرخ باروری و ارتقای آن متناسب با آموزههای اسلامی و اقتضائات راهبردی کشور» که در جلسات 709، 710، 711 و 712 مورخ 22/1/1391، 5/2/1391، 19/2/1391 و 2/3/1391 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، برای اجرا ابلاغ میشود:
مقدمه
در چارچوب تصویب نقشه مهندسی فرهنگی و براساس تحلیل وضعیت فرهنگی کشور، موضوع تحولات جمعیتی کشور بررسی و راهبرد کلان، راهبردها و اقدامات ملی مرتبط با آن، به شرح مواد ذیل به تصویب میرسد.
ماده1ـ راهبرد کلان
جلوگیری از کاهش نرخ باروری کل و ارتقای آن متناسب با آموزههای اسلامی، اقتضائات راهبردی کشور، مطالعات جمعیتشناختی، آمایش و پایش مستمر جمعیتی
ماده2ـ راهبردهای ملی
1ـ فرهنگسازی برای دستیابی به جمعیت مطلوب و اصلاح بینش و نگرش مسئولان و مردم نسبت به پیامدهای منفی کاهش باروری بویژه زیرحد جانشینی؛
2ـ تدوین سیاستها، برنامهها و قوانین و مقررات حمایتی و تشویقی برای دستیابی به نرخ باروری مناسب، جمعیت مطلوب و لغو سیاستها، برنامهها و قوانین و مقررات مشوق کاهش باروری؛
3ـ تدوین الگوی سبک زندگی و ترویج آن به ویژه فعالیتهای اجتماعی، آموزشی و اشتغال زنان متناسب با معیارهای اسلامی و هماهنگ با مصالح خانواده به منظور ایفای هر چه کاملتر نقش مادری و همسری؛
4ـ ایجاد و استقرار نظام مدیریت فرابخشی و جامع جمعیت کشور؛
5 ـ آمایش مستمر جمعیتی کشور و تدوین سیاستهای مهاجرتی به منظور جهتدهی به جابجاییهای جمعیتی در سطوح ملی، منطقهای و بینالمللی؛
6 ـ اهتمام به ارتقاء کیفی جمعیت کشور از طریق متناسب ساختن نرخ باروری خانوادهها با شرایط و اقتضائات سلامت، معیشت و فرهنگ آنها.
ماده3ـ اقدامات ملی متناسب با هر یک از راهبردهای ملی موضوع ماده (2) به شرح ذیل میباشد:
1ـ تهیه طرح جامع تولید و اجرای انواع برنامههای آموزشی، پژوهشی، اطلاعرسانی، نمایشی، تبلیغی و غیره در رسانههای جمعی بویژه صدا و سیما و شبکههای استانی آن با هدف گفتمانسازی و ترویج فواید فرزندآوری و تبیین آثار منفی کاهش نرخ باروری با رعایت شرایط و مقتضیات راهبردی. (1و 6)
2ـ تبیین نظریه جمعیتی اسلام و ترویج آن توسط روحانیت برای اصلاح نگرش مسئولان و مردم نسبت به فواید باروری و افزایش نرخ آن. (1، 3و 6)
3ـ تدوین و اجرای برنامههای ترویجی، آموزشی، پژوهشی و خدمات پزشکی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جهت اصلاح نگرش عمومی. (1و2)
4ـ برنامهریزی و فرهنگسازی در تسهیل ازدواج، کاهش سن ازدواج و استحکام خانواده. (1، 2و 3)
5ـ حمایت از گسترش شبکههای اجتماعی و سازمانهای مردم نهاد حامی کاهش سن ازدواج جوانان و استحکام خانواده. (1و2)
6 ـ آمایش و برنامهریزی استانی و منطقهای جمعیت با در نظر گرفتن مقتضیات اساسی و راهبردی مربوط. (1و5)
7ـ اصلاح نگرشها و برنامههای درسی در سطوح آموزش و پرورش و آموزش عالی نسبت به جمعیت مطلوب و فرزندآوری و استفاده از ظرفیتهای آنها در این زمینه. (1، 3و 6)
8 ـ بازنگری کلیه سیاستها، برنامههای توسعه و قوانین و مقررات کشور با تأکید بر اصلاح قوانین و مقررات تنظیم خانواده. (2)
9 ـ تدوین و تصویب برنامههای هوشمند برای ارتقاء باروری. (2و 6)
10ـ تدوین و اجرای الگوها و برنامههای حضور اجتماعی مطلوب و تنوعبخشی به مشاغل زنان متناسب با مسئولیتهای خانوادگی (همسری و مادری). (3)
11ـ ایجاد بانکهای اطلاعاتی جامع جمعیتی ملی، منطقهای و بینالمللی و رصد مستمر تحولات جمعیتی در جهت اهداف و سیاستهای جمعیتی کشور. (4)
12ـ سیاستگذاری توزیع و بازتوزیع جمعیت و اعمال آن در طرحها و برنامههای توسعه ملی و منطقهای. (4و 5)
13ـ بازنگری و وضع قوانین و مقررات حمایتی و تشویقی فرزندآوری به صورت پلکانی با رعایت سه معیار سن ازدواج، فاصله موالید و تعداد فرزندان از طریق پیشبینی الزاماتی همچون: (2، 3و 6)
13ـ1ـ پوشش بیمه اجباری درمان رایگان مادر و کودک از ابتدای بارداری تا پایان دو سالگی کودک برای کسانی که فاقد پوشش بیمه درمانی میباشند.
13ـ2ـ اختصاص سبد تغذیه رایگان ماهانه به صورت بن کالا شامل؛ پروتئین، لبنیات، برنج و حبوبات به میزان یک تا دو میلیون ریال به مادران باردار و دارای فرزند زیر 2 سال حداقل برای 3 دهک درآمدی پایین و نیازمندان براساس ارزش ریالی سال 1390 به عنوان سال پایه.
تبصره ـ اقلام سبد تغذیه رایگان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین میشود.
13ـ3ـ اختصاص بسته بهداشتی ـ درمانی رایگان شامل؛ مکملهای غذایی، دارو، آزمایشهای دورهای و موردی و معاینههای ماهیانه به مادران باردار و دارای فرزند زیر 2 سال برای حداقل 3 دهک درآمدی پایین و نیازمندان.
تبصره ـ اقلام بسته بهداشتی درمانی رایگان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین میگردد.
13ـ4ـ پوشش کامل بیمهای برای درمان ناباروریهای اولیه و ثانویه.
13ـ 5 ـ افزایش مدت مرخصی استعلاجی زایمان به 9 ماه و مرخصی بدون حقوق به 21 ماه و جمعاً به مدت 30 ماه به ازای هر فرزند و در مجموع 10 سال به صورت شناور با حفظ شغل برای کلیه شاغلان بخش دولتی و غیردولتی.
تبصره ـ مرخصی استعلاجی و بدون حقوق قابل بازخرید نمیباشد و حداکثر تا 6 سالگی کودک قابل استفاده است.
13ـ6 ـ اختصاص مرخصی استحقاقی 2 هفتهای تولد فرزند به پدر.
تبصره ـ این مرخصی قابل بازخرید نمیباشد.
13ـ7ـ اجرای کامل طرح آتیه فرزندان با مبنا قرارگرفتن ارزش ریالی سال 1389 به عنوان سال پایه.
13ـ 8 ـ پرداخت هدیه تولد فرزند به مادر به صورت سکه بهارآزادی طبق جدول زیر:
13ـ 9ـ افزایش سنوات تحصیلی دانشجویان مادر به ازای هر فرزند تا 4 نیمسال و کاهش سقف واحدهای درسی در هر نیمسال تا سقف 8 واحد.
13ـ10ـ متناسبسازی نظام آموزشی کشور با ملاحظات جنسیتی و سیاستهای جمعیتی در ساختار، محتوا و طول مدت تحصیل.
13ـ11ـ مراکز آموزش عالی موظفند در توزیع و تخصیص وام دانشجویی، وام ودیعه مسکن و همچنین تخصیص خوابگاههای دانشجویی، دانشجویان متأهل دارای فرزند را در اولویت قرار دهند.
13ـ12ـ دانشجویان مادر دارای فرزند زیر 3 سال میتوانند تا 50 درصد واحدهای درسی نظری دوره تحصیلی خود را به صورت نیمه حضوری یا مجازی بگذرانند.
تبصره ـ دستورالعمل اجرایی مربوط توسط وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و ابلاغ خواهد شد.
13ـ13ـ فراهم آوردن امکان حضور منعطف و کاهش ساعات کار موظف، ایجاد امتیازات خاص و تسهیلات لازم در طرح دورکاری و نیمه حضوری و سایر شیوههای مناسب اشتغال برای زنان باردار و مادران دارای فرزند زیر 5 سال.
13ـ14ـ حق عائلهمندی در کلیه قوانینو مقررات استخدامی به دو برابر افزایش مییابد.
13ـ 15ـ پرداخت پاداش اولاد به صورت ماهانه و به صورت پلکانی در کلیه قوانین و مقررات استخدامی کشور و به شرح جدول ذیل اعمال میشود:
13ـ 16ـ اعطای مشوقهای مالیاتی به خانواده متناسب با تغییرات در بُعد خانوار از طریق تغییر در واحد مالیاتی از فرد به خانواده.
13ـ17ـ حمایت از طراحی، ساخت و واگذاری مسکنهای چند نسلی به خانوادههای گسترده.
13ـ 18ـ احتساب خانهداری به عنوان شغل و کمک به بیمه بازنشستگی زنان متأهل خانهدار با پرداخت بخشی از حق بیمه توسط دولت متناسب با درآمد خانواده.
13ـ 19ـ مادران شاغل دارای 3 فرزند و بیشتر میتوانند با داشتن هر میزان سابقه کار، علاوه بر میزان سنوات خود به ازای هر فرزند با یک سال افزایش سنوات بازنشسته شوند.
13ـ20ـ مادران شاغل میتوانند با هر میزان سابقه کار با همان میزان سنوات بازنشسته شوند.
13ـ21ـ پرداخت وام قرضالحسنه «فرزند» به مبلغ یکصد میلیون ریال به خانوادهها برای فرزندان سوم تا پنجم با بازپرداخت 10 ساله و بدون الزام به سپردهگذاری توسط بانکهای عامل بر مبنای نرخ پایه سال 1391.
تبصره ـ این تسهیلات به خانوادههایی که سن مادر حداکثر 39 سال باشد، اختصاص مییابد.
13ـ22ـ کاهش مدت خدمت سربازی متناسب با سن ازدواج و تعداد فرزندان و افزایش حقوق و تسهیلات آنها با رعایت ضوابط و مقررات مورد عمل ستاد کل نیروهای مسلح.
14ـ ارتقاء آمادگیهای جسمی و روحی جوانان برای تربیت نسل و بارداری از طریق: (2)
14ـ1ـ درج عناوین و سرفصلهای مربوط به آمادهسازی دختران و پسران از نظر سلامت جسمی و روحی و روانی برای عهدهداری مسئولیت اداره خانواده و پرورش فرزندان در متون آموزشی مقاطع مختلف تحصیلی توسط وزارت آموزش و پرورش.
14ـ2ـ افزایش اعتبارات، امکانات، ساعات درسی و فعالیتهای ورزشی دختران و پسران در مدارس و دانشگاهها.
14ـ3ـ ایجاد رشتههای تحصیلی متناسب با جایگاه و نقش خانواده و زن براساس فرهنگ اسلامی، همچون مدیریت خانه و خانواده در مقاطع مختلف توسط وزارتین آموزش و پرورش و علوم، تحقیقات و فناوری.
14ـ4ـ اجرای مستمر طرح غربالگری سلامت دختران و پسران در مدارس و دانشگاهها.
15ـ ترویج زایمان طبیعی و بدون درد و مقابله هدفمند با سزارینهای غیرضروری و سودجویانه.
16ـ خانوادههای دارای 4 فرزند و بیشتر براساس نتایج آمایش جمعیتی و در دهکهای پایین درآمدی جامعه میتوانند حسب مورد از یکی از دو امتیاز زیر بهرهمند شوند:
16ـ1ـ دریافت وام خرید مسکن به میزان دو برابر سقف وامهای اعطایی بانک مسکن، با باز پرداخت 30 ساله و حداقل سود بانکی بخش مسکن.
16ـ2ـ دریافت یک قطعه زمین مسکونی به مساحت 200ـ 150 مترمربع در شهرستان محل سکونت به شرط ساخت و حداقل 15 سال سکونت در آن به استثناء کلان شهرهای کشور.
ماده3ـ به منظور راهبری، برنامهریزی و نظارت و ارزیابی کلان جمعیتی، نهاد تخصصی مدیریت جامع جمعیت کشور ظرف مدت سه ماه توسط دولت تشکیل و با همکاری دستگاههای ذیربط، نسبت به تهیه برنامه عمل با تقسیم کار ملی و دستورالعملهای لازم اقدام و گزارش عملکرد را هر شش ماه به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه مینماید.
ماده4ـ در صورت لزوم، قوانین و مقررات متناظر با هر یک از اقدامات ملی، حسب مورد از سوی مجلس شورای اسلامی و هیأت وزیران به تصویب میرسد.
ماده5 ـ این مصوبه در 5 ماده و 6 تبصره در جلسات 709، 710، 711 و 712 مورخ 22/1/1391، 5/2/1391، 19/2/1391 و 2/3/1391 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.
رییسجمهور و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی ـ محمود احمدینژاد
نوع :
3
شماره انتشار :
19697
تاریخ تصویب :
1391/3/2
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
وزارت آموزش و پرورش
وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی
سازمان تبلیغات اسلامی
معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور
ریاست جمهوری
وزارت كشور
مجلس شورای اسلامی
وزارت علوم و تحقیقات و فناوری
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور
ستاد كل نیروهای مسلح
وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی
سازمان تبلیغات اسلامی
معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور
ریاست جمهوری
وزارت كشور
مجلس شورای اسلامی
وزارت علوم و تحقیقات و فناوری
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور
ستاد كل نیروهای مسلح
موضوع :