حقوق و تکالیف کارمندان دستگاه های اجرایی

کارمند دستگاه اجرایی فردی است که بر اساس ضوابط و مقررات مربوط به موجب حکم یا قرارداد مقام صلاحیتدار در یک دستگاه اجرایی به خدمت پذیرفته می‌شود. هر کارمند حقوق و تکالیفی دارد که در صورت چشم‌بستن بر آنها تنبیه‌های انضباطی در انتظار وی خواهد بود.

 معمولاً به کارمندان دولت و کسانی که در استخدام دولت هستند، کارمند می‌گویند. به خاطر امنیت شغلی و حقوق و تکالیف آن٬ همیشه این شغل جزو مشاغل محبوب مردم محسوب می‌شده است. چهارم شهریورماه با عنوان روز کارمند نامگذاری شده و به این مناسبت نگاهی به حقوق و تکالیف کارمندان می‌اندازیم.

حقوق کارمندان

کارمندان دستگاه‌های اجرایی سالی 30 روز حق مرخصی کاری با استفاده از حقوق و مزایای مربوط را دارند. حداکثر نیمی از مرخصی کارمندان در هر سال قابل ذخیره شدن است. آنها می‌توانند در طول مدت خدمت خود با موافقت دستگاه ذیربط حداکثر سه سال از مرخصی بدون حقوق استفاده کنند و در صورتی که کسب مرخصی برای ادامه تحصیلات عالی تخصصی در رشته مربوط به شغل کارمندان باشد تا مدت دو سال قابل افزایش خواهد بود.

علاوه بر این٬ کارمندان دستگاه‌های اجرایی طبق گواهی و تایید پزشک معتمد حداکثر از چهار ماه مرخصی استعلاجی در سال استفاده خواهند کرد. همچنین این اختیار به کارمندان زنی که همسرشان در ماموریت بسر می‌برد داده شده است که تا پایان ماموریت خود حداکثر به مدت 6 سال از مرخصی بدون حقوق استفاده کنند.

بیمه تکمیلی از دیگر حقوق کارمندان است. دستگاه‌های اجرایی وظیفه دارند کارمندان٬ بازنشستگان و افراد تحت تکفل خود را علاوه بر استفاده از بیمه پایه درمان‌، با مشارکت آنان به صورت هماهنگ و یکنواخت تحت پوشش بیمه‌های تکمیلی قرار دهند. علاوه بر این دستگاه‌های اجرایی باید در ایجاد محیط مناسب کار و تأمین شرایط بهداشتی و ایمنی برای کارمندان خود اقدامات لازم را به عمل آورند.

یکی از امتیازات کارمندان حمایت قضایی از آنهاست. آنها در انجام وظایف و مسئولیت‌های قانونی در برابر شاکیان مورد حمایت قضایی هستند و دستگاه‌های اجرایی مکلفند به تقاضای کارمندان برای دفاع از انجام وظایف آنها با استفاده از کارشناسان حقوقی خود یا گرفتن وکیل از کارمندان حمایت قضایی کنند.

تکالیف کارمندان

ساعات کار کارمندان دولت 44 ساعت در هفته است و ترتیب و تنظیم ساعات کار ادارات با پیشنهاد سازمان و تصویب هیأت وزیران تعیین می‌شود و تغییر ساعت کار کارمندان در موارد ضروری با رعایت سقف مذکور با دستگاه ذیربط است.

کارمندان می‌توانند با موافقت دستگاه اجرایی ساعات کار خود را تا یک چهارم ساعت کار روزانه تقلیل دهند اما نمی‌توانند در ساعات اداری به کار دیگری مشغول شوند یا از ارایه خدمت امتناع کنند.

کارمند در صورت کسب نتایج ضعیف از ارزیابی عملکرد در سه سال متوالی یا چهارسال متناوب بازخرید خدمت خواهد شد. بنابراین سرنوشتی که می‌تواند در انتظار بی‌انضباطی و بی‌توجهی کارمند باشد، پایان رابطه استخدامی است؛ هر چند وی جزو کارمندان رسمی یک اداره محسوب شود.

کارمندان باید وظایف خود را با دقت‌، سرعت‌، صداقت‌، امانت‌، گشاده‌رویی‌، انصاف و تبعیت از قوانین و مقررات عمومی و اختصاصی دستگاه مربوطه انجام دهند و در مقابل عموم مراجعان به طور یکسان و دستگاه ذیربط پاسخگو باشند. آنها وظیفه دارند در ساعات تعیین شده به انجام وظایف مربوط بپردازند و در صورتی که در مواقع ضروری خارج از وقت اداری مقرر و یا ایام تعطیل به خدمات آنان نیاز باشد، بر اساس اعلام نیاز دستگاه مکلف به حضور در محل کار و انجام وظایف محوله در قبال حق الزحمه یا اضافه کاری برابر مقررات مربوط خواهند بود.