سات مدرسه در شهرهای جدید وظیفه کیست؟

 قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش در حالی بر ضرورت احداث مدرسه و فضاهای آموزشی و پرورشی همزمان با اجرای پروژه‌های انبوه‌سازی تاکید کرده که امتناع انبوه‌سازان از اجرای قانون، مشکلات زیادی را برای مردم و دانش‌‌آموزان ایجاد کرده است. در چنین شرایطی سوال اینجاست چه کسی مسئول تامین فضاهای آموزشی در شهرها و شهرک‌های جدید است؟

میلیون‌ها دانش‌آموز  آماده رفتن به مدرسه هستند و البته نظام آموزشی همچنان با مشکلات جدی نظیر کمبود مدرسه و کلاس درس مواجه است البته این کمبود نه در مناطق محروم که در نزدیکی‌ کلانشهر‌ها و شهرک‌های اقماری است که حالا کم کم به یک معضل بزرگ تبدیل شده است. در مواردی دانش‌آموزان ساکن در شهرک‌های اقماری این شهر‌ها برای رسیدن به مدرسه باید کیلومترها راه بپیمایند، که افزایش ترک تحصیلی‌ها و افت تحصیلی نتیجه قابل پیش بینی این وضعیت است.

  کجاها کمبود مدرسه داریم؟

دولت نهم و دهم در حالی ساخت 1.5 میلیون مسکن مهر را در کشور کلید زد که حالا کمبود مدرسه در سایت‌های احداث مسکن مهر به یک مشکل جدی تبدیل شده است. معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار اصفهان در این خصوص می‌گوید: یکی از مهمترین نیازهای مسکن مهر، امکانات روبنایی نظیر واحدهای آموزشی است که شرکت عمران شهر جدید مجلسی فعالیت‌های مطلوبی در این زمینه انجام داده است.

محمدعلی طرفه با بیان اینکه یکی از مهمترین نیازهای مسکن مهر در شهرهای جدید ایجاد امکانات روبنایی در بخش آموزش و پرورش، بهداشت و امنیت است، تاکید کرد: به دلیل کمبود بودجه دستگاه‌های دولتی، شاهد عملکرد مطلوبی در این زمینه نبوده‌ایم. شهر جدید مجلسی که یکی از سایت‌های مهم احداث مسکن مهر در استان اصفهان است، در حالی تنها دارای دو مدرسه آموزشی است که ساخت 6 هزار واحد مسکن مهر در این شهر برنامه‌ریزی شده که از این تعداد 3000 واحد به بهره‌برداری رسیده و 1000 واحد نیز در آذرماه به بهره‌برداری خواهد رسید.  اما مشکل تنها محدود به همین شهر نیست و مشکل کمبود مدرسه در شهرهای جدید اطراف پایتخت نیز بیش از هرجایی دل آزار شده است. معاون سیاسی و اجتماعی استانداری تهران در این خصوص می‌گوید: شهرهای جدید استان تهران به خصوص پرند و پردیس با کمبود فضاهای آموزشی مواجهند. سید شهاب الدین چاوشی البته ابراز امیدواری م‌کند که تا با تلاش مدیران استان، بتوانن در آغاز سال تحصیلی جدید نسبت به تامین نسبی سرانه فضا در این شهرها شاهد اقدامات موثر باشیم. وعده‌ای که البته حالا در آغاز سال تحصیلی فاصله‌ای جدی با عمل دارد و کمبود مدرسه همچنان در این شهرها بیداد می‌کند.

  چند مدرسه باید ساخته شود؟

قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی در مسکن مهر در پاسخ به پرسشی درباره تعداد مدارس مورد نیاز پروژه‌های مسکن مهر اعلام می‌کند: حدود یک میلیون و 170هزار واحد مسکن مهر افتتاح شده و 800هزار واحد هم آماده افتتاح است. براساس برآورد اولیه ما که منطبق با نیاز اعلامی سازمان نوسازی مدارس کشور است، در کل پروژه‌های مسکن مهر و شهرک‌هایی که به‌صورت تعاونی ساخته شده، نیاز به ساخت 2هزار و 256واحد آموزشی داریم. به گفته احمد اصغری‌ مهرآبادی، پیش از این تفاهمنامه‌ای با وزارت آموزش و پرورش برای ساخت 110مدرسه مشارکتی بوده که تا مرحله اسکلت و سقف را وزارت راه و شهرسازی بسازد و ادارات کل نوسازی مدارس استان‌ها آنها را تکمیل کنند. تا به امروز از محل آن تفاهمنامه و از منابع داخلی وزارت راه و شهرسازی(سازمان ملی زمین و مسکن و شهرهای جدید) ساخت 281مدرسه در دستور کار قرار گرفته که براساس آخرین اطلاعات از این تعداد، 94مدرسه تکمیل و تحویل آموزش و پرورش شده و در حال بهره‌برداری است. معاون وزیر راه و شهرسازی می‌گوید: براساس قانون ساماندهی، ساخت مدرسه بر عهده وزارت راه و شهرسازی نیست، وظیفه ما فقط تأمین زمین و تسهیلات است، ساخت مدرسه بر عهده متولیان حوزه آموزش است

 قانون چه می‌گوید؟

اظهارات معاون وزیر راه در حالی است که قانون تکالیف مشخصی را برای تامین مدرسه توسط انبوه‌سازان به خصوص در شهرهای جدید پیش‌بینی کرده است.   ماده واحده الحاق چهار تبصره به ماده 18 قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش در حالی در سال 79 به تصویب نمایندگان مجلس رسید که آغاز انبوه‌سازی در کشور از یک سو و جمعیت 14.5 میلیونی دانش‌آموزان در آن سال‌ها، باعث شد تا هشدارها برای کمبود مدرسه مورد توجه قرار گیرد. بر اساس ‌تبصره 1 ماده 18 قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش،  «کلیه مجموعه‌های مسکونی با حداقل دویست واحد مسکونی تحت هر عنوان از قبیل شهرک، شهر جدیدالاحداث، کوی، برزن، سازمانی و‌غیر سازمانی مشمول این ماده قرار گرفتند.» با تصویب این تبصره در واقع انبوه‌سازانی که قصد ساخت مجتمع‌های دویست واحدی و بالاتر را داشتند باید از مجموعه مقررات این قانون پیروی می‌کردند و بر اساس ‌تبصره 2 قانون، نیز شهرداری‌ها به عنوان نهاد ناظر بر اجرای قانون تعیین شده و صدور پروانه ساختمانی توسط شهرداری‌ها برای احداث مجتمع‌های مشمول این قانون، منوط به پیش‌بینی و تأمین فضاهای آموزشی و پرورشی شد.

البته شهرداری‌ها علاوه بر نظارت بر پیش‌بینی فضای آموزشی در ابتدای صدور پروانه ساخت، در پایان کار نیز باید تهیه فضای آموزش مورد نیاز را تائید کرده و سپس به صدور گواهی پایان کار اقدام کنند.

 قانون شوراهای تشکیل شوراهای آموزش و پرورش البته ضمانت اجرای حقوقی و قضایی هم برای متخلفان از قانون پیش‌بینی کرده و آورده است که «کلیه محاکم قضائی موظفند شکایت موضوع این ماده را خارج از نوبت بررسی و احداث کنندگان مجتمع‌های مشمول‌را که از انجام تکالیف خویش امتناع ورزیده‌اند علاوه بر انجام تعهدات قانونی موضوع ماده فوق به پرداخت جریمه‌ای معادل 25 درصد ‌ارزش آن محکوم نمایند.» با وجود این مقررات قانونی، اما همچنان انبوه‌سازان از زیر انجام تکالیف قانونی خود طفره می‌روند. شهردار منطقه 22 تهران در این خصوص به «حمایت» می‌گوید: برای مجتمع‌های بالای 200 واحد مشکلی برای تامین مدرسه وجود ندارد اما مشکل در جایی است که اکثر انبوه‌سازان پروژه‌های زیر 200 واحد را می‌سازند تا از شمول این قانون مستثنی باشند. قاسم مولایی اضافه می‌کند: شهرداری به وظایف قانونی خود عمل می‌کند اما در جایی ممکن است چند بلوک کنار هم ساخته شود که برخی تصور کنند اینها یکی هستند در حالیکه در واقع اینگونه نیست و نمی‌توان سرمایه‌گذاران را با این شرایط مجبور به ساخت مدرسه کرد. اگرچه این استدلال از سوی شهردار منطقه 22 مطرح می‌شود اما مشکل کمبود مدارس بیشتر در شهرهای اقماری و به خصوص در پروژه‌ها مسکن مهر است که معمولا بیش از 200 واحد هستند و به صورت یکجا ساخته می‌شوند اما در آنها خبری از مدرسه نیست. حالا اول مهر در حالی شروع می‌شود که به ساخت 2500 مدرسه در شهرها و شهرک‌های جدید نیاز است و تنها 94 مدرسه تاکنون ساخته و تحویل شده است. شاید در این بخش هم خیرین باید از دولت پیشی بگیرند تا دانش‌آموزان بی‌مدرسه نمانند.