آیین نامه اجرایی شیوه نگهداری اموال توقیف شده

27/10/1394 100/73301/9000شماره

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور

تصویر آییننامه اجرایی شماره 100/73064/9000 مورخ 27/10/1394 ریاست محترم قوه قضائیه در خصوص «شیوه نگهداری اموال توقیف شده» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل دبیرخانه قوه قضائیه ـ محسن محدث

27/10/1394 100/73064/9000شماره

آییننامه اجرایی شیوه نگهداری اموال توقیف شده

در اجرای تبصره ماده 147 قانون آیین دادرسی کیفری٬ مصوب 1392 و اصلاحیه آن و به پیشنهاد وزیر دادگستری «آییننامه اجرایی شیوه نگهداری اموال توقیف شده»٬ به شرح مواد آتی است.

ماده1ـ اموال توقیف شده عبارت است از آلات و ادوات جرم و نیز تمامی اشیایی که حین بازرسی به دست میآید و در جرم مکشوفه دخیل بوده یا حسب اقرار متهم ذیمدخل در ارتکاب جرم تشخیص داده شود؛ از قبیل اسلحه و مهمات٬ اسناد و مدارک ساختگی و غیره که به دستور مقام قضایی توقیف میشود.

ماده2ـ در کلیه مواردی که به موجب قوانین خاص راجع به اموال توقیف شده از حیث شیوه نگهداری و تعیین محل مناسب برای نگهداری موقت تعیین تکلیف نشده باشد تا تعیین تکلیف قطعی از سوی دادگاه رسیدگیکننده٬ بشرح ذیل طبقهبندی میشوند:

1ـ اسلحه و مهمات٬ مواد منفجره٬ مواد محترقه و اقلام و مواد تحت کنترل و بیولوژیک

2ـ مواد مخدر و روان گردان

3ـ تجهیزات اطلاعاتی و امنیتی

4ـ اسناد و مدارک

5 ـ اسناد و ادله الکترونیکی و دادهها و سامانههای مخابراتی و رایانهای

6 ـ نقود٬ ارز٬ مسکوکات و فلزات گرانبها

7ـ اموال تاریخی و فرهنگی

8 ـ وسایل نقلیه

9ـ مواد خوراکی٬ دارویی٬ آرایشی و بهداشتی

10ـ احشام٬ طیور و گونههای حیوانی حفاظت شده

11ـ کالای قاچاق

12ـ سایر موارد

ماده3ـ اسلحه و مهمات و تجهیزات و مواد محترقه و منفجره و مواد تحت کنترل به شرح ذیل نگهداری میشوند:

1ـ انواع سلاح جنگی٬ مهمات٬ تجهیزات٬ مواد محترقه و مواد منفجره خطرساز که سریعالاشتعال یا سریعالانفجار باشد و همچنین مواد شیمیایی بلافاصله پس از کشف از سوی ضابطان٬ به دستور مقام قضایی٬ از طریق یگان کاشف به نماینده ذیربط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تحویل داده میشود.

2ـ سلاح شکاری و انواع سلاح سرد٬ گازهای بیحسکننده٬ بیهوشکننده و اشکآور و شوکرها به دستور مقام قضایی جهت نگهداری موقت به آماد ناجا تحویل میگردد.

3ـ مواد رادیواکتیو برای انجام کارشناسی و نگهداری بلافاصله پس از کشف به دستور مقام قضایی به سازمان انرژی اتمی تحویل میگردد.

4ـ مواد بیولوژیک برای انجام کارشناسی و نگهداری به دستور مقام قضایی به وزارت اطلاعات تحویل داده میشود.

ماده4ـ مواد مخدر و روان گردان مکشوفه پس از توزین و اخذ نظریه آزمایشگاه به تشخیص مقام قضایی٬ در انبار مخصوص مرجع قضایی مربوط یا پلیس مبارزه با مواد مخدر با رعایت استانداردهای مربوط نگهداری میشود.

ماده5 ـ تجهیزات اطلاعاتی و امنیتی برای انجام کارشناسی و نگهداری به دستور مقام قضایی به وزارت اطلاعات یا سایر مراجع امنیتی مربوط تحویل و لیست آن از سوی مراجع فوق به مرجع قضایی مربوط ارسال میشود.

ماده6 ـ اسناد و مدارک مکشوفه اعم از اسناد و مدارکی که نسبت به آن ادعای جعل شده است٬ باید در لفاف مخصوص بستهبندی و با ذکر مشخصات ظاهری اسناد و تعداد برگها و ذکر کلاسه پرونده در قفسهها و کمدهای فلزی امن (رمزدار) در دفتر قاضی رسیدگیکننده به پرونده یا مخزنی که در هر مجتمع یا حوزه قضایی ایجاد خواهد شد٬ نگهداری گردد. در خصوص اسناد مجعول ضمن تنظیم صورتجلسه و تعیین محل نگهداری٬ یک نسخه از صورتجلسه ضمیمه پرونده میشود.

ماده7ـ نگهداری تجهیزات رایانهای و اسناد و ادله الکترونیکی تابع مقررات آییننامه ماده 684 قانون آیین دادرسی کیفری خواهد بود.

ماده8 ـ نقود٬ ارز٬ مسکوکات و فلزات و اشیاء گرانبها طی صورتمجلس با توصیف مشخصات ظاهری٬ وزن٬ تعداد و هرگونه مشخصات دیگر و ذکر کلاسه پرونده به بانک مرکزی و یا به بانکی که نماینده بانک مرکزی میباشد برای نگهداری تحویل میگردد.

تبصره ـ ارز و مسکوکات و اسکناسهایی که موضوع جعل یا تقلب است٬ تا انجام کارشناسی و تعیین تکلیف قطعی باید با تنظیم صورتمجلس و ذکر مشخصات ظاهری٬ تعداد و ذکر کلاسه پرونده و نام متهم در لفاف مخصوص بستهبندی و در کمد فلزی رمزدار در  مرجع قضایی یا مخزنی که در هر مجتمع یا حوزه قضایی ایجاد خواهد شد٬ نگهداری گردد.

ماده9ـ اموال فرهنگی و تاریخی آثار هنری که از نفایس ملی باشد یا دارای ارزشهای ویژهای است که نشان دهنده هنر ملی است و همچنین نمونه تقلبی آثار فرهنگی و تاریخی اعم از ایرانی یا خارجی طی صورتمجلسی بطور امانی به سازمان میراث فرهنگی تحویل میگردد. سازمان مزبور موظف است اموال امانی را در محل مناسب با رعایت موازین حفاظت علمی و فنی نگهداری نماید.

ماده10ـ کلیه وسایل نقلیه توقیف شده٬ به دستور مقام قضایی تا صدور دستور رفع توقیف یا رأی قطعی از مراجع قضایی٬ به پارکینگهایی که از سوی نیروی انتظامی تعیین میشود منتقل میگردد. وضعیت خودروی توقیف شده در سه برگ صورتمجلس و به نحو زیر اقدام میگردد:

نسخه اول صورتمجلس باید در داخل خودرو نگهداری و سپس دربهای خودرو٬ درب موتور و صندوق عقب مهر و موم گردد. نسخه دوم باید نزد مسئول پارکینگ نگهداری شود و نسخه سوم در پرونده مربوط ضبط گردد.

تبصره1ـ پارکینگهای مورد نیاز برای نگهداری وسائل نقلیه توقیف شده٬ با نظارت دادگستری هر حوزه قضایی توسط نیروی انتظامی و در صورت لزوم با انعقاد قرارداد با بخش خصوصی تأمین میگردد.

تبصره2ـ در خصوص وسایل نقلیه مرتبط با مواد مخدر مطابق دستورالعمل ستاد مبارزه با مواد مخدر عمل خواهد شد.

تبصره3ـ نحوه نگهداری وسایل نقلیه توقیفی باید به گونهای باشد که از هرگونه آسیب در امان باشد.

ماده11ـ مواد خوراکی٬ داروئی و آرایشی و بهداشتی توقیف شده باید در محل مناسب با رعایت حقوق صاحب آن نگهداری شود.

مواد فاسد شدنی موضوع این ماده در اجرای تبصره 2 ماده 215 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بلافاصله به دستور مقام قضایی به فروش میرسد و وجوه حاصله به حساب سپرده دادگستری واریز میگردد.

ماده12ـ احشام و طیور توقیف شده با ذکر نوع دام و ذکر مشخصات در صورتمجلس منعکس و به دستور مقام قضایی در محل مناسبی که توسط دادگستری محل و با همکاری وزارت جهاد کشاورزی تعیین میشود٬ نگهداری و در صورت بیم تلف شدن به تشخیص مقام قضایی به فروش میرسد. وجوه حاصله از فروش به حساب سپرده دادگستری واریز میگردد.

تبصره ـ گونههای حیوانی نادر و حفاظت شده برای نگهداری به صورت امانی در اختیار ادارات حفاظت از محیط زیست محل قرار میگیرد.

ماده13ـ در مورد کالای قاچاق باید مطابق ماده 53 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 3/10/1392 اقدام گردد.

ماده14ـ مشروبات الکلی مکشوفه در اجرای ماده 215 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بلافاصله پس از نمونهبرداری و در صورت لزوم اخذ نظریه آزمایشگاه٬ طی صورتمجلسی به دستور مقام قضایی معدوم میگردد.

ماده15ـ در مورد سایر اشیاء و اموال که در این آییننامه تعیین تکلیف نشده است٬ چنانچه به موجب قوانین خاص اشیاء و اموال توقیف شده به نفع سازمان یا دستگاه خاصی مصادره یا ضبط میشوند٬ نگهداری این اموال تا تعیین تکلیف نهایی از سوی مراجع قضایی به عهده آن سازمان میباشد. در غیر این صورت در محل مناسبی که باید در دادگستری هر شهرستان ایجاد شود نگهداری میشود.

ماده16ـ اعتبارات لازم به منظور تأمین هزینههای مربوط به نگهداری اموال٬ اشیاء ٬ آلات و ادوات جرم و اسناد و مدارک موضوع این آییننامه همه ساله جهت درج در بودجه کل کشور از طریق معاونت راهبردی قوه قضائیه اقدام میشود.

این آییننامه در 16 ماده و 5 تبصره در تاریخ 26/10/1394 به تصویب رئیس قوه قضائیه رسید و از تاریخ تصویب لازمالاجراء است.

رئیس قوه قضائیه ـ صادق آملی لاریجانی