رای شماره 1205 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع ابطال بند 3 از بخش (ز) فصل سوم دفترچه آزمون کنکور سراسری سال 1394

6/10/1394 94/834/هـ شماره

بسمه تعالی

جناب آقای جاسبی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رأی هیـأت عمومی دیوان عـدالت اداری به شماره دادنامه 1205 مورخ 22/10/1394 با موضوع:

«ابطال بند 3 از بخش (ز) فصل سوم دفترچه آزمون کنکور سراسری سال 1394» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و سرپرست هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین تاریخ دادنامه : 22/10/1394 شماره دادنامه: 1205 کلاسه پرونده : 94/834 مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری شاکی : آقای مجتبی رضایی موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند 3 از بخش (ز) فصل سوم دفترچه آزمون کنکور سراسری سال 1394

گردش کار : شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند 3 از بخش (ز) فصل سوم دفترچه آزمون کنکور سراسری سال 1394 دانشگاهها را در اجرای مقررات ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

« با احترام: در خصوص شرایط دفترچه کنکور سراسری 1394 (فصل سوم) مصوبه شورای عالی برنامهریزی پزشکی مبنی بر پذیرش دانشجوی مقطع دکترای عمومی (پزشکی ـ دندانپزشکی ـ داروسازی) از طریق کنکور سراسری در مورد افرادی که فارغالتحصیل مقطع کارشناسی بوده و در مقطع کارشناسی از آموزش رایگان برخوردار بوده است به استحضار میرساند:

اینجانب مجتبی رضایی فارغ التحصیل مقطع کارشناسی علوم تغذیه 15/11/1390 از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در کنکور سراسری 1394 شرکت کرده و در رشته دندانپزشکی روزانه دانشگاه علوم پزشکی کردستان پذیرفته شدهام٬ در سال تحصیلی 1394 وزارت بهداشت و به پیروی از آن دانشگاه علوم پزشکی کردستان در مورد پذیرفتهشدگان مقطع دکترای عمومی (دارای مدرک کارشناسی) اقدام به تعیین نرخ شهریه کرده است که در موارد زیر مورد اعتراض اینجانب است.

1ـ بر طبق دفترچه راهنمای ثبت نام کنکور سراسری 1394 وزارت بهداشت به تعمیم چهل و پنجمین مصوبه شورای عالی برنامهریزی پزشکی مورخ 7/12/1389 اقدام به تعیین شهریه کرده است که آن بخش از مصوبه مبنی بر دریافت شهریه از دانشجویان با شرایط اینجانب در دادنامه 734 بخش آراء عمومی دیوان عدالت اداری و به تعمیم آن در دادنامه 735 باطل شده است.

2ـ بر طبق روال آموزشی هر فرد میتواند با احتساب 4 سال مقطع کارشناسی ـ 3 سال کارشناسی ارشد ـ 4 سال مقطع دکترا در مجموع از 11 سال آموزش رایگان در دوران دانشگاه برخوردار باشد که در این مورد اینجانب با کسر 4 سال دوران کارشناسی حق تحصیل رایگان به مدت 7 سال را در مورد خویش محفوظ میدانم.

3ـ علی رغم ابطال بخش مذکور مصوبه وزارت بهداشت مورخ 7/12/1389 در دادنامه 734 بخش آراء عمومی دیوان عدالت اداری و  صدور رأی وحدت رویه٬ وزارت بهداشت هزینه تحصیل را از سال 1389 تا 1393 به سالی 70 میلیون ریال و از سال 1393 تا 1394 به سالی 140 میلیون ریال افزایش داده است که معلوم نیست این افزایش نرخ بر چه اساسی در طول یک سال 1394 ـ 1393 بدون اعلام قبلی در دفترچه راهنمای ثبت نام به بیش از 200 درصد رسیده است.

4ـ بر طبق جدول شهریه فصل سوم دفترچه راهنمای انتخاب رشته نرخ اعلام شده برای هر یک سال تحصیلی در مقطع دندانپزشکی برای فارغالتحصیلان کارشناسی بسیار بالا و معادل 140 میلیون ریال است که این میزان تفاوت آن چنانی با نرخ تعیین شده برای تحصیل در همان مقطع در دانشگاه پردیس خودگردان ندارد این در حالی است که نمره کل پذیرفتهشدگان پردیس خودگردان بسیار کمتر از نمره کل آزمون پذیرفتهشدگان دوره روزانه دانشگاه است و اینجانب در صورت استطاعت مالی نیازی به صرف تلاش مضاعف و زمان زیاد برای قبولی در دوره روزانه دانشگاه ندیده و در گروه پردیس خودگردان ثبتنام میکردم.

با توجه به موارد فوق اینجانب خواستار ابطال بخشی از فصل سوم دفترچه کنکور سراسری سال 1394 مبنی بر اخذ شهریه از دانشجویان پذیرفته شده در مقطع دکترای عمومی که قبل از آن فارغالتحصیل مقطع کارشناسی بوده و از آموزش رایگان برخوردار بودهاند و همچنین استرداد هزینههای اخذ شده توسط دانشگاه از اینجانب و ابلاغ رأی به دانشگاه علوم پزشکی کردستان میباشم. »

در پی اخطار رفع نقصی که در اجرای ماده 81 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شاکی ارسال شده بود٬ وی به موجب لایحه شماره هـ/1321 ـ 1394//14 پاسخ داده است که:

«مدیر محترم دفتر هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

سلام علیکم :

در خصوص رفع نقص پرونده شماره 9409980905800434 به استحضار میرساند:

1ـ قسمت درخواستی اینجانب جهت ابطال فصل سوم دفترچه کنکور سراسری دفترچه شماره 1 سال 1394 بند (ز) بخش 3 مبنی بر دریافت شهریه از دانشجویان پذیرفتهشده مقطع دکترای عمومی که (قب ًلا فارغالتحصیل کارشناسی بوده و از آموزش رایگان برخوردار بوده اند) میباشد که این بند به تعمیم چهل و پنجمین مصوبه شورای عالی برنامهریزی پزشکی مورخ 7/12/1389 بوده و قب ًلا در دادنامه 734 و 735 دیوان عدالت اداری بخش آراء عمومی باطل شده است و با توجه به آراء صادر شده از هیأت عمومی٬ اینجانب خواستار اجرای ماده 92 میباشم.

2ـ بند (ز) دفترچه شماره 1 مغایر با اصل 30 قانون اساسی در راستای تحصیل رایگان جوانان ایرانی تا حد خودکفایی و همچنین ماده 7 لایحه قانونی اصلاح مواد 7و 8 قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی مصوب 1358 و ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1380 مبنی بر ممنوعیت دریافت هر گونه وجه از اشخاص حقیقی توسط وزارتخانه ها است که در دادخواست اینجانب به آن اشاره نشده بود.

خواهشمند است در جهت رفع نقص این پرونده اقدامات لازم را مبذول فرمایید. »

متن بخش بند3 از بخش (ز) فصل سوم دفترچه مذکور به قرار زیر است:

فصل سوم

............

............

ز) نحوه تحصیل مجدد داوطلبان دارای مدرک کارشناسی در مقطع کارشناسی رشتههای گروه پزشکی و یا در مقطع دکترای عمومی:

مطابق مصوبه چهل و پنجمین جلسه شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی مورخ ٬7/12/1389 دانش آموختگان مقطع کارشناسی در صورت شرکت مجدد در آزمون سراسری و قبولی با رعایت شرایط زیر مجاز به ادامه تحصیل در مقطع دکترای عمومی رشته های پزشکی٬ دندانپزشکی و داروسازی و یا مقطع کارشناسی رشتههای گروه پزشکی میباشند: 1) گذراندن طرح نیروی انسانی برای دانشآموختگان مقطع کارشناسی مشمول طرح٬ الزامی است. 2) دارا نبودن هر گونه تعهد خدمت به ارگان یا دستگاههای اجرایی و عدم دارا بودن تعهدات سهمیه بومی و یا سهمیه مناطق محروم. 3) چنانچه داوطلب در مقطع کارشناسی از آموزش رایگان برخوردار بوده است٬ در صورت قبولی در دورههای مزبور ملزم به پرداخت شهریه مطابق مصوبات هیأت امنای دانشگاه مربوطه میباشد. 4) تطبیق دروس تخصصی مقطع کارشناسی در دوره دکترای عمومی٬ امکانپذیر نمیباشد. 5) نداشتن ممنوعیت تحصیل از نظر سازمان نظام وظیفه. 6) مطابق مصوبه شصت و چهارمین جلسه شورای معین شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی مورخ ٬8/3/1390 پذیرفتهشدگان در دورههای دکترای عمومی رشتههای پزشکی٬ دندانپزشکی و داروسازی و یا مقطع کارشناسی در پردیسهای خودگردان (شعب بینالملل سابق) دانشگاههای علوم پزشکی و یا از محل ظرفیتهای مازاد٬ حتی در صورتی که در مقطع کارشناسی از آموزش رایگان برخوردار نبودهاند٬ ملزم به پرداخت شهریه در مقطع قبولی میباشند. »

متن رأی شماره 9210090905800734 هیأت عمومی نیز به قرار زیر است:

«با توجه به این که مطابق ماده 7 لایحه قانونی اصلاح مواد 7 و 8 قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی مصوب سال ٬1358 تحصیل در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی داخل کشور به صورت رایگان و در قبال تعهد خدمت برابر مدتی که از تحصیل رایگان استفاده کردهاند مورد حکم مقنن قرار گرفته و پرداخت شهریه در فرضی اعمال میشود که کسی مایل به تحصیل رایگان نباشد و در سایر قوانین دلیلی بر محدودیت تحصیل رایگان در مراکز آموزش عالی فقط در یک مقطع وجود ندارد و از طرفی مطابق ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال ٬1380 دریافت هر گونه وجه٬ کالا و خدمات تحت هر عنوان از اشخاص حقیقی و حقوقی توسط وزارتخانهها٬ مؤسسات و شرکتهای دولتی غیر از مواردی که در مقررات قانونی مربوط معین شده یا میشود٬ ممنوع اعلام شده است٬ بنابراین قسمت اول بند 3 مصوبه چهل و پنجمین جلسه شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی وزارت بهداشت٬ درمان و آموزش پزشکی مبنی بر پرداخت شهریه تحصیل در مقطع دکترا توسط داوطلبی که در مقطع کارشناسی از آموزش رایگان برخوردار بوده است٬ مغایر احکام مقنن به شرح فوق الذکر است و به استناد بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال میشود. ـ رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری»

در اجرای ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ٬ از سازمان سنجش و آموزش کشور و وزارت بهداشت٬ درمان و آموزش پزشکی خواسته شد نماینده خود را به جلسه معرفی کنند. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 22/10/1394 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان و نیز با حضور نمایندگان معرفی شده از سوی طرفهای شکایت تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

مطابق ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مقرر شده است کـه٬ « چنانچه مصوبه ای در هیأت عمومی ابطال شود٬ رعایت مفاد رأی هیأت عمومی در مصوبات بعدی الزامی است٬ هر گاه مراجع مربوط مصوبه جدیدی مغایر رأی هیأت عمومی تصویب کنند٬ رئیس دیوان موضوع را خارج از نوبت بدون رعایت مفاد ماده 83 این قانون و فقط با دعوت نماینده مرجع تصویب کننده٬ در هیأت عمومی مطرح مینماید.» نظر به این که در رأی شماره 9210090905800734 ـ 30/10/1392 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری٬ قسمت اول بند 3 مصوبه چهل و پنجمین جلسه شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی وزارت بهداشت٬ درمان و آموزش پزشکی مبنی بر پرداخت شهریه تحصیل در مقطع دکترا توسط داوطلبی که در مقطع کارشناسی از آموزش رایگان برخوردار بوده ابطال شده است و در بند 3 بخش «ز» فصل سوم دفترچه آزمون سراسری سال 1394 که بعد از رأی مذکور هیأت عمومی دیوان عدالت اداری تهیه و انتشار یافته است مقرر شده که: « چنانچه داوطلب در مقطع کارشناسی از آموزش رایگان برخوردار بوده است٬ در صورت قبولی در دورههای مزبور ملزم به پرداخت شهریه مطابق مصوبات هیأت امنای دانشگاه مربوطه میباشد. » بنابراین این بند مغایر صریح مفاد حکم مقرر در ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 تنظیم و تدوین شده است و به استناد بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 و 92 قانون پیشگفته از تاریخ انتشار ابطال میشود.

معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مرتضی علی اشراقی