نکاتی درباره چک و سفته ظهرنویسی شده

 همه کسانی که بر روی چک، از خود امضایی بر جای می‌گذارند، در مقابل دارنده چک مسئولیت تضامنی دارند و در صورتی که چک در سررسید پرداخت نشود، دارنده می‌تواند پس از گرفتن گواهی عدم پرداخت با رعایت مواعد قانونی، علیه هریک از امضاکنندگان بدون رعایت تقدم و تأخر اقدام به دعوا کرده و وجه چک را وصول کند.

بر اساس ماده 249 قانون تجارت، برات‌دهنده و کسی که برات را قبول کرده همچنین ظهرنویس‌ها در مقابل دارنده برات مسئولیت تضامنی دارند. دارنده برات در صورت عدم تأدیه و اعتراض می‌تواند به هر کدام از آنها که بخواهد منفرداً یا به چند نفر یا به تمام آنها مجتمعاً رجوع کند. همین حق را هر یک از ظهرنویس‌ها نسبت به برات‌دهنده و ظهرنویس‌های ماقبل خود دارد. اقامه دعوی علیه یک یا چند نفر از مسئولان موجب اسقاط حق رجوع به سایر مسئولان برات نیست. اقامه‌کننده دعوی ملزم نیست ترتیب ظهرنویسی را از حیث تاریخ رعایت کند. ضامنی که ضمانت برات‌دهنده یا محال‌علیه یا ظهرنویس را کرده، فقط با کسی مسئولیت تضامنی دارد که از او ضمانت کرده است.

لذا با توجه به ماده فوق الذکر مسئولیت هر یک از امضا کنندگان چک به تفکیک توضیح داده می‌شود.

 مسئولیت صادرکننده چک

صادرکننده چک را ایجاد کرده و به دارنده آن تسلیم می‌کند و با صدور چک باعث ایجاد مسئولیت برای انجام دستور پرداخت خواهد شد و چنانچه دستور او در سررسید انجام نشود، مسئول جبران خسارت وارده به دارنده آن است زیرا نمی‌توان سند را به جریان گذاشت و مسئولیت اجرای آن را به عهده نگرفت.

 مسئولیت ظهرنویسان چک

ظهرنویس، دارنده چکی است که چک خود را به وسیله ظهرنویسی به دیگری انتقال می‌دهد. ظهرنویسی فقط یک انتقال طلب ساده نیست بلکه ظهرنویس پرداخت وجه چک را هم تضمین می کند.

با انتقال چک رابطه بین ظهرنویس و دارنده چک قطع نمی‌شود بلکه ظهرنویس در مقابل دارنده جدید چک و دارنده بعدی ضامن پرداخت است.

 مسئولیت ضامنان چک

قانون چک در خصوص ضامنان مقرراتی را ذکر نکرده بلکه اجازه داده است با رجوع به قانون تجارت این مهم حل شود.

در این خصوص بند آخر ماده 249 قانون تجارت مقرر می‌کند که ضامن که ضمانت برات‌دهنده یا محال‌علیه یا ظهرنویس را کرده، با کسی مسئولیت تضامنی دارد که از او ضمانت کرده است بنابراین مسئولیت ضامن برات یا چک، بسته به این است که از چه کسی ضمانت کرده است.