شرایط قانونی تعلق نحله به زوجه

نحله در لغت «بخشش» معنا می‌شود و در اصطلاح حقوقی، به مبلغی گفته می‌شود که دادگاه بر اساس شرایطی به‌خصوص آن را برای زوجه تعیین می‌کند.

در تاریخ اول اسفند سال 1391، قانونی جدید در راستای حمایت از خانواده مورد تصویب قرار گرفت که مطابق با ماده 58 آن، برخی قوانین نیز نسخ شدند که از جمله آنها می‌توان به قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب سال 1371 مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد اما بند ب تبصره 6 این قانون نسخ نشده و در حال حاضر هم پابرجا است.

با استناد بر بند ب تبصره 6 قانون اصلاح مقررات مرتبط با طلاق، «با توجه به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهایی که زوجه در خانه شوهر انجام داده و وسع مالی زوج، دادگاه مبلغی را‌ از باب بخشش (‌نحله) برای زوجه تعیین می‌‌کند.»

بر این اساس، زوجه می‌تواند جدا از دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش که مقدمه طلاق محسوب می‌شود، اقدام به درخواست نحله و مطالبه آن کند.

 امکان مطالبه اجرت‌المثل و نحله قبل از وقوع طلاق

بنابراین لازم نیست که حتما بعد از طلاق به این کار اقدام شود زیرا قبل از طلاق گرفتن نیز مطالبه اجرت‌المثل و نحله ممکن است.

در این زمینه استفساریه‌ای از جانب مجمع تشخیص مصلحت نظام در تاریخ 2 شهریور سال 1373 صادر شده است که این نظر را تایید می‌کند بنابراین چنانچه زوجه پیش از اجرایی شدن صیغه طلاق، نحله مطالبه کند، اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفتر، موکول به پرداخت حقوق وی خواهد شد.  پرسشی که در این زمینه ممکن است مطرح شود، این است که زوجه برای دریافت نحله از همسرش، باید چه شرایطی داشته باشد؟

 زوجه درخواست طلاق نکرده باشد

برای اینکه زوجه بتواند از همسرش نحله دریافت کند، این است که وی درخواست طلاق نکرده باشد همچنین در مدت زمان زندگی مشترک و پیش از اقدام به درخواست طلاق از سوی زوج، امکان مطالبه نحله برای زوجه وجود ندارد.

برای تعیین نحله برخلاف اجرت‌المثل، نیازی به کارشناسی وجود ندارد بلکه میزان مبلغ را قاضی دادگاه بر اساس سال‌های زندگی مشترک و کارهایی که زوجه در منزل زوج انجام داده است، تعیین می‌کند. ناگفته نماند این مقدار مبلغ با توجه به تمکن و وسع زوج، مشخص می‌شود.

بنابراین تعلق نحله همانند تعلق اجرت‌المثل، به شرایطی از قبیل درخواست شوهر برای طلاق بستگی دارد.

 درخواست زوج برای طلاق به‌دلیل تخلف زوجه از وظایف همسری نباشد

همچنین درخواست زوج برای طلاق نباید به دلیل تخلف زوجه از وظایف همسری یا سوءاخلاق و رفتار او باشد.

چنانچه بنا به هر علتی امکان تعیین اجرت‌المثل وجود نداشته باشد، نوبت به دریافت نحله می‌رسد و بر همین اساس میزان مبلغ نحله برای زوجه تعیین می‌شود.

 با توجه به موارد ذکرشده، زوجه نمی‌تواند هم اجرت‌المثل دریافت کرده و هم تقاضای پرداخت نحله کند.