مصونیت دیپلمات‌ها به معنای عدم تعقیب و پیگیری آنها نیست، بنابراین مامورین دیپلماتیک در دادگاه‌های دولت میزبان هم محاکمه می‌شوند و دولت فرستنده نمی‌تواند، این مسئله را از دولت پذیرنده سلب کند.
دیپلمات‌ها در هر کشوری دارای حقوق و مزایا و مصونیت‌های دیپلماتیک هستند و مصونیت در صلاحیت قضایی دارای استثنائات خاص خود است، به طوری که طبق اصل سرزمینی بودن صلاحیت‌ها، هر شخص حاضر در سرزمین یک دولت اعم از شخصیت حقیقی یا حقوقی در چارچوب قوانین و صلاحیت قضایی آن دولت قرار می‌گیرد.
در همین زمینه "محمد ادیب" حقوقدان بین‌الملل طی ارسال یادداشتی به باشگاه خبرنگاران به بررسی زوایای مختلف مصونیت قضایی دیپلمات‌ها پرداخت.
مصونیت دیپلمات‌ها پیش از سال 1963 وجود داشته است، اما از سال 1963 به بعد کنوانسیون وین مزایا و مصونیت‌هایی را برای دیپلمات‌ها در نظر گرفت، مصونیت افراد دیپلماتیک، اعم از کنسولی یا دیپلماتیک متفاوت است، چرا که آنها از لحاظ وظایف تفاوت دارند، بنابراین مصونیت افراد کنسولی از دیپلمات‌ها کمتر است.
وظایف کنسولی به سرو کار داشتن با اتباع و مردم، روابط اقتصادی، تجاری و در امور کنسولی خلاصه می‌شود، اما دیپلمات‌ها به عنوان نماینده دولت فرستنده نزد دولت پذیرنده، مذاکره با دولت میزبان و حمایت از منافع دولت فرستنده و اتباع آن وظایف مهمی برعهده دارند، بنابراین دیپلمات‌ها که در رده بالاتری از افراد کنسولی قرار دارند، تابع کنوانسیون 1969 بوده، چرا که به طور دائمی در کشور پذیرنده ماموریت پیدا می‌کنند.
در بند 4 کنوانسیون 1963 وظایفی برای دیپلمات‌ها تشریح شده و آنها موظف به حمایت از منافع دولت فرستنده و اتباع آن هستند، بنابراین این جمله یعنی گزارش کردن وقایع محل ماموریت، قلمرو وسیعی دارد و دیپلمات برمبنای این بند چنانچه به دلیل انتقال وقایع کشور میزبان مواخذه شود، می‌تواند با توسل به این بند اذعان کند، مرتکب خلافی نشده است.
یکی دیگر از وظایف دیپلمات‌ها ارتقاء روابط دوستانه بین دولت پذیرنده و دولت فرستنده است، که این امر در کنوانسیون وین سال 1961 پیش‌بینی شده است. البته شروع کار دیپلمات‌ها و روابط آنها با دولت‌ها به قرن 15 میلادی باز می‌گردد.
مامورین دیپلماتیک و کارمندان اداری و حتی سفارتخانه‌ها از اختیارات کمتری برخوردارند و این در حالیست که سفیر بالاترین درجه عنوان دیپلماتیک را دارا است. مصونیت جزایی دیپلمات‌ها به این معنا نیست که چنانچه آنها جرمی مرتکب شوند، تحت مجازات قرار نمی‌گیرند، بلکه مانند افراد عادی به اعتبار سمت دیپلماتیک خود به زندان فرستاده نمی‌شوند و ممکن است ممنوع‌الخروج شوند.
به طور کلی بنده اعتقادم بر این است که مصونیت دیپلمات‌ها به معنای عدم تعقیب و پیگیری آنها نیست و مامورین دیپلماتیک در دادگاه‌های دولت میزبان هم محاکمه می‌شوند و دولت فرستنده نمی‌تواند این مسئله را از دولت پذیرنده سلب کند. |