اما و اگرهای ورود شبکه های مجازی به مدارس

اواخر سال گذشته بود که حمید رضا کفاش، معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش از ورود شبکه‌های اجتماعی به مدارس خبر داد. این موضوع در حالی رسانه ای شد که هنوز بحث هوشمند سازی مدارس گرفتار مشکلات اعتباری است و به رغم گذشت چند سال از افتتاح نخستین مدارس هوشمند هنوز آموزش و پرورش نتوانسته آن‌طور که باید و شاید این طرح را در مدارس عملی کند.

مهدی نوید ادهم، دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش درباره راه‌اندازی شبکه های اجتماعی ویژه دانش آموزان و ورود شبکه‌های اجتماعی به مدارس با بیان اینکه انسان یک موجود اجتماعی و هویت او در گروی مناسبات اجتماعی است می‌گوید: هرچه ارتباطات و مناسبات اجتماعی یک فرد ارتقا می یابد، به همان میزان بر آگاهی‌ها، شناخت و مهارت‌های وی نیز افزوده می‌شود در نتیجه شخصیت فرد نیز ارتقا می‌یابد.  ادهم با تاکید برفراهم کردن زمینه‌های اجتماعی شدن و تعاملات اجتماعی دانش آموزان در مدارس خاطرنشان می‌کند: جامعه پذیری یکی از وظایف و کارکردهای آموزش و پرورش است اما کانون این برنامه‌ها باید مبتنی بر ارتباطات واقعی باشد نه ارتباطات دنیای مجازی؛ بنابراین مکانیزم‌هایی که لازمه شکل گیری یک ارتباط منسجم اجتماعی اعم از ارتباط با همسالان، دوستان، والدین، معلمان، اقوام، بزرگترها و و افراد جامعه است باید در دستور کار جدی آموزش و پرورش قرار بگیرد.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش درباره آموزش فرهنگ استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در بین دانش آموزان نیز می‌گوید: ورود شبکه‌های مجازی به جوامع امری اجتناب ناپذیر است و دانش آموزان نیز به عنوان شهروندان در محیط خارج از مدرسه به این فضاهای مجازی دسترسی دارند و ضمن پذیرش محاسن شبکه‌های اجتماعی و استفاده بهینه و مدیریت درست آن باید بتوانیم شبکه‌های اجتماعی مجازی را همسو با شبکه‌های اجتماعی واقعی ساماندهی کنیم؛ به این معنا که فرهنگ مواجه هوشمندانه و دقیق با شبکه اجتماعی مجازی را در داخل شبکه اجتماعی واقعی بوجود آوریم.

نوید ادهم تاکید می‌کند: براین اساس دانش آموزان در محیط اجتماعی واقعی باید به درجه‌ای از رشد و بلوغ فکری، رفتاری و معرفتی برسند که بدانند در برقراری ارتباط در فضای مجازی با هر فردی ارتباط برقرار نکنند و مسوولیت برقراری ارتباط را بپذیرند و وارد هر شبکه‌ مجازی نشوند و ضمن داشتن زندگی شفاف در جریان آثار مثبت و منفی ارتباطات اجتماعی مجازی باشند،  بنابراین  اگر بتوانیم شبکه اجتماعی واقعی را بدرستی ساماندهی کنیم نه تنها نباید از مواجه شدن با شبکه‌های اجتماعی مجازی هراس داشته باشیم بلکه به عنوان یک فرصت باید با این تکنولوژی برخورد کنیم.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش اذعان  می‌کند: مهمترین اصل حاکم بر خانواده و مدرسه به عنوان دو رکن اساسی تربیتی دانش آموزان در مواجهه با تکنولوژیهای جدید باید اصل مصون سازی باشد نه محدودیت آفرینی؛ بنابراین باید دانش آموزان را با افزایش آگاهی و اطلاعات از درون مصون کنیم تا نگران حضورشان در این گونه فضاها نباشیم تا آنها آزادانه و با آگاهی از آسیبهای تکنولوژی جدید و شبکه‌های اجتماعی مجازی دوری کنند نه با اجبار چرا که این نوع تکنولوژی محدودیت پذیر نیست. به گفته نوید ادهم، یکی از آسیبهای جدی شبکه‌های اجتماعی مجازی، برخلاف عنوانی که دارند تقویت روحیه فردگرایی است و تنها شدن آدمها حتی در بین گروههای واقعی و حتی در جمع خانواده از نکات منفی این تکنولوژی است، چرا که فرد در جمع و در کنار اعضای خانواه حضور دارد اما با تلفن همراه خود در جای دیگریست، لذا لذت ارتباط جمعی از بین می‌رود.

   شبکه‌های اجتماعی  فضای مناسبی برای دانش‌آموزان نیست

یک عضو کمیسیون آموزش مجلس در گفت‌وگو با «حمایت» می‌گوید:‌  باید روی این شبکه‌ها نظارت شود تا ارتباط به طوری که با مدیریت صحیح بتوان حلقه‌های دوستی سالم را گسترش داد.

عبدالوحید فیاضی تاکید می‌کند: حضور در مدرسه موجب می‌شود که زندگی گروهی آموزش داده شود بنابراین بهتر است ارتباط‌ها تحت نظارت والدین و مسئولان مدرسه باشد.

یک جامعه‌شناس نیز در گفت‌وگو با «حمایت» می‌گوید: اکثر هویت‌هایی که در فضای مجازی مطرح می‌شود جعلی است بنابراین این فضا محل مناسبی برای دانش‌آموزان نیست. زیرا افراد نمی‌توانند به راحتی اعتماد کنند.
بهجت یزدی معتقد است اگرچه می‌توان با آموزش مهارت زندگی افراد را در مقابل انواع آسیب‌های اجتماعی واکسینه کرد اما بدون آموزش باز گذاشتن فضای مجازی به معنای راه دادن به سوءاستفاده‌گران است.

به گفته یزدی شبکه های اجتماعی روحیه فردگرایی را تقویت می‌کند به طوری که باید روحیه جمع‌گرایی را تقویت کرد این در حالی است که فضاهای مجازی افراد را به درونگرایی تشویق می‌کند. در سال‌های اخیر با ورود تکنولوژی به خانه‌ها ارتباط‌ها نیز کم شده است و هر فردی با تبلت و گوشی تلفن همراه به تنهایی مشغول است. بنابراین می‌توان دانش‌آموزان را به بازی‌های دسته جمعی و بیرون رفتن‌های گروهی تشویق کرد.

به گفته یزدی با افزایش روند فردگرایی در آینده نزدیک باید شاهد افزایش افسردگی و انواع بیماری‌های روانی باشیم. اگرچه استفاده از تکنولوژی برای دانش‌آموزان موضوعی مهم محسوب می‌شود این در حالی است که بدون آموزش و آمادگی این موضوع آسیب‌های زیادی را به افراد وارد می‌کند بنابراین باید با برنامه‌ریزی تکنولوژی را در دسترس دانش‌آموزان قرار داد.