شهادت در محضر دادگاه نیازمند چه شرایطی است؟

مطابق ماده 1262 قانون مدنی کسی که در محضر دادگاه سوگند یاد می‌کند، باید بالغ، عاقل، قاصد و مختار باشد.

به گزارش خبرنگار حقوقی قضایی باشگاه خبرنگاران، قسم یا سوگند عبارت است از به شهادت طلبیدن خداوند برای امری به سود خود و به زیان دیگری در سوگند از نیروی اعتقادی و معنوی افراد بهره‌گیری می‌شود به همین جهت سوگند منشا و مبنای مذهبی دارد و در همه ادیان مورد توجه بوده است.
 
طبق ماده 1329 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران " قسم به کسی متوجه می‌شود که اگر اقرار کند و اقرارش نافذ باشد" و در نتیجه حسب ماده 1262 قانون مدنی کسی که سوگند یاد می‌کند باید بالغ، عالق، قاصد و مختار باشد.  /

**شرایط یاد کننده سوگند و شهادت

*شرط بلوغ: طبق ماده واحده مصوب سال 1313افراد در مورد کلیه معاملات و عقود و ایقاعات (به استثنای نکاح و طلاق که مقررات خاص دارد) با 18 سال تمام شمسی رشید شناخته می‌شوند مگر این که دادگاه زودتر حکم رشد صادر کرده باشد اما برابر ماده 1210 اصلاحی قانون مدنی با رسیدن پسر ودختر به سن 15 و 9 سال تمام رشید محسوب می‌شوند ولی برای اداره امور مالی باید رشد احراز شود.   
 
*شرط عقل: دیوانه به واسطه اختلال حواس گفتارش معتبر نیست و سوگندش هم بلااثر است مجنون ادواری در زمان اقامه سوگندش معتبر می‌باشد.   
 
*شرط رشید: رشید کسی است که تصرفاتش در اموال و حقوق مالی عقلانی باشد کسی که سوگند یاد می‌کند طبعا باید از جهت تصرف در امور مالی رشید باشد.   
 
*شرط قاصد بودن: از آنجا که سوگند از اعمال ارادی است و اعمال آزادی باعتبار قصدی که اراده کننده دارا می‌باشد نافذ است و لذا اگر کسی بدون قصد سوگند یاد کند نمی‌تواند معتبر باشد.  
 
*مختار بودن: سوگند یاد کننده اگر مختار نباشد مثلا با اکراه یا اجبار سوگند یاد کند شرط اختیار را فاقد و سوگندش موثر نیست.   
 
*عمل یا موضوع قسم باید منتسب به یاد کننده سوگند باشد: در عاوی بر صغیر و مجنون نمی‌توان قسم را بر ولی یا وصی یا قیم متوجه نمود مگر نسبت به اعمال صادره از شخص آنان آن هم مادامیکه  به ولایت یا وصایت یا قیومیت باقی هستند.