آشنایی با اصلاحات حقوقی در قانون

از آنجایی که جهل به قانون رافع مسئولیت نیست، بنابراین آموزش مباحث حقوقی و آشنایی مردم با قوانین، از اصول مسلم حقوق است.

یکی از مسایل مهم در زندگی، آشنایی با مفاهیم و اصطلاحات حقوقی است، حال آنکه بسیاری از مردم بدون اطلاع از این مبانی درگیر مشکلات مختلف می‌شوند.
 
وجوب تعلیم قوانین، از اصول مسلم حقوقی است، چنانکه بر همه مکلفان واجب است قوانین مدون مصوب مجلس شورای اسلامی را پس از ابلاغ دولت و لازم‌الاجرا شدنش با اعلان در روزنامه رسمی یاد گرفته و طبق آن عمل کنند، در همین راستا به تشریح ضمان قهری و عواملی که موجب این ضمان می‌شوند، می‌پردازیم.
 
ضمان قهری عبارت است از مسئولیت شخص به انجام کاری و یا جبران زیانی که ناشی از عمل قضایی یا قرارداد عقد نباشد که ماده 307 قانون مدنی غصب، اتلاف، تسبیب و استیفا را موجب ضمان قهری شناخته است. که در اینجا به توصیف استیفاء پرداخته شده است.

*استیفاء:  
 
استیفاء بهره مند شدن کسی است از عمل یا منفعت مال بر حسب اذن قبلی. در استیفاء توافق طرفین برای انجام عمل یا بهره‌مند شدن از مال است ولی دیگر شرایط عقد در آن وجود ندارد.  
 
طبق ماده 336 قانون مدنی هرگاه کسی برحسب امر دیگری اقدام به عملی کند که عرفا برای آن عمل اجرتی بوده و آن شخص عادتا مهیای آن عمل باشد عامل مستحق اجرت عمل خود خواهد بود، مگر اینکه معلوم شود قصد تبرع داشته است.  
 
مطابق ماده 337 قانون مدنی، هرگاه کسی برحسب اذن صریح یا ضمنی از مال غیر استیفاء منفعت کند، صاحب مال مستحق اجرت المثل خواهد بود، مگر اینکه معلوم شود اذن در انتفاع مجانی بوده است.  
 
اگر اتومبیل شما در خیابان پنچر شد و مشغول تعویض چرخ شدید و کسی از روی محبت و انسانیت به شما کمک کرد، معلوم است که اجرتی برای کار و عمل خود نمی‌خواهد و قصد تبرع داشته، ولی اگر شما شخصی را به کمک طلبیدید، مستحق اجرت خواهد بود.  
 
اگر کسی ویلای ملکی خود را در اختیار شما قرار داد، مالک استحقاق اجرت المثل دارد، ولو اینکه قراری در این امر گذاشته نشده باشد، مگر اینکه قرائن و دلایلی وجود داشته باشد که منظور او انتفاع مجانی بوده است.