منبع مطالب این بخش وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران) می باشد
URL : http://www.ghavanin.ir/detail.asp?id=28736

آئین نامه تشکیل هیئت داوری و حل اختلاف

شماره 35584 24/9/1325
وزارت کار و تبلیغات
هیات وزیران در جلسه 6/9/1325 بنا به پیشنهاد وزارت کار و تبلیغات آئین نامه تشکیل هیات های حل اختلاف و داوری را که از طرف شورای عالی کار در 28 ماده تهیه شده بود به شرح زیر تصویب نمودند .

آئین نامه تشکیل هیئت داوری و حل اختلاف
فصل اول
طرز رسیدگی به اختلاف و شکایات در شورای کارگاه
ماده 1 - در دادخواست که باید دارای تاریخ بوده و به امضای شاکی یا شکایت کنندگان رسیده باشد باید مطالب زیر صریحا قید شده باشد.
الف - نام و نام خانوادگی شاکی یا شکایت کنندگان با ذکر مشاغل هر یک.
ب - موضوع شکایت که باید منحصرا مربوط به کار و کارگاه مربوطه به طرفین شکایت بوده و صریحا در داخواست قید شود.
ج - ذکر صریح تقاضاهائی که انجام آنها یا تعهد انجام آنها در ظرف مدت معین موجب رفع شکایت خواهد گردید.
ماده 2 - دادخواست باید به وسیله نماینده وزارت کار به شورای کارگاه تقدیم شود و یا از طرف نماینده کارگاه یا کارفرمایان در اولین جلسه شورای کارگاه مطرح و در صورت جلسه قید گردد نماینده وزارت کار موظف است در ظرف 24 ساعت از وصول دادخواست شورای کارگاه را برای رسیدن تشکیل داده و شکایت را در دستور شورا قرار بدهد.
ماده 3 - در صورتی که نمایندگان طرفین اختلاف توافق نمایند که اختلاف را در خارج شورا حل و تصفیه نمایند ممکن است رسیدگی به اختلاف در شورا تا تعقیب مجدد موضوع از یکی از طرفین مسکوت بماند.
فصل دوم
هیئت داوری
ماده 4 - اختلافات مربوط به کار بین جمعی از کارگران و کارفرمایان یا اتحادیه کارگران و کارفرمایان در صورتی که در شورای کارگاه حل نشود به داوری ارجاع می گردد. هیئت داوری مرکب خواهد بود از یک داور منتخب از طرف کارگران و یک داور منتخب از طرف کارفرما یا کارفرمایان و در صورت عدم توافق میان داورهای نامبرده سرداوری به توافق طرفین انتخاب خواهد شد و هرگاه در تعیی سر داور توافق حاصل نگردد نماینده وزارت کار و در غیاب او رئیس دادگستری محل سرداور خواهد بود.
ماده 5 - در موردی که اختلافات دسته جمعی به شرح تبصره 2 ماده 10 آئین نامه شورای کارگاه حل نشود بر طبق ماده آئین نامه مربوز باید صورت جلسه تنظیم و طرفین (کارگران و کارفرمایان) موظف اند در ظرف یک هفته از تاریخ صورت جلسه مزبور داور خود را کتبا به نماینده وزارت کار معرفی نمایند و در صورتی که در ظرف یک هفته مهلت مزبور یکی از طرفین داور خود را معرفی نکند موضوع بلافاصله به وسیله نماینده وزارت کار به هیئت حل اختلاف ارجاع خواهد شد.
تبصره - هرگاه شکایت دسته جمعی به عللی تا پنج روز از تاریخ شکایت در شورای کارگاه مطرح نشده و اختلاف حاصله مورد رسیدگی قرار نگیرد نماینده وزارت کار موظف است ترتیب تشکیل هیئت داوری برای رسیدگی به آن اختلاف را بدهد.
ماده 6 - ترتیب تعیین داور کارگران به طریق زیر خواهد بود:
هرگاه کارگران کارگاه دارای اتحادیه بوده و اکثریت جمعی که موضوع اختلاف مربوط به آنها است عضو اتحادیه مزبور باشند داور از طرف هیئت مدیره اتحادیه تعیین و معرفی می شود در غیر این صورت نماینده ای که شکایت کنندگان باید در عرض حال خود برای ادای توضیحات در شورای کارگاه نسبت به مورد شکایت تعییت و معرفی نمایند داور شکایت کنندگان را تعیین و در ظرف مدت مقرره کتبا به نماینده وزارت کار معرفی خواهد نمود.
تبصره - نمایندگان طرفین (کارگر و کافرما) در شورای کارگاه نمی توانند به سمت داور انتخاب شوند.
ماده 7 - پس از آنکه داورهای طرفین متعین و معرفی شدند نماینده وزارت کار مکلف است در ظرف ساعت داورها را کتبا دعوت و هیئت داوری را تشکیل و پرونده کامل امر را که در شورای کارگاه تنظیم شده است تسلیم هیئت مزبور بنماید و بیست روز مهلت مذکور در ماده 30 قانون کار از تاریخ معرفی داورها در اولین جلسه محسوب می شود.
انجام کارهای دفتری و اداری هیئت داوری با نماینده وزارت کار خواهد بود.
ماده 8 - هرگاه داورها در ظرف ده روز توافق در رای پیدا نکنند باید در ظرف چهار روز سر داور خود را تعیین نمایند و چنانچه در تعیین سرداور نیز توافق پیدا نشود در روز پانزدهم نماینده وزارت کار و در غیاب او رئیس دادگستری محل به عنوان سرداور در هیئت داوری شرکت خواهد نمود و تا انقضاء روز بیستم مهلت برای صدور رای هیئت داوری خواهد بود.
ماده 9 - در هفته اول تشکیل جلسه داوری هر یک از طرفین دعوی می تواند توضیحاتی راجع به موراد اختلاف به صورت لایحه به هیئت داوری تقدیم نماید و همچنین در مهلت مقرره هیئت های داوری می توانند از کارگران یا کارگران یا کارفرمایان دعوت بعمل آورده و توضیحاتی در اطراف موضوع از آنان بخواهند و همچنین داورها حق دارند کارگاه را بازدید و اطلاعات لازمه در محل کسب نمایند.
ماده 10 - در صورتیکه هیئت داوری مذکور در ماده یک در ظرف بیست روز رای خود را ندهد و یا داورها امتناع از صدور رای نمایند و یا رای داورها مخالف با قوانین کشوری باشد موضوع به هیئت حل اختلاف ارجاع خواهد شد.
تبصره - اگر نماینده وزارت کار تشخیص بدهد که رای داورها مخالف با قوانین کشوری است پرونده را بلافاصله به هیئت حل اختلاف ارجاع و طرفین (داور کارگر و داور کارفرما) را کتبا مطلع می نماید و هرگاه یکی از طرفین (کارگران یا کارفرمایان) مدعی مخالف بودن رای داورها با قوانین کشوری باشد موضوع را به نماینده وزارت کار کتبا اطلاع خواهد داد در این صورت نماینده وزارت کار پرونده را بلافاصله به هیئت حل اختلاف ارجاع خواهد نمود ولی در عین حال رای داورها موقتا تا صدور رای هیئت حل اختلاف به موقع اجرا گذارده می شود.
ماده 11 - اگر رای هیئت داوری به اتفاق آراء باشد و یا رای با کثریت بوده و تعیین سرداور با توافق داورها باشد رای قطعی است و پس از ابلاغ به نماینده وزارت کار در ظرف 48 ساعت به طرفین (اگر داور از طرف اتحادیه معرفی شده باشد به هیئت مدیره اتحادیه و در غیر این صورت به خود داور و در هر دو حال بوسیله نصب آگهی در تابلو مخصوص که در کارگاه برای این منظور تهیه شده است) ابلاغ و به موقع اجرا گذارده می شود ولی هرگاه تعیین سرداور با توافق داورها نبوده و در هیئت داوری هم اتفاق آراء حاصل نشود موضوع بلافاصله بوسیله نماینده وزارت کار به هیئت حل اختلاف ارجاع می گردد.
فصل سوم
هیئت حل اختلاف
ماده 12 - هیئت حل اختلاف مرکب است از فرماندار محل یا نماینده او و رئیس دادگستری شهرستان یا نماینده او و نماینده وزارت کار در محل و دو نماینده از طرف کارگران و دو نماینده از طرف کافرمایان و ریاست این هیئت با فرماندار خواهد بود. رای هیئت حل اختلاف باید حداکثر در ظرف بیست روز صادر شود و قطعی و لازم الاجرا خواهد بود.
ماده 13 - طرز انتخاب دو نفر نماینده کارگران و دو نفر نماینده کارفرمایان به این طریق خواهد بود که اگر اکثریت کارگران و کافرمایان حوزه شهرستان برطبق ماده 21 قانون کار دارای اتحادیه بوده و اتحادیههای مزبور دارای اتحادیه مرکزی باشند دو نفر نماینده از طرف هیئت عامله اتحادیه مرکزی هر یک از آنها تعیین و معرفی می شوند و چنانچه یکی از طرفین (کارگران یا کارفرمایان) یا هر دو اتحادیه مرکزی به شرح فوق نداشته باشند نمایندگان آنها در شورای کارگاهها به دعوت نماینده وزارت کار هر دسته جداگانه در محلی که از نظر فاصله کارگاهها و سایر شرایط مناسبتر باشد اجتماع نموده و دو نفر نماینده از میان خود یا اشخاص خارج به اکثریت آرا انتخاب می نمایند.
ماده 14 - دعوت برای تشکیل اولین جلسه هیئت حل اختلاف یا نماینده وزارت کار خواهد بود.
ماده 15 - اعتبار نمایندگی نمایندگان کارگران و کارفرمایان از تاریخ تشکیل اولین جلسه هیئت حل اختلاف برای مدت یک سال خواهد بود مگر آنکه در ظرف مدت مزبور نماینده دیگری به جای آنها از طرف انتخاب کنندگان معرفی شوند.
تبصره 1 - نماینده وزارت کار موظف است ترتیب تشکیل هیئت حل اختلاف را طوری بدهد که اولین جلسه هیئت مزبور در هفته اول اسفندماه هر سال تشکیل گردد.
تبصره - اعتبار نمایندگی نمایندگان کارگران و کارفرمایان در سال 1325 تا اول اسفندماه 1325 خواهد بود.
ماده 16 - نمایندگان کارگران و نمایندگان کارفرمایان حق دارند تا دو نفر مشاور در جلسات هیئت همراه خود بیاورند مشاورین حق شرکت در مذاکرات داشته ولی حق رای ندارند.
تبصره - هر یک از طرفین دعوی میتواند شخصا در جلسات هیئت حاضر و یا شخص مورد اعتمادی را به جای خود برای حضور در جلسات هیئت معرفی نماید و اگر متعدد باشند نیز می توانند شخص مورد اعتمادی از طرف خود تعیین نمایند که در جلسات هیئت حضور یابد.
اشخاص فوق حق شرکت در مذاکرات داشته ولی حق رای نخواهند داشت.
ماده 17 - در موقع انتخاب دو نفر نماینده کارگران و دو نفر نماینده کارفرمایان برای عضویت در هیئت حل اختلاف دو نفر عضو علی البدل از طرف کارگران و دو نفر عضو علی البدل از طرف کارفرمایان به همان طریقی که نمایندگان اصلی تعیین می شوند انتخاب و هر موقع نمایندگان اصلی به علت معذوریت نتوانند در جلسات هیئت حاضر شوند اعضاء مزبور به جای ایشان در جلسه شرکت می نمایند.
ماده 18 - در موارد فوت یا استعفای یکی از نمایندگان اصلی و یا علی البدل در ظرف یک ماه عوض او برای باقیمانده مدت از طرف انتخاب کنندگان تعیین خواهد شد.
ماده 19 - در هیئت حل اختلاف سه نفر نمایندگان دولت جمعا دارای یک رای و دو نفر نمایندگان کارگران دارای یک رای و دو نفر نمایندگان کارفرمایان نیز دارای یک رای خواهند بود و تصمیمات هیئت با اکثریت دو رای قطعی است.
تبصره - هرگاه دو نفر نمایندگان کارگران یا دو نفر نمایندگان کافرمایان وحدت نظر نداشته باشند در موقع اخذ رای از فرد فرد اعضاء هیئت رای گرفته می شود و موقعی رای اکثریت قطعی خواهد بود که از هفت نفر اعضاء هیئت لااقل پنج نفر به موضوعی رای بدهند.
ماده 20 - هرگاه هیئت حل اختلاف در موقع اخذ رای اکثریت حاصل ننماید و یا هیئت مزبور در ظرف بیست روز رای خود را صادر نکند موضوع بوسیله نماینده وزارت کار و در ظرف یک هفته پس از انقضاء مدت بیست روز به وزارت کار احاله می گردد که در شورای عالی کار رسیدگی شود.
ماده 21 - هرگاه اعزام نماینده وزارت کار به محل تشکیل هیئت حل اختلاف و یا حضور او در جلسه هیئت به علل موجهی مقدور نباشد وزارت کار می تواند یکی از افراد طرف اعتماد مقیم در محل را به سمت نماینده خود انتخاب و معرفی نماید.
ماده 22 - وظائف هیئت حل اختلاف به قرار زیر است:
1 - رسیدگی به اختلافات مربوطه به کار بین جمعی از کارگران و کارفرمایان یا اتحادیه کارگران و کارفرمایان که در شورای کارگاه و هیئت داوری حل نشده باشد طبق ماده 30 قانون کار.
2 - رسیدگی به شکایات کارگران مربوطه به بیکارشدن آنها طبق تبصره 2 ماده 17 قانون کار و آئین نامه مربوطه.
3 - تعیین میزان نقدی حداقل دستمزد کارگران در اول هر سال برای مدت یک سال و پیشنهاد آن برای تصویب شورای عالی کار طبق تبصره 1 ماده 24 قانون کار و آئین نامه حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار.
4 - تجدیدنظر در میزان نقدی حداقل دستمزد چنانچه در ظرف سال به واسطه پیش آمدهای فوق العاده تغییر آن از طرف کارگران یا کارفرمایان تقاضا شود بر طبق قسمت اخیر تبصره 1 ماده 24 قانون کار و گزارش موضوع به شورای عالی کار.
5 - تهیه صورت حداقل حوائج زندگی کارگران حوزه شهرستان با درنظر گرفتن آئین نامه حداقل دستمزد و تطبیق آن با مقتضیات محل و پیشنهاد آن برای تصویب شورای عالی کار.
ماده 23 - جلسات هیئت حل اختلاف هفته یکبار و اضافه بر آن بسته به نظر خود هیئت است و به هر حال باید طوری باشد که در باره هر موضوعی از تاریخ وصول حداکثر در ظرف 20 روز رای صادر نماید.
ماده 24 - شکایات و موضوعاتی که به هیئت حل اختلاف ارجاع می شود باید کتبی بوده و هیئت مزبور آنها را به ترتیب تاریخ وصول رسیدگی می نماید چنانچه هیئت با کثریت آراء موضوعی را فوری و مهم تشخیص دهید می تواند خارج از نوبت رسیدگی نماید.
ماده 25 - محل تشکیل هیئت حل اختلاف در فرمانداری هر شهرستان خواهد بود. تنظیم صورت جلسات و ترتیب امور دفتری هیئت حل اختلاف با نماینده وزارت کار خواهد بود.
ماده 26 - هیئت حل اختلاف حق دارد هرگونه اطلاعات و مدارک از نمایندگان طرفین (کارگران و کارفرمایان) بخواهد و نیز در صورت لزوم به کارگاه مراجعه و تحقیقات محلی بعمل آورد.
ماده 27 - صورت جلسات هیئت حل اختلاف باید در سه نسخه تنظیم شده یک نسخه به وزارت کار ارسال یک نسخه برای بایگانی کارگران و یک نسخه برای بایگانی کارفرمایان به نمایندگان آنها تسلیم گردد.
ماده 28 - تصمیمات متخذه از طرف هیئت حل اختلاف که برطبق قانون کار و این آئین نامه قطعیت داشته باشد بوسیله نماینده وزارت کار در ظرف 48 ساعت به موقع اجراء گذارده می شود. متخلف علاوه بر اجبار به اجرای تصمیمات متخذه به مجازاتهای مقرر در تبصره 2 ماده 13 و مواد و تبصره ماده 23 قانون کار محکوم خواهد شد.
این آئین نامه در بیست و هفتمین جلسه شورای عالی کار مورخه 2 و 9 و 25 به تصویب رسید.
تصویبنامه در دفتر نخست وزیر است.
از طرف نخست وزیر

نوع : 4 شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1325/09/24 تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی : موضوع :

URL : https://www.vekalatonline.ir/laws/28736/آئین-نامه-تشکیل-هیئت-داوری-و-حل-اختلاف/